Sau khi trải qua kiểu thời tiết bất thường "miền Nam hạn hán, miền Bắc lũ lụt" vào năm ngoái, dường như năm nay Trung Quốc đã quay trở lại trạng thái điển hình “Bắc hạn hán, Nam lũ lụt”. Các chuyên gia khí tượng cho biết, El Nino đang đến và Cục Khí tượng sẽ chú ý đến các thảm họa liên quan có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong vài tháng tới.
Vào tối ngày 14/6 năm nay, Cục Khí tượng Trung Quốc đã đưa ra cảnh báo vàng đầu tiên về nhiệt độ cao trong năm nay. Hệ thống cảnh báo thời tiết của Trung Quốc được mã hóa bằng màu sắc gồm 4 cấp độ, trong đó đỏ là mức nghiêm trọng nhất, tiếp theo là cam, vàng và xanh.
Bên cạnh đó, kể từ năm 2009, cảnh báo nhiệt độ cao trung bình của Trung Quốc thường được đưa ra vào ngày 28/6, nhưng năm nay nó đã được cảnh báo sớm hai tuần.
Đợt cảnh báo nhiệt độ cao này kéo dài đến ngày 17/6 và phạm vi ảnh hưởng lên đến hơn 2 triệu km2. Trong hai ngày 15-16/6, thời tiết nắng nóng trên 37°C đã bao trùm khắp 10 tỉnh, thành phía Bắc Trung Quốc, bao gồm Bắc Kinh, Thiên Tân, Hà Bắc, Hà Nam, Sơn Đông, Nội Mông, Liêu Ninh, v.v. Cục bộ có nơi nhiệt độ lên tới hơn 40°C.
Tính đến ngày 14/6, thành phố Turpan của Tân Cương đã trải qua 9 ngày liên tiếp với mức nhiệt trên 40°C. Hôm 11/6, Trạm khí tượng Hồ Aiding ở bồn địa Turpan ghi nhận mức nhiệt 48,5°C, phá vỡ nhiệt độ cao kỷ lục trong tháng Sáu của Trung Quốc và lọt vào top đầu trong bảng xếp hạng nhiệt độ cao toàn cầu. Thông thường mỗi năm, phải đến tháng Bảy hoặc tháng Tám thì nhiệt độ tại bồn địa Turpan mới vọt lên hơn 45°C.
Trong khi khu vực phía Bắc đang phải đối mặt với nhiệt độ cao, thì khu vực phía Nam của Trung Quốc lại đón nhận một lượng mưa lớn.
Vào ngày 17/6, Đài quan sát Khí tượng Trung Quốc đã đưa ra cảnh báo vàng cho mưa bão. Dự báo cho biết, từ ngày 17-20/6, nhiều nơi ở phía Nam Trung Quốc có mưa dông trên diện rộng, có nơi đi kèm với sấm chớp và gió giật mạnh. Từ ngày 17-18/6, mưa lớn chủ yếu ảnh hưởng đến các tỉnh, thành như Trùng Khánh, Quý Châu, Hồ Bắc, Hồ Nam, Giang Tây, An Huy, Giang Tô, Thượng Hải. Từ ngày 19-20/6, vành đai mưa di chuyển về phía đông nam, chủ yếu ảnh hưởng đến các tỉnh Quý Châu, Quảng Tây và hầu hết các khu vực ở phía nam sông Trường Giang.
Chuyên gia cảnh báo hiện tượng El Nino
Hôm 8/6, Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia Hoa Kỳ đưa ra cảnh báo về El Nino và thông báo rằng hiện tượng khí hậu này đã xuất hiện.
Vào ngày 13/6, tại cuộc họp báo trực tuyến do Cục Khí tượng Trung Quốc tổ chức, ông Chu Binh (Zhou Bing), chuyên gia trưởng về dịch vụ khí hậu của Cục Khí tượng cho biết, El Nino chắc chắn sẽ xảy ra trong năm nay và điều này đánh dấu sự trở lại của "miền Bắc hạn hán, miền Nam lũ lụt" đúng nghĩa tại Trung Quốc.
El Nino là hiện tượng nhiệt độ nước biển bề mặt ở khu vực xích đạo trung tâm và phía đông Thái Bình Dương cao hơn so với trung bình nhiều năm, dẫn đến tình trạng hoàn lưu khí quyển bất thường. El Nino sẽ tác động đáng kể đến nhiệt độ toàn cầu.
Ông Chu Định Chân (Zhu Dingren), kỹ sư cấp cao của Cục Khí tượng Trung ương Trung Quốc, cho biết hồi giữa tháng 6 rằng, hiện tượng "Bắc hạn hán, Nam lũ lụt" thường xảy ra vào những năm El Nino xuất hiện. Thông thường khi xảy ra El Nino, khả năng cao là Trung Quốc sẽ có mùa đông ấm áp, mùa hè sẽ có sự phân bố "nóng ở phía Bắc và mát ở phía Nam".
Theo ông Chu Binh, El Nino lần này được ước tính có cường độ trên mức trung bình và dự kiến sẽ đạt cực đại vào mùa đông năm nay; tính từ tháng 5 năm nay, nó sẽ kéo dài ít nhất 8 đến 10 tháng. Nếu El Nino lần này có thể đạt đến cường độ mạnh, khả năng cao nó sẽ phá kỷ lục nóng nhất toàn cầu do sự kiện El Nino xác lập vào năm 2016.
Tuy vậy, ông cho rằng nhìn lại lịch sử, El Nino năm nay rất giống với El Nino cường độ trung bình xuất hiện vào năm 2009 - 2010.
Hiện tượng El Nino từ năm 2009 - 2010 kéo dài 11 tháng. Từ cuối tháng 6 đến tháng 9/2009, nhiệt độ cao đã ảnh hưởng đến 17 tỉnh, thành ở Trung Quốc; từ tháng 6 - 8, một phần Nội Mông, Cát Lâm, Liêu Ninh và các tỉnh khác bị hạn hán nghiêm trọng. Từ mùa thu năm 2009 đến mùa xuân năm 2010, khu vực Tây Nam của Trung Quốc đã trải qua đợt hạn hán kéo dài và đây cũng là đợt hạn hán nghiêm trọng nhất kể từ khi dữ liệu này được thu thập.
Trong 120 năm qua, El Nino và hiện tượng "La Nina" đối ngược với nó đã mang đến những thảm họa khí tượng cho thế giới. El Nino và La Nina có thể được xếp vào top 10 thảm họa khí hậu toàn cầu.
Cũng trong 120 năm qua, thế giới đã xảy ra 3 lần El Nino siêu mạnh, lần gần đây nhất là từ năm 2014 - 2016. Khi đó, Trung Quốc có mùa đông ấm áp vào năm 2014; miền nam Trung Quốc thường xuyên có mưa bão vào mùa hè năm 2015, tất cả đều liên quan đến El Nino.
Ngoài ra, hiện tượng El Nino siêu dài xuất hiện vào các năm 1997 - 1998 cũng gây ra hàng loạt hiện tượng khí hậu dị thường. Có thể kể đến như hạn hán nghiêm trọng xuất hiện ở Thái Lan, Philippines, Úc và một số nơi khác. Mùa hè năm 1997, miền bắc Trung Quốc có nhiệt độ cao và hạn hán; mùa hè năm 1998, lũ lụt nghiêm trọng xảy ra ở trung và hạ lưu sông Trường Giang.
Ông Chu Binh nói rằng, các nhà dự báo thường tập trung vào tác động của El Nino sau khi nó xuất hiện. Trên thực tế, trước khi El Nino ‘vào vị trí’, các nơi như Brazil, Đông Nam Á và Châu Phi đều đã bị ảnh hưởng.
Ông Chu Binh cho rằng, trong lần El Nino này, Trung Quốc không những phải chú ý đến lượng mưa ở lưu vực sông Trường Giang mà còn phải chú ý đến hạn hán có thể xảy ra ở phía bắc. Ngoài ra, cũng cần chú ý đến tình trạng hạn hán ở Tây Nam Trung Quốc vào cuối mùa hè và đầu mùa thu này.
Ông Chu Binh cũng cho rằng, sự xuất hiện của El Nino sẽ ảnh hưởng đến sản lượng lúa mì, ngô, gạo và các loại cây trồng khác của Trung Quốc.
Còn theo ông Chu Định Nhân, sự xuất hiện của El Nino có thể gây ra nạn đói trên diện rộng trên thế giới, nhiều nơi ban đầu có nhiều mưa nhưng sau đó hạn hán, sâu bệnh sẽ ngày càng nhiều và khiến dịch bệnh lây lan; các sinh vật biển và chuỗi thức ăn cũng sẽ bị phá hoại; đồng thời, kiểu thời tiết khô hạn, thiếu mưa sẽ dẫn đến nhiều trận hỏa hoạn hơn, từ đó gây ô nhiễm, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng.
Theo The Epoch Times tiếng Trung
Minh Lý biên dịch
