Các nhà thiên văn học tìm thấy bằng chứng về hành tinh khổng lồ ngoài quỹ đạo sao Hải Vương

Giúp NTDVN sửa lỗi

Một nhóm các nhà nghiên cứu tuyên bố họ đã tìm thấy "bằng chứng thống kê mạnh mẽ nhất từ trước đến nay về sự tồn tại của Hành tinh thứ 9" trong hệ Mặt trời sau khi nghiên cứu một quần thể các thiên thể xa xôi, không ổn định ngang qua quỹ đạo của sao Hải Vương.

Thông thường, việc phát hiện một hành tinh quay quanh một ngôi sao xa xôi nào đó sẽ dễ dàng hơn một chút so với việc xác định các hành tinh xoay quanh Mặt Trời. Đó là bởi vì, để phát hiện các hành tinh quay quanh một ngôi sao dạng đó, các nhà thiên văn học chỉ cần quan sát sự giảm độ sáng của ngôi sao khi hành tinh đi qua phía trước, hoặc sự lắc lư của ngôi sao do ảnh hưởng từ các hành tinh và hiệu ứng dây chuyền mà ngôi sao gây ra. Thông qua những phương pháp này và một vài phương pháp khác, trong vài thập kỷ qua, các nhà thiên văn học đã phát hiện ra hàng nghìn ngoại hành tinh. Tuy nhiên, họ lại không phát hiện ra thêm hành tinh mới nào trong hệ Mặt trời, nơi vẫn chỉ có 8 hành tinh.

Hiện tại, chúng ta có hai phương pháp để phát hiện các hành tinh xung quanh Mặt trời: một là nhìn thấy chúng trên bầu trời, và hai là quan sát những nhiễu loạn nhỏ trong quỹ đạo của các hành tinh khác đã biết. Sao Kim, sao Thủy, sao Thổ, sao Mộc và sao Hỏa đều được tìm thấy thông qua quan sát trực tiếp. Trong khi đó, sao Thiên Vương được nhà thiên văn học William Herschel phát hiện vào năm 1781 sau khi ông nhận thấy một vật thể sáng di chuyển so với các ngôi sao khác trên bầu trời; sao Hải Vương thì được nhà thiên văn học và nhà toán học Urbain Le Verrier thì phát hiện khi ông nhận thấy quỹ đạo của sao Thiên Vương khác với dự đoán từ các định luật vật lý Newton.

Nhưng việc khám phá các hành tinh trong hệ Mặt trời có thể vẫn chưa kết thúc. Vào năm 2015, hai nhà thiên văn học từ Caltech đã đưa ra bằng chứng cho thấy 6 vật thể ở bên ngoài quỹ đạo của sao Hải Vương được tập hợp lại theo cách mà họ cho rằng chúng đang bị chi phối bởi một thứ gì đó có lực hấp dẫn lớn. Mặc dù có đề xuất cho rằng điều này có thể đến từ một sự bất thường thống kê và sai lệch lựa chọn đã xuất hiện, nhóm nghiên cứu vẫn tin rằng một vật thể lớn ngoài quỹ đạo của sao Hải Vương là có thực.

Trong một bài báo mới, nhóm nghiên cứu đã xem xét các vật thể có quỹ đạo lớn ngang qua quỹ đạo của sao Hải Vương. Họ phát hiện ra rằng điểm gần Mặt trời nhất trong quỹ đạo của chúng cách Mặt trời khoảng 15-30 đơn vị thiên văn (AU). Ở đây, 1 AU là khoảng cách giữa Mặt trời và Trái đất.

Thực hiện các mô phỏng để cố gắng tìm hiểu xem điều gì giúp giải thích tốt nhất cho quỹ đạo của các vật thể này, nhóm nghiên cứu nhận thấy rằng một mô hình bao gồm một Hành tinh thứ 9 khổng lồ nằm ngoài khu vực sao Hải Vương giúp giải thích trạng thái ổn định của các vật thể này tốt hơn nhiều so với các mô hình khác không bao gồm hành tinh này.

Mặc dù phát hiện này rất hấp dẫn, nhưng phân tích của nhóm nghiên cứu không giới hạn được phạm vi để tìm kiếm một hành tinh như vậy. May mắn thay, chúng ta có thể không cần phải đợi quá lâu.

Nhóm nghiên cứu kết luận: "Điều thú vị là các yếu tố động lực học được mô tả ở đây, cùng với tất cả các bằng chứng khác về Hành tinh thứ 9, sẽ sớm phải đối mặt với một bài kiểm tra nghiêm ngặt với việc bắt đầu hoạt động của Đài quan sát Vera Rubin. Giai đoạn khám phá sắp tới này hứa hẹn sẽ cung cấp những hiểu biết quan trọng về những bí ẩn ở vùng ngoài củng của hệ Mặt trời của chúng ta”.

Nghiên cứu đã được đăng trên kho dữ liệu in sẵn arXiv và đã được tạp chí The Astrophysical Journal Letters nhận đăng.

Theo Iflscience



BÀI CHỌN LỌC

Các nhà thiên văn học tìm thấy bằng chứng về hành tinh khổng lồ ngoài quỹ đạo sao Hải Vương