Ba phi công quân sự đã thiệt mạng sau khi 2 máy bay huấn luyện L-39 va chạm bên trên một khu vực ở phía tây Kiev hôm 25/8, lực lượng Không quân Ukraine cho biết. Vụ việc xảy ra trong bối cảnh khoá huấn luyện phi công Ukraine trên máy bay phản lực F-16 đang được tiến hành ở Đan Mạch.
Ba phi công Ukraine đã thiệt mạng trong một vụ va chạm giữa hai máy bay huấn luyện chiến đấu ở phía tây đất nước, phủ bóng đen lên việc Mỹ và các đồng minh ở nước ngoài bắt đầu huấn luyện trên máy bay chiến đấu phản lực F-16 .
Cục Điều tra Nhà nước Ukraine cho biết họ đang điều tra nguyên nhân vụ tai nạn máy bay ở khu vực phía Tây Zhytomyr hôm 25/8. Trong số những người thiệt mạng có phi công nổi tiếng Andriy Pilschykov, với biệt hiệu Juice, từng là người ủng hộ nổi bật việc Ukraine nhận máy bay phản lực F-16.
Người phát ngôn Không quân Ukraine, ông Yury Ihnat, mô tả phi công Pilshchykov, 30 tuổi, là một "nhân tài lớn" và là người dẫn đầu cải cách.
"Bạn không thể tưởng tượng được anh ấy muốn lái một chiếc F-16 đến mức nào", ông Ihnat viết trên Facebook. "Nhưng khi máy bay Mỹ thực sự sắp tới, anh ấy lại không thể lái chúng nữa".
Văn phòng Tổng công tố Ukraine tuyên bố đã mở cuộc điều tra hình sự để xem liệu có xảy ra sai phạm trong quá trình chuẩn bị cho chuyến bay hay không.
"Còn quá sớm để thảo luận chi tiết. Mọi tình tiết chắc chắn sẽ được làm rõ", ông Zelensky nói. "Ukraine sẽ không bao giờ quên bất cứ ai đã bảo vệ bầu trời tự do của mình".
Đài Svoboda đã chia sẻ video ghi hình những chiếc máy bay cháy đen đang được đưa ra khỏi cánh đồng cách xa tiền tuyến tại làng Sinhury, cách tỉnh Zhytomyr khoảng 10km về phía nam và cách Kiev khoảng 150km về phía tây.
Trong video, một người đàn ông giấu tên nói mình nghe thấy một tiếng nổ trên không phía trên trường học và sau đó 2 chiếc máy bay rơi xuống giữa làn khói lửa. Một người phụ nữ kể đã nhìn thấy 2 chiếc máy bay ngày càng tiến gần nhau hơn trước khi rơi.
Trả lời phỏng vấn Espreso TV, nhà phân tích quân sự và cựu phi công Roman Svitan, cho biết vụ tai nạn "rất có thể" liên quan đến hoạt động bay theo đội hình. Theo ông, khoảng cách tiêu chuẩn là 50-70m nhưng đôi khi các máy bay bay gần như chồng lên nhau ở khoảng cách 3-4m.
Ông Svitan còn cho hay khi bay theo đội hình, đặc biệt là ở độ cao thấp, phi công không có thời gian để phóng ghế thoát hiểm.
Washington gần đây đã dọn đường cho Hà Lan giao F-16 cho Ukraine sau nhiều tháng vận động hành lang của Kyiv. Ukraine khẳng định F-16 là chìa khóa để đẩy lùi lực lượng Nga hiện đang chiếm khoảng 20% lãnh thổ của nước này.
F-16 là loại máy bay chiến đấu phản lực tiên tiến có thể tham gia chiến đấu không đối không và tiến hành các cuộc tấn công không đối đất. Đây sẽ là máy bay chiến đấu đầu tiên do Mỹ sản xuất có mặt trên chiến trường Ukraine.
Lầu Năm Góc tuần này cho biết họ sẽ bắt đầu đào tạo phi công Ukraine trên máy bay F-16 vào tháng 10 sau khi họ được đào tạo tiếng Anh vào tháng tới, người phát ngôn Lầu Năm Góc Tướng Pat Ryder cho biết.
Khóa huấn luyện phi công F-16 bắt đầu khi Ukraine đang dần xâm nhập vào phòng tuyến lực lượng Nga ở phía nam đất nước trong tháng thứ ba của cuộc phản công. Lực lượng Ukraine tuần này cho biết họ đã giành quyền kiểm soát làng Robotyne, tiến thêm một bước nhỏ nữa hướng tới mục tiêu tiếp cận Biển Azov. Dù vậy, Ukraine vẫn chưa chọc thủng được tuyến phòng thủ chính của Nga, bao gồm nhiều lớp bãi mìn và chướng ngại vật chống tăng.
Các quan chức Ukraine cho biết F-16 sẽ mang lại cho họ sức mạnh không quân hiện đại mà lực lượng của họ còn thiếu để chế ngự hệ thống phòng thủ kiên cố của Nga.
Ukraine có một lượng nhỏ máy bay phản lực do Liên Xô sản xuất được sử dụng trong chiến tranh. Song lực lượng Không quân của nước này cũng đã chịu tổn thất nặng nề kể từ khi Nga bắt đầu cuộc chiến vào tháng 2 năm ngoái.
F-16 có thể cho phép Ukraine phóng các loại tên lửa không đối đất và chống hạm mới của phương Tây vào các mục tiêu của Nga trong vùng lãnh thổ bị chiếm đóng, đồng thời có thể nâng cao khả năng của Kyiv trong việc đánh chặn tên lửa hành trình và máy bay không người lái của Nga.
Viên Minh (Tổng hợp)
