Thành phố 15 phút (FMC) - một ý tưởng gọn gàng, một cách mới để kiểm soát dân chúng, một sự thay đổi thời thượng trong ngành quy hoạch công, một kế hoạch thâm hiểm dài hạn - là tất cả, một số, hay không cái nào trong số này?
Cũng giống như “cuộc tranh luận” về việc sử dụng bếp ga tại Mỹ, bất kỳ nghi vấn nào về cách mới nhất, hay nhất để tổ chức lại xã hội đều là dấu hiệu của sự điên rồ. Thái độ thay đổi thực tế kiêu ngạo này bằng cách nào đó đã lan tỏa trong giới tinh hoa trên thế giới bất chấp việc niềm tin của công chúng vào các thể chế của họ đã bị hủy hoại sau đại dịch. Đây là phản ứng của người dân trước những lời nói dối, nửa sự thật, ngụy biện, dối trá, sai lầm, việc đe dọa vũ lực, đe dọa thất nghiệp, giam giữ tại nhà, phá hủy hàng loạt doanh nghiệp nhỏ và, một lần nữa, dối trá.
Tất cả những điều đó chỉ có thể gợi ý một chút về ý định thực sự của những người ủng hộ ý tưởng FMC, nhưng tuy nhiên, chúng ta hãy thảo luận về những điều cơ bản.
-
- Thiết kế quy hoạch tổng thể của thành phố bền vững trên sa mạc. (Ảnh: Red Eye Stock / Shutterstock)
Những điều cơ bản về FMC
Về cơ bản, ý tưởng với FMC là phát minh lại khái niệm khu phố bằng cách cố gắng đảm bảo rằng gần như tất cả hàng hóa và dịch vụ mà một người có thể muốn đều có sẵn ở gần đó. Việc làm, trường học, bác sĩ và các hoạt động văn hóa đều được dễ dàng tiếp cận. Để đạt được mốc thời gian "15 phút", khu vực này sẽ (dựa trên tốc độ đi bộ thông thường) rộng khoảng một dặm vuông.
Về bản chất, ý tưởng này bắt nguồn từ ngôi làng ngày xưa - một nơi thân thuộc, với sự đơn giản, nơi ta biết rõ về những người hàng xóm, nhằm tạo ra một cộng đồng mà bạn có thể tin tưởng trong lúc cần.
Mặc dù đây có thể là một lợi thế bán hàng quan trọng, nhưng không thể quên rằng hàng trăm năm qua, con người đã cố tình rời những ngôi làng để thử sức mình trong thành phố với sự hỗn loạn và cơ hội, rủi ro và phần thưởng, và quan trọng nhất là sự mở rộng trải nghiệm.
Tất nhiên, các thành phố đã có những khu vực tương tự như FMC, nhưng chúng có xu hướng được tổ chức xung quanh một hoạt động - khu đóng gói thịt, trung tâm tài chính, v.v. - một sắc tộc - Little Italy, Chinatown (xin lỗi, Seattle, ý tôi là Khu Quốc tế), một cụm kinh tế xã hội - phía tây của Los Angeles so với phía đông của Los Angeles, hoặc thậm chí là một hoạt động giải trí - Broadway, hay bất cứ thứ gì liên quan đến các khu đèn đỏ như Tenderloin ở San Francisco (Vào thời gian trước cơn ác mộng tội phạm và fentanyl hiện tại, Tenderloin đã là một khu vui chơi “trai bao” trong nhiều thập kỷ và người ta có thể coi đó là một hình thức giải trí).
Tuy nhiên, ý tưởng của FMC là cuối cùng sẽ xóa nhòa những khác biệt này và tạo ra từng khu vực gồm các khu dân cư đồng nhất tương tự trong toàn thành phố. Vì bình đẳng là một trong những đặc điểm nổi bật của khái niệm này, nên có thể không công bằng lắm nếu một khu vực giàu hơn đáng kể so với khu vực khác, hay khác biệt đáng kể so với bất kỳ khu vực nào khác.
Làm thế nào để có được một FMC? Đó là việc khá phức tạp. Quy hoạch, khuyến khích của chính phủ, quy định quy hoạch, lôi kéo công chúng hoặc một sắc lệnh đơn giản đều đã được đề xuất để biến các khu dân cư hiện có thành FMC.
Nói cách khác, ngay cả những người đề xuất cũng biết rằng chúng sẽ không xuất hiện một cách tự nhiên và cần sự can thiệp đáng kể của chính phủ để có thể khởi đầu.
Một trong những khía cạnh quan trọng nhất là loại bỏ sự cần thiết của phương tiện cá nhân. Nếu trên thực tế, mọi thứ mà một người cần đều rất gần - nghĩa đen là có thể đi bộ - và nếu mọi thứ khác - sân vận động, sân bay, trường đại học, bệnh viện lớn và/hoặc bảo tàng, v.v. - có thể dễ dàng đi đến bằng phương tiện công cộng, thì bạn có cần một thiết bị di chuyển ích kỷ, gây ô nhiễm và xấu xa không? Khi các ý tưởng của FMC được triển khai, chúng có xu hướng hạn chế các lựa chọn đỗ xe - một cách có mục đích - vì một “lợi ích” khác của chúng là chúng được cho là tốt hơn cho môi trường, bền vững hơn, công bằng hơn - bất cứ thuật ngữ "thức tỉnh" nào mà bạn muốn sử dụng. [Phong trào "thức tỉnh" được khởi xướng bởi những người cánh tả nhằm thúc đẩy đấu tranh về các vấn đề như bất bình đẳng xã hội, môi trường, phá thai…].
Đến thành phố thông minh
-
- Một khách tham quan Ấn Độ xem mô hình của một 'thành phố thông minh' tại Smart City Expo ở New Delhi, Ấn Độ, vào ngày 20/05/2015. Triển lãm giới thiệu các dự án môi trường và cuộc sống bền vững. (Ảnh: Sajjad Hussain/Getty Images)
Bây giờ đến các thành phố thông minh.
Khái niệm này đơn giản hơn một chút vì hầu hết mọi thứ về FMC đều được áp dụng ngoại trừ phần bổ sung là khu phố của bạn luôn theo dõi bạn. Sử dụng việc theo dõi điện thoại di động, xác định thói quen mua sắm, thông tin sức khỏe từ đồng hồ thông minh, sự hiện diện trên mạng xã hội, báo cáo tín dụng, tình trạng gia đình, sở thích, thói quen và ý kiến của bạn, một thành phố thông minh sẽ tìm ra mọi thứ bạn cần ngay cả trước khi bạn biết mình cần và khuyến khích bạn trở thành một người tốt hơn theo cách nó xác định những người tốt hơn.
Không phải mọi FMC đều là thành phố thông minh, nhưng hầu hết các thành phố thông minh đều phải (hoặc ít nhất bắt đầu là) một FMC.
Các thành phố thông minh hiện đang gây tranh cãi đến mức ngay cả Toronto - trung tâm "thức tỉnh" phía bắc - cũng đã từ bỏ ý tưởng này.
Nhưng thành phố thông minh có những người ủng hộ và các dự án đang được tiến hành xây dựng chúng từ đầu, bỏ qua nhu cầu làm hài hòa mối quan hệ giữa con người và công nghệ. Đây là một số hình ảnh về thành phố Neom, và các dự án thành phố thông minh khác đang được triển khai (bạn hãy xem video trong đường link và cảm nhận).
Và một trong những ưu điểm của FMC là nó cực kỳ dễ chuyển đổi - một khi được thiết lập - thành một thành phố thông minh.
Cần lưu ý rằng thuế số dặm xe đã đi, khu vực phát thải thấp và các biện pháp chống tự do cá nhân khác cũng có thể được sử dụng để tạo tiền đề cho việc chuyển dần sang FMC và/hoặc thành phố thông minh. Đó có thể là lý do tại sao các cuộc biểu tình nổ ra - và tại sao các tổ chức, chính phủ và nhiều phương tiện truyền thông gọi những người biểu tình là những người cánh hữu theo thuyết âm mưu và đã hoàn toàn sai lầm và rằng những kế hoạch như vậy hoàn toàn không phải là một phần của bất kỳ nỗ lực nào nhằm sửa đổi hành vi cá nhân thông qua các quy định mang tính áp bức.
Từ Oxford đến Los Angeles
Ở Oxford, Anh, những người biểu tình được thông báo rằng các hàng rào đi lại trong khu phố không liên quan gì đến các nghiên cứu FMC hoàn toàn tách biệt được đồng thời đề xuất; đặc biệt là sau đại dịch, với những lời dối trá và dùi cui, sự kiểm duyệt và sự giam cầm - mọi người đang thóa mạ những tuyên bố "nông cạn" như vậy, do đó gây ra căng thẳng.
Nhưng làm thế nào để một thành phố lớn, đa dạng theo đúng nghĩa của từ này, chẳng hạn như Los Angeles, lại có thể được biến thành FMC?
Tiến xa hơn một bước so với Phát triển Định hướng Giao thông công cộng (TOD) - một xu hướng hiện có do chính phủ tài trợ để thu hút người dân sống gần các tuyến xe buýt và nhà ga - các nhà hoạt động LA đang thúc đẩy những thứ như chương trình thí điểm VMT, loại bỏ yêu cầu đỗ xe và khuyến khích các đơn vị nhà ở nhỏ hơn, có lẽ là đi thuê (bạn sẽ không sở hữu gì và sẽ thích nó) để đưa ý tưởng này vào các khu dân cư hiện có.
Đây chỉ là một vài trong số những lợi ích của FMC được quảng cáo bởi Sáng kiến Cộng đồng Có thể Sống được (LCI):
- Mang lại lợi ích cho các chủ nhà và cư dân gần đó với một con phố đi bộ xinh đẹp, các cửa hàng và quán cà phê cũng như khả năng tiếp cận các phương tiện công cộng và làn đường xe đạp
- Cung cấp cho mọi người dân Los Angeles tùy chọn về một ngôi nhà giá cả phải chăng mà không phải trả chi phí 8.000 USD/năm và chịu gánh nặng của một chiếc ô tô
- Tạo cơ hội sở hữu nhà có thể đạt được có thể giúp thu hẹp khoảng cách giàu nghèo giữa các chủng tộc
- Giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu bằng cách xây dựng 48 dặm làn đường dành cho xe đạp kết nối với phương tiện công cộng, làn đường xe buýt mới và 48 dặm tán cây mới
Giám đốc LCI Jenny Hontz nói với LAist: “Việc xây dựng công bằng và xây dựng gần các trung tâm việc làm giúp giảm lưu lượng giao thông". “Vì vậy, nó làm cho cuộc sống của mọi người tốt hơn và cũng giúp ích cho khí hậu". (Trang web trên có những hình ảnh so sánh thú vị về sự chuyển đổi).
Trong trường hợp bạn đang thắc mắc, LCI hợp tác với một loạt các đối tượng bị nghi ngờ là thuộc phong trào cấp tiến, từ Cuộc nổi loạn tuyệt chủng đến Thành phố 15 phút cho đến các Nhà hoạt động giải trí trẻ.
Các kế hoạch dành riêng cho khu phố và thậm chí cả thành phố sẽ sớm được LCI triển khai, mặc dù họ đã có “các kế hoạch tiêu chuẩn” bao gồm các tuyên bố như “… kiến trúc đẹp, quy mô phù hợp với con người trên khu phố phục vụ bán lẻ. Hãy tưởng tượng bất kỳ con phố chính và ngôi làng lịch sử nào của chúng ta - Westwood Village, Main Street và Abbot Kinney, Market St ở Inglewood, NoHo Arts District, San Fernando Blvd ở Burbank - với những ngôi nhà phía trên các cửa hàng - tạo ra những căn hộ nhỏ, giá cả phải chăng cho người cao tuổi, thế hệ Z, những người không lái xe và những người lao động, những đối tượng đang buộc phải chi 30% thu nhập của họ cho một chiếc ô tô”.
LCI - cũng như các ý tưởng thành phố thông minh và FMC cơ bản - cũng nhấn mạnh đến tính thẩm mỹ áp đặt - “Nhưng nếu thay vào đó, chúng ta có thể tạo ra những con đường có kiến trúc đẹp mắt - phục vụ cho cư dân và khu vực xung quanh thì sao? Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta cố tình thiết kế thành phố của mình? Các thành phố trên khắp thế giới xác định trước kiến trúc của chúng - điều đó làm cho các thành phố trở nên đẹp đẽ (Paris, Boston, Santa Barbara)”.
Các khái niệm LCI, thành phố thông minh và FMC là các hệ thống áp bức từ trên xuống nhằm chuyển quyền lực của cộng đồng cho tầng lớp quan liêu và một cách cố ý và nghiêm trọng bỏ qua những sự thật cơ bản giống nhau về cách con người hành động và cách một thành phố xinh đẹp như Boston - rất rất rất không phải do thiết kế - phải trở thành như vậy.
Khi cuộc sống của bạn bị kiểm duyệt
-
- Một nhà điều hành ngồi trước bảng điều khiển năng lượng điện cho dự án thành phố thông minh tại Kashiwanoha ở thành phố Kashiwa, ngoại ô Tokyo vào ngày 07/07/2014. (Ảnh: YOSHIKAZU TSUNO/AFP qua Getty Images)
Phong trào FMC không chỉ đơn thuần là sự tinh tế về quy hoạch và kiến trúc. Ngay cả khi chúng không được biến thành “thành phố thông minh”, thì một số cơ quan chính phủ và giới tinh hoa xã hội khác cũng có nhiều động cơ khác. FMC sẽ giúp việc thiết lập các chuẩn mực cộng đồng cụ thể trở nên dễ dàng hơn, những chuẩn mực có thể mâu thuẫn với các giá trị của Mỹ như quyền tự do đi lại và ngôn luận.
Các FMC cũng có thể làm lợi cho các thế lực, những đối tượng đã khiến thế giới phải quỳ gối với các biện pháp phản ứng trước đại dịch của họ. FMC không chỉ khiến các giao thức như phong tỏa và cách ly trở nên dễ dàng hơn nhiều. Chúng thậm chí có thể sử dụng như một cách để “ngăn chặn” các đại dịch trong tương lai.
Trong một bài báo trên tạp chí Cell năm 2020, Tiến sĩ Anthony Fauci - bạn hẳn còn nhớ ông ấy - ít nhất cũng đổ lỗi một phần rằng cách sống mà con người chúng ta lựa chọn đã gây ra những đại dịch gần đây nhất và trong quá khứ.
Ông Fauci và đồng tác giả David Mores đã viết: “Sống hài hòa hơn với thiên nhiên sẽ đòi hỏi những thay đổi trong hành vi của con người cũng như những thay đổi căn bản khác có thể mất nhiều thập kỷ để đạt được: xây dựng lại cơ sở hạ tầng cho sự tồn tại của con người, từ thành phố đến nhà ở đến nơi làm việc, hệ thống nước và cống rãnh, đến các địa điểm giải trí và tụ tập". “Vì chúng ta không thể quay trở lại thời cổ đại, ít nhất chúng ta có thể sử dụng những bài học từ thời đó để bẻ cong hiện đại theo hướng an toàn hơn không?”
Một điều tồi tệ khác của cả thành phố thông minh và FMC là họ cần cư dân trở thành nguồn lực thúc đẩy họ. Chúng sẽ khai thác và xử lý thói quen tiêu dùng để làm cho sự tồn tại của chúng trở nên khả thi. Chúng không tính đến sự đa dạng trong suy nghĩ hoặc thậm chí khả năng tận dụng lợi thế địa lý hoặc công nghiệp hoặc văn hóa độc nhất của địa phương - chúng chỉ là những cỗ máy tiêu thụ trong đó con người là bánh răng.
Trong khi các khu dân cư tự nhiên có thể là những nơi trú ẩn an toàn tuyệt vời, các khu dân cư không tự nhiên sẽ làm trầm trọng thêm các vấn đề xảy ra trong các cộng đồng gắn bó chặt chẽ hơn. Tự giám sát (nếu không phải là sự giám sát thực sự) và cảm giác lo lắng về việc rời khỏi giới hạn có thể dẫn đến cảm giác bị cô lập khỏi thế giới rộng lớn hơn. Trong một FMC, sự cô lập đó có thể là không tự nhiên và được sắp đặt từ trên cao, tạo ra một chiếc hộp tinh thần có thể kìm hãm sự phát triển trí tuệ và cảm xúc - nói cách khác, một nhân cách bị giam cầm.
Như chúng ta đã thấy từ Tài liệu Twitter và rất nhiều tiết lộ gần đây (và không quá gần đây) về khu phức hợp Kiểm duyệt - Công nghiệp, mối nguy hiểm thực sự của các thành phố thông minh và FMC là khả năng loại bỏ các quyền tự do, các lựa chọn và sự khác biệt.
Đó không chỉ là kiểm duyệt tư tưởng mà còn là sự kiểm duyệt cuộc sống.
Bài viết chỉ phản ánh quan điểm của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của NTD Việt Nam.
Theo The Epoch Times
Bảo Nguyên biên dịch
Tác giả Thomas Buckley là cựu thị trưởng của Lake Elsinore, California và là cựu phóng viên báo chí. Ông ấy hiện là người điều hành một công ty tư vấn lập kế hoạch và truyền thông nhỏ và có thể được liên hệ trực tiếp tại [email protected]. Bạn có thể đọc thêm về các tác phẩm của ông ấy tại Thomas699.Substack.com
