Nếu chúng ta không bắt đầu dạy học sinh của mình một cách khẩn cấp những kỹ năng cụ thể liên quan tới AI, thì thay vì chúng làm chủ được AI, AI sẽ trở thành ông chủ của chúng.
Bài bình luận
“Giáo dục,” như ông Malcolm X đã lưu ý một cách rất chính xác, “là hộ chiếu dẫn đến tương lai của chúng ta”. Tuy nhiên, do sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo (AI), tương lai có vẻ vô cùng bất định.
Hệ thống giáo dục cần thích ứng với tình hình thực tế của AI. Chương trình học cần phải được viết lại. Chúng ta cần chạy đua với thời gian. Chỉ có một vấn đề và đó là một vấn đề lớn: Những người phụ trách hệ thống giáo dục dường như chưa nhận được lời nhắn nhủ.
Nói tóm lại, chúng ta không thể tiếp tục giáo dục con cái mình theo cách cũ. Tại sao? Bởi vì thế giới ngày mai sẽ rất khác biệt so với thế giới ngày nay. Các kỹ năng cần thiết vào năm 2023 có thể trở nên hoàn toàn vô dụng trong 5 năm tới.
Rốt cuộc, như một báo cáo của Goldman Sachs gần đây đã cảnh báo, AI là mối đe dọa trực tiếp đối với 2/3 việc làm ở Mỹ và châu Âu. 300 triệu vị trí toàn thời gian, một con số đáng kinh ngạc, có nguy cơ bị tự động hóa. Một nghiên cứu gần đây hơn cho thấy rằng, trong ba năm tới, 40% lực lượng lao động toàn cầu (khoảng 1,4 tỷ người) sẽ cần phải đào tạo lại kỹ năng do tác động của AI.
-
- Một tấm biển có nội dung "Chúng tôi không nhập cư đến đây để bị thay thế bởi AI" khi các Thành viên SAG-AFTRA tham gia hàng biểu tình trước Netflix và Warner Bros vào ngày 19/07/2023 tại Thành phố New York, Mỹ. (Ảnh: Rob Kim/Getty Images)
Sự thiếu kiến thức để làm chủ AI
Ông Dan Fitzpatrick, hay còn gọi là Nhà giáo dục AI, có thể được coi là người hiểu biết nhất hành tinh về vấn đề xác định khoảng cách giữa các kỹ năng cần thiết để đối phó với cuộc xâm lược của AI và những kỹ năng mà trẻ em hiện đang được dạy trong trường học. Ông Fitzpatrick đang gióng lên hồi chuông cảnh báo và có lý do chính đáng. Tác giả của "Lớp học AI: Hướng dẫn cao nhất về trí tuệ nhân tạo trong giáo dục" đã thẳng thắn nói về sự thiếu kiến thức về AI trong trường học của chúng ta, sự thiếu kiến thức về AI trong giáo viên và ảnh hưởng của điều này đến tất cả chúng ta trong tương lai không xa.
Ông ấy nói với tôi rằng tất cả các trường học “cần khẩn trương nâng cao trình độ của giáo viên về AI, phát triển các chương trình giảng dạy xóa mù chữ AI cho học sinh và nhanh chóng thoát khỏi tình trạng giáo dục tù túng”.
Nói rõ hơn, ông Fitzpatrick đang kêu gọi các nhà lãnh đạo giáo dục “trên toàn thế giới” tích cực tìm kiếm cơ hội hợp tác “với ngành công nghiệp, chính phủ và các lĩnh vực giáo dục khác để tìm hiểu về tác động của AI, để họ thực sự có thể chuẩn bị cho học sinh của họ cho thế giới mới này và đóng góp cho một xã hội luôn thay đổi”.
Ông Fitzpatrick lập luận khá thuyết phục rằng việc nói lảm nhảm về các cách mà các sáng tạo do AI dẫn dắt như ChatGPT sẽ khiến học sinh lười biếng là một hành động vô ích. AI đã có mặt ở đây và sự hiện diện của nó sẽ ngày càng trở nên sâu sắc hơn. Chúng ta phải chấp nhận thực tế này, nếu không sẽ phải gánh chịu hậu quả do sự thiếu hiểu biết của mình.
Ví AI với ma cà rồng
-
- Nhà biên kịch Ilana Pena giữ tấm biển của mình tại hàng biểu tình vào ngày thứ tư của cuộc đình công của Hiệp hội Nhà biên kịch Mỹ trước Netflix ở Hollywood, California, Mỹ, vào ngày 05/05/2023. (Ảnh: FREDERIC J. BROWN/AFP qua Getty Images)
Học giả Rami Gabriel gần đây đã so sánh AI với ma cà rồng. Tuy nhiên, thay vì máu, trí tuệ nhân tạo “hút những suy nghĩ, hy vọng và ước mơ của chúng ta. Nó không bao giờ chết. Tràn ngập tiền nghiên cứu, nó ngấu nghiến thế giới thực bằng cách tìm hiểu lịch sử loài người trong giai đoạn được đào tạo”.
Giống như một con ma cà rồng thực sự, ông ấy tiếp tục, “nó sống bằng cách hút sức lao động về trí tuệ và trí tưởng tượng của chúng ta và khiến nhiều công việc của chúng ta trở nên lỗi thời. Trong khi các cá nhân qua đời, kiến thức tổng hợp của chúng ta vẫn tồn tại trong 'máu' của bộ dữ liệu đã học của máy móc”.
"Ma cà rồng" đi lại giữa chúng ta và dù chúng ta có mang theo bao nhiêu tỏi (thứ được cho là để chống lại ma cà rồng) cũng không thể thay đổi được sự thật này.
Kỹ năng cần thiết để làm chủ AI
Như ông Fitzpatrick đã nói, một yếu tố thường bị bỏ qua khi thảo luận về AI là khía cạnh ngôn ngữ.
“Để sử dụng AI giỏi”, ông ấy nói, “bạn cần phải giỏi trong việc đưa ra lời nhắc (hỏi các mô hình AI tạo sinh về thứ bạn cần)”.
Và để có thể đưa ra lời nhắc tốt, bạn phải có kỹ năng đọc viết thực sự. Kỹ năng đọc viết này cần phải tốt hơn nhiều so với mức trung bình mà con người hiện có. Rõ ràng là chất lượng thông tin đầu vào quyết định chất lượng đầu ra của AI.
-
- Màn hình hiển thị hình ảnh về Microsoft và ChatGPT, phần mềm đàm thoại ứng dụng trí tuệ nhân tạo do OpenAI phát triển. (Ảnh: Lionel Bonavoji/AFP qua Getty Images)
Ông Fitzpatrick cho biết, để thực sự thành thạo AI, “sinh viên sẽ cần một loạt kỹ năng mới”. AI của ngày mai sẽ không giống một công cụ tìm kiếm Google mà bất kỳ ai có một chút trí tuệ đều có thể sử dụng mà giống một chiếc xe hơn. Nói tóm lại, con người phải thực sự học cách “lái” nó.
Ông Fitzpatrick, một cách thẳng thắn, đã cảnh báo rằng “nếu chúng ta không bắt đầu dạy học sinh của mình một cách khẩn cấp những kỹ năng cụ thể, thì thay vì chúng làm chủ được AI, AI sẽ trở thành ông chủ của chúng. Điều quan trọng nhất chúng ta có thể làm để duy trì quyền tự chủ là để AI làm, còn để chúng ta có thể suy nghĩ”.
Vấn đề cấp bách nhất trong lịch sử giáo dục
Tôi nói, đây có vẻ là một vấn đề cấp bách, được cho là vấn đề cấp bách nhất trong giáo dục. Ông Fitzpatrick đồng ý.
Ông trả lời: “Chưa bao giờ có vấn đề cấp bách hơn trong lịch sử giáo dục”. “Lần đầu tiên, hệ thống giáo dục truyền thống sắp bắt đầu hiểu được việc tồn tại trong một thị trường có tính cạnh tranh cao là như thế nào. Các công ty giáo dục trực tuyến tư nhân đã chuẩn bị cho sự phát triển trong vài năm và giờ đây với sức mạnh của AI, họ sẽ mang đến sự cạnh tranh thực sự về cách chúng ta giáo dục con cái mình”.
Ông nói thêm, trong thế giới mang tính siêu Darwin này, chúng ta cần “thích nghi nhanh hoặc chết”.
Theo doanh nhân và tác giả, cách chúng ta thiết kế chương trình giảng dạy và vận hành trường học “cần được xem xét lại toàn diện”.
Tương lai của giáo dục
Tôi hỏi hai đến ba thập kỷ nữa, thế giới giáo dục sẽ như thế nào?
Ông Fitzpatrick cho biết, ba mươi năm trước, “Microsoft đã phát hành Encarta [một cuốn bách khoa toàn thư số], một cách mới để tìm hiểu thông tin về thế giới của chúng ta. Hãy nhìn vào khoảng cách công nghệ mà chúng ta đã đi trong ba thập kỷ qua và cách chúng ta truy cập thông tin chúng ta cần từ các thiết bị của mình và Internet”.
“Đây là năm 1993 đối với AI”, ông nói thêm [1993 đánh dấu thời điểm buổi bình minh của Internet]. Ông gợi ý, hình thức giáo dục hiện đại “có thể sẽ không còn nữa, thay vào đó là một nền giáo dục đa dạng hơn cung cấp một ‘thực đơn’ các lựa chọn trong đó phụ huynh và học sinh có thể tạo ra trải nghiệm học tập của riêng mình”.
-
- Ông Samuel Altman, Giám đốc điều hành của OpenAI, tuyên thệ trước khi đưa ra lời khai trước Tiểu ban Tư pháp Thượng viện về Quyền riêng tư, Công nghệ và Luật pháp vào ngày 16/05/2023 tại Washington, DC, Mỹ. (Ảnh: Win McNamee/Getty Images)
Chúng ta có nên lo lắng không? Ông Fitzpatrick cho rằng có nhiều lý do để lạc quan hơn là bi quan.
“Nói rộng ra”, ông lưu ý, “hệ thống giáo dục hiện tại biến con cái chúng ta thành robot. Nó dạy chúng cách trở thành bánh răng trong cỗ máy. Rất nhiều việc làm cũng vận hành theo cách này”.
Mặc dù AI sẽ mang đến rất nhiều “nỗi đau ngắn hạn”, ông Fitzpatrick dự đoán “AI sẽ giúp chúng ta thoát khỏi những cơ chế máy móc trong cuộc sống, những thứ biến chúng ta thành robot. Việc ‘thực hiện công việc’ của AI sẽ giúp chúng ta được tự do và cho phép chúng ta trở nên ‘con người hơn’, kết nối với những người khác và phát triển các kỹ năng giúp [cuộc sống của] chúng ta trở nên sống động”.
Liệu những dự đoán của ông Fitzpatrick có chính xác không? Sự thật thì chỉ có thời gian mới trả lời được. Tuy nhiên, những gì chúng ta biết là: Hệ thống giáo dục hiện tại không được trang bị đầy đủ để đối phó với những sự bừng tỉnh liên quan tới AI sắp xảy ra.
Theo cách nói của ông Fitzpatrick, chúng ta phải “thích nghi nhanh hoặc chết”.
Theo The Epoch Times
Bảo Nguyên biên dịch
Tác giả John Mac Ghlionn là nhà nghiên cứu và nhà viết luận. Bài viết của ông được đăng trên nhiều tờ báo như New York Post, Sydney Morning Herald, Newsweek, National Review, The Spectator US, và những tờ báo uy tín khác. Ông chuyên viết về tâm lý và quan hệ xã hội, rất quan tâm đến các rối loạn chức năng xã hội và thao túng truyền thông.
