Hiện tại, rủi ro với AI cũng lớn như tiềm năng của nó. Khoảng 10 năm nữa, chúng ta mới biết được liệu AI có thực sự tạo nên một cuộc cách mạng hay không.
Mọi người đều lạc quan về tiềm năng được tạo ra bởi các ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) như ChatGPT của OpenAI và hàng loạt đối thủ cạnh tranh và đối thủ thay thế của nó. Khi ChatGPT được phát hành vào cuối năm ngoái, hơn 100 triệu người dùng đã đăng ký trong vòng hai tháng. Kể từ đó, Alphabet Inc. (công ty mẹ của Google) đã đẩy mạnh nỗ lực để phát triển phiên bản của riêng mình có tên là Bard. Cổ phiếu của nhà sản xuất chip Nvidia Corp. đã tăng gần 200% kể từ ngày 01/01 do tầm quan trọng của các sản phẩm của họ đối với lĩnh vực AI.
-
- Màn hình hiển thị hình ảnh về Microsoft và ChatGPT, phần mềm đàm thoại ứng dụng trí tuệ nhân tạo do OpenAI phát triển. (Ảnh: Lionel Bonavoji/AFP qua Getty Images)
Tất cả điều này khiến các chuyên gia đưa ra một số tuyên bố mang tính cường điệu hóa. Một số người coi phong trào AI hiện tại là sự khởi đầu của cái gọi là cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, có tính quan trọng tương đương hoặc có tác động mạnh hơn cả sự ra đời của Internet. Hàng triệu công việc có thể bị thay thế bởi các bot AI và nhiều công ty đầu tư vào lĩnh vực này sẽ trở nên giàu có trong khi nhiều công ty khác có thể bị xóa sổ. Các nghề từ biên kịch Hollywood đến luật sư doanh nghiệp cuối cùng có thể bị thay thế bởi các ứng dụng AI.
Trí tuệ nhân tạo đã một mình dẫn dắt mức tăng đáng kể 32% của Nasdaq Composite cho đến ngày 30/06. Đặc biệt, đây là thời kỳ của lạm phát cao và lãi suất cao, những yếu tố có ảnh hưởng tồi tệ đến các cổ phiếu công nghệ tập trung vào tăng trưởng. Cùng lúc đó, nền kinh tế Mỹ đang phải đối mặt với sự suy giảm kinh tế lớn nhất kể từ năm 2008.
Những điều trên đưa tôi đến một câu hỏi: sự phóng đại có là quá mức hay không?
Chắc chắn, ChatGPT rất ấn tượng. Và công nghệ đằng sau nó nắm giữ tiềm năng to lớn. Tôi đã sử dụng nó để giúp soạn thảo thư giới thiệu cho một đồng nghiệp trẻ hơn cho trường kinh doanh. Kết quả là một bức thư chấp nhận được, nhưng chắc chắn không gây được nhiều cảm hứng.
Nhưng tại thời điểm này, AI là một thứ rất mới lạ. Chắc chắn nó chưa thể thay thế hàng triệu việc làm hoặc trở thành thứ "thay đổi thế giới”. Điều đó có thể xảy ra, nhưng chắc chắn không phải là một kết luận hiển nhiên như cách các chuyên gia muốn bạn tin tưởng.
-
- Ông Samuel Altman, Giám đốc điều hành của OpenAI, tuyên thệ trước khi đưa ra lời khai trước Tiểu ban Tư pháp Thượng viện về Quyền riêng tư, Công nghệ và Luật pháp vào ngày 16/05/2023 tại Washington, DC, Mỹ. (Ảnh: Win McNamee/Getty Images)
Những ví dụ trước đó
Tôi nhớ lại sự phóng đại về công nghệ gần đây nhất trước ChatGPT: metaverse. Và trước đó một chút là blockchain.
Blockchain được cho là một cuộc cách mạng, thay đổi cách thế giới tiến hành kinh doanh. Mọi thứ từ ngân hàng, thanh toán, kế toán, đến bất động sản sẽ được cách mạng hóa bằng công nghệ sổ cái phân tán. Các sàn giao dịch phi tập trung cuối cùng sẽ thay thế các mạng lưới và sàn giao dịch chứng khoán tập trung.
Nó đã rất thịnh hành vào 5 năm trước. Một công ty nước giải khát trà đá ít được biết đến ở Long Island đã đổi tên thành Long Blockchain Inc. và thông báo rằng họ sẽ bắt đầu đầu tư và triển khai blockchain và tiền mã hóa trong hoạt động kinh doanh của mình. Giá cổ phiếu của nó ngay lập tức tăng vọt.
Khảo sát chuỗi khối toàn cầu năm 2021 của Deloitte tiết lộ rằng 80% các công ty tin rằng chuỗi khối sẽ tạo ra các nguồn doanh thu mới. Và rằng nếu bạn là một nhà lãnh đạo doanh nghiệp và bạn không triển khai chuỗi khối, thì bạn đang bỏ lỡ cơ hội và thế giới đang bỏ qua bạn.
Ngày nay, có thể nói rằng blockchain chưa cách mạng hóa được gì nhiều. Bitcoin và tiền mã hóa vẫn còn tồn tại. Nhưng ngoài một vài thử nghiệm, không công ty nào kiếm được nhiều tiền nhờ triển khai công nghệ chuỗi khối.
Và số phận của Long Blockchain? Công ty đã bị hủy niêm yết khỏi Nasdaq và vào năm 2021, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch đã nộp đơn buộc tội giao dịch nội gián đối với một số cổ đông lớn của công ty.
Metaverse là một lời phóng đại khác gần đây. Người sáng lập Facebook Mark Zuckerberg tin tưởng rất nhiều vào tiềm năng của thế giới ảo đến nỗi công ty đã đổi tên công ty thành Meta Platforms.
-
- Một người tham dự trình diễn áo vest Owo, thứ cho phép người dùng cảm nhận các cảm giác vật lý trong các trải nghiệm metaverse như trò chơi thực tế ảo, bao gồm gió, súng nổ hoặc cú đấm, tại Triển lãm Điện tử Tiêu dùng (CES) ở Las Vegas, Nevada, Mỹ, vào ngày 05/01/2022. (Ảnh: Patrick T. Fallon/AFP qua Getty Images)
Những người ủng hộ tin rằng tất cả chúng ta sẽ đeo tai nghe VR (thực tế ảo) và tổ chức các cuộc họp trong thế giới ảo, mua các sản phẩm ảo như NFT và nhà ảo, đồng thời sở hữu một loạt các hình đại diện trong thế giới trò chơi với nền kinh tế riêng. Nếu bạn tin vào tương lai đó, thì lời hứa hẹn về kinh tế của metaverse là vô cùng to lớn. Và không giống như thực tế mà chúng ta đang sống, người ta có thể có vô số thế giới ảo để cư trú và sinh sống. Tất cả chỉ bị giới hạn bởi sức mạnh máy tính và trí tưởng tượng của con người.
Nhưng vào năm 2023, triển vọng về metaverse đã hoàn toàn khác.
Kể từ khi công bố việc đổi tên vào tháng 10/2021, giá cổ phiếu của Meta đã giảm 13% cho đến ngày 30/06. Và đó là khi đã tính đến mức tăng khủng khiếp 138% trong năm 2023.
Một cuộc khảo sát được công bố trước Hội nghị các nhà phát triển trò chơi vào đầu năm nay đã tiết lộ rằng 45% nhà phát triển trò chơi - những người và công ty đứng sau sự phát triển của metaverse - cảm thấy rằng “khái niệm metaverse sẽ không bao giờ thực hiện được những gì nó hứa hẹn”.
Bạn muốn một ví dụ khác về một lời hứa không được thực hiện? Ngành công nghiệp in 3-D. Một số chuyên gia từng nghĩ rằng mỗi gia đình sẽ có một máy in 3-D - điều này sẽ phổ biến như lò vi sóng - cung cấp các mặt hàng theo yêu cầu như thực phẩm (gà nugget) và các bộ phận thay thế (mũi khoan).
Nhưng gần một thập kỷ sau sự ra đời của in 3-D, công nghệ này vẫn chỉ chiếm một góc nhỏ trong ngành sản xuất.
Những ví dụ này không nhằm khẳng định rằng AI sẽ không mang tính cách mạng như một số chuyên gia đề xuất. Có rất nhiều cuộc thảo luận về công nghệ này trong các công ty và chính phủ. Cần có thêm các khoản đầu tư, phát triển, sự đồng thuận về công nghệ và trên hết là sự giám sát theo quy định và sự rõ ràng về mặt đạo đức với các biện pháp bảo vệ cần thiết.
Hiện tại, rủi ro với AI cũng lớn như tiềm năng của nó. Khoảng 10 năm nữa, chúng ta mới biết được liệu tác động của AI giống với cuộc cách mạng Internet hay Google Glass [một sự thất bại] hơn.
Bài viết chỉ phản ánh quan điểm của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của NTD Việt Nam.
Theo The Epoch Times
Bảo Nguyên biên dịch
Tác giả Fan Yu là chuyên gia trong lĩnh vực tài chính và kinh tế, đã có nhiều bài phân tích về nền kinh tế Trung Quốc từ năm 2015.
