Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết ông sẽ tham gia cuộc bầu cử vào tháng 3 năm sau để tìm kiếm thêm sáu năm nắm quyền ở Điện Kremlin. Người ta cho rằng việc tái đắc cử lần thứ năm của ông Putin là kết quả đã được định trước.
Tin tức được đưa tuyên bố vào ngày 8/12/2023 khi ông Putin tổ chức lễ trao giải cho những người tham gia phát động cuộc chiến toàn diện chống lại Ukraine năm 2022. Ngày hôm đó, Trung tá Artyom Zhoga đã đề nghị ông tái tranh cử tổng thống. Một ngày trước đó, các quan chức bầu cử đã ấn định ngày 15-17/3/2024 là ngày bầu cử tổng thống.
"Bây giờ là lúc mọi người cần đưa ra quyết định. Tôi sẽ tranh cử tổng thống Liên bang Nga", ông Putin nói trong bài phát biểu được phát trên truyền hình Nga.
Theo phân tích của BBC, việc tái đắc cử của ông Putin 71 tuổi được cho là không thể ngăn cản và phe đối lập gần như không tồn tại - hầu hết những người thực sự phản đối ông đều đã chết, đang ngồi tù hoặc phải sống lưu vong. Các phương tiện truyền thông Nga hoàn toàn nằm dưới sự kiểm soát của ông.
Người phát ngôn chính thức của Điện Kremlin, Dmitry Peskov, cho biết số người trong quốc hội muốn ông Putin tiếp tục lãnh đạo là “đáng kinh ngạc”.
Hãng tin Reuters phân tích, trong nhiệm kỳ mới, ông Putin sẽ phải đối mặt với những lựa chọn và thách thức then chốt sau đây:
Chiến tranh ở Ukraina
Sau hơn 21 tháng chiến tranh, quân đội Nga kiểm soát hơn 1/6 lãnh thổ Ukraine. Trong năm qua không có nhiều thay đổi ở tiền tuyến và cuộc xung đột đã rơi vào một cuộc chiến tiêu hao sinh lực.
Mục tiêu cuối cùng của ông Putin vẫn chưa rõ ràng. Ban đầu ông ấy muốn chiếm thủ đô Ukraine và lật đổ giới lãnh đạo, nhưng quân Nga sau đó buộc phải rút lui khỏi Kiev. Kể từ đó, ông đã tuyên bố bốn khu vực của Ukraine là một phần của Nga nhưng cho đến nay chỉ kiểm soát được một phần lãnh thổ.
Một số nhà phân tích cho rằng ông Putin dường như tin rằng thời gian đang ủng hộ ông: Hy vọng của Moscow rằng phương Tây sẽ trang bị vũ khí và tài trợ cho Ukraine cuối cùng sẽ mờ nhạt, đặc biệt nếu Donald Trump trở lại Nhà Trắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào năm tới.
Nếu ông Putin quyết định leo thang chiến tranh, ông có thể tận dụng nguồn nhân lực dự trữ lớn hơn của Nga so với Ukraine và công bố một đợt tòng quân mới. Tháng 9 năm ngoái, ông ra lệnh nhập ngũ 300.000 người nhưng không được lòng dân và gây ra hỗn loạn, hàng trăm nghìn người Nga buộc phải trốn ra nước ngoài. Điện Kremlin đã nhiều lần nói rằng đợt nhập ngũ thứ hai là không cần thiết.
Ngoài ra, ông Putin có thể đẩy cuộc chiến vào một “cuộc xung đột đóng băng”, với việc Nga chiếm đóng miền nam và miền đông Ukraine vô thời hạn.
Chính sách đối ngoại
Cuộc chiến của ông Putin ở Ukraine đã dẫn đến sự rạn nứt trong quan hệ với phương Tây. Trong nỗ lực phá vỡ sự thống trị của Mỹ trong quan hệ quốc tế và tạo ra cái mà ông gọi là “thế giới đa cực”, khi tiến gần hơn đến Trung Quốc, ông cũng đang xây dựng mối quan hệ với Châu Phi, Trung Đông và Châu Mỹ Latinh.
Trong nhiều tháng gần đây, ông Putin cũng đã tổ chức các cuộc gặp với các nhà lãnh đạo Triều Tiên và Iran, hai quốc gia có chung thái độ thù địch với Mỹ và khả năng cung cấp quân đội của ông ở Ukraine.
Trong nhiệm kỳ thứ năm mới của mình, ông Putin có thể sẽ nhấn mạnh hơn vào mối quan hệ của Nga với nhóm BRICS đang không ngừng mở rộng. Moscow hy vọng sẽ phát triển mối quan hệ này ngoài lĩnh vực thương mại, còn bao gồm các lĩnh vực mới như hợp tác không gian và "Thế vận hội" BRICS.
Vũ khí hạt nhân
Ông Putin đã nhiều lần đặt ra câu hỏi về quy mô và khả năng của kho vũ khí hạt nhân của Nga khi các lực lượng thông thường đang gặp khó khăn ở Ukraine. Dù đối thủ của họ là Ukraine có quy mô nhỏ hơn nhưng lại có tính cơ động cao với sự hỗ trợ của quân sự phương Tây.
Ông Putin nói rằng Nga có thể sẽ hồi phục lại các vụ thử hạt nhân một lần nữa, đây sẽ là lần đầu tiên kể từ khi Liên Xô hồi phục lại các vụ thử hạt nhân vào năm 1990. Tuy nhiên, Moscow cho biết Nga sẽ không tiến hành thử hạt nhân trừ khi Mỹ làm như vậy.
Hiện tại, triển vọng gia hạn hoặc tiếp theo hiệp ước New START có vẻ ảm đạm. Hiệp ước giới hạn số lượng đầu đạn chiến lược mà Nga và Mỹ có thể triển khai. Đây là thỏa thuận kiểm soát vũ khí hạt nhân cuối cùng giữa hai nước và sẽ hết hạn vào tháng 2/2026.
Thương mại và năng lượng
Thị trường năng lượng béo bở của Nga ở châu Âu gần như đã thất bại kể từ khi chiến tranh bắt đầu. Để bù đắp cho sự mất mát này, Moscow đang tập trung vào ba dự án mới lớn:
– “Trung tâm khí đốt” mới của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ cho phép Nga định tuyến lại hoạt động xuất khẩu khí đốt của mình.
– Một đường ống mới có tên ‘Power of Siberia 2’ sẽ vận chuyển thêm 50 tỷ mét khối khí đốt tự nhiên của Nga đến Trung Quốc qua Mông Cổ mỗi năm.
– Khi băng biển Bắc Cực tan chảy, Tuyến đường biển phía Bắc mở rộng, nối Murmansk gần biên giới Nga với Na Uy đến eo biển Bering gần Alaska.
Tiến triển trên các phương diện này trong nhiệm kỳ mới của ông Putin sẽ là một dấu hiệu quan trọng cho thấy ông có thể giảm thiểu tác động của các biện pháp trừng phạt của phương Tây đến mức nào.
Kinh tế trong nước
Tổng thống Putin thường nói về khả năng phục hồi của Nga trước các lệnh trừng phạt của phương Tây. GDP tăng 5% so với cùng kỳ trong tháng 10, nhưng điều này phần lớn là do sản lượng quân sự tăng đáng kể. Quốc phòng và an ninh sẽ chiếm khoảng 40% chi tiêu ngân sách năm tới, nhưng các ưu tiên khác như giáo dục và y tế đã bị loại bỏ.
Hàng trăm nghìn người Nga, trong đó có nhiều chuyên gia trẻ và chuyên gia CNTT, đã rời bỏ đất nước kể từ khi chiến tranh bắt đầu, gây ra tình trạng thiếu lao động trong các ngành công nghiệp chủ chốt.
Ông Putin giữ chức tổng thống từ năm 2000 đến 2008 và một lần nữa vào năm 2012, cầm quyền lâu hơn bất kỳ nhà lãnh đạo nào ở Liên Xô kể từ thời Stalin.
Trong phần lớn thời gian nắm quyền của ông Putin, ông đã có thể giành được sự ưu ái của người Nga bằng cách nâng cao mức sống, nhưng giờ đây ông phải đối mặt với thách thức ngăn chặn mức sống của chính họ bị xói mòn.
Hiện tại, tỷ lệ lạm phát của Nga vượt quá 7% và lãi suất là 15%.
Nga đã tiến hành sửa đổi hiến pháp năm 2020 nhằm kéo dài nhiệm kỳ tổng thống từ 4 lên 6 năm và hủy bỏ nhiệm kỳ trước đó, tạo nền tảng cho Putin tái tranh cử vào năm sau.
Đổi mới đội ngũ làm việc
Nếu tháng Ba thắng cử, ông Putin sẽ giữ chức tổng thống cho đến năm 2030. Ông Putin sẽ bước sang tuổi 71 vào tháng 10 năm nay và sẽ tròn 77 tuổi vào cuối nhiệm kỳ thứ năm.
Một số nhà lãnh đạo trong chính phủ của Putin đều lớn tuổi hơn ông, bao gồm Alexander Bortnikov (72 tuổi), người đứng đầu Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB), Nikolai Patrushev, người đứng đầu Hội đồng An ninh (Nikolai Patrushev, 72 tuổi) và Ngoại trưởng Sergei Lavrov (73 tuổi).
Putin từ lâu đã tỏ ra miễn cưỡng trong việc thay đổi đội ngũ của mình, với những lời chỉ trích cáo buộc ông coi trọng lòng trung thành hơn năng lực.
Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu (68 tuổi) vẫn tại vị bất chấp những lời chỉ trích gay gắt về thất bại quân sự của Nga ở Ukraine từ một số nhà bình luận ủng hộ chiến tranh.
Ông Putin có thể bị buộc phải thực hiện một số thay đổi trong đội ngũ của mình trong nhiệm kỳ tiếp theo. Các ứng cử viên trẻ đáng được chú ý gồm có Chủ tịch Duma Quốc gia Vyacheslav Volodin (59 tuổi), Bộ trưởng Nông nghiệp Dmitry Patrushev (46 tuổi) và cựu vệ sĩ của Putin, Alexei Dyumin (51 tuổi), thống đốc vùng Tula.
Theo The Epoch Times
Lý Ngọc biên dịch
