Nếu bạn là những gì bạn ăn, thì làn da của bạn có thể phản ánh trực tiếp những gì đang diễn ra bên trong cơ thể. Những gì chúng ta nạp vào dạ dày có thể ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe và vẻ ngoài của làn da.
Một bài đánh giá toàn diện được công bố trên tạp chí Nutrients vào tháng trước khám phá mối liên quan giữa một số loại thực phẩm nhất định với mụn trứng cá.
Bằng chứng cho thấy các thành phần dinh dưỡng cụ thể có khả năng gây ra mụn trứng cá, một trong những vấn đề về da phổ biến nhất.
Bài đánh giá cho thấy sữa, đồ chiên rán, rượu, gluten, trứng, ngô, đồ ngọt và nước ngọt có thể đóng vai trò trong việc phát triển và làm trầm trọng thêm tình trạng này.
Hiểu được mối liên quan giữa chế độ ăn uống và sức khỏe làn da có thể giúp bạn đưa ra những lựa chọn sáng suốt, góp phần mang lại làn da khỏe mạnh, rạng rỡ.
Mối liên hệ giữa chế độ ăn uống và sức khỏe làn da
Sức khỏe làn da có thể liên quan đến sức khỏe đường ruột.
Một bài đánh giá được công bố trên tạp chí Microorganisms vào năm 2022 đã kiểm tra một lượng lớn nghiên cứu về chủ đề này và khám phá mối liên quan giữa hệ vi sinh vật đường ruột và làn da, được gọi là trục ruột-da.
Mặc dù là một mối quan hệ phức tạp, nhưng bằng chứng cho thấy "sự tương hỗ" giữa hai yếu tố này, đặc biệt là với mụn trứng cá.
Cơ chế chính xác vẫn chưa được biết, nhưng bài đánh giá kết luận rằng thực phẩm làm trầm trọng tính thấm đường ruột có thể là một yếu tố dẫn đến sự phát triển của mụn trứng cá.
Một bài đánh giá riêng biệt được công bố vào năm 2022 cho thấy: "Mụn trứng cá có thể liên quan đến tình trạng của đường tiêu hóa và hệ vi sinh vật đường ruột".
Tăng tính thấm đường ruột, thường được gọi là "rò rỉ ruột", là tình trạng lớp lót của ruột non bị tổn thương, dẫn đến các hạt thức ăn không được tiêu hóa, độc tố và vi khuẩn rò rỉ vào máu.
Tính thấm này có thể gây ra phản ứng tự miễn dịch và dẫn đến các triệu chứng khác nhau, bao gồm nhạy cảm với thức ăn, mệt mỏi, đầy hơi và các vấn đề về tiêu hóa, đau khớp.
Ruột rò rỉ có thể gây viêm khắp cơ thể, bao gồm cả da. Viêm thường liên quan đến các tình trạng da khác nhau, bao gồm mụn trứng cá, eczema và bệnh vẩy nến.
Ngoài ra, theo một bài báo của bác sĩ y học tự nhiên Joseph Pizzorno, sự xâm nhập của vi khuẩn và độc tố vào máu có thể can thiệp vào đường thải độc của cơ thể, điều này cũng có thể góp phần gây ra các vấn đề về da.
Nguyên nhân gây ra mụn trứng cá?
Mụn trứng cá thông thường là một tình trạng da xảy ra khi nang lông bị tắc nghẽn bởi dầu và tế bào da chết. Sự tích tụ này có thể dẫn đến hình thành mụn mủ, mụn đầu đen hoặc mụn đầu trắng.
Mụn trứng cá thông thường thường xuất hiện trên mặt, cổ, ngực và lưng. Mặc dù nó được gây ra bởi nhiều yếu tố, bao gồm thay đổi nội tiết tố, di truyền, tuổi tác và một số loại thuốc, nhưng chế độ ăn uống thường bị bỏ qua.
Các lựa chọn điều trị mụn trứng cá thông thường có thể bao gồm kem bôi và thuốc uống, nhưng một lựa chọn đơn giản và toàn diện hơn có thể là điều chỉnh tủ đựng thức ăn và tủ lạnh của bạn.
Thực phẩm có thể làm trầm trọng thêm mụn trứng cá và các vấn đề về da khác
Mối liên quan giữa chế độ ăn uống và làn da là một lĩnh vực nghiên cứu mới nổi, nên cần có thêm nhiều nghiên cứu trước khi đưa ra bất kỳ kết luận chắc chắn nào.
Tuy nhiên, bài đánh giá gần đây trên tạp chí Nutrients đã phân tích các ấn phẩm hiện có và xác định một số loại thực phẩm chính dựa trên bằng chứng góp phần gây ra mụn trứng cá:
- Sôcôla
Sôcôla được coi là thủ phạm. Bài đánh giá lưu ý rằng trong một nghiên cứu trên 25 người đàn ông dễ bị mụn trứng cá, 99% sôcôla đen làm trầm trọng thêm các triệu chứng của mụn.
Do quy mô mẫu nghiên cứu nhỏ, cần có thêm nghiên cứu để đưa ra kết luận về sôcôla đen.
Ngoài ra, đường và các chất phụ gia từ sữa thường có trong hầu hết các sản phẩm sôcôla, chúng có thể là tác nhân tiềm ẩn gây ra mụn trứng cá, do đó việc loại bỏ cũng rất cần thiết.
Bác sĩ Hannah Kopelman, một bác sĩ da liễu ở New York, viết trong email gửi cho The Epoch Times: “Đường và sữa trong nhiều sản phẩm sôcôla có thể làm trầm trọng thêm mụn trứng cá”.
- Chất béo
Axit béo bão hòa và chất béo chuyển hoá được tìm thấy trong các món ăn phổ biến theo chế độ ăn tiêu chuẩn của Mỹ như đồ ăn nhanh, khoai tây chiên và pizza, có thể là tác nhân gây ra mụn trứng cá.
Lượng axit palmitic cao - một axit béo bão hòa được tìm thấy chủ yếu trong dầu cọ, dầu hạt bông, bơ ca cao và mỡ lợn - có thể làm tăng sản xuất bã nhờn và hình thành mụn đầu đen.
- Đường
Thực phẩm ngọt, đặc biệt là những thực phẩm có chỉ số đường huyết cao, chẳng hạn như nước ngọt có thể làm tăng mức insulin. Mức insulin cao có thể kích thích sản xuất dầu trên da và gây ra mụn trứng cá.
Một nghiên cứu được công bố trên BMC Dermatology vào năm 2012 kết luận rằng chế độ ăn nhiều đường có góp phần gây ra mụn trứng cá.
Theo bác sĩ Kopelman: "Tiêu thụ đường quá mức và thực phẩm được chế biến kỹ có thể dẫn đến viêm mãn tính, glycation (đường phân tử gắn vào các protein như collagen, làm cho da kém đàn hồi), và mất cân bằng hormone, dẫn đến tăng sản xuất dầu và mụn trứng cá".
Một bài đánh giá được công bố vào năm 2023 trên Biomedicine & Pharmacotherapy xác định mối liên quan giữa mụn trứng cá và hội chứng chuyển hóa, một nhóm các rối loạn bao gồm kháng insulin và béo phì.
- Sữa và các sản phẩm từ sữa
Sữa cũng là thủ phạm gây ra mụn trứng cá.
"Các sản phẩm từ sữa như sữa và phô mát, đặc biệt là những loại nhiều chất béo và được chế biến kỹ, có liên quan đến các vấn đề về da như mụn trứng cá do hormone chứa trong chúng", Bác sĩ Kopelman giải thích.
Người ta tin rằng các hormone và phân tử hoạt động sinh học trong sữa có thể ảnh hưởng đến viêm da và sản xuất dầu, cả hai đều có thể gây ra mụn trứng cá.
"[Sữa] có thể tương tác với hormone của chính cơ thể và có khả năng làm tăng sản xuất dầu và tắc nghẽn lỗ chân lông.
Ngay cả các lựa chọn ít béo hơn như sữa 1% hoặc 2% cũng có thể gây ra mụn trứng cá, đôi khi sữa tách béo còn có vấn đề hơn do hàm lượng hormone cao hơn", bà nói tiếp.
Các mối liên quan khác giữa chế độ ăn uống và sức khỏe làn da
Uống rượu có thể làm tăng mức testosterone và làm suy yếu hệ thống miễn dịch, có thể dẫn đến viêm và phát triển vi khuẩn, có khả năng gây ra mụn trứng cá.
Ngoài ra, việc tiêu thụ ngô hàng ngày, một chất gây dị ứng phổ biến, cũng có thể góp phần gây ra mụn trứng cá.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nutrients cũng cho thấy những người bị mụn trứng cá có xu hướng tiêu thụ nhiều muối và đồ ăn nhẹ nhiều muối hơn.
Hơn nữa, chế độ ăn không chứa gluten thường được khuyến nghị cho những người có vấn đề về da, vì các tình trạng như bệnh vẩy nến, viêm da dị ứng và bạch biến đã được chứng minh là cải thiện khi loại bỏ gluten.
Cuối cùng, có bằng chứng cho thấy trứng có thể làm trầm trọng thêm mụn trứng cá ở một số người.
Một nghiên cứu năm 2022 cho thấy mối liên quan giữa dị ứng trứng và mụn trứng cá, cho thấy trứng có thể là tác nhân gây ra mụn trứng cá trong một số trường hợp.
Làm thế nào để thúc đẩy làn da sạch bằng chế độ ăn uống
Giảm lượng đường và áp dụng chế độ ăn ít đường có thể có lợi cho sức khỏe làn da.
Một đánh giá hệ thống được công bố trên Tạp chí của Viện Hàn lâm Bác sĩ Da liễu Hoa Kỳ năm 2022 kết luận: "Việc áp dụng chế độ ăn ít đường có thể có lợi cho làn da, giảm số lượng tổn thương và giảm mức độ nghiêm trọng của mụn trứng cá".
Nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng Hoa Kỳ năm 2007 đi đến kết luận tương tự, rằng mụn trứng cá có liên quan đến những thay đổi về độ nhạy insulin.
Một nghiên cứu đối chứng được công bố vào năm 2012 cho thấy chế độ ăn ít đường huyết cải thiện mụn trứng cá sau 10 tuần.
Đảm bảo hấp thụ đủ chất dinh dưỡng cũng là điều tối quan trọng để có làn da sạch.
Bác sĩ Kopelman nói: "Để thúc đẩy sức khỏe làn da, một chế độ ăn giàu trái cây và rau quả chứa chất chống oxy hóa, axit béo omega-3 từ các nguồn như cá béo và quả óc chó, và lợi khuẩn từ các thực phẩm như sữa chua (tốt nhất là các loại ít đường) và rau củ lên men là có lợi".
Một nghiên cứu được công bố trên JAMA Dermatology vào năm 2018 cho thấy chế độ ăn chống viêm giàu axit béo không bão hòa đa, axit béo omega-3, folate, và vitamin A, D, E có thể giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh vẩy nến.
Ngoài ra, một số nghiên cứu cho thấy nồng độ kẽm trong huyết thanh thấp hơn có liên quan đến các trường hợp mụn trứng cá nghiêm trọng hơn. Hàu, thịt bò và hạt bí ngô đều là nguồn cung cấp kẽm dồi dào.
Lượng vitamin C cao hơn có thể làm giảm nếp nhăn và axit linolenic, một axit béo thiết yếu có trong các loại hạt và hạt có dầu, được liên kết với việc giảm khô da.
Bác sĩ Kopelman viết: "Các vitamin và khoáng chất, bao gồm vitamin C từ trái cây họ cam quýt, vitamin E từ các loại hạt và hạt có dầu, và kẽm từ thịt và đậu, cũng rất cần thiết cho sức khỏe làn da".
Theo Jennifer Sweenie - The Epoch Times
Chấn Hưng
Jennifer Sweenie là phóng viên y tế có trụ sở tại New York. Cô là một bác sĩ trị liệu dinh dưỡng và là đầu bếp hỗ trợ sức khỏe được đào tạo tập trung vào dinh dưỡng chức năng và sức mạnh của thực phẩm nguyên chất, tự nhiên. Jennifer phục vụ trong ban giám đốc của Slow Food NYC và là cựu thành viên hội đồng quản trị của Tổ chức Nông trại đến Người tiêu dùng.
