Chữa lành cho gan là một tác dụng đang trở nên nổi bật của nhịn ăn gián đoạn.
Một nghiên cứu mới đã phát hiện ra rằng, nhịn ăn gián đoạn có thể bảo vệ cơ thể khỏi viêm gan và thậm chí là ung thư gan.
Nghiên cứu này, được thực hiện tại Trung tâm Nghiên cứu Ung thư của Đức và Đại học Tübingen, đã được và công bố trên tạp chí Cell Metabolism. Mục đích của nó là nhằm để hiểu rõ hơn, phương pháp nhịn ăn gián đoạn có thể ảnh hưởng tới gan như thế nào. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, nhịn ăn gián đoạn có thể ngăn chặn sự tiến triển của bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD), một tiền đề của viêm gan mạn tính và ung thư gan.
Giải thích các kết quả của Nghiên cứu
Các nhà nghiên cứu, đã thực hiện thí nghiệm bằng cách áp dụng chế độ nhịn ăn cho một số con chuột đang bị viêm gan. Họ phát hiện thấy, sau 4 tháng nhịn ăn gián đoạn, kết quả xét nghiệm chức năng gan của chuột đã cải thiện, có ít mỡ trong gan hơn, giảm xơ gan và khả năng bị ung thư gan trong tương lai ít hơn.
Các con chuột được cho ăn theo chế độ nhịn ăn 5:2, có nghĩa là nhịn ăn 2 ngày, sau đó được phép ăn với số lượng calo không giới hạn trong 5 ngày. Chu kỳ này lặp lại trong 4 tháng cho đến khi nghiên cứu kết thúc.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra hai loại protein có trong tế bào gan, gọi là PPAR-alpha và PCK1, dường như đã góp phần phát huy tác dụng này của việc nhịn ăn gián đoạn. Nghiên cứu này cũng ủng hộ một nghiên cứu khác, công bố vào tháng 3, cho thấy nhịn ăn có thể có tác động mạnh mẽ đến sức khỏe tổng thể.
Francisco Contreras, một bác sĩ ung thư đang điều trị cho các bệnh nhân tại California và Mexico, nói với The Epoch Times qua email rằng, "Những năm gần đây, các nghiên cứu về hạn chế calo và nhịn ăn đã tình cờ phát hiện ra nhiều lợi ích sức khỏe tích cực. Trong đó có tác dụng ngăn ngừa ung thư. Một điều vốn đã được biết rõ, là các yếu tố chuyển hóa như insulin và đường huyết cao sẽ làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú".
Bác sĩ Contreras nói tiếp "Nhịn ăn gián đoạn, đã được chứng minh là có tác dụng làm giảm tỷ lệ mắc căn bệnh ác tính này, đồng thời, cũng làm giảm cả nguy cơ tái phát sau điều trị. Những bệnh nhân có thể thực hiện nhịn ăn gián đoạn trong quá trình điều trị, nhận thấy độc tính tế bào và các tác dụng phụ của hóa trị liệu giảm đi. Chất lượng cuộc sống của họ được cải thiện đáng kể".
Nhịn ăn gián đoạn là gì?
Nhịn ăn gián đoạn (intermittent fasting), là một hình thức ăn uống, trong đó khoảng thời gian ăn và không ăn xen kẽ lẫn nhau. Hầu hết mọi người tham gia nhịn ăn gián đoạn vì lý do sức khỏe. Các nghiên cứu ủng hộ thực hành nhịn ăn gián đoạn như là một cách để kiểm soát cân nặng và một số bệnh lý khác, ít nhất là trong ngắn hạn.
Tiến sĩ Caroline Walker, một bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa tại Denton, Texas, cho The Epoch Times biết, qua email "Trong những ngày nhịn ăn, cơ thể sẽ tận dụng hết ketone, có nguồn gốc từ chất béo (triglyceride) dự trữ trong cơ thể. Nhưng, những chất ketone này không chỉ là nguồn nhiên liệu. Chúng còn điều hòa sự biểu hiện của nhiều protein và các phân tử tín hiệu. Chính nhờ thông qua những phân tử này, mà người ta cho rằng nhịn ăn gián đoạn có thể ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và tính linh hoạt trong định hình tế bào, tái tạo mô, giảm tiếp xúc với insulin và giảm kháng insulin, cải thiện thành phần các lipid, cải thiện huyết áp và thậm chí cải thiện các triệu chứng hen suyễn".
Theo bác sĩ Contreras, một số lợi ích khác của việc ăn ít đi, thông qua giảm khối lượng hoặc nhịn ăn, bao gồm:
- Giảm cân
- Tăng độ nhạy cảm với insulin
- Tăng cường miễn dịch
- Giải độc cơ thể
- Giảm cholesterol
- Cải thiện sức khỏe tim mạch
Tất cả những lợi ích này đều có tiềm năng ngăn ngừa các bệnh mạn tính, gồm tiểu đường type 2, bệnh tim mạch, các rối loạn thoái hóa thần kinh, bệnh viêm ruột và ung thư.
Mặc dù có nhiều lịch trình nhịn ăn gián đoạn khác nhau để lựa chọn, nhưng nói chung không nên nhịn ăn quá 24 giờ, vì việc này thường gây hại nhiều hơn là có lợi. Nghiên cứu tính hiệu quả lâu dài của nhịn ăn gián đoạn, cũng đã thu được những kết quả không đồng nhất. Trong đó, một nghiên cứu công bố vào tháng 1 năm 2023, đã không tìm thấy bằng chứng cho thấy, nhịn ăn gián đoạn tác động đến kết quả lâu dài của việc giảm cân.
Cũng cần nhớ rằng nhịn ăn gián đoạn, không phải là lựa chọn chế độ ăn tốt nhất cho tất cả mọi người. Thậm chí, đối với một số tình trạng sức khỏe nhất định, nó còn thể có những hậu quả nguy hiểm.
Tiến sĩ Walker đưa ra lời khuyên: “Bệnh nhân luôn nên trao đổi với bác sĩ của mình trước khi bắt đầu thực hành nhịn ăn gián đoạn. Nó có thể không phù hợp với những người mắc bệnh tiểu đường type 1, người có tiền sử rối loạn ăn uống, người đang mang thai hoặc cho con bú, người đang cố gắng mang thai, hoặc đang dùng warfarin".
Ai có nguy cơ mắc viêm gan hoặc ung thư gan cao nhất?
Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) là bệnh gan phổ biến nhất trên toàn thế giới. Ước tính, 24% người lớn và gần 10% trẻ em Mỹ mắc bệnh này. NAFLD gây ra tình trạng tích tụ quá nhiều mỡ trong gan, từ đó có thể dẫn đến viêm gan, cũng được gọi là viêm tế bào gan mỡ (steatohepatitis).
Bác sĩ Contreras giải thích: "Không còn thắc mắc gì nữa, chính thói quen ăn uống của thế hệ chúng ta là một yếu tố chính gây ra rối loạn chuyển hóa do béo phì, và gan là cơ quan bị ảnh hưởng nhiều nhất. Tỷ lệ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu đang gia tăng trên toàn thế giới. Đây là một tình trạng rất nguy hiểm, có thể tiến triển thành viêm tế bào gan mỡ và xơ gan. Hậu quả là dẫn đến ung thư biểu mô tế bào gan, một trong những căn bệnh ác tính nhất và gia tăng nhanh nhất tại Mỹ".
Theo Tiến sĩ Walker, một số người có nguy cơ mắc NAFLD cao hơn những người khác, đó là những người có:
- Hội chứng chuyển hóa
- Béo bụng (được định nghĩa là có vòng eo lớn hơn hoặc bằng 100cm ở nam giới và lớn hơn hoặc bằng 90cm ở nữ giới)
- Nồng độ triglyceride cao
- Nồng độ cholesterol lipoprotein tốt (HDL) thấp
- Huyết áp cao
- Đường huyết lúc đói cao
- Viêm gan B hoặc C
- Lạm dụng rượu
Ngoài các tình trạng y tế như trên, gen và chế độ ăn uống cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng mắc NAFLD. Các nhà khoa học cũng đang nghiên cứu xem hệ vi sinh vật đường ruột có thể tác động đến NAFLD như thế nào, và đã phát hiện có sự khác biệt giữa hệ vi sinh vật đường ruột ở những người mắc NAFLD so với những người không mắc bệnh.
Cơ hội cho những nghiên cứu trong tương lai
Mặc dù nghiên cứu này rất hứa hẹn, nhưng các nhà nghiên cứu thừa nhận rằng, bởi vì nghiên cứu được thực hiện trên chuột, nên không thể biết chắc chắn liệu chế độ nhịn ăn gián đoạn có mang lại kết quả tương tự trên người hay không. Tuy nhiên, nghiên cứu đã cho thấy một triển vọng đáng kể về tiềm năng trở thành công cụ phòng ngừa cho con người của phương pháp này.
Nhìn xa hơn, Tiến sĩ Walker cảm thấy rằng có cơ hội đáng chú ý trong tương lai, để so sánh một nhóm nghiên cứu tuân theo chế độ nhịn ăn 5:2 với một nhóm khác tuân theo một chế độ ăn uống khác.
Cô nói thêm "Tôi tin rằng, họ đã có thể làm tăng giá trị nghiên cứu của mình bằng cách thêm vào đó một nhóm đối chứng giảm cân thành công nhờ một hình thức kiểm soát chế độ ăn khác. Giá trị của nghiên cứu sẽ cao hơn, đặc biệt là đối với giả thuyết cho rằng chính nhịn ăn là nguyên nhân mang lại những thay đổi đối với xơ gan".
Theo Ayla Roberts, The Epoch Times
Ayla Roberts là một y tá chuyên nghiệp và là nhà văn tự do. Cô có bằng cử nhân và thạc sĩ về điều dưỡng, đã làm việc dưới nhiều vai trò lâm sàng và học thuật khác nhau.
Tân Minh biên dịch
