Một nghiên cứu cho thấy người trung niên và cao tuổi không thể đứng một chân hơn 10 giây có nguy cơ tử vong tăng gần gấp đôi trong mười năm tới. Tại sao khả năng “đứng một chân” lại liên quan đến tỷ lệ tử vong?
Đứng một chân dưới 10 giây có nguy cơ tử vong cao
Một nghiên cứu mới được công bố trên Tạp chí Y học Thể thao của Anh đã đánh giá mối liên quan giữa khả năng đứng bằng một chân trong 10 giây ở người trung niên và lớn tuổi với tỷ lệ tử vong do mọi nguyên nhân.
Từ năm 2008 đến năm 2020, có tổng cộng 1702 tình nguyện viên (68% nam) từ 51 đến 75 tuổi tham gia thử nghiệm.
Kết quả cho thấy, có tổng cộng 20.4% số người không thể đứng bằng một chân hơn 10 giây, và những tình nguyện viên càng lớn tuổi thì khả năng trượt bài kiểm tra càng cao.
Trong 7 năm theo dõi, có 7.2% tình nguyện viên tử vong, chủ yếu do ung thư và bệnh tim mạch, cũng như các bệnh hô hấp và biến chứng do COVID-19.
Trong số này, 4.6% người có thể đứng bằng một chân hơn 10 giây và 17.5% không thể đứng hơn 10 giây.
So với những người vượt qua bài kiểm tra, những người không thể đứng một chân hơn 10 giây cho thấy sự khác biệt đáng kể về tuổi tác, tỷ lệ vòng eo trên chiều cao và chỉ số BMI.
Hơn nữa, tình trạng sức khỏe của họ tương đối kém, thường mắc các bệnh cao huyết áp, lipid máu cao, tiểu đường, tim mạch và béo phì.
Sau khi tính đến tuổi, giới tính và các tình trạng cơ bản, nghiên cứu cho thấy những người không thể đứng bằng một chân hơn 10 giây có nguy cơ tử vong do bất kỳ nguyên nhân nào trong mười năm tới tăng 84%, tương đương với gần gấp đôi.
Mấu chốt dẫn đến nguy cơ tử vong cao: Giữ thăng bằng kém, sức mạnh cơ bắp kém
Khả năng giữ thăng bằng và sức mạnh cơ bắp ảnh hưởng đến khoảng thời gian đứng một chân của con người.
1. Giữ thăng bằng kém
Wang Siheng, giám đốc Phòng khám phục hồi chức năng Neihu Hengxin, chỉ ra rằng cảm giác thăng bằng là rất quan trọng và những người cao tuổi giữ thăng bằng kém rất dễ bị ngã.
Ngã là một mối đe dọa lớn đối với người cao tuổi. Vì chấn thương khi ngã có thể lớn hoặc nhỏ, nhẹ thì chỉ là trầy xước, bầm tím, nặng có thể gãy xương, thậm chí mất mạng.
Wang Siheng cho biết: “Trước đây khi tôi còn phục vụ tại bệnh viện, tôi đã gặp phải một bệnh nhân ngã xuống giường gây xuất huyết não, người này sau đó đã tử vong”.
Cảm giác thăng bằng sẽ kém khi con người già đi. Việc duy trì cảm giác thăng bằng liên quan đến thị giác, cơ quan chịu trách nhiệm về cảm giác thăng bằng ở tai trong và khả năng nhận biết:
- Sự suy giảm thị lực ở người cao tuổi sẽ ảnh hưởng đến khả năng đi bộ;
- Cơ quan chịu trách nhiệm về cảm giác thăng bằng bị lão hóa tác động;
- Khả năng nhận thức không chỉ bị suy giảm do tuổi tác mà còn liên quan đến bệnh tiểu đường.
Hầu hết mọi người đều có thể nhắm mắt và đan các ngón của hai bàn tay lại với nhau. Khả năng tự nhận thức cho phép con người phát hiện vị trí của các chi trong không gian mà không thể nhìn thấy chúng.
Bệnh nhân tiểu đường nếu kiểm soát đường huyết kém sẽ làm tổn thương các dây thần kinh cảm thụ, dẫn đến các chi ngoại vi không nhạy cảm và khả năng giữ thăng bằng kém.
Wang Siheng nói rằng một trong những bệnh nhân của ông không cảm thấy bàn chân, và đi lại giống như bước trên kẹo bông: "Cảm giác đó thật khủng khiếp, người bình thường rất khó hiểu".
Ngoài ra, cảm giác thăng bằng kém cũng có thể là do chứng đột quỵ thầm lặng.
Lin Zhihao, Giám đốc Trung tâm Đột quỵ của Bệnh viện Linxin và là bác sĩ phẫu thuật thần kinh cho biết, hầu hết các trường hợp đột quỵ thầm lặng là do tắc mạch máu nhỏ hoặc vi mạch dưới vỏ não, rất khó phát hiện.
Bởi vì các triệu chứng rất nhẹ, không dễ nhận thấy nếu không chú ý hoặc kiểm tra đặc biệt, nhưng nó có thể phát triển thành một cơn đột quỵ lớn hơn.
Bệnh nhân đột quỵ thầm lặng có thể gặp các vấn đề về thăng bằng nhẹ, dáng đi không vững, đi yếu và thay đổi trường thị giác. Họ thậm chí có thể bị mù một mắt nhưng chính họ thậm chí không thể nhận ra.
2. Sức mạnh cơ bắp kém
Sức mạnh cơ bắp cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự cân bằng. Wang Siheng nhấn mạnh: “Ngay cả khi một người có thị lực tốt, cảm giác thăng bằng và khả năng sáng suốt, nếu các cơ bị teo nghiêm trọng thì vẫn rất dễ bị ngã”.
Đồng thời, chỉ cần nhìn vào sức mạnh cơ bắp cũng có thể đoán được một người sẽ sống lâu hay không.
Ngoài việc đứng bằng một chân, một phân tích tổng hợp năm 2010 được công bố trên Tạp chí Y khoa Anh cho thấy những người có lực cầm nắm kém, tốc độ đi bộ và đứng dậy từ ghế chậm cũng có tỷ lệ tử vong do mọi nguyên nhân cao hơn:
- Người có lực cầm yếu nhất có nguy cơ tử vong cao hơn 1.67 lần so với người có lực nắm mạnh nhất;
- Những người có tốc độ đi bộ chậm nhất có tỷ lệ tử vong gấp 2.87 lần so với nhóm nhanh nhất;
- Những người đứng dậy khỏi ghế lâu nhất có nguy cơ tử vong cao hơn 1.96 lần so với những người nhanh nhất.
Những khả năng này cũng liên quan đến sức mạnh cơ bắp. Cách hiệu quả nhất để cải thiện sức mạnh cơ bắp là tập luyện. Wang Siheng nhấn mạnh rằng “vận động có thể chữa khỏi mọi bệnh tật”. Sức mạnh cơ bắp tốt thực sự rất có ích cho sức khỏe.
Tăng khối lượng cơ có thể hạn chế đau cơ, tăng mật độ xương và giảm nguy cơ gãy xương, duy trì sự linh hoạt của khớp để giảm các triệu chứng viêm khớp, tăng tính linh hoạt và cân bằng.
Người có vòng eo lớn đồng nghĩa với việc tích tụ nhiều mỡ nội tạng, cơ thể đang trong tình trạng viêm nhiễm mãn tính, có vấn đề về chuyển hóa bất thường.
Vì vậy, những người có vòng eo lớn dễ bị gan nhiễm mỡ, huyết áp cao, lipid máu và tăng đường huyết, nguy cơ mắc bệnh ung thư và tiểu đường sau này cũng tương đối lớn.
So với tập thể dục thông thường, tập tạ là cách tốt nhất để giảm và kiểm soát vòng eo.
Một đánh giá được xuất bản năm ngoái bởi Trường Y tế Công cộng Harvard cho thấy, 60 đến 150 phút tập thể dục tăng cường sức mạnh mỗi tuần có thể:
- Giảm 20 đến 25% nguy cơ mắc bệnh tim mạch;
- Giảm 30% nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2;
- Giảm 15% đến 20% tỷ lệ tử vong do ung thư;
- Giảm khoảng 20% đến 25% tỷ lệ tử vong do mọi nguyên nhân.
Trong đại dịch Covid-19, một nghiên cứu từ Thụy Sĩ đã phát hiện ra rằng những người có sức mạnh cơ bắp cao hơn có tỷ lệ nhập viện Covid-19 thấp hơn.
Wang Siheng nói thêm rằng tập luyện nặng có lợi cho việc kiểm soát lượng đường trong máu và huyết áp. Một số người lo lắng rằng khi tập nặng có thể làm tăng huyết áp không?
Ông giải thích rằng huyết áp tăng khi tập, nhưng sẽ giảm nhanh chóng sau khi nghỉ ngơi. Có những người đang tập tạ, nhưng huyết áp của họ vẫn được kiểm soát tốt.
Hoàng Tuấn
Theo Epoch Times tiếng Trung
