Trong văn hóa truyền thống Á Đông, hóa bướm là tượng trưng cho sinh mệnh sống lại. Phật giáo cho rằng, con người sau khi chết đi thì sẽ luân hồi trong Lục đạo (6 nẻo luân hồi). Thế thì con người sau khi chết hóa thành bướm, đó cũng chẳng qua chỉ là một loại hình thức của luân hồi mà thôi, và người hóa thành bướm có lẽ là do tình cảm dẫn động.
Có lẽ là câu chuyện Trang Chu hóa bướm, đã coi bướm - một linh hồn của thiên nhiên, trở thành đối tượng miêu tả trong thơ ca của các văn nhân mặc khách. Những thơ ca về bướm cũng khá nhiều, như:
Hoa thấu hương cần chờ mưa tạnh
Liễu tơ bay đưa tiễn xuân hàn
Thương nhất bướm song song bay lượn
Để Trang Chu một giấc mộng tan
Hay:
Sáng nay thời tiết Thanh Minh đẹp
Bên sông muôn hoa đua sắc màu
Lão quê ân cần đem hoa đến
Một đôi bướm trắng bay theo người
Hoặc là:
Núi xuân khắp chốn khách nhờ nhà
Bàng bạc khói thôn quán rượu tà
Bươm bướm không biết người ly biệt
Vòng tường chơi với tử đằng hoa
……
Còn có một nguyên nhân khiến thế nhân say mê bướm. Đó chính là có một số người cho rằng, con người sau khi qua đời sẽ biến thành bướm. Câu chuyện hóa bướm mà mọi người quen thuộc nhất, có lẽ là truyền thuyết tình yêu đẹp mà thê lương - Lương Sơn Bá, Chúc Anh Đài. Câu chuyện nói về thời Đông Tấn, cô gái Chúc Anh Đài đóng giả nam nhi đến trường xin học. Trên đường đi gặp Lương Sơn Bá. Hai người chí đồng đạo hợp, kết nghĩa huynh đệ, làm bạn đồng song trong 3 năm. Sau khi học xong, trước khi về nhà, Chúc Anh Đài khéo léo thổ lộ chân tình. Sau khi biết chuyện, Lương Sơn Bá lập tức đến nhà Chúc Anh Đài cầu hôn.
Nào ngờ khi đó, cha của Chúc Anh Đài đã hứa gả cô cho Mã Văn Tài - con trai của Mã Thái thú. Lương Sơn Bá nghe được tin dữ, niềm vui sướng và mong đợi trong lòng bỗng biến thành lạnh giá và tuyệt vọng. Sau khi Lương Sơn Bá và Chúc Anh Đài gặp nhau ở trên lầu, Lương Sơn Bá ôm bệnh trở về nhà, không lâu sau thì qua đời.
Sau khi biết tin, Chúc Anh Đài lòng như dao cắt. Ngày tân hôn, cô sai người khiêng kiệu hoa của cô đi vòng đường đến trước mộ phần của Lương Sơn Bá để viếng. Lúc này đột nhiên một trận cuồng phong nổi lên, không thể nào đi tiếp được. Ngay sau đó, ngôi mộ nứt ra, Chúc Anh Đài tung mình nhảy vào trong mộ.
Cuối cùng, mưa tạnh gió dừng, cầu vồng lơ lửng thiên không, Lương Sơn Bá và Chúc Anh Đài hóa thành đôi bướm rực rỡ thướt tha, tung tăng bay lượn bên nhau.
-
- Lương Sơn Bá và Chúc Anh Đài hóa thành đôi bướm rực rỡ thướt tha, tung tăng bay lượn bên nhau. (SOH tổng hợp)
Ngoài truyền thuyết Lương Chúc hóa bướm ra, trong các thư tịch cổ còn có ghi chép các câu chuyện hóa bướm khác.
Sách “Xuân chử kỷ văn” của Hà Vĩ thời Bắc Tống có ghi chép rằng: Khi Phan thị - phu nhân của Kiến An Chương Quốc Lão qua đời, thì có đầy bươm bướm bay trong nhà. Điều kỳ lạ là, luôn có một con bướm đậu trên bức tranh chân dung của phu nhân.
Sách “Quý Tân tạp thức” của Chu Mật cuối thời nhà Tống có ghi chép rằng: Có một người tên là Dương Hạo, tự Minh Chi, lấy vợ là Giang thị, và sinh được một con trai. Một ngày nọ năm sau, Dương Hạo chết nơi đất khách. Ngày hôm sau, có một con bướm to bằng bàn tay bay lượn xung quanh Giang thị từ sáng đến tối, cho đến đêm khuya mới rời đi…
Không lâu sau, tin dữ truyền đến nhà họ Dương, cả nhà đều đau buồn khôn xiết. Con bướm đó lại lần nữa xuất hiện, bay xung quanh Giang thị. Mọi người tin rằng, đây chính là Dương Hạo, do không thể nào rời bỏ được người vợ trẻ và đứa con trai bé nhỏ, nên đã hóa thành bướm trở về nhà.
Tương truyền nhà thơ Lý Thương đã vì sự kiện này mà làm một bài thơ:
Ngô đồng trúc biếc ấy là nhà
Nay thành bươm bướm bay nhẩn nha
Núi sông cách trở lưới giăng lắm
Chàng từ nơi nào hóa bướm ra?
Cũng trong bộ sách này còn có ghi chép vài câu chuyện hóa bướm khác nữa. Trong đó có một câu chuyện rằng, một người tên là Dương Đại Phương lấy vợ là Tạ thị. Khi Tạ thị qua đời còn chưa liệm thì có một con bướm to như cái quạt, màu nâu tím, từ trong rèm rập rờn bay ra, và bay lòng lòng xung quanh cửa sổ, mãi cho đến cuối ngày mới rời đi.
Trong tiểu thuyết “Hai khắc đập bàn kinh ngạc” đời Minh cũng có câu chuyện Trịnh thị, vợ của Tú tài Lưu Tứ Cửu, sau khi qua đời hóa thành bướm. Chuyện kể rằng, Lưu Tú tài an táng vợ xong thì mời thân bằng - những người đưa tang vợ anh, đến trước ngôi lều gần mộ uống rượu.
Bỗng nhiên một con bướm lớn lớn dài 3 tấc bay đến, bay lượn xung quanh Lưu Tú tài, đuổi thế nào nó cũng không bay đi. Lưu Tú tài cảm thấy kỳ lạ, bèn nói: “Phải chăng là linh hồn thê tử của ta chăng? Nếu nàng tại âm gian nghe được lời ta nói, thì hãy đậu lên lòng bàn tay của ta”.
Vừa dứt lời, bươm bướm liền hạ cánh xuống lòng bàn tay phải của Lưu Tú tài. Có lẽ thê tử của Lưu Tú tài sau khi qua đời vẫn lưu luyến không nỡ rời xa, hóa thành bướm đến gặp chồng.
-
- Bức tranh “Cúc hoa phi điệp” đời Thanh. (Miền công cộng)
Truyền thông Trung Quốc đưa tin, một quang cảnh tương tự cũng đã xuất hiện thời hiện tại. Theo báo chí đưa tin, diễn viên Trương Dịch chăm sóc người bạn gái - người bị bệnh thành người thực vật, suốt 10 năm trời cho đến khi cô qua đời. Sau đó, Trương Dịch vẫn tiếp tục chăm sóc cha mẹ của người bạn gái này.
Năm 2015, khi anh nhận giải thưởng, một con bướm cứ bay đậu lên vai anh, sau đó lại xuống cavat của anh, hơn nữa còn ở đó mãi không muốn rời đi.
Một số dân mạng nói rằng, đây có lẽ là người bạn gái quá cố đã quay trở lại để gặp anh. Từ những câu chuyện lịch sử có thể thấy điều này hoàn toàn là có thể.
Trong văn hóa truyền thống Á Đông, hóa bướm là tượng trưng cho sinh mệnh sống lại. Phật giáo cho rằng, con người sau khi chết đi thì sẽ luân hồi trong Lục đạo (6 nẻo luân hồi). Thế thì con người sau khi chết hóa thành bướm, đó cũng chẳng qua chỉ là một loại hình thức của luân hồi mà thôi, và người hóa thành bướm có lẽ là do tình cảm dẫn động.
Lưu Hiểu - Epoch Times
Trung Hòa biên dịch
