Một hệ thống vành đai khác thường quanh một hành tinh lùn ngoài rìa Hệ mặt trời vừa mới được phát hiện; đã làm đảo lộn lý thuyết hiện tại về cách các hệ thống vành đai được hình thành.
Các nhà khoa học vừa phát hiện Hệ thống vành đai bao quanh một hành tinh lùn có tên là Quaoar, ở ngoài rìa Hệ mặt trời (bên ngoài sao Hải Vương); nó có kích thước bằng gần một nửa sao Diêm Vương (bán kính ước tính là 555 km).
Phát hiện được công bố trên tạp chí Nature, các nhà khoa học đã sử dụng máy ảnh tốc độ cao, cực kỳ nhạy cảm, gọi là HiPERCAM, gắn trên kính viễn vọng quang học lớn nhất thế giới, Gran Telescopio Canarias có đường kính 10,4 mét (GTC) trên La Palma. Máy ảnh này do các nhà khoa học tại Đại học Sheffield phát triển.
Vành đai này được tạo thành từ khối băng và bụi, tuy nhiên theo lý thuyết hiện tại, sự tồn tại của vành đai này là một hiện tượng khác thường. Nó nằm ở khoảng cách hơn bảy lần bán kính của hành tinh Quaoar - gấp đôi so với kích thước bán kính tối đa theo lý thuyết "giới hạn Roche" về sự khả năng tồn tại vành đai của một hành tinh.
Lawrence O’Rourke – Cơ quan Vũ trụ châu Âu cho biết: “Thông thường bạn có thể nhìn thấy các vành đai trong giới hạn Roche(*), và bạn không thể nhìn thấy chúng ở bên ngoài giới hạn đó vì lực hấp dẫn đã giảm”.
Vành đai này quá mờ để có thể nhìn thấy trực tiếp, các nhà nghiên cứu đã khám phá ra bằng cách quan sát ánh sáng từ một ngôi sao nền bị Quaoar chặn lại khi nó quay quanh mặt trời. Sự kiện kéo dài chưa đầy một phút, nhưng bất ngờ xảy ra trước và sau đó là hai lần giảm ánh sáng, cho thấy có một hệ thống vành đai xung quanh Quaoar.
Giáo sư Vik Dhillon, đồng tác giả của nghiên cứu từ Khoa Vật lý và Thiên văn học của Đại học Sheffield, cho biết: "Thật bất ngờ khi phát hiện ra hệ thống vành đai mới này trong hệ mặt trời của chúng ta, và thật bất ngờ gấp đôi khi tìm thấy những vành đai ở rất xa Quaoar, thách thức những quan niệm trước đây của chúng tôi về cách những vành đai đó hình thành”.
Nghiên cứu có sự tham gia của 59 học giả từ khắp nơi trên thế giới, dẫn đầu là Đại học Liên bang Rio de Janeiro ở Brazil.
Theo Space/VAST
