Dường như việc duy trì tài sản đang trở thành không thể đối với giới giàu có hoặc trung lưu tại Trung Quốc. Bị chính quyền nhắm mục tiêu, họ đang cảm thấy rất bất an. Liệu họ có thể làm gì?
Sự sụp đổ liên tiếp của thị trường chứng khoán ở Trung Quốc trong năm nay đã khiến vô số nhà đầu tư của Trung Quốc đại lục chịu thiệt hại nặng nề.
Các chuyên gia chỉ ra rằng ngay cả những người dân Trung Quốc giàu có cũng đang dần bị Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) tước đoạt tài sản theo nhiều cách khác nhau. Họ có thể chọn chạy trốn khỏi đất nước hoặc đứng lên phản kháng.
Thị trường chứng khoán Trung Quốc tiếp tục lao dốc kể từ đầu năm mới, với chỉ số Sở giao dịch chứng khoán Thượng Hải có thời điểm đạt 2.635 điểm trước kỳ nghỉ Tết Nguyên đán bắt đầu vào ngày 9/2, mức thấp nhất trong nhiều năm, với hàng nghìn cổ phiếu chạm sàn.
Các nhà đầu tư chứng khoán Trung Quốc đã lên mạng xã hội than phiền về những tổn thất nặng nề của họ và đã tìm đến các tài khoản mạng xã hội của đại sứ quán Mỹ và Ấn Độ để cầu xin sự giúp đỡ nhằm cứu lấy giá trị khoản đầu tư của họ.
-
- Một người đi bộ đi ngang qua Sở giao dịch chứng khoán Thượng Hải ở Thượng Hải, Trung Quốc, vào ngày 4/11/2020. (Ảnh: Hector Retamal/AFP qua Getty Images)
Thảm cảnh của nhà đầu tư
Phương tiện truyền thông tài chính lớn của Trung Quốc Caixin đưa tin vào ngày 7/2 rằng ông Cao Xin, đối tác sáng lập của Tianli (Shanghai) Asset Management Co., Ltd., “đã qua đời vì lý do sức khỏe tâm thần cá nhân” vào ngày 31/1. Điều này đã thu hút sự chú ý rộng rãi vì công ty của ông là nhà đầu tư lớn vào chứng khoán Trung Quốc. Ông Cao Xin chỉ mới 34 tuổi.
Theo thông tin từ giới đầu tư trên mạng xã hội Trung Quốc, vụ tự sát của ông Cao là do thị trường chứng khoán sụp đổ. Chuỗi cung ứng quỹ của ông Cao đã bị cắt đứt do giá trị cổ phiếu mà ông ấy nắm giữ giảm mạnh. Người ta cũng nói rằng ông Cao đã vay số tiền khổng lồ từ những kẻ cho vay nặng lãi để cố gắng cân bằng nguồn tiền. Tuy nhiên, thị trường chứng khoán Trung Quốc tiếp tục lao dốc, khiến ông Cao mất tiền và không có khả năng trả nợ.
Ông Xiao Yu, tới từ Shanghai Tianmei Network Technology Co., Ltd., tiết lộ trong một video trên tài khoản mạng xã hội của mình rằng ông đã lỗ hơn 5 triệu CNY (nhân dân tệ) (703.000 USD) khi giao dịch chứng khoán trong 10 năm qua. Ông hiện không có nhà, không xe, chưa lập gia đình và mắc khoản nợ 3,5 triệu CNY (492.000 USD). Ông Xiao nói rằng ông tuyệt vọng đến mức từng lên kế hoạch đến Sở giao dịch chứng khoán Thượng Hải để trả thù. Ông cũng đã nhiều lần có ý định tự tử vì thị trường chứng khoán Trung Quốc thua lỗ.
Ông nói trong video: “Thị trường cổ phiếu hạng A ngày nay đang trong một thời kỳ giảm giá kéo dài. Nó đang thử thách mọi người, thậm chí cả tổng tài sản của mỗi gia đình”. [Cổ phiếu hạng A: cổ phiếu của các công ty Trung Quốc niêm yết bằng CNY ở Thượng Hải và Thâm Quyến].
Thống kê cho thấy trong số 1,4 tỷ dân của Trung Quốc, 600 triệu người Trung Quốc có thu nhập hàng tháng chỉ 1.000 CNY và 900 triệu người có thu nhập hàng tháng dưới 2.000 CNY.
Ước tính có 200 triệu người Trung Quốc đầu tư vào thị trường chứng khoán Trung Quốc.
Ông Tạ Điền (Frank Xie), phó giáo sư tiếp thị tại Đại học Nam Carolina Aiken và là cây bút của The Epoch Times, đã viết vào ngày 9/2: “Những người có thu nhập khả dụng có thể mua và đầu tư vào cổ phiếu đều thuộc tầng lớp trung lưu và thượng lưu trong xã hội Trung Quốc. Đây phải là trụ cột thực sự của nền kinh tế Trung Quốc và là nhóm tiêu dùng chính. Những người Trung Quốc giàu có nhất này, không bao gồm giới tinh hoa hàng đầu và các nhóm đứng đầu ĐCSTQ, là mục tiêu chính để ĐCSTQ khai thác”.
“Các nhà đầu tư thông thường ở Trung Quốc ít tiếp cận được thông tin thực. ĐCSTQ và các thế lực kiểm soát các phương tiện truyền thông cũng như quyền phát ngôn, đồng thời lừa dối người dân ngày này qua ngày khác để thu hút hàng loạt nhà đầu tư cá nhân Trung Quốc tham gia vào”, ông viết.
Trong bối cảnh thị trường chứng khoán suy thoái, cơ quan quản lý chứng khoán của ĐCSTQ đã đưa ra những hạn chế mới vào ngày 7/2, cấm bán khống, chỉ cho phép mua cổ phiếu.
Cụ thể, Ủy ban Điều tiết Chứng khoán Trung Quốc đã ban hành một số lệnh hạn chế bán khống nhằm ngăn chặn sự sụt giảm của chỉ số chứng khoán, chỉ cho phép mua cổ phiếu chứ không được bán. Các mệnh lệnh cũng cấm cầm cố trái phiếu và cổ phiếu, cấm cho vay chứng khoán đối với các nhà đầu tư bán cổ phiếu trong cùng ngày và tuyên bố sẽ trấn áp các phương thức bán khống để rời khỏi cuộc chơi và kiếm lợi bất hợp pháp.
Nhà bình luận thời sự Shi Tao ở Mỹ cho biết trong chương trình trò chuyện “Today’s Click” trên NTD: “Mục đích của giao dịch cổ phiếu là kiếm tiền. Thu lợi hoặc rời cuộc chơi bất hợp pháp là gì? Cổ phiếu được bán và bán lại. Chỉ được phép mua nhưng không được phép bán; đó không phải là một thị trường. Vì vậy [lãnh đạo ĐCSTQ] đã sử dụng các phương pháp phi thị trường để đưa nó trở lại mức 2.700 điểm. Đây không phải là một chu kỳ bình thường, giống như người chỉ hít vào mà không thở ra sẽ chết ngạt”.
Ông Chương Thiên Lượng (Zhang Tianliang) nói về những hạn chế mới trong chương trình trò chuyện “Giờ Thiên Lượng” trên NTD vào ngày 9/2 rằng ĐCSTQ đang phớt lờ các quy tắc thị trường, đồng thời nói thêm rằng “chỉ cho phép mua nhưng không được bán giống như ăn cướp”.
Các nhà đầu tư chứng khoán Trung Quốc đã bày tỏ sự tức giận trên mạng xã hội về quy định “chỉ được mua không được bán”.
-
- Người dân đi bộ qua cây cầu có bảng chỉ báo chứng khoán ở khu tài chính Lục Gia Chủy ở Thượng Hải, Trung Quốc, vào ngày 17/10/2022. (Ảnh: Hector Retamal/AFP qua Getty Images)
Chạy trốn hay phản kháng?
Chuyên gia tài chính Đài Loan Huang Shicong nói với The Epoch Times vào ngày 12/2 rằng hiện tại, bất động sản, thị trường chứng khoán và các sản phẩm tài chính của Trung Quốc đều lao dốc, thậm chí cả đồng CNY cũng mất giá. “Ngoài ra, các chính sách của chính phủ đang đàn áp người giàu và tầng lớp giàu có hơn đang phải hứng chịu trực tiếp điều đó”.
“Những vụ việc người đại diện hoặc giám đốc điều hành công ty nhảy khỏi tòa nhà hoặc vô tình tử vong liên tục xảy ra ở Trung Quốc, điều này cho thấy người giàu Trung Quốc khá bất an dưới sự lãnh đạo của ông Tập Cận Bình”.
Ông Viên Hồng Băng (Yuan Hongbing), một học giả ở Úc, nói với The Epoch Times vào ngày 12/2 rằng theo quan điểm của lãnh đạo ĐCSTQ, thị trường chứng khoán chỉ có một vai trò duy nhất là tài trợ cho các doanh nghiệp nhà nước của ĐCSTQ. “Nếu người giàu hay tầng lớp trung lưu của Trung Quốc vẫn muốn duy trì sự giàu có của mình theo mô hình tư duy trước đây thì điều đó hoàn toàn là không thể. Do sự suy thoái nhanh chóng của toàn bộ nền kinh tế Trung Quốc, xu hướng nghèo hóa chung của người dân Trung Quốc đã bắt đầu”.
Ông Huang lưu ý rằng ĐCSTQ tiếp tục củng cố hệ thống đảng-nhà nước bằng cách thu hoạch tài sản từ nhiều ngành công nghiệp khác nhau và đẩy những người giàu sang phe đối lập. Trong khi đó, nó kiểm soát chặt chẽ đảng, chính phủ, quân đội, mật vụ và truyền thông. Mọi người không có cách nào để chống trả ngoại trừ việc trốn thoát. “Chỉ khi mọi người rời khỏi Trung Quốc với tiền của mình thì họ mới được an toàn”.
Tuy nhiên, ông Viên chỉ ra rằng không phải ai cũng có thể trốn thoát và những hành động tai ác của ĐCSTQ cuối cùng sẽ gây ra sự phản kháng trong nước. “Mọi chính sách do ông Tập Cận Bình thực hiện hiện nay đều đang đẩy nền chính trị trong nước của Trung Quốc vào con đường phản kháng toàn quốc và nổi dậy chung của quần chúng”.
-
- Hành khách được nhìn thấy tại Sân bay Quốc tế Đại Hưng Bắc Kinh ở thủ đô của Trung Quốc vào ngày 28/4/2023. (Ảnh: Jade Gao/AFP qua Getty Images)
Giới đầu tư chứng khoán ‘tức nước vỡ bờ'
Vào ngày 2/2, tài khoản Weibo của Đại sứ quán Mỹ đã đăng một tuyên bố nhân kỷ niệm 3 năm cuộc đảo chính quân sự ở Miến Điện (Myanmar), nhưng phần bình luận của bài đăng lại chứa đầy thông tin về sự sụp đổ của thị trường chứng khoán Trung Quốc.
Một cư dân mạng bình luận, đề cập đến tài khoản đại sứ quán ít bị kiểm duyệt hơn: “Tự do ngôn luận đang ở đây. Cảm ơn nước Mỹ”.
Điều tương tự cũng xảy ra vào ngày 3/2 khi tài khoản Weibo của Đại sứ quán Mỹ đăng bài về việc bảo tồn hươu cao cổ ở châu Phi. Tuy nhiên, những bình luận lại không liên quan gì đến hươu cao cổ mà chủ yếu xoay quanh mối lo ngại của cư dân mạng về thị trường chứng khoán Trung Quốc. Nhiều người còn tố cáo sự tà ác của ĐCSTQ, thậm chí còn yêu cầu Mỹ gửi quân đến “loại bỏ căn bệnh ung thư trên trái đất” và tuyên bố sẽ “dẫn đường cho quân đội Mỹ”.
Cuối ngày hôm đó, Đại sứ quán Mỹ đã công bố một bài đăng video trên blog để chúc mừng năm mới người dân Trung Quốc. Cổ đông lại đổ xô vào để lại tin nhắn.
Theo ông Lu Yuanxing, một nhà phân tích kinh tế và chính trị Trung Quốc làm việc tại Mỹ và là cựu giám đốc điều hành của một công ty Trung Quốc, có vẻ như tài khoản của Đại sứ quán Mỹ đã trở thành nơi duy nhất trên mạng Internet của Trung Quốc mà mọi người có thể bày tỏ các hình thức chỉ trích nhằm tới các chính sách của ĐCSTQ.
Ông nói: “Điều này cho thấy hoạt động tuyên truyền chống Mỹ của ĐCSTQ đã hoàn toàn thất bại”.
Ông Lu lưu ý, bất chấp sự kiểm soát thông tin chặt chẽ của ĐCSTQ, người dân Trung Quốc đang tìm hiểu về thế giới bên ngoài thông qua các phương tiện khác. Ông nói thêm rằng trong khi Bắc Kinh khoe khoang về “nền kinh tế đang bùng nổ” của Trung Quốc, thì người dân không còn tin vào những lời tuyên truyền của ĐCSTQ và, do đó, việc tuyên truyền của nó đã trở nên kém hiệu quả.
Ngoài những nhà đầu tư đăng bài "nổi loạn", cũng có nhiều người từng là "nhà đầu tư phấn hồng" để lại tin nhắn xin lỗi nước Mỹ, đối tượng mà trước đây họ thường thóa mạ và nói rằng họ đã thức tỉnh trước bàn tay sắt của thị trường chứng khoán và nhận ra sự xấu xa của hệ thống của Bắc Kinh.
Ngoài tài khoản chính thức của Đại sứ quán Mỹ, các bài đăng trên blog của các tài khoản Big V (những người có ảnh hưởng trực tuyến) về thị trường chứng khoán cũng trở thành nơi để các nhà đầu tư thể hiện sự “nổi loạn”. Dưới một trong những bài đăng trên blog, bình luận phổ biến nhất là "Toàn bộ Internet đang kêu gọi Chen Sheng và Wu Guang" [hai nhà lãnh đạo của cuộc nổi dậy đầu tiên ở triều đại nhà Tần]. Bình luận phổ biến thứ hai là những lời mắng nhiếc Bắc Kinh vì chỉ biết khoe khoang hàng ngày.
Một video của Oriental Fortune phân tích xu hướng thị trường chứng khoán từng bị tràn ngập bởi thông điệp từ các nhà đầu tư mắng mỏ chính quyền và kêu gọi nổi dậy. Sau đó Oriental Fortune buộc phải hủy các nội dung.
Trên nền tảng Toutiao, nhiều cư dân mạng không trực tiếp nói về thị trường chứng khoán mà hướng sự tức giận của họ vào những quan chức trong ĐCSTQ. Một số người đã đăng các bài viết theo cách uyển ngữ có nội dung “phản đối việc ông Viên Thế Khải [Yuan Shikai] khôi phục chế độ quân chủ”. [Ông Viên Thế Khải tự phong làm Tổng thống suốt đời và sau đó tuyên bố thành lập một triều đại đế quốc mới ở Trung Quốc với tư cách là hoàng đế vào năm 1915-1916. Điều này có thể được dùng để ám chỉ những động thái tương tự của ông Tập Cận Bình].
-
- Một nhà đầu tư nhìn vào màn hình hiển thị diễn biến thị trường chứng khoán tại một công ty chứng khoán ở Nam Kinh, tỉnh Giang Tô phía đông Trung Quốc, vào ngày 6/7/2020. (Ảnh: STR/AFP qua Getty Images)
Bắc Kinh tấn công tài sản giới giàu có
Theo ông Meng Jun, một doanh nhân Trung Quốc hiện đang sống lưu vong ở Mỹ, ĐCSTQ đã tìm cách tấn công vào tài sản của giới giàu có ở Trung Quốc. "ĐCSTQ đang cạn tiền nên đã dùng đến việc cướp bóc những cá nhân giàu có ở Trung Quốc. Việc này đã diễn ra được một thời gian; giờ nó đang diễn ra một cách công khai và trắng trợn. Chế độ này đang cố gắng hết sức để tống tiền người dân thông qua cái gọi là kiểm toán thuế và kiểm soát vốn".
Tờ The New Yorker đưa tin vào tháng 10/2023 rằng theo một chủ nhà máy ở Thượng Hải, các quan chức của đảng bị cáo buộc đã sử dụng hồ sơ ngân hàng để nhắm mục tiêu vào các cá nhân có tài sản lưu động ít nhất 30 triệu CNY (khoảng 4 triệu USD) và yêu cầu họ giao nộp 20% tài sản hoặc phải chịu "kiểm toán thuế đầy đủ".
“Cuối cùng, những người giàu sẽ đổ xô bán tài sản và chuyển tiền ra nước ngoài bằng mọi cách. Nhiều người sẽ rời khỏi Trung Quốc vì sự an toàn của mình. Nếu chần chừ lâu hơn, họ thậm chí có thể không được phép rời khỏi đất nước. Vì vậy, chúng ta phải có hiểu biết rõ ràng về hành động của ĐCSTQ”, ông Meng nói.
Bà Wang Ruichen là một cựu quan chức ĐCSTQ ở tỉnh Thanh Hải và là một doanh nhân đến từ Trung Quốc, người đã công khai kêu gọi bãi nhiệm lãnh đạo ĐCSTQ.
Bà Wang giải thích rằng có một số lý do khiến ĐCSTQ nhắm vào người giàu. Ở Trung Quốc, giới tinh hoa của ĐCSTQ rất giàu có và tham nhũng, nhưng trong trường hợp này, “người giàu” ám chỉ những cá nhân đã thành công một cách độc lập với ĐCSTQ và có thể không có liên hệ với chính quyền.
Theo bà Wang, nhiều người Trung Quốc giàu có trong khu vực tư nhân đã đạt được vị thế kinh tế hiện tại nhờ nỗ lực của chính họ, và trong quá trình đó, họ đã trở nên quen thuộc với tình trạng tham nhũng cố hữu và cơ cấu giống như mafia của ĐCSTQ. Trong khi đó, họ không mắc nợ ĐCSTQ mà đã đi theo con đường riêng của mình.
Bà nói: “Có một thực tế là người giàu không nhất thiết phải ủng hộ ĐCSTQ”. “ĐCSTQ giờ đây sẽ truy lùng những người giàu có cũng như những người ôm giữ các giá trị dân chủ, bằng một mũi tên giết chết nhiều con chim”.
Doanh nhân Meng Jun từng sở hữu một công ty về các sản phẩm cao su với hơn 100 nhân sự tại Trung Quốc. Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 đã chấm dứt tất cả. Công việc kinh doanh của ông bị phá sản do chính sách phong tỏa khắc nghiệt của ĐCSTQ và cuối cùng ông phải trốn khỏi Quảng Châu để sang Mỹ.
Ông Meng cho biết, theo quan điểm của ĐCSTQ, người giàu giống như những con cừu non sẵn sàng bị làm thịt.
Ông Meng cho biết: “Ngay cả những người cực kỳ giàu có trước đây được ĐCSTQ hậu thuẫn, như Jack Ma, ông Vương Kiện Lâm [Wang Jianlin] của Wanda Group, ông Tiêu Kiến Hoa [Xiao Jianhua] của Tomorrow Holding, và ông Ngô Tiểu Huy [Wu Xiaohui] của Anbang Insurance đều đã bị thanh trừng, và một số cuối cùng đã phải gánh chịu hậu quả hết sức bi thảm.
-
- Doanh nhân Trung Quốc Tôn Đại Ngọ tại một nhà kho thức ăn chăn nuôi ở Hà Bắc, Trung Quốc, vào ngày 24/09/2019. (Ảnh: NOEL CELIS/AFP qua Getty Images)
Theo ông Meng, ngoài ra còn có trường hợp ông Tôn Đại Ngọ [Sun Dawu] của Dawu Group. Dawu Group ban đầu có tài sản hơn 5 tỷ CNY (700 triệu USD), nhưng cuối cùng ĐCSTQ đã bán nó cho một doanh nghiệp vô danh với giá 600 triệu CNY (85 triệu USD). Ông Meng cho rằng đó là một vụ cướp trắng trợn. Ông Tôn thậm chí còn bị bắt và bị kết án 18 năm tù. Ở Trung Quốc có rất nhiều ví dụ như thế này. Theo ông Meng, trong mắt ĐCSTQ, dù bạn có nổi tiếng và thành đạt đến đâu cũng không thể đánh bại được ĐCSTQ. ĐCSTQ nắm quyền trong mọi việc, và điều đó thật khủng khiếp.
Ông Lu Yuanxing cho biết, ĐCSTQ đang “đào vàng” một cách tàn nhẫn trong mọi lĩnh vực của xã hội, với tài sản của các tỷ phú là mẻ đầu tiên được thu hoạch trong hoạt động “cắt hẹ” của ĐCSTQ [cắt hẹ: chỉ việc ĐCSTQ “thu hoạch" tài sản của người dân].
“Cắt hẹ” là một từ thông dụng trên Internet được sử dụng để mô tả sự dễ bị tổn thương của công dân Trung Quốc - có thể được so sánh với hẹ - trước sự áp bức và bóc lột dưới bàn tay của ĐCSTQ.
Xu hướng suy giảm tài sản của giới siêu giàu Trung Quốc đã được thể hiện trong Danh sách người giàu Trung Quốc Hurun năm 2023, công bố ngày 24/10/2023.
Bảo Nguyên tổng hợp
