Phải chăng hầu hết sản phẩm dầu cá đều là sản phẩm tổng hợp?

Nhiều tạp chí y học và phương tiện thông tin đại chúng thường tuyên truyền rằng dù nhạy cảm như thế nào cũng có thể sử dụng sản phẩm dầu cá. Tuy nhiên, một số sản phẩm dầu cá sử dụng dung môi công nghiệp, không hề chứa “một miligam” omega-3 nào, ngược lại còn gây hại cho cơ thể.

TỔNG QUAN

• • Quy trình xử lý hóa học khiến nhiều sản phẩm dầu cá thiếu chất EPA và DHA omega-3.
  • Quá trình trans-este hóa (phản ứng trao đổi giữa rượu và este) đã biến hầu hết dầu cá thành một sản phẩm tổng hợp khác xa so với loại dầu cá tự nhiên có trong cá mòi hoặc các loại cá béo khác.
  • Một vụ kiện tập thể chống lại Công ty Bountiful và công ty con Nature's Bounty với cáo buộc lừa dối người tiêu dùng bởi vì các sản phẩm dầu của hai công ty này không hề chứa "một miligam" chất béo omega-3 nào của cá.
  • Ở cá, DHA và EPA tồn tại ở dạng triglyceride. Đây là dạng có mức khả dụng sinh học cao nhất. Tuy nhiên trong hầu hết các sản phẩm dầu cá, chất béo omega-3 lại ở dạng ethyl este.
  • Cách tốt nhất là hấp thu chất béo omega-3 bằng cách ăn các loại cá béo, cá nước lạnh như cá hồi Alaska, cá mòi, cá cơm, cá thu và cá trích đánh bắt tự nhiên. Nếu bạn muốn sử dụng thực phẩm bổ sung, dầu nhuyễn thể sẽ tốt hơn nhiều so dầu cá.

Nếu đọc tạp chí y học hoặc theo dõi các phương tiện thông tin đại chúng, chúng ta thường dễ suy nghĩ rằng dù nhạy cảm thế nào cũng đều có thể sử dụng sản phẩm dầu cá. Rất ít thông tin cho thấy những sản phẩm này có thể gây hại.

Nhóm chất béo omega-3, trong đó bao gồm những loại chất béo chuỗi dài trong dầu cá có tác dụng giúp trẻ thông minh hơn, tăng cường thị lực và ngăn ngừa những bệnh lý như ung thư, bệnh tim, béo phì, viêm khớp, trầm cảm, động kinh, loạn thần, mất trí nhớ, loét, chàm và khô da.

Theo một vụ kiện tập thể chống lại công ty The Bountiful Company và công ty con Nature's Bounty.1, một số sản phẩm dầu cá không hề chứa "một miligam" chất béo omega-3 nào của cá. Như vậy những người sử dụng nhóm sản phẩm này để nhận được lợi ích của omega-3 đang bị lừa dối.

Cá hồi, cá mòi và một số loại cá đánh bắt tự nhiên khác là nguồn cung cấp axit eicosapentaenoic (EPA) và axit docosahexaenoic (DHA). Đó là hai loại chất béo omega-3 có vai trò quan trọng với sức khỏe não bộ, sức khỏe tim mạch, v.v. Ví dụ, các nhà khoa học đã chứng minh được rằng ăn các loại cá béo từ hai đến ba lần một tuần sẽ làm giảm nguy cơ đột quỵ và nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Cá hồi và một số loại cá đánh bắt tự nhiên khác là nguồn cung cấp axit eicosapentaenoic (EPA) và axit docosahexaenoic (DHA).(Ảnh: salmon/pixabay.com)

Tuy nhiên, vì đa số người Mỹ không ăn nhiều hải sản nên nhiều người muốn sử dụng sản phẩm dầu cá để thay thế. Thế nhưng những người khởi kiện đã cáo buộc rằng sản phẩm của công ty Nature’s Bounty không chứa thành phần EPA và DHA.

Có phải người tiêu dùng đang lãng phí hàng tỷ USD cho các sản phẩm dầu cá tổng hợp?

Dầu cá là một trong những loại thực phẩm bổ sung phổ biến nhất ở Hoa Kỳ. Trên toàn cầu, thị trường dầu cá được định giá khoảng 1,9 tỷ đô la vào năm 2019 và ước tính rằng con số này sẽ tăng lên 2,8 tỷ đô la vào năm 2027. Tuy nhiên, có thể số tiền này đang bị lãng phí do quá trình xử lý hóa học khiến nhiều sản phẩm dầu cá thiếu EPA và DHA. Theo đơn kiện được đệ trình vào tháng 9 năm 2021:

“Bị đơn sản xuất, dán nhãn và bán sản phẩm với thông tin rằng 1400 mg dầu cá chứa 647 mg axit Eicosapentaenoic (“EPA”) và 253 mg của axit Docosahexaenoic (“DHA”)—những loại axit béo omega-3 thiết yếu có trong cá…”

“Họ tự hào tuyên bố rằng những thành phần này đã được USP xác nhận, và đảm bảo với người tiêu dùng rằng các sản phẩm “chứa các thành phần được liệt kê trên nhãn dán với hàm lượng đã công bố”… Tuy nhiên, trái ngược với thông tin trên nhãn dán, những sản phẩm này không phải là dầu cá và không chứa một miligam EPA hay DHA nào”.

Hầu hết các sản phẩm dầu cá đều chứa Omega-3 ethyl este

Tuy nhiên vấn đề ở đây chính là hầu hết sản phẩm dầu cá đều là sản phẩm hóa học sử dụng quá trình trans-este hóa (phản ứng trao đổi giữa rượu và este) để biến dầu cá thành một sản phẩm tổng hợp khác xa so với loại dầu cá tự nhiên có trong cá mòi hoặc các loại cá béo khác. Đơn kiện giải thích:

“Loại dầu ít giá trị có nguồn gốc từ nội tạng cá, sau khi trải qua quá trình xử lý hóa học khiến cấu trúc phân tử và các thành phần biến đổi một cách đáng kể và không thể thay đổi, trở thành một sản phẩm tổng hợp không có trong tự nhiên và không có trong thành phần của cá”.

“Trong quá trình xử lý hóa học này (quá trình trans-este hóa), một dung môi công nghiệp sẽ được thêm vào để phá vỡ các liên kết tự nhiên của triglyceride và tách phần khung glycerol khỏi các phân tử axit béo”.

“Sau đó, ethanol được thêm vào để liên kết với các phân tử axit béo mới được giải phóng tạo thành dạng ethyl este của axit béo. Dầu cá bị loại bỏ hàng trăm thành phần cấu thành và Omega-3, gồm có DHA và EPA, đã bị chuyển thành dạng ethyl este”.

“Điều quan trọng là, loại Omega-3 mới hình thành này có cấu trúc phân tử khác với Omega-3 tự nhiên trong dầu cá. Chất hóa học mới được tạo thành được gọi là axit béo ethyl este (‘FAEE’)”.

Nhãn dán của các loại thực phẩm chức năng nên sử dụng tên này để thông báo rõ với người dùng sản phẩm họ đang mua. Đơn kiện cáo buộc, dầu cá đã được este hóa trở thành FAEE nên không thể ghi là dầu cá trên nhãn dãn.

Đơn kiện cho biết: “Như vậy những gì công ty NBI [Nature's Bounty Inc] đã làm là sai trái, gây hiểu lầm, lừa dối, bất hợp pháp và có hành vi gian lận có thể bị người tiêu dùng kiện” và nói thêm rằng “Bị cáo đã thể hiện sai bản chất cơ bản của sản phẩm, và nhờ nhãn dán sai và gây nhầm lẫn này, họ đã bán sản phẩm này cho hàng chục nghìn người tiêu dùng cả tin trên khắp New York và Hoa Kỳ”.

“Dầu cá” tổng hợp này “chưa từng được tìm thấy ở bất kỳ loại cá nào”

Hai công ty Nature's Bounty và The Bountiful Company đã đệ đơn đề nghị bác bỏ vụ kiện vào tháng 2 năm 2022. Họ phủ nhận việc dán nhãn axit béo ethyl este là "dầu cá" gây hiểu lầm và cho rằng nhãn dán của họ đã tuân thủ luật pháp liên bang. Vào tháng 1 năm 2023, thẩm phán sơ thẩm của Hoa Kỳ là Anne Shields cho rằng nên chấp nhận đề nghị bác bỏ này:

“Tòa tuyên bố rõ ràng rằng không có gì sai khi dán nhãn sản phẩm là dầu cá. Việc mô tả sản phẩm như vậy cho biết chất béo omega-3 trong sản phẩm này có nguồn gốc từ dầu cá. Việc dán nhãn không thể hiện quá trình dầu cá thô chuyển thành chất béo omega-3 trong các viên nang”.

“Nguyên đơn không được và không thể tranh luận rằng các sản phẩm có chứa OM3 có nguồn gốc từ dầu cá phải đặt tên chính xác do có một quy trình sản xuất khác. Tất cả những sản phẩm này đều có OM3 từ dầu cá. Thông báo sự khác biệt phân tử giữa các sản phẩm cho một người tiêu dùng bình thường rõ ràng là một điều không hợp lý”.

(Ảnh: Pills/pixabay.com)

Các luật sư của nguyên đơn là Michael Braun và Mai Kats đã bác bỏ và kêu gọi các thẩm phán tòa án quận không chấp nhận khuyến nghị của thẩm phán Shields:

“Nói ngắn gọn, theo án lệ của Tòa án Khu vực II, các nguyên đơn có quyền khiếu nại nếu lúc mua sản phẩm của bị đơn, họ đọc nhãn dán và cho rằng sản phẩm có chưa dầu cá thật - nghĩa là dầu 1) có nguồn gốc từ quá trình chiết xuất từ cá tươi và 2) chứa cả DHA và EPA”.

“Ngoài ra, thông qua việc tìm hiểu và dựa trên thông tin do chuyên gia cung cấp, các nguyên đơn có quyền chứng minh rằng người tiêu dùng đã đánh giá giá trị của các sản phẩm trên thị trường cao hơn so với sản phẩm mà họ nhận được. Đó là một hỗn hợp nhân tạo được tạo ra trong phòng thí nghiệm, từ các phần phế thải của cá (phần nội tạng) được xử lý kỹ lưỡng bằng hóa chất, thiếu cả DHA và EPA, đồng thời chứa hợp chất ethyl ester nhân tạo không có ở bất kỳ loài cá nào”.

So sánh dạng ethyl ester và dạng triglyceride của chất béo Omega-3

Mặc dù thẩm phán Shields cho những “người tiêu dùng bình thường” sẽ không quan tâm rằng chất béo omega-3 mà họ sử dụng có ở dạng ethyl este hay không, nhưng tôi cho rằng hầu hết người tiêu dùng đều sẽ quan tâm nếu họ được thông báo sự khác biệt giữa hai dạng này. Ở cá, DHA và EPA tồn tại ở dạng triglyceride, đây là dạng có độ khả dụng sinh học cao nhất.

Triglyceride chứa một phân tử ba carbon có vai trò như “khung xương” để các phân tử axit béo gắn vào. Mỗi phân tử carbon sẽ liên kết với một phân tử axit béo, do đó, một phân tử triglyceride sẽ có tổng cộng ba nguyên tử cacbon liên kết với ba phân tử axit béo. Tuy nhiên, trong hầu hết các sản phẩm dầu cá thương mại, DHA và EPA đều ở dạng ethyl este.

Ethyl este là một chất tổng hợp, được tạo ra nhờ quy trình chưng cất dầu cá thô, có thêm vào etanol và/hoặc cồn công nghiệp. Hỗn hợp này được chưng cất nhiệt trong buồng chân không và sau đó sẽ thu được chất ngưng tụ ethyl este omega-3 đậm đặc.

Quá trình chưng cất phân tử này không chỉ loại bỏ các phân tử resolvin và protectin quan trọng có tác dụng làm giảm viêm mà còn cô đặc EPA và DHA. Bạn có thể biết nồng độ của hai loại chất béo này trong các sản phẩm bổ sung khi nhìn vào nhãn dán. Dầu cá thường chứa từ 20% đến 30% EPA và DHA, trong khi đó dầu cá cô đặc tinh khiết thường chứa từ 60% đến 85% EPA và DHA.

Hầu hết các công ty đều sản xuất dầu cá dạng ethyl ester vì sản xuất dạng này sẽ rẻ hơn nhiều so với dạng triglyceride. Ethyl este cũng dễ xử lý trong quá trình chế biến hơn vì có điểm sôi cao hơn, đặc biệt có lợi khi đun nóng và tinh chế để loại bỏ các chất thành phần độc hại.

Ethyl este là dạng ít khả dụng sinh học nhất

Vấn đề ở đây là ethyl este là dạng omega-3 ít sinh khả dụng nhất. Nhà sản xuất có thể chuyển ethyl este trở lại dạng triglycerid bằng cách tách phân tử rượu ethylic và gắn lại phân tử glycerol bằng quy trình tái este hóa, nhưng hầu hết công ty sẽ không thực hiện vì quy trình này rất tốn kém.

Đương nhiên điều này không tốt, vì cơ thể chúng ta chuyển hóa triglyceride và ethyl este bằng những con đường khác nhau. Trong quá trình chuyển hóa ethyl este sẽ xuất hiện những vấn đề khác. Vì không có “khung xương” glycerol ở dạng ethyl este, EPA và DHA sẽ tìm kiếm các phân tử triglyceride sẵn có hoặc tìm phân tử glycerol từ những nguồn khác.

Các phân tử axit béo đều phải chuyển thành dạng triglyceride, nếu không biểu mô ruột không thể hấp thu và chuyển hóa được. Khi ethyl este của EPA hoặc DHA lấy được phân tử glycerol từ một nguồn nào đó, các phân tử bị mất glycerol sẽ phải tìm kiếm cơ chất thay thế, tạo ra hiệu ứng domino tiêu cực. Axit báo cũng không thể vận chuyển được trong máu nếu không ở dạng triglyceride.

Khi bạn sử dụng omega-3 ở dạng triglyceride, đầu tiên axit béo sẽ được tách khỏi “khung xương” glycerol. Những thành phần này sẽ được tế bào biểu mô ruột hấp thu, và tái tạo trở lại dạng triglyceride.

Nếu sử dụng dạng ethyl este, chất này sẽ được xử lý tại gan. Ở đây, phần ethanol sẽ được tách ra khỏi các phân tử axit béo và sau đó những phân tử axit béo tự do này sẽ được gắn vào glycerol để tạo thành triglyceride. Gan của bạn sẽ phải xử lý phần ethanol, tạo thành các gốc tự do và gây ra hiện tượng stress oxy hóa. Đây là tác dụng hoàn toàn ngược lại so với mục đích sử dụng dầu cá.

Dầu cá tổng hợp có hại nhiều hơn có lợi

Nhiều người biết rằng omega-3 cũng là một dạng PUFA [axit béo không bão hòa đa nối đôi] giống như omega-6 và chất này cũng rất nguy hiểm khi sử dụng quá nhiều. Nhưng hầu như ít ai biết rằng chất béo omega-3 còn dễ hỏng hơn chất béo omega-6 gấp 10 lần và còn dễ bị oxy hóa hơn nhiều. Dầu cá cũng có tác dụng ức chế miễn dịch nhiều hơn so với dầu hạt omega-6.

Đặc điểm này rất quan trọng khi có rất nhiều quá trình xử lý khi chế biến dầu cá. Trong quá trình chế biến, những phân tử này có thể bị hỏng và trở thành có hại nhiều hơn có lợi. Cá nhân tôi không bao giờ dùng dầu cá đã qua chế biến ở dạng ethyl este và tôi khuyến cáo các bạn nên nhìn nhận lại việc sử dụng những sản phẩm này.

Ngay cả khi bạn có sản phẩm dầu cá ethyl este không bị oxy hóa, thì khả năng hấp thụ sản phẩm này cũng là một vấn đề. Các axit béo tự do của dầu cá có tỷ lệ hấp thụ ít nhất là 95%. Theo một nghiên cứu, EPA ở dạng triglyceride tự nhiên có tỷ lệ hấp thụ 69%, trong khi dạng ethyl este chỉ hấp thụ được khoảng 20%.

Một điều quan trọng nữa là các phân tử này không ổn định và dễ bị hỏng do quá trình oxy hóa và rất dễ bị ôi thiu. Đặc điểm này khiến việc sử dụng dầu cá tổng hợp có thể có hại nhiều hơn có lợi. Theo giải thích của Douglas MacKay, một chuyên gia trong lĩnh vực dinh dưỡng tự nhiên, phó chủ tịch cấp cao về các vấn đề khoa học và quy định của Hội đồng Dinh dưỡng Có trách nhiệm Hoa Kỳ:

“Những tác động tiêu cực tiềm ẩn khi sử dụng dầu cá ôi thiu vẫn chưa được hoàn toàn làm rõ. Tuy nhiên, các nhà khoa học đã chứng minh được rằng lượng sản phẩm oxy hóa của axit béo không bão hòa đa nối đôi, trong đó bao gồm cả DHA, tăng cao ở những bệnh nhân mắc bệnh thoái hóa thần kinh.

“Dạng triglyceride là dạng “nghỉ ngơi” tự nhiên của các phân tử lipid. Cấu trúc ba axit béo gắn vào khung xương glycerol giúp bảo vệ các liên kết đôi trong PUFA chuỗi dài không tiếp xúc với các gốc tự do.

“Mặt khác, một phân tử axit béo ethyl este tồn tại dưới dạng sợi đơn và tiếp xúc với các gốc tự do ở mọi phía. Mặc dù hiện tại có rất ít dữ liệu so sánh tính ổn định của dầu cá EE [ethyl ester] với dầu cá TG [triglyceride], nhưng những kiến thức hóa sinh cơ bản này cho thấy tính ổn định của dầu cá TG cao hơn cho dù ở trong viên nang hoặc ở dạng chất lỏng hay ở bên trong cơ thể”.

Cách tốt nhất để nhận được Omega-3

Cách lý tưởng nhất là bạn hấp thu chất béo omega-3 là từ các dạng thực phẩm nguyên chất ví dụ cá hồi Alaska, cá mòi, cá cơm, cá thu và cá trích đánh bắt tự nhiên. Nếu bạn muốn sử dụng thực phẩm bổ sung, dầu nhuyễn thể là một lựa chọn tốt hơn nhiều so với dầu cá.

Dầu nhuyễn thể chứa ít EPA và DHA hơn so với dầu cá. Tuy nhiên, dầu nhuyễn thể có tính khả dụng sinh học cao hơn vì EPA và DHA được liên kết ở dạng phospholipid, giúp bạn sử dụng liều thấp hơn mà vẫn có kết quả tương tự.

Cách lý tưởng nhất là bạn hấp thu chất béo omega-3 là từ các dạng thực phẩm nguyên chất ví dụ cá hồi Alaska, cá mòi, cá cơm, cá thu và cá trích đánh bắt tự nhiên. (Ảnh: Loong-ken/pexels)

Được xuất bản lần đầu trên Mercola.com vào ngày 22 tháng 2 năm 2023

(Bài đăng trên The Epoch Times - Epoch Health của tác giả: Joseph Mercola

Joseph Mercola: Người sáng lập Mercola.com. Ông là một bác sĩ chấn thương chỉnh hình và là tác giả có sách bán chạy nhất, nhận nhiều giải thưởng trong lĩnh vực sức khỏe tự nhiên. Tầm nhìn cốt lõi của ông là thay đổi mô hình y tế hiện đại bằng cách cung cấp cho mọi người nguồn tài nguyên quý giá để giúp họ kiểm soát sức khỏe của mình).

Theo The Epoch Times - Epoch Health tiếng Anh

Song Hoài biên dịch

THÔNG TIN ĐẶC BIỆT - HƯỚNG ĐI MỞ RA KỶ NGUYÊN MỚI:

• • ‘Ganjing World’ (Thế Giới Kiền Tịnh) - Một Công ty Công nghệ cao có trụ sở chính tại Middle Town, New York, ra mắt nền tảng tích hợp thông tin nghe nhìn trực tuyến thế hệ mới nhiều tính năng phong phú với công nghệ đám mây mới nhất.
    
  • ‘Ganjing World’ cam kết trải nghiệm thoải mái và bảo mật, phục vụ tất cả những nhà sáng tạo nội dung, có thể trình chiếu đồng thời hàng triệu video và phục vụ hàng trăm triệu lượt xem. ‘Ganjing World’ đảm bảo an toàn và lợi nhuận cao.
    
  • Nền tảng này không liên quan tới chính trị, không thiên vị và trung lập. ‘Ganjing World’ kiên quyết tránh xa các nội dung không phù hợp dựa trên bốn tiêu chí: “không bạo lực, không nội dung khiêu dâm, không tội phạm và không ma túy hoặc gây hại”.
    
  • Sứ mệnh của ‘Ganjing World’ hướng đến “Truyền thông xã hội” và “Truyền thông cá nhân” thân thiện với mọi gia đình. Một nền tảng số rộng lớn cho phép mọi lứa tuổi tự do chia sẻ kiến thức, ý tưởng, quan điểm và giải trí về nhiều chủ đề… mà không sợ bị kiểm duyệt. ‘Ganjing World’ mang đến trải nghiệm phong phú và trong sạch.