Đêm giao thừa là thời khắc quan trọng nhất trong năm, là thời điểm để gia đình sum họp, quây quần bên nhau và cầu mong một năm mới an khang, thịnh vượng. Trong bữa cơm đêm giao thừa, bên cạnh những món ăn truyền thống, ngon miệng, nhiều gia đình còn kiêng kỵ một số món ăn nhất định vì cho rằng chúng mang ý nghĩa không tốt lành. Dưới đây là một số món ăn kiêng kỵ của người Hoa trong đêm giao thừa chúng ta cùng tìm hiểu:
- Mướp đắng và rau đắng
Mướp đắng và rau đắng là những món ăn dân dã, quen thuộc trong bữa cơm hàng ngày của người Việt Nam. Tuy nhiên, trong bữa cơm đêm giao thừa, nhiều gia đình người Hoa thường kiêng kỵ không ăn những món ăn này.
Theo quan niệm dân gian, chữ "đắng" mang ý nghĩa chia ly, xui xẻo. Ăn mướp đắng, rau đắng trong đêm giao thừa được cho là sẽ khiến gia đình gặp nhiều khó khăn, trắc trở trong năm mới.
Ngoài ra, nhiều người cho rằng việc ăn mướp đắng, rau đắng trong đêm giao thừa là thiếu tôn trọng người lớn tuổi. Bởi lẽ, mướp đắng và rau đắng là những món ăn gắn liền với những năm tháng khó khăn, thiếu thốn của cha ông.
Đặc biệt, nếu trong gia đình có người lớn tuổi thì hầu hết đều trải qua thời kỳ khó khăn, không thể để người lớn tuổi ăn mướp đắng và rau đắng trong bữa cơm đêm giao thừa, điều này có vẻ thiếu tôn trọng. Tuy mướp đắng là loại rau giàu dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe nhưng vì cầu may nên nó được loại bỏ trong bữa cơm đêm giao thừa của người Hoa.
- Món ăn làm từ thịt chó
Thịt chó là món ăn được nhiều người yêu thích, nhưng lại là món ăn cấm kỵ trong đêm giao thừa.
Theo quan niệm dân gian, thịt chó là món ăn không sang trọng, không phù hợp với những bữa tiệc quan trọng như đêm giao thừa. Ngoài ra, chó là loài vật trung thành, được coi là biểu tượng của sự may mắn, thịnh vượng. Ăn thịt chó trong đêm giao thừa được cho là sẽ mang lại điềm xui, khiến gia đình gặp nhiều khó khăn, trắc trở.
Ngoài ra, nhiều người cho rằng ăn thịt chó trong đêm giao thừa là hành động tàn nhẫn, thiếu tôn trọng loài vật đã gắn bó với con người. Hơn nữa, chó là loài động vật ăn tạp, ăn gì cũng có cảm giác bẩn thỉu. Cúng tế tổ tiên trước khi ăn tối giao thừa, để thịt chó trên bàn ăn là một điều khá thô lỗ.
Cuối cùng, theo câu tục ngữ “Đánh chó chia nhóm”, ăn thịt chó và mỗi người đi một ngả, rất xui xẻo trong dịp Tết Nguyên Đán, ngày lễ gia đình vui vẻ.
- Món ăn làm từ đậu phụ
Theo quan niệm dân gian, đậu phụ là món ăn rẻ tiền, thường được dùng trong các bữa ăn bình thường. Vì vậy, nhiều gia đình kiêng kỵ ăn đậu phụ trong đêm giao thừa, sợ rằng sẽ khiến gia đình gặp nhiều khó khăn, thiếu thốn trong năm mới.
Ngoài ra, đậu phụ có màu trắng, tượng trưng cho sự tang tóc, chia ly. Ăn đậu phụ trong đêm giao thừa được cho là sẽ mang lại điềm xui, khiến gia đình gặp nhiều khó khăn, trắc trở trong năm mới. Tuy nhiên các nguyên liệu đã qua chế biến thứ cấp như đậu phụ chiên vàng không nằm trong điều cấm kỵ này.
- Dưa chua, rau muối
Bữa tối đêm giao thừa thịnh soạn và phong phú, nguyên liệu phải ngon và phong phú nhất có thể, tuy nhiên dưa chua, rau muối là món ăn phổ biến trong bữa cơm hàng ngày, nhưng lại là món ăn kiêng kỵ trong đêm giao thừa.
Theo quan niệm dân gian, dưa chua, rau muối là món ăn rẻ tiền, thường được dùng trong các bữa ăn bình thường. Vì vậy, nhiều gia đình kiêng kỵ ăn dưa chua, rau muối trong đêm giao thừa, sợ rằng sẽ khiến gia đình gặp nhiều khó khăn, thiếu thốn trong năm mới.
Ngoài ra, dưa chua, rau muối có vị chua, tượng trưng cho sự chua mặn, khó khăn. Ăn dưa chua, rau muối trong đêm giao thừa được cho là sẽ mang lại điềm xui, khiến gia đình gặp nhiều khó khăn, trắc trở trong năm mới.
- Cá cắt khúc không đầy đủ
Cá là món ăn không thể thiếu trong bữa cơm đêm giao thừa. Theo quan niệm dân gian, từ "cá" đồng âm với "dư thừa", tượng trưng cho sự dư dả, sung túc. Vì vậy, nhiều gia đình người Hoa thường chuẩn bị một con cá to, nguyên vẹn, đầy đặn trong mâm cơm đêm giao thừa.
Cá là biểu tượng của sự may mắn, tài lộc và thịnh vượng. Ăn cá trong đêm giao thừa được cho là sẽ mang lại cho gia đình một năm mới đầy đủ, sung túc. Ngoài ra, cá còn là biểu tượng của sự đoàn viên, sum họp. Ăn cá trong đêm giao thừa được cho là sẽ mang lại cho gia đình một năm mới hòa thuận, hạnh phúc.
Ngoài những ý nghĩa tốt lành, cá cũng là món ăn có những kiêng kỵ nhất định trong đêm giao thừa. Theo quan niệm dân gian, cá không được cắt rời cắt khúc, tức là cá phải nguyên vẹn, không được cắt thành từng khúc, từng miếng. Điều này được cho là sẽ mang lại cho gia đình sự chia ly, xui xẻo.
- Món ăn từ củ sen
Củ sen giòn ngon, dinh dưỡng phong phú, nhưng ở một số nơi, nó không phù hợp để đưa lên bàn ăn tối dịp Tết. Bởi vì bên trong nó có lỗ, một số người lớn tuổi tin rằng nó có thể "làm rò rỉ tài lộc", khiến cho số tiền kiếm được trong năm tiếp theo sẽ rơi thủng hao hụt. Tuy nhiên, cũng có người cho rằng việc trẻ con ăn nhiều sẽ có lợi ích trong dịp Tết, giúp chúng vui vẻ, khỏe mạnh và thông minh hơn. Cách hiểu về vấn đề này thường phụ thuộc vào quan điểm của mỗi cá nhân và gia đình.
Khả Vy biên tập