Hiện cả nước có khoảng 1,4 triệu thanh niên không có việc làm (từ 15-24 tuổi) và không tham gia học tập, đào tạo (chiếm 11,0% tổng số thanh niên) và tỷ lệ này ở khu vực nông thôn cao hơn khu vực thành thị (12,8% so với 8,3%).
Bộ LĐ-TB&XH vừa cho biết trong quý I/2024 tình hình lao động, việc làm đã quay trở lại theo xu hướng phát triển bình thường như thời kỳ trước dịch COVID-19, đó là số lượng lao động thường giảm nhẹ so với quý trước nhưng vẫn tăng so với cùng kỳ năm trước.
Thu nhập bình quân của lao động trong ba tháng đầu năm khoảng 7,6 triệu đồng người/tháng, tăng 301 nghìn đồng so với quý IV/2023 và tăng 549 nghìn đồng so với cùng kỳ năm 2023.
Tuy nhiên, Bộ LĐ-TB&XH cho rằng trong những tháng đầu năm 2024 vẫn có hiện tượng mất cân đối cung - cầu lao động cục bộ và có sự phát triển không đồng đều giữa các vùng miền, khu vực, ngành nghề kinh tế; cơ chế kết nối cung - cầu và tự cân bằng của thị trường còn yếu.
Đáng chú ý, tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên còn cao. Hiện cả nước có khoảng 1,4 triệu thanh niên không có việc làm (từ 15-24 tuổi) và không tham gia học tập, đào tạo (chiếm 11,0% tổng số thanh niên) và tỷ lệ này ở khu vực nông thôn cao hơn khu vực thành thị (12,8% so với 8,3%).
Thêm vào đó, chất lượng cung lao động còn nhiều bất cập, hạn chế, chưa đáp ứng cho nhu cầu lao động của một thị trường lao động hiện đại, linh hoạt, bền vững và hội nhập.
Như vậy, hiện nay, cả nước vẫn còn 37,8 triệu lao động chưa qua đào tạo. Con số này cho thấy thách thức không nhỏ trong việc nâng cao trình độ chuyên môn kỹ thuật của người lao động.
Ảnh hưởng bởi dịch Covid-19
Trong quý I/2024, số người từ 15 tuổi trở lên có việc làm đạt 51,3 triệu người, giảm 127 nghìn người (tương ứng giảm 0,25%) so với quý trước, tăng 174,1 nghìn người (tương ứng tăng 0,34%) so với cùng kỳ năm trước. So với quý trước, lao động có việc làm giảm chủ yếu ở khu vực nông thôn (giảm 1,77%) và ở nam giới (giảm 0,97%).
Số lao động có việc làm quý I/2024 đã quay trở lại xu hướng phát triển bình thường như thời kỳ trước dịch Covid-19. Theo xu hướng bình thường trong giai đoạn trước thời kỳ dịch Covid-19 (trước năm 2020), số lao động có việc làm quý I thường có xu hướng giảm nhẹ so với quý IV năm trước nhưng vẫn cao hơn cùng kỳ năm trước.
Sự sụt giảm này chỉ ghi nhận ở quý I do yếu tố thời vụ và văn hóa lễ hội sau dịp Tết Nguyên đán. Tuy nhiên, đến năm 2020 và 2021 (thời kỳ bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19), số lao động có việc làm giảm mạnh ở quý I và có xu hướng tăng/giảm bất thường ở cả các quý sau do ảnh hưởng của các đợt dịch.
Quý I/2020 bắt đầu ghi nhận sự sụt giảm mạnh về lao động (giảm 1,84% so với quý trước và giảm 0,77% so với cùng kỳ năm trước), sự sụt giảm này còn diễn ra ở quý II năm 2020 (giảm 3,99%), quý I/2021 (giảm 1,89%) và quý III/2021 (giảm 5,20%).
Giai đoạn năm 2022-2023 là giai đoạn phục hồi, số lao động tăng ở tất cả các quý do hiện tượng “tăng bù” sau đại dịch Covid-19. Đến quý I/2024, số lao động giảm nhẹ so với quý IV/2023 (giảm 0,25%) và quay lại xu hướng như năm 2019.
Trong tổng số 51,3 triệu lao động có việc làm, lao động trong khu vực dịch vụ chiếm tỷ trọng lớn nhất với 40%, tương đương 20,5 triệu người. Tiếp đến là lao động trong khu vực công nghiệp và xây dựng, chiếm 33,1%, tương đương 17 triệu người. Lao động trong khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản chiếm tỷ trọng thấp nhất, chiếm 26,9%, tương đương 13,8 triệu người.
Số người có việc làm phi chính thức chung (bao gồm cả lao động làm việc trong hộ nông nghiệp) trong quý I/2024 là 33,3 triệu người, giảm 195,8 nghìn người so với quý trước và tăng 240,1 nghìn người so với cùng kỳ năm trước. Số lao động phi chính thức quý I/2024 tăng so với cùng kỳ năm trước chủ yếu do số lao động phi chính thức ở ngành dịch vụ tăng (tăng 696,3 nghìn người).
Mặc dù số lao động có việc làm đã trở lại xu hướng phát triển bình thường như thời kỳ trước dịch Covid-19 nhưng tỷ lệ lao động có việc làm phi chính thức vẫn chiếm tỷ trọng lớn. Tỷ lệ lao động có việc làm phi chính thức quý I/2024 là 64,8%, giảm 0,3 điểm phần trăm so với quý trước và tăng 0,2 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước.
