(Kateryna Kon/Shutterstock)

Nghiên cứu: Căng thẳng làm tăng gấp 4 lần nguy cơ ung thư xâm lấn

Bình luận Cara Michelle Miller • 16:54, 22/05/24

Giúp NTDVN sửa lỗi

Nghiên cứu mới cho thấy hormone căng thẳng kích hoạt các tế bào bạch cầu tạo ra con đường cho ung thư di căn.

Một khám phá mang tính đột phá phát hiện mối liên hệ giữa các hormone gây căng thẳng với sự gia tăng gấp bốn lần sự xâm lấn của bệnh ung thư. Điều này làm sáng tỏ lý do tại sao bệnh nhân bị căng thẳng nghiêm trọng thường có tỷ lệ sống sót thấp hơn.

Mikala Egeblad, nhà nghiên cứu ung thư và tác giả cấp cao của nghiên cứu, nói với The Epoch Times: “Có lẽ ít có điều gì khiến người ta căng thẳng như việc bị chẩn đoán mắc bệnh ung thư, và phải điều trị ung thư”.

Hiểu được mối liên hệ giữa căng thẳng và ung thư, có thể mở ra những cách mới để bảo vệ bệnh nhân khỏi những tác động bất lợi của căng thẳng, như một phần của việc chăm sóc ung thư.

Một khám phá tình cờ thúc đẩy nhiều nghiên cứu hơn

Nhóm các nhà khoa học từ Phòng thí nghiệm Cold Spring Harbor (CSHL) đã phát hiện ra rằng, glucocorticoids - một loại hormone gây căng thẳng - đóng vai trò tạo ra môi trường thuận lợi cho di căn.

Phòng thí nghiệm Egeblad, được chuyển đến Đại học Johns Hopkins, nghiên cứu cách thức giao tiếp giữa các khối u và hệ thống miễn dịch ảnh hưởng đến sự phát triển và di căn của khối u ở chuột. Các nhà nghiên cứu đã vô tình phát hiện ra mối liên hệ này và nhận thấy khối u phát triển nhanh hơn ở những con chuột mà chúng vô tình bị căng thẳng do thay đổi nơi ở.

Theo tác giả đầu tiên Xue-Yan He, nghiên cứu sinh sau tiến sĩ tại CSHL và hiện là trợ lý giáo sư tại Trường Y thuộc Đại học Washington, hiện tượng này đã thúc đẩy nghiên cứu sâu hơn về căng thẳng mạn tính, và cách nó có thể thúc đẩy sự di căn ở bệnh ung thư.

Bà He đã tìm hiểu mối liên hệ này bằng một nghiên cứu trên chuột mô phỏng căng thẳng mạn tính, dẫn đến những quan sát đáng kinh ngạc: sự gia tăng các tổn thương khối u và sự lây lan của bệnh ung thư tăng gấp bốn lần.

Cấu trúc 'Mạng nhện' khuyến khích các tế bào ung thư

Theo nghiên cứu được công bố trên Tế bào ung thư, kích thước của khối u ở vú tăng gần gấp đôi, và tốc độ di căn đến phổi tăng từ hai đến bốn lần ở chuột bị căng thẳng mạn tính so với chuột đối chứng không bị căng thẳng.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng căng thẳng mạn tính ảnh hưởng đến bạch cầu trung tính, gây ra sự gia tăng kích hoạt bạch cầu trung tính trong các mô nơi tế bào ung thư di chuyển.

Khi xem xét mô phổi, các nhà nghiên cứu phát hiện căng thẳng mạn tính đã làm thay đổi môi trường bên trong cơ thể, theo hướng có thể thúc đẩy sự phát triển của ung thư bằng cách tăng bạch cầu trung tính, và sau đó làm giảm tế bào T, tế bào miễn dịch tiêu diệt tế bào ung thư.

“Chúng tôi cũng tìm thấy nhiều ma trận ngoại bào hơn; đây là một [mạng lưới] protein có thể hỗ trợ sự phát triển của tế bào ung thư”, bà He nói với The Epoch Times. Ma trận ngoại bào giúp các tế bào gắn vào các tế bào lân cận và đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển và di chuyển của tế bào.

Bà Egeblad giải thích rằng, bạch cầu trung tính trong các mô hình thành nên cấu trúc giống như mạng nhện, gọi là bẫy ngoại bào bạch cầu trung tính (NET). Về cơ bản, những cái bẫy này là những mạng DNA dính, nhằm mục đích bẫy mầm bệnh. Tuy nhiên, trong trường hợp ung thư, NET không đóng vai trò bảo vệ thông thường.

Thay vào đó, theo bà Egeblad và bà He, có vẻ như NET, do căng thẳng gây ra, đã khuyến khích sự phát triển của các tế bào ung thư vú đến phổi. Bà He nói: “Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy căng thẳng mạn tính sẽ kích hoạt bạch cầu trung tính như thế nào, giúp tế bào ung thư phát triển như thế nào”.

Để xác nhận rằng glucocorticoids thúc đẩy sự hình thành NET, dẫn đến gia tăng di căn, các nhà nghiên cứu đã thực hiện ba thử nghiệm, mỗi thử nghiệm đều can thiệp vào con đường này. Đầu tiên, họ loại bỏ bạch cầu trung tính khỏi chuột bằng kháng thể. Tiếp theo, họ tiêm enzyme hòa tan NET. Cuối cùng, họ sử dụng những con chuột có bạch cầu trung tính không thể đáp ứng với glucocorticoid.

Theo bà He, mỗi cuộc thử nghiệm đều đạt được kết quả tương tự: Việc làm suy giảm bạch cầu trung tính đã ngăn chặn sự di căn do căng thẳng gây ra.

Căng thẳng mạn tính khiến cơ thể phát triển ung thư

Các tác giả nghiên cứu viết: “Dữ liệu của chúng tôi cho thấy rằng glucocorticoids được giải phóng khi bị căng thẳng mạn tính gây ra sự hình thành NET và thiết lập một môi trường vi mô thúc đẩy di căn”.

Thật bất ngờ, nghiên cứu còn chỉ ra rằng, căng thẳng mạn tính có thể khiến NET hình thành và thay đổi các mô phổi ở chuột không bị ung thư, về cơ bản là chuẩn bị cho cơ thể bị ung thư.

Mặc dù nghiên cứu này nhấn mạnh lý do tại sao việc kiểm soát căng thẳng nghiêm trọng lại quan trọng đối với việc điều trị ung thư, nhưng nó cũng chỉ ra các phương pháp trị liệu tiềm năng có thể nhắm vào mục tiêu hình thành NET hoặc ngăn chặn các thụ thể glucocorticoid.

Bà Egeblad nói: “Hướng đi chính tiếp theo mà tôi thấy là xác định được mức độ áp dụng phát hiện này đối với con người và chúng ta có thể làm gì để hạn chế căng thẳng, trước tiên là ở mô hình động vật và sau đó là ở bệnh nhân”.

Bà cũng hy vọng việc hiểu được phản ứng căng thẳng ở bệnh nhân sẽ mở đường cho việc điều trị tốt hơn và tăng tỷ lệ sống sót.

Làm sáng tỏ mối liên hệ chết người giữa căng thẳng và ung thư

Căng thẳng là điều không thể tránh khỏi đối với một người bị chẩn đoán ung thư. Theo một nghiên cứu năm 2023 được công bố trên Scientific Reports, nhiều bệnh nhân cho rằng các quyết định điều trị - sự không chắc chắn, lo lắng và thậm chí hối tiếc xung quanh - là nguồn gốc của sự đau khổ.

Trong một bài đánh giá từ năm 2023 được xuất bản trên the Annual Review of Psychology, các nhà nghiên cứu đã chia sẻ dữ liệu hàng thập kỷ cho thấy các kỹ thuật giảm căng thẳng cải thiện kết quả như thế nào cho bệnh nhân ung thư. Các kỹ thuật quản lý căng thẳng bao gồm:

Hít thở: Điều này bao gồm thở sâu, chậm trong khi tập trung vào việc làm đầy phổi và thư giãn cơ bắp.
Thư giãn cơ cấp tiến: Kỹ thuật này bao gồm việc thắt chặt và sau đó thư giãn cơ bắp. Hầu hết mọi người bắt đầu từ ngón chân hoặc đầu và dần dần thư giãn tất cả các cơ trên cơ thể.
Thiền: Với kỹ thuật này, bạn có thể học cách thư giãn tâm trí và tập trung vào cảm giác bình tĩnh bên trong.
Yoga: Yoga tập trung tâm trí vào hơi thở và tư thế để thúc đẩy sự thư giãn và giảm mệt mỏi.

: Thiền, yoga thúc đẩy sự thư giãn và giảm mệt mỏi. (Pixabay)

Nhiều phát hiện trong bài đánh giá liên quan đến liệu pháp hành vi nhận thức (CBT) với một cố vấn, tập trung vào việc tích cực thay đổi suy nghĩ và hành vi. Bệnh nhân cũng được dạy cách phân biệt giữa những yếu tố gây căng thẳng nằm trong tầm kiểm soát của họ và những yếu tố không nằm trong tầm kiểm soát của họ.

Đối với những yếu tố gây căng thẳng khiến họ cảm thấy như thể chúng nằm ngoài tầm kiểm soát của mình, chẳng hạn như sự không chắc chắn khi phải đối mặt với kế hoạch chăm sóc bệnh ung thư, các kỹ thuật thư giãn với sự hỗ trợ xã hội dường như giúp bệnh nhân kiểm soát sự lo lắng.

Tham gia vào các nhóm hỗ trợ và kết nối với những người đang gặp khó khăn tương tự sẽ cung cấp một mạng lưới hỗ trợ. Chia sẻ kinh nghiệm tạo ra cảm giác thân thuộc, giảm bớt sự cô lập có thể đi kèm với bệnh ung thư.

Cara Michelle Miller - The Epoch Times

Thiện Tâm biên dịch