Mới đây, một tàu đánh cá của Trung Quốc xâm nhập vào vùng biển Kim Môn của Đài Loan, khi bị lực lượng Cảnh sát biển Đài Loan xua đuổi, 4 người rơi xuống nước và 2 người tử vong. Sự viện này đã tạo nên các cuộc bàn luận sôi nổi trên mạng xã hội.
Nhiều năm trước đã có hai sự việc tương tự, đó là vụ một tàu cá Trung Quốc bị hải quân Nga bắn pháo, và vụ một tàu cá Trung Quốc bị hải quân Triều Tiên bắt cóc. Ngày 17/7/2012, một tàu cá Trung Quốc đi vào vùng biển Nhật Bản của Nga để đánh cá, tàu tuần tra biên giới Dzerzhinsky của Nga nổ súng truy đuổi, cuối cùng 17 thuyền viên Trung Quốc bị bắt giữ, một ngư dân Trung Quốc khác rơi xuống nước và được xác nhận đã chết.
Tàu cá Trung Quốc bị hải quân Triều Tiên bắt cóc
Biển Hoàng Hải nằm giữa Trung Quốc và Triều Tiên, ngư dân Trung Quốc thường đánh cá trong phạm vi biên giới Triều Tiên. Dù Trung Quốc có cái gọi là lệnh cấm đánh cá nhưng trên thực tế, lệnh cấm đánh cá này đã không được thực thi nghiêm ngặt cách đây hơn chục năm, khi đó một số lượng lớn tàu đánh cá Trung Quốc vẫn ra khơi đánh cá.
Tàu đánh cá Trung Quốc ra khơi đánh bắt cá khiến lượng thủy sản ở các vùng biển xung quanh Trung Quốc giảm mạnh. Lấy Hoàng Hải làm ví dụ, có người nói rằng ở vùng biển Trung Quốc có rất ít cá, nhưng bên phía Triều Tiên vẫn có rất nhiều cá nên rất nhiều tàu cá Trung Quốc đã vượt biên sang đánh cá ở Triều Tiên. Thời gian trôi qua, Triều Tiên trở nên không sẵn lòng và thậm chí còn cử một số đại lý ở Trung Quốc bán giấy phép đánh cá cho ngư dân Trung Quốc. Nếu trả tiền, bạn có thể đi câu cá ở Triều Tiên. Giao dịch này cũng hợp lý.
Tuy nhiên, có rất nhiều người lợi dụng sơ hở. Dù sao Triều Tiên bình thường cũng không thực thi nghiêm ngặt kiểm tra, e rằng lẻn vào Triều Tiên đánh cá cũng không có vấn đề gì. Hành vi như vậy xảy ra nhiều lần, dẫn đến nhiều mâu thuẫn giữa ngư dân Trung Quốc và hải quân Triều Tiên.
Chẳng hạn, ngày 8/5/2012, ba tàu cá Trung Quốc đã bị pháo hạm Triều Tiên bắt giữ khi đang đánh cá ở biển Hoàng Hải và đưa về đất liền Triều Tiên, tổng cộng 29 ngư dân đã bị bắt. Đồng thời, ba chủ tàu đánh cá được yêu cầu nộp tổng cộng 1,2 triệu nhân dân tệ cho Triều Tiên trước khi họ được thả thuyền. Những ngư dân này nói với gia đình qua điện thoại rằng Triều Tiên không cung cấp đầy đủ lương thực, quần áo cho họ, mỗi ngày chỉ có một cái bánh mỳ hấp bột ngô, không cho họ nghỉ ngơi và ép họ vào túp lều rộng 10 m2. Không những vậy, họ còn bị đánh, đá; một số ngư dân Trung Quốc được thả kể với phóng viên rằng họ bị tát vào miệng, đánh bằng nắm đấm, báng súng, gậy, thậm chí bị đánh khi đi chậm và nói chuyện.
Đây là cách người anh em tốt bụng Bắc Triều Tiên đối xử với các ngư dân Trung Quốc, những người cuối cùng đã được thả vào ngày 20/5/2012. Tuy nhiên, toàn bộ tin tức này liên tục bị chặn. Ngày 25/5/2012, phóng viên đài truyền hình Phoenix TV của Hong Kong đã đăng một bài viết trên blog cá nhân với tựa đề: “Độc quyền về việc Triều Tiên giam giữ ngư dân Trung Quốc trong 14 ngày”. Sau đó, phóng viên này đã liên tiếp nhận được chỉ thị từ Bắc Kinh và Hong Kong yêu cầu ngừng đưa tin về vụ việc.
Trên thực tế, xung đột giữa tàu cá Trung Quốc và hải quân Triều Tiên đã xảy ra không chỉ một lần, chẳng hạn vào ngày 5/5/2013, một tàu đánh cá ở Đại Liên, tỉnh Liêu Ninh mang số hiệu Liao Yuyu 25222 đã bị hai pháo hạm nhỏ của Triều Tiên bắt giữ và đưa về Triều Tiên, 16 ngư dân bị bắt giữ; Triều Tiên đòi 600.000 nhân dân tệ. Khi sự việc nổ ra, truyền thông Trung Quốc không hề đưa tin. Sau đó, thuyền trưởng Vu Học Quân đã lên Weibo cầu cứu, vụ việc mới được lan truyền rộng rãi. Cuối cùng, chính quyền Trung Quốc đã giải quyết nhẹ nhàng vụ việc. Vào ngày 21/5, tàu cá đã được trả lại Trung Quốc. Sau khi thuyền trưởng Vu Học Quân gọi cảnh sát, một số nhân viên thuộc Đội Biên phòng Đại Liên thậm chí còn khuyên anh nên "đưa ít tiền để giải quyết vấn đề" và "tại sao lại đưa chuyện này cho truyền thông”.
Tàu cá Trung Quốc đâm chìm tàu cao tốc của lực lượng chấp pháp Hàn Quốc
Tình trạng tàu cá Trung Quốc hoạt động phi pháp trên biển Hoàng Hải ngày càng trở nên nghiêm trọng. Không chỉ xâm phạm vùng biển Triều Tiên, tàu cá Trung Quốc còn thường xuyên xâm nhập vùng biển Hàn Quốc để đánh bắt trái phép.
Mới đây, theo thông tin của BBC, Hàn Quốc đã cảnh báo sẽ áp dụng các biện pháp mạnh mẽ hơn đối với các tàu cá Trung Quốc đánh bắt bất hợp pháp trong vùng biển của họ. Cụ thể, lực lượng cảnh sát biển Hàn Quốc sẽ tiến hành bắn pháo hoặc đâm va vào những tàu cá Trung Quốc.
Sự việc này xuất phát từ vụ việc xảy ra vào tuần trước, khi một tàu cá Trung Quốc đâm chìm một tàu tuần tra của Hàn Quốc trong vùng biển tranh chấp. Vụ việc cho thấy hành vi ngang nhiên vi phạm luật pháp quốc tế của tàu cá Trung Quốc.
Họ không chỉ ngang nhiên đánh bắt trái phép trong vùng biển của các quốc gia khác, mà còn chống đối và thậm chí tấn công lực lượng chấp pháp khi bị phát hiện. Vụ việc tàu cá Trung Quốc đâm chìm tàu tuần tra Hàn Quốc là minh chứng rõ ràng cho điều này.
Bốn nước Nam Mỹ đoàn kết tấn công tàu cá Trung Quốc
Tân Hoa Xã đưa tin, vào tháng 3/2016, một tàu cá Sơn Đông của Trung Quốc đang đánh bắt trái phép trong vùng đặc quyền kinh tế của Argentina, một tàu chống buôn lậu của Lực lượng bảo vệ bờ biển Argentina đã cố gắng thực thi pháp luật; và tàu cá Trung Quốc đã liên tục đâm vào tàu Argentina khi cố gắng trốn thoát. Phía Argentina cuối cùng đã dùng vũ lực, tàu cá bị đánh chìm và toàn bộ 32 người trên tàu đều được cứu sống mà không có thương vong.
Năm 2019, một tàu cá vượt biển khác của Trung Quốc có tên Huaxiang 801 đã đến vùng đặc quyền kinh tế của Argentina để đánh cá, sau khi bị phát hiện vẫn chống cự, cuối cùng cảnh sát Argentina phải nổ súng lần nữa. Vụ việc đã gây phẫn nộ trong cộng đồng quốc tế. Mới đây, bốn quốc gia Nam Mỹ gồm Argentina, Chile, Peru và Ecuador đã liên kết lại để cùng nhau chống lại hoạt động đánh bắt bất hợp pháp của tàu cá Trung Quốc.
Có thể thấy qua loạt vụ việc này, ngư dân Trung Quốc không những không tuân thủ các chuẩn mực quốc tế mà thậm chí còn thiếu tôn trọng lãnh hải của nhiều quốc gia và trở thành kẻ thù công khai của thế giới.
Nga pháo kích tàu cá Trung Quốc
Như đã đề cập, vấn nạn tàu cá Trung Quốc hoạt động phi pháp không chỉ xảy ra ở biển Hoàng Hải, Biển Đông mà còn lan rộng ra các khu vực khác trên thế giới.
Nga cũng là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề bởi vấn đề này.
Vào tháng 7/2012, một tàu cá Trung Quốc đến từ Uy Hải, Sơn Đông đã xâm nhập vùng biển Nga để đánh bắt trái phép. Khi bị tàu tuần tra Dzerzhinsky của Nga phát hiện và yêu cầu dừng lại, tàu cá Trung Quốc đã cố tình bỏ chạy.
Cuộc rượt đuổi kéo dài suốt 3 tiếng đồng hồ. Trong suốt thời gian đó, tàu cá Trung Quốc liên tục di chuyển ngoằn ngoèo nguy hiểm và thậm chí còn cố tình đâm vào tàu tuần tra Nga. Hậu quả là một ngư dân Trung Quốc đã rơi xuống biển và thiệt mạng. Cuối cùng, để khống chế tình hình, cảnh sát biển Nga buộc phải nổ súng vào tàu cá Trung Quốc.
Câu chuyện về vụ việc này thực ra rất giống với vụ tàu cá Trung Quốc đánh bắt ở đảo Kim Môn (Đài Loan): Tàu cá Trung Quốc xâm nhập trái phép lãnh hải nước khác, khi lực lượng cảnh sát biển các nước ra sức thực thi pháp luật, các tàu cá này không những không hợp tác, mà còn cố gắng chạy vòng quanh để bỏ chạy, tàu cảnh sát biển của các nước khác bám sát, trong quá trình rượt đuổi, ngư dân Trung Quốc vô tình rơi xuống biển và tử vong.
Toàn bộ quá trình, những gì đã xảy ra ở Nga vào năm 2012 và những gì đã xảy ra ở Kim Môn Đài Loan vào năm 2024 đều hoàn toàn giống nhau.
Sự cố tàu đánh cá của Trung Quốc ở Kim Môn
Xem thêm: Dùng tàu cao tốc vượt biên đánh cá, 2 người Trung Quốc thiệt mạng, chuyên gia phân tích nguyên nhân
Những sự việc xảy ra tại khu vực biển Bắc Triều Tiên, Nga, Hàn Quốc, Chile hay Argentina, cho thấy một thực trạng là tàu cá Trung Quốc gây hại cho thế giới; họ không tuân thủ quy định và ngang nhiên vượt biên tiến vào lãnh hải của nước khác để đánh bắt trái phép, thậm chí còn va chạm với các tàu thực thi pháp luật của các quốc gia khác. Sau đó, lúc đang chạy trốn không may lại rơi xuống biển.
Trong vụ việc ở Kim Môn (Đài Loan), ngư dân Trung Quốc có lỗi khi vượt biên đánh cá, các cơ quan thực thi pháp luật thực hiện đúng nhiệm vụ, ngư dân bị rơi xuống nước và tử vong trong quá trình chạy trốn, quả thực là một sự việc rất đáng tiếc, nhưng bản thân nó không phải là một vấn đề chính trị. Nếu nhìn vào cách Nga và Triều Tiên đối xử với ngư dân Trung Quốc, họ không chỉ bắt cóc ngư dân Trung Quốc mà thậm chí còn pháo kích, tra tấn và giết chết họ. Ở Triều Tiên, ngư dân Trung Quốc mỗi ngày ăn một chiếc bánh bột ngô và bị đánh, đá, đối xử thô bạo; ở Nga, tàu tuần tra đã nổ súng trực tiếp vào tàu cá Trung Quốc.
Trong sự cố ở Kim Môn (Đài Loan), người ngư dân rơi xuống nước tử vong. Đó là một sự việc đáng tiếc. Tuy nhiên, sự việc đáng tiếc này hoàn toàn có thể tránh được: Thứ nhất, bạn không nên đến nhà người khác để câu cá. Thứ hai, nếu đi câu cá trước nhà người khác và bị người khác bắt được thì đừng bỏ chạy mà hãy nhận tội và chấp nhận bị trừng phạt.
Theo The Epoch Times
Lý Ngọc biên dịch
