Nếu bạn đã từng đi du lịch biển khi còn nhỏ, có thể bạn sẽ được người thân khuyên thử áp vỏ sò vào tai để "nghe thấy" tiếng của đại dương. Nhưng tại sao chúng ta lại có thể nghe thấy âm thanh giống như tiếng biển cả bên trong vỏ sò?
Trevor Cox, giáo sư kỹ thuật âm thanh tại Đại học Salford ở Vương quốc Anh, nói với Live Science trong một email: "Đó không phải là âm thanh của biển. Nhưng, trong lúc bạn đang áp một chiếc vỏ sò vào một bên tai, thì cũng dễ hiểu nếu mọi người nghĩ rằng đó có thể là như vậy”.
Vì vậy, nếu đó không phải là tiếng của biển cả, thì chính xác nó là gì?
Andrew King, Giám đốc Trung tâm Khoa học Thần kinh Tích hợp của Đại học Oxford và là người đứng đầu Nhóm Khoa học Thần kinh Thính giác Oxford, cho biết: “Bạn đang nghe thấy tiếng ồn xung quanh hay tiếng ồn xung quanh đã được khuếch đại bởi các đặc tính vật lý của vỏ sò”.
King giải thích rằng "bề mặt cứng, cong" bên trong vỏ phản xạ sóng âm thanh, khiến các sóng này bị "dội ngược" bên trong vỏ. Do đó, vỏ sò "hoạt động như một bộ cộng hưởng, khuếch đại một vài tần số âm thanh nhất định, khiến chúng to hơn so với mức bình thường khi mà không có vỏ sò đặt cạnh tai bạn".
Các tần số bạn nghe được sẽ phụ thuộc vào kích thước và hình dạng của vỏ sò. King nói nếu vỏ sò có hình dạng bất thường, nó có thể sẽ cộng hưởng ở nhiều tần số.
Cox nói: “Vỏ sò giống như một nhạc cụ hơi. Nó có một tập hợp các tần số cộng hưởng, nơi không khí bên trong vỏ sẽ dao động mạnh hơn. Hãy áp vỏ sò vào tai và chính những tần số đó trong âm thanh xung quanh sẽ được khuếch đại. Vì âm thanh bị thay đổi, nên não của bạn chú ý đến nó".
Theo cả Cox và King, bạn thực sự không cần vỏ sò để nghe âm thanh của đại dương; bạn có thể có được trải nghiệm tương tự tại nhà chỉ bằng cách sử dụng một chiếc cốc hoặc bát.
King nói: "Hiệu ứng tương tự được tạo ra bằng cách đặt các đồ vật khác - hoặc thậm chí bàn tay khum lại của bạn - cạnh tai. Những gì bạn sẽ nghe thấy, một lần nữa, lại phụ thuộc vào kích thước và hình dạng của vật thể”.
Tuy nhiên, King lưu ý rằng "phải có tiếng ồn xung quanh" để bạn có thể nghe thấy gì đó. “Bạn sẽ không nghe thấy gì trong một căn phòng hoàn toàn cách âm”.
Cox đồng ý với quan điểm đó. Ông nói: “Nếu tôi đi vào phòng chống dội âm của Đại học Salford, một căn phòng hoàn toàn im lặng, tôi sẽ không nghe thấy gì cả, bởi vì không có âm thanh xung quanh”.
Theo một báo cáo năm 2018 của CNN, những căn phòng này yên tĩnh đến nỗi sau một khoảng thời gian ngắn, người vào trong đó có thể nghe thấy nhịp tim của họ và cả tiếng xương nghiến cót két, và cuối cùng họ sẽ mất thăng bằng "bởi vì sự thiếu vắng hoàn toàn âm thanh sẽ phá vỡ nhận thức về không gian của bạn”.
Vì vậy, điều cần thiết là phải có tiếng ồn xung quanh để nghe thấy âm thanh bên trong vỏ sò. Tuy nhiên, điều này đặt ra một câu hỏi: Nếu âm thanh bạn nghe thấy khi nghe vỏ sò chỉ đơn giản là tiếng ồn xung quanh được khuếch đại, thì khi nghe vỏ sò trong lúc ở gần biển, bạn có thực sự nghe thấy âm thanh của biển không?
Cox nói: "Nếu bạn sử dụng vỏ sò ở bãi biển, âm thanh xung quanh bị vỏ sò thay đổi chính là âm thanh của biển. Vì vậy, tôi đoán bạn đang nghe tiếng biển một cách gián tiếp".
Văn Thiện
