Trung Quốc đang lên kế hoạch đóng cửa không phận phía bắc Đài Loan từ ngày 16 đến ngày 18/4, bốn nguồn tin am hiểu về vấn đề này cho biết. Đây là một động thái có thể làm gián đoạn các chuyến bay quanh khu vực, theo Reuters.
Bốn quan chức bên ngoài Trung Quốc, nói trên Reuters với điều kiện giấu tên do tính nhạy cảm của vấn đề, cho biết lệnh cấm sẽ làm gián đoạn vùng thông tin chuyến bay phía bắc (FIR) của Đài Loan. Các quan chức không biết lý do của các hạn chế này.
Động thái trên diễn ra khi Trung Quốc kết thúc nhiều ngày tập trận quân sự xung quanh Đài Loan, một phản ứng trả đũa cuộc gặp gần đây của Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn với Chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy ở California.
Một quan chức cấp cao am hiểu vấn đề cho biết lệnh cấm bay sẽ ảnh hưởng đến 60% - 70% các chuyến bay giữa Đông Bắc Á và Đông Nam Á, cũng như các chuyến bay giữa Đài Loan và Hàn Quốc, Nhật Bản và Bắc Mỹ.
Theo OPSGROUP, tổ chức hàng không chuyên tư vấn về rủi ro chuyến bay, những hạn chế tương tự được áp đặt trong cuộc tập trận quân sự của Trung Quốc vào tháng 8 năm ngoái đã dẫn đến sự gián đoạn đáng kể cho các chuyến bay trong khu vực. Một số phi công buộc phải mang thêm nhiên liệu.
Trong một diễn biến khác, Trung Quốc đã kết thúc đợt tập trận dài 3 ngày vây quanh Đài Loan. Tuy nhiên Bắc Kinh bất ngờ giữ lại một số tàu và máy bay cho các cuộc huấn luyện khác. Truyền thông nhà nước Trung Quốc ngày 11/4 đưa tin, các tàu chiến nước này "tiếp tục diễn tập chiến đấu thực tế ở vùng biển xung quanh Đài Loan để kiểm tra khả năng tổ chức và chỉ huy của chỉ huy các cấp cũng như hiệu quả chiến đấu của vũ khí và thiết bị".
Giải thích về việc Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) tiếp tục hoạt động dù thông báo kết thúc tập trận, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Vương Văn Bân khẳng định Trung Quốc sẵn sàng tiến hành các biện pháp kiên quyết nhằm bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ.
Zhao Xiaozhuo, nhà nghiên cứu tại Học viện Khoa học quân sự Trung Quốc, cho rằng dù đợt tập trận của PLA đã kết thúc, các hoạt động quân sự chống lại lực lượng "Đài Loan độc lập" sẽ tiếp diễn, và sẽ không dừng lại trừ phi "Đài Loan độc lập" còn tồn tại.
Một chuyên gia quân sự khác nói với Global Times rằng hễ "Đài Loan độc lập" và các lực lượng can thiệp từ bên ngoài có hành động khiêu khích, PLA sẽ càng siết chặt vòng kim cô lên Đài Loan hơn.
Drew Thompson, nghiên cứu viên khách mời tại Trường chính sách công Lý Quang Diệu (Đại học Quốc gia Singapore), cho rằng các cuộc tập trận của Trung Quốc không đơn thuần diễn tập, mà bản thân nó là một hình thức cưỡng ép quân sự. Bắc Kinh đang dùng quân sự để thay đổi hành vi của Đài Loan, mà trong trường hợp cụ thể này là ngăn các cuộc gặp cấp cao tiếp theo của lãnh đạo Đài Loan và Mỹ.
Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn, người vừa trở về sau chuyến quá cảnh ở Mỹ, cho rằng các động thái gần đây của Trung Quốc đại lục "không phải là một thái độ có trách nhiệm".
Các cuộc tập trận gần đây của Trung Quốc được cho mô phỏng một cuộc chiến với Đài Loan. Điều này đang khiến chính quyền hòn đảo cảm thấy Bắc Kinh dường như đang muốn sẵn sàng khởi động cuộc chiến.
"Nhìn vào các cuộc tập trận quân sự này cũng như lập luận từ phía họ (Bắc Kinh), họ dường như đang cố gắng sẵn sàng khởi động một cuộc chiến chống lại Đài Loan. Chính quyền Đài Loan xem mối đe dọa quân sự từ Trung Quốc là không thể chấp nhận, và chúng tôi lên án nó", Ngoại trưởng Đài Loan Joseph Wu nói với CNN hôm 11/4.
Viên Minh (Tổng hợp)
