Ngoài vị ngọt, thơm ngon, dứa (Ananas comosus) đã được các nhà trị liệu tự nhiên sử dụng từ thời cổ đại để làm giảm các bệnh về dạ dày. Giá trị y học của dứa chủ yếu là do bromelain, một loại enzyme phân giải protein. Bromelain được tìm thấy trong nhiều chế phẩm dinh dưỡng và thảo dược, và tiềm năng sử dụng của nó trong các ứng dụng y tế khác vẫn đang tiếp tục được nghiên cứu.
9 lợi ích sức khỏe của quả dứa
Dứa có nguồn gốc từ Nam Mỹ. Vào thế kỷ 15, dứa được du nhập vào châu Âu và Ấn Độ khi các thủy thủ phát hiện ra rằng ăn dứa giúp họ khỏe mạnh trong những chuyến hành trình dài. Ngày nay, 100 loại dứa khác nhau được bán trên khắp thế giới, chủ yếu từ Costa Rica, Brazil, Philippines, Thái Lan, Indonesia và Ấn Độ.
Các hợp chất được tìm thấy trong dứa có nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm tăng cường hệ thống miễn dịch, hỗ trợ tiêu hóa, giúp duy trì sự cân bằng axit-bazơ của cơ thể và giảm nguy cơ mắc các bệnh viêm mãn tính.
Điều quan trọng nhất trong số này là bromelain. Là một enzyme phân giải protein, nó giúp phá vỡ các phân tử protein trong thực phẩm để hấp thụ và tiêu hóa tốt hơn. Hợp chất này cũng có những lợi ích khác đối với cơ thể.
1. Bảo vệ trái tim
Dứa chứa chất xơ và kali, cả hai đều giúp giữ cho trái tim của bạn khỏe mạnh bằng cách giảm nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ. Kali rất cần thiết để điều chỉnh huyết áp, trong khi chất xơ giúp giảm mức cholesterol.
Chất chống oxy hóa của dứa là flavonoid và hợp chất phenolic có tác dụng giảm viêm và tổn thương gốc tự do. Một nghiên cứu trong phòng thí nghiệm trên chuột cho thấy những chất chống oxy hóa này có thể bảo vệ tim bằng cách giảm căng thẳng oxy hóa và viêm trong tim.
2. Cải thiện nhận thức của não
Hàm lượng đồng trong dứa có thể giúp duy trì các đường dẫn thần kinh trong não, từ đó cải thiện chức năng nhận thức. Một nghiên cứu năm 2017 được thực hiện ở Iran cho thấy nước ép dứa có tác động tích cực đến khả năng nhận biết đồ vật của những con chuột bị suy giảm trí nhớ. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng dứa có khả năng điều trị một số rối loạn nhận thức, chẳng hạn như bệnh Alzheimer.
Tryptophan và magiê trong dứa có thể giúp ích cho sức khỏe tâm thần bằng cách giảm lo lắng và cải thiện tâm trạng. Cả hai đều được biết là có tác dụng làm tăng sản xuất serotonin của cơ thể, một chất giúp cải thiện tâm trạng. Những người bị trầm cảm và lo lắng có thể bổ sung dứa vào chế độ ăn hàng ngày.
3. Chống ung thư
Ung thư là một căn bệnh mãn tính đặc trưng bởi sự tăng trưởng tế bào không kiểm soát được. Sự tiến triển của ung thư có liên quan đến stress oxy hóa và viêm mãn tính.
Dứa chứa các hợp chất chống ung thư, bao gồm quercetin, beta-carotene, bromelain và vitamin C, giúp tăng cường hệ thống miễn dịch và trung hòa các gốc tự do có hại, từ đó giảm thiểu căng thẳng oxy hóa và giảm viêm. Ngoài ra, bromelain đã được chứng minh là làm giảm sự phát triển của khối u, gây chết tế bào và giảm viêm.
Một nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy bromelain ức chế sự phát triển của tế bào ung thư vú và một nghiên cứu khác cho thấy nó ức chế sự phát triển của tế bào ung thư ruột kết.
Nghiên cứu về đặc tính chống ung thư của dứa vẫn tiếp tục và một số trung tâm ung thư đang kết hợp dứa vào chế độ ăn hàng ngày của bệnh nhân.
4. Thúc đẩy tiêu hóa
Bromelain, enzyme tiêu hóa chính trong dứa, được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1891 và đã được sử dụng như một chất bổ sung vào chế độ ăn uống để điều trị chứng khó chịu và viêm dạ dày trong hơn 50 năm qua. Tám chất phân giải protein đã được phân lập từ bromelain. Liệu pháp Bromelain được chỉ định cho những bệnh nhân bị suy tuyến tụy không thể sản xuất đủ enzyme tiêu hóa.
Bromelain không chỉ giúp tiêu hóa protein trong thức ăn mà chất xơ trong dứa còn giúp hỗ trợ nhu động ruột khỏe mạnh.
5. Chấn thương thể thao
Vì bromelain có tác dụng chống viêm, đặc biệt là trên cơ, khớp và mô mềm nên nó có thể được sử dụng để điều trị chấn thương và sưng tấy khi chơi thể thao. Một nghiên cứu lâm sàng cho thấy rằng việc cung cấp bromelain cho các võ sĩ quyền anh "loại bỏ hoàn toàn mọi vết bầm tím trên mặt và các khối máu tụ ở hốc mắt, môi, tai, ngực và cánh tay trong vòng bốn ngày".
Ngoài ra, magiê trong dứa có thể làm giảm chứng chuột rút và mệt mỏi.
6. Điều trị viêm khớp
Một đánh giá của các tài liệu khoa học cho thấy rằng bromelain có thể là phương pháp điều trị thay thế an toàn hơn cho bệnh viêm xương khớp "do đặc tính chống viêm và giảm đau của nó". Một nghiên cứu cho thấy những người bị viêm khớp vùng lưng dưới được hưởng lợi nhiều từ việc bổ sung bromelain cũng như từ thuốc giảm đau thông thường.
7. Bảo vệ da
Bước quan trọng đầu tiên trong việc chăm sóc vết bỏng hoặc vết thương là đảm bảo vết thương được điều trị trước khi các biến chứng toàn thân như viêm và nhiễm trùng phát triển. Gel Bromelain thường được sử dụng để loại bỏ càng nhiều vùng da bị tổn thương càng tốt, cho phép các tế bào tái phát triển với ít sẹo nhất.
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng bromelain có thể làm giảm viêm, sưng, bầm tím và đau sau phẫu thuật. Bromelain còn có tác dụng kiểm soát cơn đau sau phẫu thuật nha chu.
Bromelain được đưa vào nhiều loại mỹ phẩm bôi ngoài da vì đặc tính tẩy tế bào chết và khả năng loại bỏ các mô bị tổn thương.
8. Cải thiện sức khỏe tình dục
Mặc dù nghiên cứu khoa học cụ thể còn thưa thớt nhưng nhiều chuyên gia sức khỏe tình dục tin rằng chất dinh dưỡng và đặc tính đã biết của dứa có thể cải thiện sức khỏe tình dục. Nhiều lợi ích của bromelain được cho là giúp tăng cường ham muốn tình dục và chức năng tình dục, tăng sức mạnh và năng lượng, đồng thời cải thiện khả năng sinh sản.
9. Bổ sung dinh dưỡng
Dứa rất giàu chất dinh dưỡng như nhiều chất xơ, ít calo, không chứa chất béo và nhiều loại khoáng chất, vitamin, bạn có thể bấm vào đây để biết thêm chi tiết.
4 điểm cần lưu ý
Dứa tuy có tác dụng mạnh nhưng không phải ai cũng có thể tùy tiện ăn được. Bạn nên cẩn thận trong những trường hợp sau:
- Ăn dứa có thể gây phản ứng dị ứng, bao gồm ngứa, sưng tấy và ngứa ran ở miệng và cổ họng.
- Tính axit trong nước ép dứa có thể gây ợ nóng hoặc trào ngược axit ở một số người.
- Ăn quá nhiều dứa có thể làm tăng lượng đường trong máu.
- Bromelain có thể tương tác với một số loại thuốc, bao gồm thuốc kháng sinh, thuốc chống đông máu và thuốc chống co giật.
Theo Lý Phàm - Epoch Times tiếng Trung
Thanh Hương biên dịch
