Tình hình kinh tế Mỹ chưa khả quan như kỳ vọng khi nền kinh tế thực tiếp tục bị thu hẹp do cầu tiêu dùng yếu. Lợi suất trái phiếu kho bạc 10 năm của Mỹ tiếp tục tăng. Dù vậy, lợi suất trái kho bạc Mỹ kỳ hạn 2 năm vẫn tăng cao hơn nhiều so với kỳ hạn 10 năm, khiến mức đảo chiều của lợi tức trái phiếu kỳ hạn 2 năm và 10 năm âm thấp nhất kể từ 1981.
Sản xuất Mỹ thu hẹp tháng thứ 8 liên tiếp
Chỉ số PMI Sản xuất ISM tại Hoa Kỳ đã giảm xuống 46 vào tháng 6/2023, từ mức 46,9 vào tháng 5 và thấp hơn mức dự đoán là 47.
-
- Lĩnh vực sản xuất của Hoa Kỳ đã thu hẹp tháng thứ 8 liên tiếp vào tháng 6/2023 (Nguồn: Trading Economics, ảnh chụp màn hình bởi NTDVN ngày 4/7/2023)
Số PMI đo lường mức độ mở rộng (trên 50 điểm) hay thu hẹp (dưới 50 điểm) từ các đơn hàng sản xuất mà doanh nghiệp nhận được; một chỉ số tạo ra bởi điều tra hàng tháng từ các nhà sản xuất.
Kết quả chỉ ra rằng, nền kinh tế Mỹ đang phải chứng kiến tốc độ thu hẹp nhanh hơn trong lĩnh vực sản xuất kể từ tháng 5/2020. Các doanh nghiệp cho biết họ thu hẹp sản xuất khi tình trạng suy thoái đang diễn ra. Sự lạc quan về cuối năm 2023 đang dần suy yếu.
“Nhu cầu tiêu dùng vẫn yếu, sản xuất chậm lại do thiếu việc làm. Có dấu hiệu cho thấy doanh nghiệp Mỹ sẽ cắt giảm việc làm nhiều hơn nữa trong thời gian tới".
Trong tháng 6, số lượng đơn đặt hàng mới (45,6 so với 42,6), sản xuất (46,7 so với 51,1), việc làm (48,1 so với 51,4) đều giảm. Hàng tồn kho cũng giảm mạnh, ở mức 46,2 so với 51,4 vào tháng trước, một dấu hiệu tích cực cho hoạt động sản xuất trong tương lai.
Rủi ro gia tăng
Lợi tức trái phiếu kho bạc Mỹ thường là hàn thử biểu chính xác nhất phản ánh cảm nhận của thị trường về rủi ro và sức khoẻ kỳ vọng của nền kinh tế trong tương lai.
Phản ứng trước thông tin xấu về sản xuất và việc làm, trong bối cảnh Chủ tịch của Cục dự trữ liên bang Hoa Kỳ (Fed) tiếp tục tuyên bố sẽ tăng lãi suất, lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm tăng cao hơn, đạt mức 3,86% vào ngày giao dịch đầu tiên của nửa cuối năm, 3/7/2023.
-
- Chênh lệch lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 2 năm với kỳ hạn 10 năm đã âm ở mức thấp nhất kể từ 1981 (Nguồn: Fed St Louis, ảnh chụp màn hình bởi NTDVN ngày 4/7/2023)
Vào cuối tuần trước, Chủ tịch Fed, ông Jerome Powell đã khẳng định rằng lãi suất sẽ tiếp tục tăng trong năm nay. Các nhà đầu tư hiện đang kỳ vọng xác suất 87% khả năng Fed sẽ tăng lãi suất cho vay thêm 25 điểm cơ bản vào tháng tới (8/2023) và xác suất xảy ra một đợt tăng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản nữa vào tháng 9/2023 hiện ở mức gần 21%.
Tất cả các thông tin này đã khiến các nhà đầu tư trên thị trường tài chính Mỹ và toàn cầu có dự cảm xấu hơn về rủi ro trong ngắn và trung hạn. Chênh lệch giữa lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 2 năm và 10 năm ở mức -109,5 điểm cơ bản, mức chênh lệch rộng nhất kể từ năm 1981.
Lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 2 năm lớn hơn lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm cho thấy các nhà đầu tư kỳ vọng rằng rủi ro trong 2 năm tới lớn hơn trong 10 năm sau đó. Điều này thường diễn ra trong bối cảnh nền kinh tế yếu đi, xấu hơn khiến kỳ vọng rủi ro đi ngược lại với quy luật thông thường. Thông thường, khi nền kinh tế khoẻ mạnh, trái phiếu kỳ hạn càng dài thì càng rủi ro và bởi vậy lợi suất trái phiếu sẽ cao và ngược lại.
Lịch sử chỉ số này cho thấy bất kỳ khi nào chênh lệch lợi suất trái phiếu kỳ hạn 2 năm và 10 năm của chính phủ Mỹ đảo chiều âm, đi sau nó (có thể là 6 tháng đến 24 tháng) sẽ xuất hiện một cuộc khủng hoảng. Trong lịch sử kinh tế Mỹ, chưa từng có lần nào chỉ số này dẫn báo sai về khủng hoảng. Số liệu của Fed St. Louis ở trên cho thấy chỉ số đã dẫn báo đúng và chính xác cả 6 cuộc khủng hoảng gần đây nhất.
Quang Nhật
