Vào Chủ nhật (ngày 10/3), Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine đã phản ứng đối với lời kêu gọi của Giáo hoàng Francis về việc thể hiện "sự dũng cảm của lá cờ trắng" và kết thúc cuộc chiến tranh giữa Nga và Ukraine thông qua đàm phán. Ngoại trưởng Ukraine nói rằng, Ukraine sẽ không bao giờ chịu khuất phục và yêu cầu Vatican đặc biệt chú ý đến vai trò của nước này trong Thế chiến II.
Giáo hoàng Francis đã đưa ra những phát biểu trên trong một cuộc phỏng vấn một phần công khai vào cuối tuần qua. Ông đã đáp lại gợi ý của một người dẫn chương trình bằng cách nói rằng khi một bên trong cuộc xung đột gặp khó khăn, "bạn phải có dũng khí để tham gia đàm phán".
Đối với những phát biểu của Giáo hoàng Francis, Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine, ông Dmytro Kuleba đã viết trên nền tảng mạng xã hội X vào Chủ nhật (ngày 10/3): "Người mạnh nhất là người đứng về phía thiện trong cuộc đấu tranh giữa thiện và ác, thay vì cố gắng đặt cả hai bên trên cùng một phía và gọi đó là 'đàm phán'".
Đối với lời kêu gọi "nâng lá cờ trắng" (đầu hàng) của Đức Francis, ông Kuleba phản bác rằng: "Cờ quốc kỳ của chúng tôi có màu vàng và xanh lam xen kẽ. Đây là lá cờ mà chúng tôi sống, chết và chiến thắng với nó. Chúng tôi sẽ không bao giờ nâng bất kỳ lá cờ nào khác".
Ông Kuleba cũng chỉ ra rằng có những lời chỉ trích về việc Giáo hoàng Pius XII không hành động chống lại chế độ Nazi trong Thế chiến II.
Ông viết: "Đồng thời, nếu nói về lá cờ trắng, chúng ta biết về chiến lược mà Vatican đã áp dụng từ nửa đầu thế kỷ 20".
Ông Kuleba viết: “Tôi kêu gọi (Vatican) tránh lặp lại những sai lầm trong quá khứ và hỗ trợ Ukraine cũng như người dân nước này trong cuộc đấu tranh chính đáng cho sự sống còn của họ”.
Ông Kuleba đang đề cập đến lập luận lâu đời rằng Giáo hoàng Pius XII không hành động gì mặc dù có bằng chứng về Holocaust nổi lên trong Thế chiến thứ hai. Một lá thư được cơ quan lưu trữ Vatican công bố năm ngoái dường như cho thấy rằng Giáo hoàng Pius XII đã biết chi tiết về việc Đức Quốc xã tiêu diệt người Do Thái ngay từ năm 1942. Kể từ khi bị Nga xâm lược toàn diện hơn hai năm trước, Ukraine đã không thể đuổi quân Nga ra khỏi lãnh thổ của mình nhưng lại từ chối đàm phán về việc nhượng lại lãnh thổ.
Kế hoạch hòa bình do Tổng thống Ukraine Zelensky đưa ra là kêu gọi quân Nga rút khỏi tất cả các vùng của Ukraine và khôi phục biên giới của Ukraine. Nga đã bác bỏ các cuộc đàm phán hòa bình theo các điều kiện do Ukraine đặt ra.
Trong cuộc phỏng vấn cuối tuần, cho dù Giáo hoàng Francis đã từng đề cập đến sự cần thiết của đàm phán, nhưng đây là lần đầu tiên Giáo hoàng sử dụng các thuật ngữ như "lá cờ trắng" hay "thất bại" khi thảo luận về cuộc chiến tranh ở Ukraine.
Về phía Nga, Điện Kremlin hôm thứ Hai (11/3) nói rằng, lời kêu gọi đàm phán của Giáo hoàng Francis để chấm dứt chiến tranh Ukraine là khá dễ hiểu và rằng Nga sẵn sàng ngồi xuống để cùng đàm phán với Ukraine.
Người phát ngôn Điện Kremlin, Dmitry Peskov nói với các phóng viên khi được hỏi về nhận xét của Giáo hoàng: “Thật dễ hiểu khi ngài (Đức Giáo hoàng) phát biểu ủng hộ các cuộc đàm phán”.
Ông Peskov cho biết, Tổng thống Vladimir Putin đã nhiều lần nói về sự sẵn sàng và cởi mở của Nga trong các cuộc đàm phán, nhưng Ukraine đã bác bỏ những đề xuất như vậy.
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết, các cuộc đàm phán nhằm bảo vệ Ukraine - một quốc gia có chủ quyền và độc lập sẽ chỉ diễn ra khi ông Putin nhận ra rằng ông sẽ không giành chiến thắng trên chiến trường.
Ông Stoltenberg nói với Reuters tại trụ sở NATO ở Brussels: “Nếu chúng ta muốn một giải pháp thương lượng, hòa bình, lâu dài thì cách để đạt được điều đó là cung cấp hỗ trợ quân sự cho Ukraine”.
Lý Ngọc tổng hợp
