Các nhà đầu tư chờ đợi đồng USD mất giá. Có nhiều lý do khiến USD mất giá, trong đó có 3 lý do nổi bật nhất. Các yếu tố địa lý - kinh tế - chính trị khó lường khiến việc đầu tư vào USD dựa trên niềm tin trở thành một rủi ro đáng kể.
Chỉ số giá đồng USD là DXY (so với 6 ngoại tệ mạnh) hôm nay ở mức 101,5 điểm; nhưng vẫn trong xu hướng giảm giá tháng thứ 2 liên tiếp. Và đây là những lý do mà các nhà đầu tư kỳ vọng, khiến chỉ số giá đồng USD suy giảm.
Kỳ vọng Fed sẽ dừng chu kỳ tăng lãi suất vào cuối năm 2023
Cuộc chiến lạm phát của Fed dù chưa hoàn thành nhưng đà giảm của lạm phát chung và đặc biệt rủi ro phá sản các ngân hàng thương mại của Mỹ hồi tháng 3/2023 và hiện nay là First Republic Bank, ngân hàng có quy mô tương đương với Ngân hàng Thung lũng Silicon (tổng tài sản hơn 200 tỷ USD) đang gia tăng sức ép và kỳ vọng Fed sẽ nới lỏng chính sách tiền tệ sớm, vào cuối 2023 hoặc đầu năm 2024.
Theo khảo sát mới nhất của MLIV Pulse, khoảng 87% trong số 331 người trả lời khảo sát mong đợi Fed sẽ cắt giảm lãi suất xuống 3% hoặc thấp hơn - một số đáng kể là như vậy - trong một chu kỳ nới lỏng mà 40% tin rằng sẽ bắt đầu trong năm nay. Điều đó trái ngược với việc định giá thị trường đang đặt mức lãi suất chính sách ngụ ý khoảng 3,05% trong hai năm, Bloomberg đưa tin.
Tuy nhiên, đây là một kỳ vọng đầy rủi ro. Thứ nhất lạm phát chung của Mỹ tuy giảm mạnh từ 6% xuống 5% (so cùng kỳ) vào tháng 3/2023 nhưng lạm phát lõi tăng từ 5.5% lên 5.6%. Với mức lạm phát lõi này, giá cả hàng hoá ở Mỹ không gồm năng lượng và dịch vụ đã tăng mạnh, ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống người dân. Mức lạm phát cũng cho thấy rằng Fed đang "thất bại" trong cuộc chiến chống lạm phát này. Họ có thể cần mạnh tay hơn khi thế giới Ả-rập ngày càng thù địch với Mỹ và liên tục cắt giảm sản lượng dầu thô để đẩy giá dầu về mức là giá cả Mỹ khó giảm, Fed không thể không tăng lãi suất.
| Xem thêm: OPEC+ cắt giảm sản lượng dầu thô, đẩy Mỹ vào khốn cảnh |
Nền kinh tế Mỹ suy yếu
Dữ liệu hôm thứ Năm (27/4) cho thấy nền kinh tế Mỹ tăng trưởng kém hơn dự kiến trong quý đầu tiên khi tăng trưởng đầu tư kinh doanh chậm lại, hàng tồn kho giảm và lãi suất tăng tiếp tục gây tổn hại cho thị trường nhà đất.
Theo số liệu của Trading Economics, một ước tính sơ bộ cho thấy nền kinh tế Hoa Kỳ tăng trưởng 1,1% hàng năm trong quý 1/2023, chậm lại so với mức tăng trưởng 2,6% trong quý trước; thấp hơn kỳ vọng của thị trường về mức tăng trưởng 2%. Đây là tốc độ tăng trưởng GDP yếu nhất kể từ quý 2/2022, do tăng trưởng đầu tư kinh doanh chậm lại, hàng tồn kho giảm và lãi suất tăng tiếp tục gây tổn hại cho thị trường nhà đất.
Đầu tư cố định vào khu dân cư giảm trong kỳ thứ 8 liên tiếp (-4,2% so với -25,1% trong Q4) và đầu tư hàng tồn kho tư nhân đã làm mất 2,3 điểm phần trăm khỏi GDP (so với mức tăng thêm 1,47 điểm phần trăm trong Q4). Đồng thời, tăng trưởng đầu tư cố định phi dân cư chậm lại đáng kể (0,7% so với 4,0%). Tuy nhiên, tăng trưởng chi tiêu của người tiêu dùng đã tăng tốc lên 3,7% (so với 1,0% trong Q4) mặc dù lạm phát vẫn ở mức cao và chi tiêu công tăng nhanh hơn 4,7% (so với 3,8%). Cầu ròng bên ngoài cũng đóng góp tích cực vào GDP của Hoa Kỳ khi xuất khẩu tăng nhiều hơn nhập khẩu.
Sự suy yếu này, cùng với khủng hoảng ngân hàng, đang tạo thêm sức ép cho Fed phải ngừng công cuộc tăng lãi suất. Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, chi tiêu của người tiêu dùng vẫn ổn định, trong khi một thước đo lạm phát lõi đã tăng lên mức cao nhất trong một năm. Điều này khiến các nhà đầu tư còn chia rẽ về việc liệu ngân hàng trung ương sẽ tiếp tục tăng chi phí đi vay trong thời gian còn lại của năm hay bắt đầu cắt giảm lãi suất trong nửa cuối năm.
Các NHTW các nước đồng loạt tăng lãi suất để cân bằng với USD
Khác với giai đoạn bong bóng Dot.com vỡ ra 2000 và khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008, khi đó Fed nỗ lực giảm lãi suất để cứu trợ thanh khoản và vực lại nền kinh tế. Thời điểm đó, lạm phát không phải là vấn đề trầm trọng như hiện nay. Fed đã cắt giảm 325 điểm cơ bản trong khoảng thời gian từ tháng 8 năm 2007 đến tháng 4 năm 2008, trong khi Ngân hàng Trung ương Châu Âu tăng vọt 25 điểm cơ bản vào tháng 7 năm 2008 - và đồng đô-la rất yếu trong thời kỳ tiền Lehman này.
Hiện nay, Fed dường như phải ưu tiên chống lạm phát bằng cách tăng lãi suất dù gặp nhiều bất lợi và áp lực. Fed tăng lãi suất đã đẩy giá trị đồng USD tăng mạnh, có thời điểm lên tới 115 điểm.
Nhưng do phản ứng chính sách này, NHTW các nước phải đồng loạt tăng lãi suất để ngăn dòng chạy ngoại hối khỏi biên giới quốc gia, tăng giá trị đồng nội tệ. Sự cân bằng này giúp cho giá trị đồng USD có thể sẽ suy giảm; tốc độ tăng lãi suất các NHTW toàn cầu, ngoài Fed có thể nhanh hơn kỳ vọng để chống lạm phát.
Theo Bloomberg, các nhà đầu tư kỳ vọng rằng đồng yên (JYP) hoặc đồng nhân dân tệ (CNY) tăng giá sẽ là nguyên nhân chính khiến đồng USD giảm giá.
Tại sao đáng ngạc nhiên? Đầu tiên, Thống đốc mới của Ngân hàng Nhật Bản Kazuo Ueda cho đến nay đã cố gắng hết sức để trở nên nhạt nhẽo nhất có thể, mang lại rất ít hy vọng cho những người đặt cược vào việc chấm dứt chính sách siêu lỏng lẻo đã khiến đồng yên yếu đi. Điều đó nói rằng, ông Ueda có một cơ hội thuận tiện để loại bỏ việc kiểm soát đường cong lợi suất trong khi có rất ít áp lực đối với thị trường lãi suất địa phương. Nếu ông chọn hành động, điều này có thể sẽ dẫn đến việc đồng yên tăng giá đáng kể - có bằng chứng cho thấy ngay cả những thay đổi chính sách nhỏ của Ngân hàng Nhật Bản cũng có thể có tác động lớn đến đồng tiền này.
Thứ hai, chỉ số bất ngờ kinh tế đối với Trung Quốc của Citigroup đã tăng gần mức cao nhất kể từ năm 2006 trong tháng này và đồng nhân dân tệ chỉ tăng khoảng 1% so với rổ trọng số thương mại cho đến nay vào năm 2023. Đồng nhân dân tệ sẽ tăng giá, nhưng điều đáng lo ngại là đồng tiền này gần như không có tin tốt lành, vì thật khó để tưởng tượng quốc gia này có thể làm gì hơn nữa để gây ấn tượng. Ngoài rủi ro địa chính trị đang diễn ra, có thể đơn giản là các nhà đầu tư cần thời gian để làm quen với ý tưởng rằng thương mại Trung Quốc đã quay trở lại.
Các nhà đầu tư cá nhân vẫn đánh cược vào USD tăng giá
Mặt khác, vẫn có những người đầu cơ giá lên của đồng USD, đặc biệt là trong cộng đồng bán lẻ. Phần lớn rõ ràng những người yêu thích đồng bạc xanh đó tin rằng lộ trình lãi suất của Fed thực sự bị định giá thấp, xác nhận rằng việc định hướng tiền tệ đúng đắn cuối cùng sẽ giúp hoàn thành cuộc gọi chính sách này.
Điều thú vị là nguy cơ vỡ nợ trần hầu như không được đề cập đến. Tuy nhiên, ít ai có thể phủ nhận rằng môi trường chính trị ngày nay cực kỳ khắc nghiệt và rủi ro vẫn cao như chúng đã từng xảy ra trong nhiều năm. Cuộc đối đầu năm 2011 là khuôn mẫu tốt nhất để đánh giá khả năng phản ứng của thị trường đối với một rủi ro nghiêm trọng. Vào thời điểm đó, lợi suất đã giảm đáng kể, nhưng đồng USD đã tăng trở lại trong giai đoạn này do lo ngại rủi ro chi phối suy nghĩ của các nhà đầu tư, Bloomberg bình luận.
Thuỷ Tiên - Thanh Đoàn
