Câu hỏi “trưa nay ăn gì?” là một trong những vấn đề “nhức nhối nhất” của người hiện đại, người trẻ không có thời gian để tự nấu, chỉ có thể đặt nhanh các món ăn trên nền tảng ứng dụng. Mặc dù việc lựa chọn đồ ăn hợp khẩu vị không dễ dàng, nhưng nó đã trở thành thói quen của hầu hết mọi người. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tiêu thụ đồ ăn kiểu này trong thời gian dài sẽ rút ngắn tuổi thọ.
Thị trường giao đồ ăn bùng nổ
Với sự phát triển của công nghệ và nhịp sống nhanh của người hiện đại, để đáp ứng nhu cầu ăn uống của mình, ngày càng nhiều người lựa chọn thức ăn nhanh như một phương thức giải quyết linh hoạt. Tuy nhiên, xét về khía cạnh an toàn thực phẩm và sức khoẻ, nó cũng thu hút sự quan tâm và thảo luận của công chúng.
Nền tảng giao đồ ăn rất tiện lợi và nhanh chóng, mọi người có thể đặt đồ ăn trong vài phút thông qua điện thoại di động. Sự đa dạng của các món ăn cũng mang đến cho mọi người nhiều sự lựa chọn hơn. Tuy nhiên…
Tiêu thụ đồ ăn ngoài, thực phẩm chế biến sẵn có ảnh hưởng đến tuổi thọ hay không?
Giáo sư Rong Shuang của Trường Y thuộc Đại học Khoa học và Công nghệ Vũ Hán và những người khác đã công bố một nghiên cứu trực tuyến trên Tạp chí của Viện Dinh dưỡng và Ăn kiêng (Trung Quốc), đối tượng nghiên cứu là 35.084 người trưởng thành (có độ tuổi từ 20 trở lên) đã đăng ký tham gia chương trình Khảo sát kiểm tra sức khỏe và dinh dưỡng quốc gia (Trung Quốc) từ năm 1999-2014. Họ báo cáo thói quen ăn uống của mình trong các cuộc phỏng vấn trực tiếp tại hộ gia đình, bao gồm tần suất nấu ăn ở nhà, đi ăn ngoài, v.v.
Trong thời gian theo dõi trung bình 17 năm, có 2.781 người chết, 511 người mắc bệnh tim mạch và 638 người mắc bệnh ung thư.
Các nhà điều tra đã nghiên cứu mối quan hệ giữa việc ăn uống tại nhà hàng và nguy cơ tử vong. Nghiên cứu cho thấy so với những người hiếm khi ăn ngoài, việc ăn ngoài từ 2 lần trở lên mỗi ngày có liên quan đến tỷ lệ tử vong do mọi nguyên nhân tăng 49%, tỷ lệ tử vong do bệnh tim mạch tăng 18% và tỷ lệ tử vong do ung thư tăng 67%.
Nghiên cứu này là một trong những nghiên cứu đầu tiên định lượng mối quan hệ giữa việc ăn ngoài và tỷ lệ tử vong. Các tác giả giải thích rằng mặc dù bằng chứng vẫn còn hạn chế nhưng nó cho thấy việc ăn ngoài thường xuyên có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính, chẳng hạn như béo phì và tiểu đường, cũng như cũng như các dấu hiệu sinh học khác của bệnh mãn tính.
Trước đây, một nghiên cứu của các nhà khoa học Úc cũng chỉ ra rằng, một người dành hai hoặc nhiều lần tiêu thụ đồ ăn ngoài mỗi tuần có chế độ ăn uống kém chất lượng. Trong đó, nam giới có tỷ lệ béo phì vừa phải ở bụng tăng hơn 31%, trong khi phụ nữ trẻ có nguy cơ mắc bệnh này tăng hơn 25%.
Một nghiên cứu năm 2012 đăng trên tạp chí Public Health Nutrition cho thấy những người tự nấu ăn thường sống lâu hơn, đặc biệt là phụ nữ. Trong suốt 10 năm theo dõi, so với việc không bao giờ nấu ăn, nấu ăn có thể giảm đáng kể tỷ lệ tử vong, nấu ăn càng thường xuyên thì nguy cơ tử vong càng thấp, những người nấu ăn trên 5 lần một tuần giảm nguy cơ tử vong tới 50%.
Không có thời gian nấu nướng, làm sao để tiêu thụ đồ ăn ngoài một cách an toàn?
Bản thân đồ ăn chế biến sẵn không có vấn đề gì lớn, nhưng chứa nhiều gia vị kích thích, nó khiến chúng ta dần quen với việc gọi những món ăn có nhiều dầu, đường và muối. Nhiều danh mục đồ ăn dạng này cũng bị mất cân bằng dinh dưỡng, chẳng hạn như thiếu rau và chất béo chất lượng cao. Tiêu thụ chúng trong thời gian dài dễ gây ra vấn đề cho sức khoẻ.
Tiêu thụ đồ ăn chế biến sẵn có thể làm bạn béo phì và rút ngắn tuổi thọ, nhưng nếu không có thời gian tự nấu thì phải làm thế nào?
Trước hết, bạn cần đảm bảo an toàn thực phẩm, nên chọn những đồ ăn từ những cơ sở đáng tin cậy, uy tín.
Khi nhận đồ ăn, bạn nên chú ý kỹ đến tình trạng vệ sinh của thực phẩm, bao gồm tính nguyên vẹn của bao bì bên ngoài, độ tươi của thực phẩm và nhiệt độ nấu. Nếu phát hiện đồ ăn có vấn đề về chất lượng hoặc không đáp ứng yêu cầu vệ sinh, người tiêu dùng nên báo cáo kịp thời cho quầy bán hoặc cơ quan quản lý và lưu giữ bằng chứng liên quan (chẳng hạn như chụp ảnh, quay video).
Thứ hai, hãy cố gắng chọn những địa chỉ cung cấp các lựa chọn ăn uống lành mạnh, chẳng hạn như những nơi cung cấp rau hoặc đồ ăn hấp. Tránh thực phẩm chiên, nhiều đường và muối. Bạn có thể yêu cầu hạn chế dầu, muối và các gia vị khác thông qua phần ghi chú.
Về loại thực phẩm, cần có một chế độ ăn uống cân bằng. Khi kết hợp, bạn có thể tuân theo "nguyên tắc cầu vồng", tức là tiêu thụ các loại trái cây và rau quả có nhiều màu sắc như đỏ, cam, xanh lá cây, tím đen và trắng. Ngoài ra, tránh việc lựa chọn cố định một thực đơn trong thời gian dài, có thể gây thiếu hụt dinh dưỡng.
Ngoài ăn uống, cơ thể khoẻ mạnh còn phụ thuộc vào lối sống khoa học, thói quen vận động và chất lượng giấc ngủ. Do đó, việc kết hợp các yếu tố này sẽ giúp bạn có được sức khoẻ tốt hơn, giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh mãn tính về lâu dài.
Theo Fang Xun - Aboluowang
Nhật Duy biên dịch
