Ngày 18/4, Israel tiến hành phản công Iran và tiến hành không kích vào các căn cứ quân sự của Iran gần Isfahan. Tuy nhiên, quy mô của cuộc phản công này rất nhỏ và rất thú vị. Sau cuộc không kích, Israel không đưa ra thông tin rõ ràng về cuộc tấn công, còn Iran cũng không lên tiếng. Tất cả thông tin mà giới truyền thông hiện có được đều là từ những gì các quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ nói với các phóng viên.
Vậy điều gì đã xảy ra trên chiến trường, và liệu xung đột giữa Israel và Iran có tiếp tục mở rộng?
Israel đã phản công Iran
Trước hết, chúng ta cần làm rõ một tin đồn. Cuộc tấn công này chủ yếu tập trung vào các căn cứ quân sự xung quanh thành phố Isfahan phía tây Iran, và xung quanh Isfahan có các cơ sở hạt nhân quan trọng của Iran, Trung tâm hạt nhân Isfahan. Do đó, nhiều báo cáo sớm nhất chỉ ra rằng Israel đã tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran. Trên thực tế, đây chỉ là tin đồn rằng Israel không tiến hành các cuộc không kích vào các cơ sở hạt nhân của Iran.
Trung tâm Công nghệ Hạt nhân Isfahan bao gồm một cơ sở chuyển đổi uranium (UCF) sản xuất uranium hexafluoride. Iran cung cấp uranium hexafluoride vào máy ly tâm để sản xuất uranium đã được làm giàu, chất này có thể được sử dụng làm nhiên liệu cho lò phản ứng và cũng để chế tạo vũ khí hạt nhân.
Bên cạnh cơ sở chuyển đổi uranium là một nhà máy làm giàu bột oxit uranium và chuyển đổi uranium hexafluoride thành uranium oxit, và một nhà máy chế tạo nhiên liệu sản xuất cho các lò phản ứng nghiên cứu của Tehran. Oxit uranium có thể được chuyển đổi thành kim loại uranium. Iran cho biết, họ có kế hoạch sử dụng kim loại uranium để sản xuất nhiên liệu cho lò phản ứng, nhưng nó cũng có thể được sử dụng để chế tạo lõi bom hạt nhân. Trung tâm Công nghệ Hạt nhân Isfahan cũng vận hành bốn lò phản ứng nghiên cứu hạt nhân nhỏ do Trung Quốc cung cấp.
Lựa chọn mục tiêu của các cuộc không kích của Israel là gì? Đây là vị trí phòng không của Căn cứ Không quân số 8 nhằm bảo vệ cơ sở hạt nhân Isfahan của Iran.
Căn cứ không quân Shekari là nơi đồn trú của các máy bay chiến đấu F-14 Tomcat của Iran do Mỹ sản xuất. Những máy bay chiến đấu này là những máy bay chiến đấu Tomcat cuối cùng còn hoạt động trên thế giới. Một số bạn có thể tò mò, làm sao Iran có thể có được máy bay chiến đấu F-14 tiên tiến nhất từ Mỹ vào thời điểm quan hệ với Mỹ đang rất tệ?
Trên thực tế, những máy bay chiến đấu này được vua Pahlavi mua từ Mỹ trước Cách mạng Hồi giáo. Các máy bay chiến đấu F-14 sau này trở thành lực lượng chủ lực của Không quân Iran và tỏa sáng trong cuộc chiến Iran-Iraq do được trang bị radar tiên tiến và tên lửa không đối không tầm xa Phoenix nên chúng liên tục tiêu diệt các máy bay chiến đấu của Iraq. ở khoảng cách 200 km khiến Không quân Iraq phải khiếp sợ.
Vì vậy, dù Iran và Mỹ có quan hệ không tốt nhưng Iran cũng biết vũ khí của Mỹ rất dễ sử dụng nên tiêm kích F-14 của Mỹ vẫn được sử dụng cho đến nay.
Hình ảnh vệ tinh sau đó cho thấy cuộc tấn công của Israel đã đánh trúng bệ phóng tên lửa phòng không S-300 của Iran, cùng với hai bộ radar, một trong số đó là 92N6E và bộ kia là 96N6E. Có vẻ như cả 3 tên lửa do Israel phóng đều đánh trúng mục tiêu một cách chính xác. Cuộc tấn công nhằm vào hệ thống phòng không mạnh nhất của Iran, S-300, chứ không phải nhằm vào máy bay chiến đấu F-14 của Không quân Iran.
Hình ảnh vệ tinh cũng cho thấy các máy bay chiến đấu F-14 Tomcat của Iran từng đồn trú tại căn cứ không quân này đã không còn ở đó. Hình ảnh vệ tinh trước chiến tranh cũng cho thấy chiến đấu cơ F-14 đã lâu không xuất hiện tại căn cứ không quân.
Tên lửa Blue Sparrow tham gia không kích
Theo truyền thông ABC của Mỹ, một quan chức cấp cao của Mỹ tuyên bố rằng cuộc không kích là do máy bay Israel phóng ít nhất 3 tên lửa tấn công tầm xa từ bên ngoài không phận Iran vào căn cứ phòng không bảo vệ cơ sở hạt nhân Isfahan. Đánh giá ban đầu cho thấy, căn cứ phòng không đã bị phá hủy và Bộ Quốc phòng Mỹ vẫn đang tiến hành đánh giá. Iran tuyên bố đã chặn 3 máy bay không người lái không rõ nguồn gốc ở khu vực Isfahan. Người dân địa phương đã nghe thấy nhiều tiếng nổ lớn.
Sau cuộc tấn công, đoạn video trực tiếp được lan truyền cho thấy các quân nhân Iran đang kiểm tra đống đổ nát có tên lửa được Israel sử dụng. Đống đổ nát này là tên lửa đẩy đầu tiên của tên lửa sau khi cạn kiệt nhiên liệu, tên lửa đẩy sẽ tự động rơi ra và đâm vào Iran, trong khi đầu đạn sẽ tiếp tục bay cho đến khi chạm mục tiêu. Có thông tin cho rằng đây có thể là tên lửa đạn đạo phóng từ trên không do công ty Rafael của Israel phát triển. Trang web chính thức của Công ty Rafael cho thấy một máy bay chiến đấu F-16 của Israel mang tên lửa tầm xa này trên điểm cứng dưới cánh.
Thời báo Tài chính Anh chỉ ra rằng, tên lửa này có thể là tên lửa Blue Sparrow của Israel. Đây là tên lửa đạn đạo phóng từ trên không chỉ có một tầng cánh quạt rắn, đạt tới độ cao 6,51 mét. Sau khi phóng, nó bị đẩy ra khỏi bầu khí quyển bởi một bộ đẩy tên lửa rắn, đi theo đường parabol, sau đó, đầu đạn quay trở lại bầu khí quyển và bắn trúng mục tiêu, cho phép nó có tầm bắn xa đạt 2.000 km. Nó sử dụng phương pháp dẫn đường tổng hợp, gồm dẫn đường quán tính và dẫn đường GPS.
Hiện tại có ba phiên bản của tên lửa này là Black Sparrow, Blue Sparrow và Silver Sparrow. Quá trình sản xuất thử nghiệm của nó diễn ra rất sớm và bắt đầu thử nghiệm từ tháng 9/2013. Ban đầu, tên lửa được phát triển như mục tiêu cho hệ thống phòng thủ tên lửa Arrow của Israel. Chúng tabiết rằng hệ thống phòng không Arrow của Israel đóng vai trò quan trọng trong việc đánh chặn tên lửa của Iran. Tên lửa phòng không Arrow tương tự như hệ thống THAAD của Mỹ và có thể đánh chặn nhiều loại tên lửa đạn đạo khác nhau. Nhưng nếu muốn kiểm tra tỷ lệ thành công của hệ thống phòng không này, bạn cần có tên lửa mục tiêu có tính năng tiên tiến. Dòng tên lửa đạn đạo Blue Sparrow của Israel được phát triển từ tên lửa mục tiêu.
Trong giới hâm mộ quân sự, người ta thường cho rằng tên lửa siêu thanh Dagger của Nga là tên lửa đạn đạo phóng từ trên không đầu tiên trên thế giới. Tuy nhiên, có vẻ như loạt tên lửa Blue Sparrow của Israel đã bắt đầu bắn thử từ đầu năm 2013 và là tên lửa đạn đạo phóng từ trên không đầu tiên. Chỉ là quân đội Israel chưa bao giờ quảng cáo rầm rộ như Nga, và ngay cả những người hâm mộ quân sự cũng biết rất ít về điều đó. Phải đến cuộc chiến này, mọi người mới nhận ra rằng Israel đã có tên lửa đạn đạo phóng từ trên không.
Israel không tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran cũng như không tiến hành các cuộc tấn công nhằm vào nhiều mục tiêu của Iran. Họ chỉ chọn các vị trí phòng không gần thành phố trung tâm Isfahan để tiến hành các cuộc tấn công, Israel đã sử dụng máy bay chiến đấu F-16 chở tên lửa Blue Sparrow.
Đài truyền hình Sky Arab của Anh đưa tin, 3 vụ nổ lớn đã xảy ra gần Isfahan, có vẻ như lực lượng phòng không Iran đã không thể đánh chặn được những tên lửa đạn đạo cực nhanh này và cả 3 tên lửa đều đánh trúng mục tiêu. Tuy nhiên, quy mô cuộc không kích của Israel lần này quá nhỏ, ngay cả báo chí trong nước của Israel cũng chỉ trích Thủ tướng Netanyahu là hèn nhát.
Vậy một cuộc không kích như vậy sẽ có tác động gì đến tình hình Trung Đông?
Xung đột giữa Israel và Iran sẽ giảm leo thang
Tác động lớn nhất là xung đột giữa Israel và Iran sẽ giảm bớt thay vì leo thang. Iran đã phát động một cuộc không kích quy mô lớn như vậy vào Israel. Theo tính cách của Israel, họ nhất định phải đánh trả. Tuy nhiên, cách đánh trả lại rất đặc biệt. Israel chỉ điều động máy bay chiến đấu phóng 3 tên lửa đạn đạo. Tại sao lại chọn phương án phản công nhỏ như vậy?
Có hai lý do. Không khó để nhận ra rằng trong tình hình căng thẳng hiện nay ở Gaza và môi trường quốc tế không mấy khả quan ở Israel, quân đội Israel không muốn leo thang xung đột với Iran. Kế hoạch phản công như vậy không chỉ có thể giải thích cho đất nước của mình mà còn khiến Iran lùi thêm một bước. Đối mặt với một cuộc không kích quy mô nhỏ như vậy, Iran chắc chắn sẽ không thực hiện thêm các cuộc phản công chống lại Israel. Đặc biệt, xung đột này còn đưa ra lời giải thích cho Mỹ. Chính quyền của ông Biden trước đây không khuyến nghị Israel phản công Iran và Mỹ cũng sẽ hài lòng với kế hoạch phản công như vậy. Bằng cách này, xung đột giữa Iran và Israel có thể sẽ đi đến hồi kết.
Mục đích thứ hai của Israel cũng là cảnh báo Iran. Mặc dù quy mô của cuộc không kích này nhỏ nhưng mục tiêu được lựa chọn rất đặc biệt. Nó đánh trúng căn cứ phòng không gần cơ sở hạt nhân Isfahan, và cả ba tên lửa lẽ ra đã bắn trúng mục tiêu mà Iran triển khai gần Isfahan. Thứ mà Iran đã triển khai gần Isfahan là tên lửa phòng không S-300 tiên tiến nhất được nhập khẩu từ Nga.
Tuy nhiên, Nga đã sử dụng số lượng lớn tên lửa S-300 trên chiến trường Ukraine và thậm chí còn không thể đánh chặn được tên lửa cận âm Neptune của Ukraine hay tên lửa hành trình Storm Shadow của Anh. Hơn nữa, Syria cũng đã đưa tên lửa S-300 của Nga vào sử dụng. Tuy nhiên, máy bay chiến đấu F-35 và nhiều tên lửa khác nhau của Israel đang ở vùng lãnh thổ không có người ở, đến và đi bất cứ khi nào họ muốn.
Cuộc không kích này là lời cảnh báo với Iran rằng, Israel có đủ sức mạnh quân sự để tấn công các cơ sở hạt nhân ở Isfahan bất cứ lúc nào và hệ thống phòng không của Iran sẽ không thể đánh chặn được. Nhưng Israel không muốn tấn công trực tiếp vào các cơ sở hạt nhân, điều này sẽ khiến xung đột giữa hai nước leo thang dữ dội nên đã áp dụng kế hoạch phản công mang tính thỏa hiệp như vậy.
Cuộc tấn công của Israel vào Iran có giới hạn nhưng lại không hề tỏ ra thương xót khi tấn công các lực lượng ủy nhiệm của Iran ở Trung Đông. Ngày 19/4, Israel đã điều động máy bay chiến đấu F-35 tiến hành các cuộc không kích nhằm vào các nhóm dân quân Iraq do Iran hậu thuẫn. Các cuộc tấn công trong tương lai của Israel vào Iran sẽ rất hạn chế và năng lượng chính của nước này sẽ tập trung vào việc tấn công các lực lượng ủy nhiệm của Iran ở Yemen, Iraq và Syria.
Điều này chủ yếu là do tác động quốc tế của việc tấn công Iran là quá lớn và Israel đã phải đối mặt với áp lực quốc tế đáng kể ở Dải Gaza. Tuy nhiên, các cuộc tấn công vào các nhóm dân quân Iran ở Syria, Yemen và Iraq sẽ không có nhiều tác động quốc tế. Mỹ cũng đang làm điều tương tự.
Hiện tại, có vẻ như tình hình ở Trung Đông chưa có khả năng leo thang, không biết quý vị có nhận định thế nào?
Theo The Epoch Times
Lý Ngọc biên dịch
