Những ngày vừa qua, dư luận cả nước đang bức xúc trước hành động ăn chặn trên “xương máu” người dân trong vụ án "Chuyến bay giải cứu" của 54 đối tượng quan chức trong bộ máy nhà nước. Đặc biệt họ đều khai: Chỉ "nhận quà cảm ơn” chứ "không nhận hối lộ". Vậy Nhận quà và nhận hối lộ khác nhau như thế nào?
“Nhận quà cảm ơn” chứ không phải nhận hối lộ?
Điều đáng nói trong vụ án này là một số đối tượng khai chỉ “nhận quà cảm ơn” chứ “không phải nhận hối lộ” khiến dân tình dậy sóng. Cụ thể, cơ quan tố tụng đã cáo buộc 21 cựu quan chức đã “nhận quà” 515 lần lên tới 165 tỷ đồng.
Bị cáo Tô Anh Dũng, cựu thứ trưởng Ngoại giao, khẳng định "chưa bao giờ đòi hỏi", chỉ vì "nhận thức quá giản đơn, không phân phân biệt được ranh giới giữa nhận tiền cảm ơn và nhận hối lộ".
Bị cáo Nguyễn Quang Linh, cựu trợ lý Phó thủ tướng, cũng khai "nhận thức đơn giản", cho rằng cứ giúp đỡ tận tâm, nhiệt tình, chu đáo, "doanh nghiệp làm ăn tốt sẽ nhớ đến mình", nên đã “nhận quà” 4,2 tỷ đồng.
Bị cáo Nguyễn Thị Hương Lan, cựu cục trưởng Lãnh sự cũng nói "không nhận thức đầy đủ về quà tặng". Bà Lan đã “nhận quà” tổng cộng là 25 tỷ đồng.
Bị cáo Phạm Trung Kiên khai, cựu thư ký thứ trưởng Y tế, “nhận quà” 42,6 tỷ đồng sau khi chuyến bay hoàn thành, doanh nghiệp có lãi thì cảm ơn chứ ông không đòi.
Hầu hết các bị cáo đều khai không nghĩ rằng sai phạm của mình là tội “nhận hối lộ”, mà chỉ là “quà cảm ơn”, bởi vì việc nhận tiền xảy ra sau khi các chuyến bay đã hoàn thành.
Nhận quà và nhận hối lộ khác nhau như thế nào?
Trước những lời khai không phân biệt được quà cảm ơn và tiền hối lộ, Tiến sĩ Đinh Văn Minh, nguyên vụ trưởng Pháp chế (Thanh tra Chính phủ) khẳng định: "Ranh giới giữa nhận quà tặng và nhận hối lộ rất rõ ràng".
"Món quà chỉ được coi là quà tặng khi nó có giá trị vật chất không lớn và với những người không có mối quan hệ ràng buộc, phụ thuộc lẫn nhau khi giải quyết công vụ".
Theo ông Minh, các cựu cán bộ ra tòa trong đại án "chuyến bay giải cứu" phần nhiều có chức vụ cao, được học tập, rèn luyện về chính sách, quy định pháp luật rất nhiều, song nhận tiền của doanh nghiệp mà nói không biết đã vi phạm pháp luật là điều khó chấp nhận. Thời điểm nhận, các cán bộ này còn có quyền quyết định cấp phép hoặc không cấp phép các chuyến bay, tức doanh nghiệp phụ thuộc vào họ.
Ông Minh nói tiếp: "Do đó, cán bộ nhận tiền lúc này đương nhiên là nhận hối lộ, không thể nói là quà tặng cảm ơn. Hơn nữa, số tiền lên đến hàng tỷ đồng thì người bình thường cũng hiểu đó không thể là quà tặng tình cảm thông thường".
Tuyết Nhi (tổng hợp)
