Đám đông cực đoan trực tuyến cáo buộc ông Chung Thiểm Thiểm là người thân Nhật Bản, thân phương Tây và không yêu nước, đồng thời kêu gọi tẩy chay các sản phẩm của Nông phu Sơn tuyền.
Giữa một làn sóng chủ nghĩa dân tộc dâng cao, người giàu nhất Trung Quốc, ông Chung Thiểm Thiểm (Zhong Shanshan), và công ty nước đóng chai của ông, Nông phu Sơn tuyền (Nongfu Spring), đã bị chỉ trích, phải đối mặt với cáo buộc thiếu lòng yêu nước. Cuộc tấn công dữ dội của đám đông cực đoan trên Internet đã ảnh hưởng đáng kể đến giá trị cổ phiếu của công ty và đe dọa doanh thu trong tương lai.
Những lời chỉ trích nổ ra sau cái chết gần đây của ông Tông Khánh Hậu (Zong Qinghou), người sáng lập Tập đoàn Wahaha, một trong những đối thủ cạnh tranh lớn nhất của Nông phu.
Cư dân mạng đã lên mạng xã hội để bày tỏ lòng thương tiếc người sáng lập Wahaha Tông Khánh Hậu, một người theo chủ nghĩa dân tộc được kính trọng. Tập đoàn Wahaha (tên có nghĩa là “đứa trẻ cười” trong tiếng Trung) bề ngoài là một doanh nghiệp tư nhân nhưng được nhà nước hậu thuẫn một cách mạnh mẽ.
Những lời khen ngợi dành cho vị tỷ phú tự thân nhanh chóng chuyển thành sự so sánh mang tính chỉ trích với đối thủ của ông ở Nông phu Sơn tuyền. Lời chỉ trích đó đã phát triển mạnh khi những người theo chủ nghĩa dân tộc trực tuyến cáo buộc ông Chung là người thân Nhật Bản, thân phương Tây và không yêu nước, đồng thời kêu gọi tẩy chay các sản phẩm của Nông phu Sơn tuyền.
Cách mạng Văn hóa tái hiện
Nhà sản xuất truyền hình độc lập Li Jun cho biết trong chương trình “Pinnacle View” rằng khi quần chúng tham gia vào cuộc đàn áp người giàu nhất, điều này giống với việc Cách mạng Văn hóa thực sự đã quay trở lại.
“Trước đây chúng ta thường nói rằng Trung Quốc dường như đang tiến tới một cuộc Cách mạng Văn hóa khác, ngày càng trở nên giống Cách mạng Văn hóa. Trường hợp của Nông phu Sơn tuyền cho chúng ta biết rằng nó không chỉ gợi nhớ đến Cách mạng Văn hóa, mà thực tế là một sự tái hiện. Các biểu hiện cơ sở của Cách mạng Văn hóa là sự điên rồ và phi lý tính, với những cáo buộc chính trị vô căn cứ nhắm vào mục tiêu, dẫn đến sự đàn áp không ngừng cho đến khi bạn rơi vào tình thế khốn cùng hoặc thậm chí bị giết”, ông nói.
Những người theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan của Trung Quốc buộc tội Nông phu Sơn tuyền về việc các chai của họ có màu trắng với nắp màu đỏ và trắng, giống như lá cờ Nhật Bản khi nhìn từ trên cao xuống, do đó có hàm ý chiều theo Nhật Bản.
Ông Li nói: “Nếu lời buộc tội như vậy có giá trị, tại sao họ không nhắm tới Mao đài (Maotai - loại rượu phổ biến nhất ở Trung Quốc), loại rượu cũng sử dụng nắp đỏ và chai trắng, nếu điều đó được coi là 'chiều lòng Nhật Bản trong nhiều năm'. Ngoài ra, người ta còn cho rằng vì con trai của ông Chung Thiểm Thiểm sống ở Hoa Kỳ nên việc mua đồ uống của họ tương đương với việc ủng hộ Mỹ chống lại Trung Quốc. Những tuyên bố này thiếu bất kỳ cơ sở hay logic nào, tuy nhiên khoản thiệt hại trên thị trường chứng khoán của Nông phu Sơn tuyền lên tới 30 tỷ CNY (nhân dân tệ) (khoảng 4,17 tỷ USD), với doanh số bán hàng giảm mạnh 90% chỉ trong một ngày - một thảm họa đối với bất kỳ công ty nào. Phần tồi tệ nhất là tiền lệ nó đặt ra. Nếu điều này tiếp tục, công ty nào khác có thể trở thành mục tiêu trong tương lai?”
-
- Rượu Mao Đài dùng trong lễ mừng đám cưới. (Ảnh: Kevin Frayer/Getty Images)
Tranh cãi bắt đầu với những cáo buộc cho rằng ông Chung không tôn trọng người sáng lập Wahaha, ông Tông Khánh Hậu, trong đó có cáo buộc ông Chung có thủ đoạn mờ ám. Ông Chung sau đó đã viết một bài báo nói rõ sự tôn trọng của ông đối với ông Tông, điều về cơ bản đã giải quyết được vấn đề.
Ông Li tiếp tục: “Tuy nhiên, tình hình ngày càng khác thường và leo thang khó lường, dẫn đến suy đoán về sự tham dự đằng sau hậu trường của Wahaha”.
Hai công ty cạnh tranh về cơ bản khác nhau ở chỗ Nông phu Sơn tuyền là một công ty tư nhân thuần túy, trong khi chủ tịch của Wahaha, ông Tông, sở hữu khoảng 20-30% cổ phần của công ty, trong đó chính phủ nắm lượng cổ phần đa số.
“Thật đáng nghi ngờ rằng một công ty bình thường lại có thể có được ảnh hưởng đáng kể như vậy, bao gồm cả việc kiểm duyệt trực tuyến. Mức độ hỗn loạn này chắc chắn cho thấy sự tham gia của các tổ chức hoặc nhân vật chính thức [quan trọng] ở hậu trường”, ông Thạch Sơn (Shi Shan), một chuyên gia về các vấn đề Trung Quốc và biên tập viên cấp cao của The Epoch Times, cho biết.
Ông cũng lưu ý rằng trong những năm gần đây, Trung Quốc đã chứng kiến các ngành công nghiệp như công nghệ, giáo dục và trò chơi gặp vấn đề, và giờ đây lĩnh vực nước đóng chai đang trở thành mục tiêu.
Giàu có là nguyên nhân thực sự
Ông Hu Liren, một cựu doanh nhân đến từ Thượng Hải hiện đang sống ở Hoa Kỳ, cho biết trên “Pinnacle View” rằng vụ việc của Nông phu cho thấy rằng giờ đây bạn càng giàu có ở Trung Quốc thì bạn càng có nhiều khả năng trở thành mục tiêu.
"Ông Chung, sở hữu khoảng 80% công ty của mình, có tài sản trị giá hơn 100 tỷ USD cách đây vài năm, dựa trên dữ liệu tôi tìm thấy trên mạng. Sự việc hiện tại không chỉ liên quan đến các xu hướng trực tuyến. Nghĩ mà xem, ngay cả ông Jack Ma, người chưa từng phản bội ai, cũng bị đàn áp. Ông ấy thực tế đã trở thành kẻ lưu vong vì điều này”.
Ông Hu chỉ ra rằng sự việc bắt đầu tại kỳ họp Lưỡng hội khi các nhà lãnh đạo Trung Quốc ra sức củng cố niềm tin của doanh nghiệp tư nhân.
“Họ nhiều lần khẳng định rằng ‘Chúng ta cần đảm bảo rằng các doanh nghiệp tư nhân tiếp tục hoạt động ổn định, phát triển lớn hơn và mạnh mẽ hơn’. Đó là thời điểm ông Chung trở thành mục tiêu. Chuyện này chắc chắn không phải ngẫu nhiên, và thiết kế sản phẩm cũng không phải nguyên nhân thực sự. Nguyên nhân chủ yếu là ông Chung Thiểm Thiểm quá giàu, đây mới là nguyên nhân thực sự. Tôi tin rằng nhiều cá nhân giàu có khác cũng là mục tiêu của những kẻ ghen tị với họ và rắc rối có thể nảy sinh bất cứ lúc nào”, ông Hu nói.
Bà Quách Quân (Guo Jun), chủ tịch The Epoch Times phiên bản Hong Kong, cũng chia sẻ quan điểm của mình trên “Pinnacle View”, nói rằng việc phân tích sự kiện này liên quan đến hai cấp độ: chính sách chính thức và trả thù cá nhân hoặc đấu đá chính trị.
“ĐCSTQ chưa bao giờ ngừng chiếm đoạt từ các doanh nhân tư nhân, với hệ tư tưởng của nó cho rằng doanh nghiệp nhà nước là trụ cột và doanh nghiệp tư nhân chỉ là phụ trợ. Điều này đã dẫn đến nhiều trường hợp vốn tư nhân bị tịch thu dưới nhiều lý do bề mặt khác nhau. Mô hình Hợp tác Công-Tư (PPP) được giới thiệu vào năm 2014, phục vụ quan hệ đối tác chính phủ-tư nhân, đã không trở nên phổ biến do lợi nhuận thấp và rủi ro cao khi hợp tác với ĐCSTQ, làm nổi bật vị thế bấp bênh của vốn tư nhân ở Trung Quốc”, bà nói.
Ở Trung Quốc, các doanh nghiệp tư nhân có câu nói: loại bỏ chúng tôi là lý tưởng của ĐCSTQ, ủng hộ chúng tôi chỉ là một sự thỏa hiệp thực dụng mà họ buộc phải thực hiện.
Theo bà Quách, sự cố của ông Chung có vẻ kỳ lạ, cho thấy ông có thể đã làm phật ý ai đó. Nước đóng chai mang lại tỷ suất lợi nhuận cao, thậm chí cao hơn cả ngành dầu mỏ, điều có thể đã thu hút sự chú ý không mong muốn.
-
- Nước khoáng Nông phu Sơn Tuyền được nhìn thấy tại một siêu thị ở Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc, vào ngày 2/2/2023. (Ảnh: CFOTO/Future Publishing qua Getty Images)
“Có thể có một số người muốn nắm giữ cổ phần của công ty, hoặc một số người để mắt đến dòng tiền khổng lồ của Nông phu, muốn thực hiện một số hoạt động trên thị trường vốn thông qua công ty này, nhưng đề xuất của họ đã bị ông Chung từ chối”, bà nói.
Bà Quách nhớ lại trước đây từng xảy ra nhiều vụ việc như vậy, chẳng hạn như trường hợp xảy ra với vốn tư nhân đầu tư vào các mỏ than ở miền bắc Trung Quốc. Với sự phát triển kinh tế nhanh chóng vào thời điểm đó và giá than tăng cao, các nhà đầu tư tư nhân đã kiếm được nhiều tiền trong lĩnh vực kinh doanh khai thác mỏ. Điều này khiến chính quyền địa phương ghen tị và họ đã hành động, lấy các lý do như ô nhiễm và an toàn để xua đuổi vốn tư nhân, khiến nhiều người mất đi tài sản.
Bà Quách nói: “Vì danh tiếng của các chủ mỏ than ở Trung Quốc quá kém nên hoàn cảnh không may của họ không gây được nhiều sự cảm thông từ công chúng, nhưng cộng đồng đầu tư tư nhân rất cảnh giác với điều này”. “Hành động của ông Bạc Hy Lai ở Trùng Khánh là một ví dụ điển hình. Sau khi nhậm chức, ông ấy đã rà soát các doanh nghiệp trước đây và dưới chiêu bài trấn áp các tổ chức mafia, ông ấy đã bắt giữ hàng trăm người và tịch thu tài sản trị giá hơn 200 tỷ CNY (khoảng 27,8 tỷ USD)”.
Bà Quách nói: “Lần này, ai đó đứng sau hậu trường không chỉ có thể thao túng Văn phòng Thông tin Internet mà còn huy động cả nước thực hiện các hành động quy mô lớn, cả trực tuyến và ngoại tuyến. Mức độ phối hợp hành động này cho thấy có sự tham gia của các thực thể quyền lực, có thể cho thấy những cuộc tranh giành quyền lực nội bộ trong ĐCSTQ”.
Bắc Kinh tấn công tài sản giới giàu có
Theo ông Meng Jun, một doanh nhân Trung Quốc hiện đang sống lưu vong ở Mỹ, ĐCSTQ đã tìm cách tấn công vào tài sản của giới giàu có ở Trung Quốc trong thời gian qua. "ĐCSTQ đang cạn tiền nên đã dùng đến việc cướp bóc những cá nhân giàu có ở Trung Quốc. Việc này đã diễn ra được một thời gian; giờ nó đang diễn ra một cách công khai và trắng trợn. Chế độ này đang cố gắng hết sức để tống tiền người dân thông qua cái gọi là kiểm toán thuế và kiểm soát vốn".
Tờ The New Yorker đưa tin vào tháng 10/2023 rằng theo một chủ nhà máy ở Thượng Hải, các quan chức của đảng bị cáo buộc đã sử dụng hồ sơ ngân hàng để nhắm mục tiêu vào các cá nhân có tài sản lưu động ít nhất 30 triệu CNY (khoảng 4 triệu USD) và yêu cầu họ giao nộp 20% tài sản hoặc phải chịu "kiểm toán thuế đầy đủ".
“Cuối cùng, những người giàu sẽ đổ xô bán tài sản và chuyển tiền ra nước ngoài bằng mọi cách. Nhiều người sẽ rời khỏi Trung Quốc vì sự an toàn của mình. Nếu chần chừ lâu hơn, họ thậm chí có thể không được phép rời khỏi đất nước. Vì vậy, chúng ta phải có hiểu biết rõ ràng về hành động của ĐCSTQ”, ông Meng nói.
Bà Wang Ruichen là một cựu quan chức ĐCSTQ ở tỉnh Thanh Hải và là một doanh nhân đến từ Trung Quốc, người đã công khai kêu gọi bãi nhiệm lãnh đạo ĐCSTQ.
Bà Wang giải thích rằng có một số lý do khiến ĐCSTQ nhắm vào người giàu. Ở Trung Quốc, giới tinh hoa của ĐCSTQ rất giàu có và tham nhũng, nhưng trong trường hợp này, “người giàu” ám chỉ những cá nhân đã thành công một cách độc lập với ĐCSTQ và có thể không có liên hệ với chính quyền.
Theo bà Wang, nhiều người Trung Quốc giàu có trong khu vực tư nhân đã đạt được vị thế kinh tế hiện tại nhờ nỗ lực của chính họ, và trong quá trình đó, họ đã trở nên quen thuộc với tình trạng tham nhũng cố hữu và cơ cấu giống như mafia của ĐCSTQ. Trong khi đó, họ không mắc nợ ĐCSTQ mà đã đi theo con đường riêng của mình.
Bà nói: “Có một thực tế là người giàu không nhất thiết phải ủng hộ ĐCSTQ”. “ĐCSTQ giờ đây sẽ truy lùng những người giàu có cũng như những người ôm giữ các giá trị dân chủ, bằng một mũi tên giết chết nhiều con chim”.
Doanh nhân Meng Jun từng sở hữu một công ty về các sản phẩm cao su với hơn 100 nhân sự tại Trung Quốc. Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 đã chấm dứt tất cả. Công việc kinh doanh của ông bị phá sản do chính sách phong tỏa khắc nghiệt của ĐCSTQ và cuối cùng ông phải trốn khỏi Quảng Châu để sang Mỹ.
Ông Meng cho biết, theo quan điểm của ĐCSTQ, người giàu giống như những con cừu non sẵn sàng bị làm thịt.
Ông Meng cho biết: “Ngay cả những người cực kỳ giàu có trước đây được ĐCSTQ hậu thuẫn, như Jack Ma, ông Vương Kiện Lâm [Wang Jianlin] của Wanda Group, ông Tiêu Kiến Hoa [Xiao Jianhua] của Tomorrow Holding, và ông Ngô Tiểu Huy [Wu Xiaohui] của Anbang Insurance đều đã bị thanh trừng, và một số cuối cùng đã phải gánh chịu hậu quả hết sức bi thảm.
-
- Ông Jack Ma, đồng sáng lập và cựu chủ tịch điều hành của Tập đoàn Alibaba, phát biểu trong Hội nghị CEO toàn cầu của Forbes tại Singapore vào ngày 15/10/2019. (Ảnh: Roslan Rahman/AFP qua Getty Images)
Theo ông Meng, ngoài ra còn có trường hợp ông Tôn Đại Ngọ [Sun Dawu] của Dawu Group. Dawu Group ban đầu có tài sản hơn 5 tỷ CNY (700 triệu USD), nhưng cuối cùng ĐCSTQ đã bán nó cho một doanh nghiệp vô danh với giá 600 triệu CNY (85 triệu USD). Ông Meng cho rằng đó là một vụ cướp trắng trợn. Ông Tôn thậm chí còn bị bắt và bị kết án 18 năm tù. Ở Trung Quốc có rất nhiều ví dụ như thế này. Theo ông Meng, trong mắt ĐCSTQ, dù bạn có nổi tiếng và thành đạt đến đâu cũng không thể đánh bại được ĐCSTQ. ĐCSTQ nắm quyền trong mọi việc, và điều đó thật khủng khiếp.
Ông Lu Yuanxing, một nhà phân tích kinh tế và chính trị Trung Quốc làm việc tại Mỹ, cho biết, ĐCSTQ đang “đào vàng” một cách tàn nhẫn trong mọi lĩnh vực của xã hội, với tài sản của các tỷ phú là mẻ đầu tiên được thu hoạch trong hoạt động “cắt hẹ” của ĐCSTQ [cắt hẹ: chỉ việc ĐCSTQ “thu hoạch" tài sản của người dân].
“Cắt hẹ” là một từ thông dụng trên Internet được sử dụng để mô tả sự dễ bị tổn thương của công dân Trung Quốc - có thể được so sánh với hẹ - trước sự áp bức và bóc lột dưới bàn tay của ĐCSTQ.
Xu hướng suy giảm tài sản của giới siêu giàu Trung Quốc đã được thể hiện trong Danh sách người giàu Trung Quốc Hurun năm 2023, công bố ngày 24/10/2023.
Bảo Nguyên tổng hợp
