Sau khi tổ chức khủng bố Hồi giáo Hamas phát động một cuộc bạo lực tàn bạo quy mô lớn, hơn 1.000 người đã thiệt mạng ở Israel, trong đó có ít nhất 22 công dân Mỹ. Các quan chức trên khắp Israel đã lên án hành động tàn bạo của Hamas, gọi đó là "khoảnh khắc 11/9". Có rất ít lý do để nghi ngờ rằng một cuộc chiến mới giữa Israel và Hamas sẽ dẫn đến những hậu quả địa chính trị tương tự như vụ 11/9.
NTDVN giới thiệu với đọc giả bài bình luận của tác giả Andrew Thornebrooke về chiến tranh Israel - Hamas và tương lai ảm đạm ở Trung Đông.
Rủi ro lớn nhất hiện nay là tiềm năng về một kỷ nguyên mới của chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo do nhà nước bảo trợ.
Hoa Kỳ đang cung cấp đạn dược và các thiết bị khác cho Israel và đang điều động tầu sân bay USS Dwight D. Eisenhower đến gần Israel, sau khi nhóm tác chiến đầu tiên đã tới đông Địa Trung Hải để hỗ trợ Jerusalem đang bị bao vây.
Các quan chức Nhà Trắng cho biết Mỹ không có kế hoạch trực tiếp tham gia cuộc chiến ở dải Gaza. Các nhóm tác chiến tàu sân bay tồn tại để cảnh báo các quốc gia khác không tham gia chiến đấu.
Tuy nhiên, riêng cảnh báo này đã nêu bật sự khác biệt về phạm vi và mức độ nghiêm trọng so với tất cả các vụ bạo lực trước đây giữa Hamas và Israel.
Israel đang ở bên bờ vực thẳm. Israel bị những kẻ khủng bố Hồi giáo xâm chiếm và các quốc gia xung quanh có thể chọn hỗ trợ những kẻ khủng bố này bất cứ lúc nào nếu họ cảm thấy rằng làm như vậy sẽ áp đảo và cuối cùng là tiêu diệt Israel.
Nói tóm lại, nếu Israel chậm phản ứng với Hamas, Trung Đông có thể lao vào một kỷ nguyên mới của chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan bạo lực tràn lan, giống như sau vụ 11/9 xảy ra ở Hoa Kỳ. Tuy nhiên, lần này các nước Ả Rập sẽ không đứng yên.
Mức độ tàn bạo của ISIS
Các quan chức tin rằng chắc chắn có điều gì đó cơ bản đã thay đổi. Hamas, một tổ chức được Mỹ, phương Tây và nhiều quốc gia khắp thế giới xác định là khủng bố, chủ trương hủy diệt hoàn toàn Israel trong hơn ba thập kỷ [như một nhiệm vụ tối hậu trong cuộc thánh chiến của họ].
Mặc dù đã xảy ra các cuộc tấn công và thậm chí cả chiến tranh, những sự cố bạo lực này luôn nêu bật một sự hiểu biết ngầm nhất định giữa Israel và những kẻ khủng bố Hamas rằng hòa giải là chuẩn mực. Ý tưởng chung sống hòa bình, dù xa vời đến đâu, đều có thể thực hiện được.
Những cuộc chiến của Hamas và sự tàn bạo mà Al-Qaeda và Nhà nước Hồi giáo trong những thập kỷ gần đây cho thấy giữa các tổ chức này tuy có tương đồng nhưng có điều gì đó khác biệt nhưng đen tối và lâu dài hơn với Hamas. Hoa Kỳ nhận thức rõ sự khác biệt này.
Một quan chức cấp cao của Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ nói với các phóng viên (với điều kiện giấu tên) rằng: "Lầu Năm Góc biết về "mức độ tàn bạo của ISIS" khiến cuộc xung đột này khác với tất cả các cuộc xung đột trước đó".
Quan chức này nói: “Tôi muốn phân biệt cuộc tấn công này với các cuộc xung đột khác mà chúng tôi đã chứng kiến giữa Israel và Hamas ở Gaza”.
“Lần này thì khác, lần này là chưa từng có, với việc phiến quân Hamas diễu hành khắp Israel, giết trẻ em ngay trước mặt cha mẹ chúng, thực hiện hành vi bạo lực bừa bãi tại các lễ hội âm nhạc, đốt cháy toàn bộ nhà cửa, vào thời điểm mà nhiều gia đình đang ẩn náu trong hầm trú ẩn”.
Trên thực tế, những cảnh tượng đẫm máu mà Hamas để lại khác hẳn với những màn đọ súng rocket thông thường vào ban đêm.
Lực lượng Phòng vệ Israel phải mất gần 48 giờ mới giành lại quyền kiểm soát vùng lãnh thổ bị Hamas bất ngờ xâm chiếm. Những gì họ tìm thấy đã gây sốc cho nhiều người Israel.
Những kẻ khủng bố Hamas được cho là đã giết hơn 250 thanh niên tại các buổi hòa nhạc, hãm hiếp các cô gái trong vụ thảm sát, bắt người khác làm con tin để mặc cả hoặc giết họ rồi quay video tuyên truyền phát tán trên mạng. Một số người lớn tuổi cũng bị hành quyết trên đường phố khi đang chờ xe buýt. Ở những nơi khác, toàn bộ gia đình ở trong nhà bị thiêu sống khi họ cố gắng thoát khỏi sự hỗn loạn.
Những hành động man rợ này đã thay đổi nhận thức của người Israel về một mối đe dọa mới. Hamas không còn được coi là mối đe dọa thường xuyên đối với hòa bình và ổn định. Trong tâm trí của nhiều người Do Thái, Hamas có sự hiện diện và sức nặng mạnh mẽ hơn.
Yigal Carmon, người sáng lập Viện Nghiên cứu Truyền thông Trung Đông, đã vạch trần triệt để mối đe dọa này.
Carmon nói với The Epoch Times: “Đây là điều mà Einsatzgruppen (đội sát thủ di động) liên kết với quân đội Đức Quốc xã đã làm. Họ bắt người Do Thái ở các thành phố, làng mạc và đường phố, rồi giết họ”.
"Hôm qua, tôi đã nói chuyện với các con gái của mình và nói với chúng rằng: 'Hãy tưởng tượng các con đang ở giữa cuộc diệt chủng Holocaust và Đức Quốc xã đang nổ súng', và đây là những cảnh tượng của Đức Quốc xã, thật kinh khủng".
Iran có thể đang phối hợp tấn công Israel
Rất ít chuyên gia hoặc nhà hoạch định chính sách tin rằng Hamas có thể tự mình phát động một cuộc tấn công như vậy.
Tổng cộng, hơn một nghìn kẻ khủng bố Hamas đã xâm chiếm Israel. Họ sử dụng máy bay không người lái để tấn công và vô hiệu hóa các tháp canh (súng máy) của Israel, nhận được sự hỗ trợ mạng lớn từ nước ngoài và bắn hàng nghìn quả tên lửa từ Gaza vào Israel.
Nhiều người đổ lỗi cho Iran, quốc gia có chế độ Hồi giáo kêu gọi tiêu diệt Israel trong nhiều thập kỷ và đang tham gia vào một chiến dịch rộng lớn hơn với Trung Quốc và Nga nhằm phá hoại và thay thế trật tự quốc tế dựa trên luật lệ hiện hành.
Vào ngày 9/10/2023, ông Michael Doran, một thành viên cấp cao tại tổ chức tư vấn bảo thủ “Hudson Institute” (Viện Hudson), đã nói trong một cuộc trò chuyện: “Có một bàn tay đằng sau tất cả những điều này, và đó là Iran”.
Ông Doran cho biết mục tiêu chính của Iran là phá hoại quá trình bình thường hóa quan hệ Israel-Saudi, bắt đầu từ Hiệp định Abraham thời cựu tổng thống Donald J. Trump.
Chính quyền ông Biden phần lớn đã chấm dứt các chính sách thời ông Trump đối với Iran, lựa chọn dỡ bỏ một số lệnh trừng phạt và khôi phục các chính sách thời Obama nhằm đàm phán để thuyết phục Iran không chế tạo vũ khí hạt nhân.
Kết quả cuối cùng của nỗ lực này là Iran đã thả 5 tù nhân Mỹ vào tháng 9, trong khi chính quyền ông Biden trả lại hơn 6 tỷ USD tài sản bị phong tỏa cho Iran.
Để đạt được mục tiêu đó, ông Doran cho biết, Hoa Kỳ phải khiến Iran gặp rủi ro thực sự nếu muốn ngăn chặn cuộc chiến của Hamas chống lại Israel khiến toàn bộ Trung Đông rơi vào hỗn loạn.
Ông nói: “Điều đáng lo ngại là nếu sự hỗ trợ của Mỹ dành cho Israel suy yếu theo thời gian thì hỗn loạn trong thế giới Hồi giáo sẽ bùng phát, không còn nghi ngờ gì nữa về điều đó”.
Ông nói: “Điều rất quan trọng đối với Hoa Kỳ là không để cho Hamas và Iran giành chiến thắng bằng hành động tàn bạo, khủng bố này. Bởi vì nếu Hoa Kỳ để điều này xảy ra, chúng ta sẽ phải để rất nhiều tình huống tương tự xảy ra trong tương lai. Và điều này sớm muộn gì cũng liên quan trực tiếp tới [sức mạnh, sự tham gia] của quân đội Hoa Kỳ".
Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng ông John Kirby nói với các phóng viên hôm 9/10 rằng có "sự đồng lõa ở một mức độ nào đó" của Iran trong vụ bạo lực, nhưng Nhà Trắng "không thể xác nhận" rằng chế độ Iran có liên quan trực tiếp tới việc đưa tin.
Mỹ nỗ lực ngăn chặn mối đe dọa từ Lebanon
Ngày càng có nhiều lo ngại rằng một cuộc tấn công kéo dài của Lebanon vào miền bắc Israel sẽ tăng áp lực lên Israel đang bị bao vây và thu hút thêm sự hỗ trợ từ các chiến binh thánh chiến trong khu vực.
Để đạt được mục tiêu này, tổ chức khủng bố Lebanon Hezbollah đã bắn tên lửa vào miền bắc Israel khi những kẻ khủng bố Hamas tiến hành các cuộc tấn công từ phía đông nam.
Ông Can Kasapoglu, một thành viên cấp cao tại tổ chức tư vấn "Viện Hudson", tin rằng một cuộc tấn công lớn hơn từ Lebanon có thể khiến nỗi lo sợ tồi tệ nhất của Israel trở thành hiện thực.
Ông nói: “Kịch bản ác mộng đối với Israel luôn là một trận chiến trên nhiều mặt trận. Chúng ta không nên loại trừ bất kỳ khả năng nào, rằng các phần tử Hezbollah ở Lebanon sẽ nhìn thấy cơ hội và tận dụng nó".
Cuối cùng, Kasapoglu cho biết ngay cả các cuộc tấn công quy mô nhỏ cũng có thể có tác động rất lớn vì chúng lấy đi các nguồn lực quân sự của Israel (có thể được sử dụng để) chống lại Hamas ở Gaza.
Quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ nói trên cũng thừa nhận lo ngại về các mối đe dọa đối với Israel từ Lebanon và cho biết Mỹ đang nỗ lực ngăn chặn bạo lực lan rộng.
Quan chức này nói: “Chúng tôi rất lo ngại rằng Hezbollah sẽ đưa ra quyết định sai lầm khi mở mặt trận thứ hai trong cuộc xung đột này”. “Chúng tôi đang hợp tác với Israel và các đối tác trong khu vực để ngăn chặn cuộc xung đột ở Gaza.”
Saudi Arabia: Một “ẩn số”
Saudi Arabia từ lâu đã cố gắng chứng tỏ mình là quốc gia hùng mạnh nhất Trung Đông và chắc chắn đây là một “con bài ẩn số” trong trò chơi này.
Ông Steven Cook, một thành viên cấp cao tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại, cho biết Hamas phát động cuộc tấn công ít nhất một phần nhằm làm suy yếu mối quan hệ vừa chớm nở giữa Saudi Arabia và Israel.
Ông nói: “Saudi Arabia là mục tiêu”. “Tôi nghĩ rõ ràng là có những nỗ lực nhằm phá hoại quá trình bình thường hóa trong khu vực và người Iran đã chứng minh rõ ràng điều đó, và Hamas rõ ràng sẽ không được hưởng lợi từ việc bình thường hóa quan hệ giữa Israel và Saudi Arabia”.
Tuy nhiên, tại thời điểm này, ông Steven Cook lưu ý rằng việc bình thường hóa quan hệ giữa Israel và Saudi Arabia chưa bao giờ được người dân Saudi Arabia ưa chuộng mà được lãnh đạo nước này theo đuổi vì những lý do riêng.
Do đó, việc bình thường hóa có thể tiếp tục hay không sẽ phụ thuộc phần lớn vào mức độ tàn bạo của hành động trả đũa của Israel đối với Hamas ở Gaza và tác động của phản ứng này đối với dư luận ở Saudi Arabia.
Ông Cook nói: “Cách đây không lâu, có những cuộc gây quỹ trên truyền hình ở Saudi Arabia ủng hộ những kẻ đánh bom liều chết của Hamas. Tôi nghĩ việc (bình thường hóa) có dừng lại hoàn toàn hay không sẽ phụ thuộc rất nhiều vào phản ứng của Israel ở Gaza”.
Qatar và Trung Quốc tranh giành quyền thống trị trong khu vực
Có hai cường quốc khác đang đứng trên bờ vực xung đột, cả hai đều duy trì mối quan hệ căng thẳng với Israel và Hoa Kỳ.
Qatar, nằm trên Bán đảo Ả Rập, là nơi có căn cứ quân sự lớn nhất của Mỹ ở Trung Đông. Đây cũng là nơi ở của các lãnh đạo chủ chốt của Hamas và là nơi xuất khẩu lớn của chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo. Chính quyền ông Biden tháng trước đã giải ngân 6 tỷ USD cho Iran, số tiền này được chuyển vào tài khoản ngân hàng Qatar.
Qatar cũng có đại diện ở Dải Gaza. Sau khi Hamas xâm lược Israel một cách tàn bạo vào ngày 7/10/2023, chế độ này đã đưa ra tuyên bố quy trách nhiệm cho Israel.
Giới lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) ở cách xa hàng ngàn dặm cũng đang cố gắng lợi dụng tình hình hỗn loạn.
ĐCSTQ đã đưa ra tuyên bố vài giờ sau vụ tấn công của Hamas yêu cầu Israel công nhận một Palestine độc lập và ngừng đấu tranh với "các bên liên quan".
ĐCSTQ đã công khai liên kết với sự lãnh đạo của Iran và Nga, tuyên bố sẽ thiết lập một trật tự thế giới đa cực để thay thế Hoa Kỳ và trật tự quốc tế mà nước này dẫn đầu.
Do đó, sự hỗ trợ rõ ràng của chế độ Trung Quốc dành cho những kẻ khủng bố Hamas không nhằm mục đích thiết lập hòa bình mà thiên về việc giành được ảnh hưởng ở Trung Đông bằng cách kích động Hồi giáo cực đoan chống lại phương Tây.
Với rất nhiều mối đe dọa và rất nhiều bên tham gia tranh giành ảnh hưởng và quyền lực, không có con đường nào phía trước cho Israel mà không có rủi ro đáng kể.
Cách Israel cân nhắc rủi ro và cách Hoa Kỳ hỗ trợ Israel trong quá trình này có thể quyết định liệu tình trạng bất ổn, thánh chiến có bùng phát trở lại trên khắp Trung Đông hay không.
Nếu Israel sử dụng quá nhiều vũ lực ở Gaza, nước này sẽ trở thành mục tiêu cho các chiến binh tìm cách trả thù; nếu sử dụng quá ít vũ lực, Israel sẽ trở thành mục tiêu nhiều lần vì được cho là yếu kém. Trong mọi trường hợp, không còn nghi ngờ gì nữa rằng cuộc chiến mới này sẽ quyết định nhiều chứ không chỉ số phận của Hamas.
Andrew Thornebrooke - Epoch Times
Lý Ngọc biên dịch
Andrew Thornebrooke là phóng viên an ninh quốc gia của The Epoch Times chuyên đưa tin về các vấn đề liên quan đến Trung Quốc, tập trung vào các vấn đề quốc phòng, quân sự và an ninh quốc gia. Ông có bằng thạc sĩ về lịch sử quân sự tại Đại học Norwich.
