Khoảng thời gian đại dịch là một quãng thời gian đặc biệt khác thường. Nhìn lại những kết quả đầu tư, tìm ra các lý do cho các kết quả đó, sẽ giúp chúng ta có được những bài học bổ ích.
Một trong những nguyên tắc quan trọng nhất trong đầu tư, dù là cá nhân hay chuyên nghiệp, là ta phải nhìn lại các khoản đầu tư đã thực hiện và đánh giá không chỉ về hiệu suất của chúng mà còn về lý do tại sao chúng lại có hiệu suất như vậy. Việc ra quyết định nào hoặc những lỗi có thể tránh được nào khác đã dẫn đến kết quả tồi tệ? Bài học nào có thể rút ra để bất kỳ sai lầm nào trong tương lai đều là những sai lầm mới và đã được cải thiện chứ không phải những sai lầm đã mắc phải trước đây?
Gần đây, tôi đã thực hiện một đánh giá như vậy đối với các khoản đầu tư được thực hiện từ thời kỳ phong tỏa và giữa tình trạng điên rồ chung của thời đại đại dịch, bao gồm xem xét lại các chủ đề, quyết định đầu tư và các vị trí đầu tư đã thực hiện hoặc thoát ra từ năm 2020 đến năm 2022. Tôi đã có một số chiến thắng lớn và một số thất bại ngoạn mục không kém. Nhưng không có gì là vô nghĩa. Có những bài học mới quan trọng cần được học và những lời nhắc nhở về các nguyên tắc đã học từ lâu lẽ ra nên được áp dụng tốt hơn.
Niềm tin
Tôi đã có một vài niềm tin mạnh mẽ trong giai đoạn này, một số trong đó mâu thuẫn nhau. Chúng ta đã có nhiều năm đối mặt với áp lực giảm phát, nền kinh tế bị đóng cửa, nhưng càng nhìn vào nó, tôi càng thấy lạm phát đang rình rập. Tôi bắt đầu công khai cảnh báo về tình trạng lạm phát sắp xảy ra vào năm 2020, vào thời điểm mà những quan điểm như vậy vẫn còn là xa vời. Việc mở cửa lại nền kinh tế sẽ là động lực thúc đẩy lạm phát, nhưng về cơ bản hơn, tôi lo ngại về việc mở rộng tiền tệ nhanh chóng xảy ra sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008–09 và một lần nữa trong những năm đại dịch.
Trong một môi trường lạm phát, trái phiếu sẽ hoạt động kém và tiền mặt sẽ trở thành rác rưởi. Cổ phiếu thường hoạt động tốt trong lạm phát. Nhưng tôi cũng cảm thấy rằng thị trường chứng khoán, tham gia vào “bong bóng của mọi thứ” do lãi suất cực thấp và cứu trợ đại dịch gây ra, là đắt đỏ một cách không bền vững. Thị trường chứng khoán đã tăng nóng hơn mức thích hợp vào năm 2020-21, vì vậy chắc chắn sẽ có sự điều chỉnh - nhưng khi nào? Thời gian là tất cả.
Tôi đã tự tin rằng hàng hóa, bao gồm thực phẩm, năng lượng và kim loại, sẽ được hưởng lợi từ lạm phát, từ cuộc chiến ở Ukraine và từ việc mở cửa trở lại thế giới.
Tôi đã tin rằng USD sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực khi đối mặt với mức nợ cao nhất mọi thời đại (hiện tại là 31 nghìn tỷ USD), thâm hụt ngân sách gây kinh ngạc (tổng cộng là 6 nghìn tỷ USD trong năm 2020–21) và nguồn cung tiền đã tăng gấp ba lần - với mức tăng trưởng hàng năm trung bình là 7% trong khi nền kinh tế tăng trưởng 2–3% - kể từ thời điểm ngay trước cuộc khủng hoảng tài chính năm 2007. Trung Quốc và những người mua nước ngoài khác đã ngừng mua trái phiếu kho bạc Mỹ và hạ thấp đặt cược.
-
- Tờ tiền USD và đồng ARS (đồng peso của Argentina) vào ngày 27/12/2022. (Ảnh: FRED TONNEAU/AFP qua Getty Images)
Những sai lầm
Những kỳ vọng của tôi về sự suy yếu của đồng USD đã được chứng tỏ là sai lầm lớn nhất của tôi, khi các khoản đặt cược lớn vào xu hướng giảm giá đã bị vùi dập bởi các lực lượng mà sau này tôi đã hiểu được thông qua Lý thuyết Sữa lắc USD (Dollar Milkshake Theory). Về cơ bản, khi lãi suất tăng lên nhanh chóng, vốn quay trở lại Mỹ, và các khoản nợ nước ngoài hoặc được hoàn trả hoặc bị vỡ nợ. Khi thanh khoản bị rút ra khỏi thị trường, nhu cầu và giá USD tăng lên thay vì giảm xuống. Mỹ không đơn độc trong việc in tiền, vì Ngân hàng Trung ương Châu Âu, Ngân hàng Nhật Bản và các Ngân hàng Trung ương khác đang tăng cung tiền với tỷ lệ tương đương hoặc cao hơn Mỹ. Vì những lý do này khác, đồng USD vượt trội hơn hẳn các đồng tiền khác.
Tôi cũng bị nhầm về vàng. Tôi đã lạc quan về "di tích man rợ" như một biện pháp phòng ngừa lạm phát và lần đầu tiên mua vào và đợi vàng tăng giá vào năm 2020. Nhìn lại, tôi thấy hai lý do chính khiến vàng rơi vào thị trường giá xuống kéo dài kể từ tháng 08/2020. Thứ nhất, do đồng USD tăng giá nhanh chóng nên giá vàng - được định giá bằng USD - giảm xuống. Thứ hai, tôi đã chậm nhận ra vai trò to lớn của các hợp đồng phái sinh - và một số ít các ngân hàng lớn tạo ra chúng - trong việc đóng vai trò bóp méo giá vàng. Giá trị danh nghĩa của các hợp đồng phái sinh vàng - hợp đồng tương lai, kỳ hạn và quyền chọn - là hơn 800 tỷ USD, lấn át cả thị trường cơ bản. Tôi vẫn tin rằng vàng đang bị định giá thấp, nhưng cho đến khi độc quyền phái sinh vàng bị phá vỡ, tình trạng bóp méo giá sẽ tiếp tục. Theo quan điểm của tôi, sự thao túng đang diễn ra đối với vàng tương tự như những gì đã xảy ra với thị trường thế chấp và LIBOR (lãi suất chào bán liên ngân hàng của Luân Đôn) trong các chu kỳ trước.
-
- Một tấm biển chào bán Bitcoin được nhìn thấy trong một cửa sổ cửa hàng ở Hollywood, California, Mỹ, vào ngày 20/10/2022. (Ảnh: ROBYN BECK/AFP/AFP qua Getty Images)
Cuối cùng, tôi đã nhầm về tiền mã hóa, ít nhất là trong khoảng thời gian đầu tư. Tôi đã tin và vẫn tin rằng các loại tiền mã hóa đã xác lập được vị trí như Bitcoin và Ethereum có các giá trị đề xuất hấp dẫn, bao gồm việc đóng vai trò như các lựa chọn thay thế ổn định chống lại lạm phát có thể giúp bảo vệ khỏi sự mất giá của tiền tệ định danh. Điều tôi không lường trước được là chuỗi các vụ lừa đảo, đáng chú ý nhất là FTX, sẽ làm rung chuyển ngành vào năm 2022. Việc sàng lọc những kẻ lừa đảo sẽ đóng vai trò như sự tẩy rửa cho ngành, kết quả là ngành này cuối cùng sẽ mạnh hơn (và an toàn hơn); nhưng trong khi chờ đợi, các giá trị - và tâm lý của nhà đầu tư - đã bị thiêu hủy. Tôi cũng không mong đợi sự gia tăng mạnh mẽ trong các hành động thực thi pháp luật và hùng biện chống lại tiền mã hóa đến từ các cơ quan chính phủ Mỹ như Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch và Cục Dự trữ Liên bang. Do đó, sự can thiệp của cơ quan quản lý vẫn là rủi ro lớn nhất đối với triển vọng tăng giá của tiền mã hóa.
Tránh mất tiền thường quan trọng - nếu không muốn nói là quan trọng hơn - hơn là kiếm được tiền.
Chiến thắng
Hành động theo quan điểm lạm phát của tôi, tài sản có thu nhập cố định là thứ đầu tiên cần loại bỏ, và do đó, tôi có một chiến thắng sớm. Xu hướng giảm lãi suất kéo dài hàng thập kỷ đã kết thúc. Với lãi suất tăng, trái phiếu và các tài sản có thu nhập cố định khác sẽ bị ảnh hưởng. Tôi không phải là một nhà giao dịch mà là một nhà đầu tư dài hạn, vì vậy tôi không quan tâm đến việc xác định sự lên xuống nhất thời của thị trường. Tốt hơn là nên giữ an toàn. Thoát khỏi những vị trí giao dịch này giải phóng vốn để đầu tư vào nơi khác.
Một chiến thắng vững chắc khác là việc thoát khỏi các cổ phiếu tăng trưởng được định giá quá cao, đặc biệt là các cổ phiếu đang bay cao của FAANG (Facebook, Amazon, Apple, Netflix, Google) và giới công nghệ nói chung. Các chỉ số FANG và NASDAQ đã phục hồi phần nào, nhưng vẫn giảm hơn 25% so với mức cao nhất vào năm 2021. Hỏa lực đầu tư đã được phân bổ lại cho các khoản đầu tư có giá trị trả cổ tức, bao gồm cả những khoản được mô tả bên dưới.
Điều tuyệt đối hiệu quả là đầu tư vào các loại hàng hóa, đặc biệt là năng lượng, và còn cả thực phẩm và một số kim loại chiến lược. Lĩnh vực dầu và khí là một thành công đặc biệt, với các công ty như Exxon tăng gấp ba lần giá trị từ mức thấp năm 2020. Tôi hoàn toàn mong đợi đợt tăng giá trong ngành năng lượng sẽ tiếp tục vào năm 2023 khi các lực tác động cơ bản, bao gồm các hoạt động giao dịch bị gián đoạn do chiến tranh và lệnh trừng phạt, công suất lọc dầu hạn chế và đặc biệt là việc Trung Quốc mở cửa trở lại, vẫn chưa hạ nhiệt.
Các công ty khai thác hoạt động tốt nhờ cổ tức cao và định giá thấp do nhu cầu thấp từ các tổ chức tài chính. Nhiều quỹ hưu trí và các nhà đầu tư ở Phố Wall đã có các phản ứng phản vệ thức tỉnh do ESG gây ra đối với những thứ như than đá, quặng sắt, đồng hoặc các sản phẩm từ khai thác khác, những thứ vẫn là cần thiết để vận hành thế giới hiện đại. Sự hạn chế đó đối với nhu cầu của các tổ chức sẽ tiếp tục mang đến cơ hội hấp dẫn và nhiều cổ tức cho các nhà đầu tư bán lẻ, vì những lý do tương tự như dầu và khí. [Phong trào "thức tỉnh" được khởi xướng bởi những người cánh tả nhằm thúc đẩy đấu tranh về các vấn đề như bất bình đẳng xã hội, môi trường, phá thai…].
-
- Các phương tiện đi qua Nhà máy Wilmington của hãng lọc dầu Phillips 66 Los Angeles vào ngày 28/11/2022 tại Wilmington, California, Mỹ. (Ảnh: Mario Tama/Getty Images)
Cuối cùng, thắng lợi lớn khác là bất động sản ở một số phân khúc nhất định và ở các khu vực địa lý có xu hướng nhân khẩu học thuận lợi. Tôi luôn thích các REIT (quỹ tín thác đầu tư bất động sản) công nghiệp như Prologis, một trong những công ty nắm giữ lượng kho bãi và không gian phân phối lớn nhất, vì có đội ngũ quản lý giàu kinh nghiệm, dòng tiền ổn định và tiềm năng tăng trưởng cho mảng hậu cần trong kỷ nguyên Amazon. Trong khi thị trường nhà ở đã hạ nhiệt hoàn toàn tại các thị trường quá nóng, các xu hướng di cư cho thấy các bang như Florida và Texas, với chính quyền tốt và nền kinh tế đang bùng nổ, sẽ tiếp tục hoạt động tốt bất chấp tỷ lệ thế chấp tăng cao hơn. Lĩnh vực bất động sản có thể chứng kiến sự khác biệt lớn về hiệu suất giữa các khu vực vào năm 2023.
Bài học
Một số bài học quan trọng đã học (hoặc học lại) thông qua giai đoạn này bao gồm tránh sự thiên vị theo hướng tự củng cố giả định của bản thân, tức là xu hướng lựa chọn thông tin ủng hộ cho quan điểm có sẵn của bạn trong khi bỏ qua các dữ liệu trái ngược. Đầu tư vào những gì bạn biết rõ nhất, chỉ tham gia ít vào những gì bạn không biết. Không bao giờ đắc thắng (hoặc chìm trong thất bại) quá lâu. Khi bạn đã đạt được mục tiêu của mình, hãy rời cuộc chơi. Làm đúng, nhưng sai về thời gian, cũng giống như làm sai.
Quan trọng nhất, đừng bao giờ đặt cược mọi thứ - cho dù bạn có tin tưởng vào ý tưởng của mình đến đâu. Bằng cách không đầu tư vượt quá khả năng của mình, bạn có thể sống để chiến đấu (và đầu tư) vào một ngày khác.
Bài viết chỉ phản ánh quan điểm của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của NTD Việt Nam.
Theo The Epoch Times
Bảo Nguyên biên dịch
Tác giả Michael Wilkerson là một nhà đầu tư, cố vấn chiến lược và là người sáng lập ra trang web Stormwall.com. Ông là tác giả của cuốn sách "Tại sao nước Mỹ lại quan trọng: Trường hợp cho một chủ nghĩa ngoại lệ mới", được phát hành vào tháng 10/2022.
