Giữa những rắc rối về kinh tế, Trung Quốc đang đẩy mạnh xuất khẩu. Nhưng lần này, thế giới không còn hợp tác, và giới lãnh đạo ở Bắc Kinh sẽ phải thất vọng.
Bài bình luận
Bắc Kinh dường như muốn phần còn lại của thế giới giúp đỡ đối phó với các vấn đề kinh tế của Trung Quốc. Cuộc khủng hoảng bất động sản, cùng với những vấn đề khác, đã dẫn đến sự sụt giảm nhu cầu hàng hóa và dịch vụ trong nước của Trung Quốc, do đó, các nhà hoạch định chính sách của Bắc Kinh, trong nỗ lực giải phóng các sản phẩm dư thừa, đã tăng cường nỗ lực xuất khẩu, đặc biệt là xe điện (EV) và thiết bị năng lượng xanh khác.
Tuy nhiên, không giống như 25 năm trước, khi Bắc Kinh lần cuối theo đuổi những chính sách như vậy, phần còn lại của thế giới đang không hợp tác. Giống như rất nhiều biện pháp cũ khác mà Bắc Kinh sử dụng để vực dậy nền kinh tế Trung Quốc, biện pháp này không hiệu quả và sẽ không hiệu quả, cho dù giới lãnh đạo ở Bắc Kinh có muốn nó thành công nhiều đến mức độ nào đi nữa.
Nền kinh tế Trung Quốc chắc chắn cần được giúp đỡ. Nó đang gặp phải các vấn đề sâu sắc. Cuộc khủng hoảng bất động sản bắt đầu vào năm 2021, khi nhà phát triển Evergrande thừa nhận thất bại tài chính, đã ngày càng trở nên tồi tệ hơn. Sau một thời gian dài chính quyền Bắc Kinh không hành động, cuộc khủng hoảng đã kéo tụt doanh số bán nhà ở và hoạt động xây dựng, tính đến tháng 2, lần lượt giảm 33% và 30% so với mức của năm trước.
-
- Thành phố Du lịch Văn hóa Evergrande đang bị tạm dừng xây dựng ở thành phố Tô Châu, tỉnh Giang Tô, Trung Quốc, vào ngày 17/9/2021. (Ảnh: Vivian Lin/AFP qua Getty Images)
Có lẽ tệ hơn, cuộc khủng hoảng đã làm suy yếu khả năng hỗ trợ tăng trưởng của nền tài chính Trung Quốc bằng cách buộc các cá nhân và tổ chức tài chính phải gánh những khoản nợ đáng ngờ lớn. Hơn nữa, sự sụt giảm trong doanh số bán nhà đã làm giảm giá trị bất động sản và do đó làm giảm giá trị tài sản ròng của hộ gia đình cũng như niềm tin của người dân, đến mức làm hạn chế chi tiêu của người tiêu dùng. Và bởi vì chính quyền địa phương phụ thuộc vào việc phát triển bất động sản để có doanh thu, cuộc khủng hoảng cũng khiến họ gặp khó khăn trong việc trả nợ và, trong một số trường hợp, thậm chí còn không thể cung cấp các dịch vụ cơ bản.
Đối mặt với hàng loạt vấn đề này, các nhà lập kế hoạch kinh tế của Bắc Kinh đã thất bại ít nhất ở hai khía cạnh.
Đầu tiên, họ đã từ chối việc đối mặt và đối phó một cách thỏa đáng cuộc khủng hoảng bất động sản. Họ bỏ qua nó trong một thời gian dài, để nó di căn ra nền kinh tế. Những phản ứng gần đây hơn - cắt giảm lãi suất ở mức nhỏ và dành ra lượng tài chính tương đối nhỏ phục vụ cho “danh sách trắng” các dự án có thể nhận được sự trợ giúp từ các ngân hàng quốc doanh - đều không đủ để giảm bớt gánh nặng mà những đổ vỡ trong lĩnh vực bất động sản từ lâu đã gây ra cho nền tài chính và nền kinh tế Trung Quốc.
Thứ hai, sau khi lờ đi nguyên nhân cơ bản của phần lớn vấn đề của đất nước, thay vì khắc phục nó, Bắc Kinh lại nhấn mạnh vào sản xuất, khiến Trung Quốc phụ thuộc nhiều hơn vào xuất khẩu so với trước đây vì nhu cầu trong nước không đủ.
Loại mô hình tăng trưởng dựa vào xuất khẩu này có thể đã có hiệu quả trong những năm 1990 và 2000, nhưng giờ đây mọi thứ đã khác. Khi đó, Trung Quốc có rất ít lựa chọn ngoài việc dựa vào xuất khẩu. Nó quá kém phát triển nên không có nhiều nhu cầu tiêu dùng, và nhu cầu trong nước đến từ việc xây dựng cơ sở hạ tầng cần thiết, vốn chỉ cung cấp một số đầu ra cho sản phẩm của các nhà máy Trung Quốc.
Quan trọng nhất là thị trường thế giới khi đó có thể dễ dàng đáp ứng nhu cầu của Trung Quốc. Rốt cuộc, khi đó Trung Quốc chỉ chiếm 2% xuất khẩu toàn cầu. Nhưng ngày nay, phần xuất khẩu toàn cầu đó đã tăng lên 15%, khiến các nền kinh tế khác khó có thể nhập khẩu nhiều hơn từ Trung Quốc mà không gây hại cho chính mình. Hoàn cảnh đơn giản có vẻ không thuận lợi cho Trung Quốc để họ có thể lặp lại trò chơi mà nước này đã bắt đầu khoảng 25 năm trước.
Sự miễn cưỡng của thế giới trong việc đáp ứng nhu cầu của Trung Quốc giờ đây ngày càng trở nên rõ ràng. Hoa Kỳ đã áp dụng mức thuế cao đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc và hiện tại, để bảo vệ ngành công nghiệp nội địa, nước này đang xem xét áp thuế bổ sung đối với xe điện, pin và các sản phẩm năng lượng xanh khác, thậm chí cả thép. Liên minh Châu Âu đã phàn nàn về việc Trung Quốc bán phá giá xe điện giá rẻ trên thị trường của mình và đang xem xét các mức thuế trả đũa. Vương quốc Anh đã phàn nàn về làn sóng máy kéo và máy móc xây dựng của Trung Quốc, chắc chắn là do sự sụt giảm xây dựng ở Trung Quốc đã làm cạn kiệt nhu cầu trong nước đối với các sản phẩm đó (và Trung Quốc phải xuất khẩu chúng sang Anh Quốc). London đang mở cuộc điều tra chống bán phá giá. Người Anh cũng đã gửi đơn khiếu nại về xe đạp điện.
Sự phản kháng cũng không chỉ giới hạn ở các nền kinh tế phát triển. Brazil, Ấn Độ, Indonesia, Chile và Mexico đã phàn nàn về việc Trung Quốc bán phá giá thép, gốm sứ và hóa chất. Chile đang xem xét áp thuế 15% đối với thép Trung Quốc. Ấn Độ đã bổ sung thêm bu lông, gương và bình cách nhiệt chân không của Trung Quốc vào đơn khiếu nại bán phá giá. Indonesia cũng làm điều tương tự với sợi tổng hợp, cho rằng làn sóng sản phẩm Trung Quốc tràn vào đã gây nguy hiểm cho ngành công nghiệp nội địa.
Kể từ đầu năm, các chính phủ trên khắp thế giới đã công bố hơn 70 biện pháp liên quan đến nhập khẩu chống lại Trung Quốc. Con số này tăng từ 50 vào năm 2021 và 2022. Rõ ràng, mọi thứ sẽ không diễn ra như cách đây 25 năm. Mô hình gần như hoàn toàn dựa vào xuất khẩu này sẽ thất bại. Có lẽ trong thời điểm hiện tại, ký ức về những thành công trong quá khứ sẽ khiến các nhà hoạch định chính sách của Bắc Kinh mù quáng, nhưng theo thời gian, thực tế sẽ khiến họ tỉnh ngộ. Vào thời điểm này, Bắc Kinh nên làm tốt việc tái tập trung vào cuộc khủng hoảng bất động sản vẫn đang hoành hành và từ đó nâng cao nhu cầu trong nước, vốn luôn là giải pháp đối với một nền kinh tế phát triển, điều mà Trung Quốc đã trở thành.
Theo The Epoch Times
Bảo Nguyên biên dịch
Tác giả Milton Ezrati là biên tập viên của The National Interest - một chi nhánh của Trung tâm Nghiên cứu Nguồn Nhân lực tại Đại học Buffalo (SUNY), và là nhà kinh tế trưởng của Vested - công ty truyền thông có trụ sở tại New York. Trước khi gia nhập Vested, ông từng là nhà chiến lược thị trường và nhà kinh tế trưởng cho Lord, Abbett & Co. Ông thường xuyên viết bài cho City Journal và viết blog cho Forbes. Cuốn sách mới nhất của ông có nhan đề "Thirty Tomorrows: The Next Three Decades of Globalization, Demographics, and How We Will Live" (30 mươi năm sau: Ba thập kỷ tiếp theo của toàn cầu hóa, nhân khẩu học, và cách chúng ta sẽ sinh sống).
