Một số vitamin được tìm thấy chủ yếu trong mỡ và nội tạng động vật đóng vai trò quan trọng trong cơ thể.
Trong lịch sử, chế độ ăn uống của con người thay đổi tùy theo khí hậu và địa hình. Nhưng về cơ bản, chúng đều rất giàu dinh dưỡng, đa dạng vitamin và khoáng chất.
Weston A. Price (1870–1948), nhà nghiên cứu có tiếng ở thành phố Cleveland thuộc bang Ohio (Hoa Kỳ), đã phân tích một số loại thực phẩm mà “người nguyên thủy” thường ăn.
Ông phát hiện rằng, chế độ ăn của những người sống trong thời đại chưa công nghiệp hóa chứa nhiều khoáng chất hơn bốn lần so với chế độ ăn trung bình của người Mỹ ngày nay.
Đáng chú ý, hàm lượng các vitamin tan trong chất béo như vitamin A, D và K2 - mà Price gọi là “chất kích hoạt” - rất cao. Ông lưu ý rằng nếu không có chúng, sự hấp thụ các khoáng chất như sắt, canxi và iot không thể xảy ra.
Những vitamin này đóng vô số vai trò và rất cần thiết cho cuộc sống cũng như sức khỏe tốt.
Tuy nhiên, có rất nhiều thông tin sai lệch về các chất kích hoạt tan trong chất béo.
Hướng dẫn chế độ ăn uống của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) phần lớn loại trừ các nguồn thực phẩm như bơ, kem, pho mát nguyên kem, mỡ lợn, mỡ gia cầm và thịt nội tạng như gan, vốn là nguồn cung cấp tốt nhất các chất dinh dưỡng quan trọng này.
Vitamin A
Khi nói đến các vitamin tan trong chất béo quan trọng, chúng ta cần xem xét cái mà tôi gọi là “chất chuyển đổi vitamin A”.
Vì các hướng dẫn về chế độ ăn uống đề xuất rất ít vitamin A. USDA và Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) cho phép ngành công nghiệp thực phẩm dán nhãn caroten là vitamin A.
-
- Nhãn dinh dưỡng trên cà rốt hoặc cà chua đóng gói ghi rằng chúng có chứa vitamin A, nhưng cơ thể bạn thực sự chuyển đổi vitamin A từ beta-caroten, tiền chất của vitamin A. (Unsplash)
Nhãn dinh dưỡng trên cà rốt hoặc cà chua đóng gói ghi rằng chúng có chứa vitamin A, nhưng cơ thể bạn thực sự chuyển đổi vitamin A từ beta-caroten, tiền chất của vitamin A.
Động vật và con người có thể chuyển đổi caroten thành vitamin A thông qua một quá trình sử dụng nhiều enzym trong ruột.
Trong thế giới tự nhiên, động vật nhai lại dành phần lớn thời gian để biến đổi caroten trong cỏ xanh thành vitamin A, chúng dự trữ trong các cơ quan, chất béo và chất béo của sữa.
Còn động vật ăn thịt nhắm thẳng đến những bộ phận thực sự giàu vitamin A của con mồi (động vật ăn cỏ), chẳng hạn như gan và các cơ quan khác.
Một số người có khả năng chuyển đổi caroten khá hiệu quả. Tuy nhiên, một nghiên cứu ở Anh cho thấy gần 50% phụ nữ châu Âu thiếu enzym chuyển đổi này.
Trên thực tế, con người rất khác nhau về khả năng chuyển đổi beta-carotene thành vitamin A thực sự, trong đó khả năng chuyển đổi ở phụ nữ thấp hơn nam giới.
Nhưng beta-caroten cũng có mặt tối.
Trên Journal of Biological Chemistry vào năm 2012, các nhà nghiên cứu tại Đại học Bang Ohio cho biết họ đã phát hiện các phân tử có nguồn gốc từ beta-carotene có thể ngăn chặn một số hoạt động nhất định của vitamin A.
Khám phá này có thể giải thích tại sao một thử nghiệm lâm sàng trước đây cho thấy, những người bổ sung nhiều beta-carotene có tỷ lệ mắc ung thư phổi cao hơn so với những người không dùng beta-carotene.
Bệnh nhân tiểu đường chuyển hóa caroten rất khó khăn, cũng như trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ vốn cần vitamin A thực sự từ lòng đỏ trứng và gan để làm thức ăn đầu tiên, chứ không phải khoai lang và cà rốt.
-
- Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ vốn cần vitamin A thực sự từ lòng đỏ trứng và gan để làm thức ăn đầu tiên, chứ không phải khoai lang và cà rốt. (Unsplash)
Các vấn đề về hấp thu ở ruột, chức năng tuyến giáp kém, chức năng gan kém, phụ gia thực phẩm, tập thể dục nặng, tiếp xúc với thuốc trừ sâu và hóa chất đều có thể ức chế quá trình chuyển đổi caroten thành vitamin A.
Rất nhiều người khó có thể phụ thuộc vào các nguồn caroten thực vật để hấp thụ vitamin A, đặc biệt là khi loại vitamin này đóng rất nhiều vai trò trong cơ thể.
Một nghiên cứu trên động vật cho thấy, cơ thể không chỉ cần vitamin A để đồng hóa khoáng chất, đặc biệt là canxi, mà còn để đồng hóa protein.
Vitamin A rất cần thiết cho quá trình sinh sản, tăng trưởng và ngăn ngừa dị tật bẩm sinh. Hầu hết các hormone cần vitamin A để hình thành, bao gồm hormone giới tính, hormone căng thẳng và hormone tuyến giáp.
Cơ thể cần vitamin A cho mắt, da và xương khỏe mạnh cũng như thính giác tốt. Vitamin A hỗ trợ sản xuất năng lượng trong ty thể, vì vậy nó đóng vai trò chống lại sự mệt mỏi.
Một trong những vai trò tuyệt vời nhất của vitamin A là hỗ trợ các hóa chất trong cơ thể tạo cảm giác dễ chịu, và khả năng lập kế hoạch cũng như hoàn thành nhiệm vụ.
Trên Tạp chí Molecular Nutrition and Food Research năm 2010, các nhà nghiên cứu cho biết họ đã xem xét và đánh giá nhiều nghiên cứu trước đây để hiểu tác động của vitamin A trong chim biết hót và chuột.
Họ phát hiện thiếu vitamin A có tác động lớn đến quá trình học tập, trưởng thành và phát triển thần kinh.
Các nhà nghiên cứu viết: “Những kết quả này đều mang lại hiểu biết sâu sắc về vai trò của vitamin A trong việc duy trì tính dẻo dai của tế bào thần kinh, và chức năng nhận thức ở tuổi trưởng thành”.
-
- Họ phát hiện thiếu vitamin A có tác động lớn đến quá trình học tập, trưởng thành và phát triển thần kinh. (Unsplash)
Vitamin D
Chất kích hoạt hòa tan trong chất béo thứ hai - vitamin D, cũng mang theo một đống thông tin sai lệch.
Nhiều nguồn thông tin nhấn mạnh rằng rất khó để có được vitamin D từ thực phẩm.
Một số thực phẩm như trứng, dầu cá, sữa có thể bổ sung một ít vitamin D; hoặc nấm, cũng là một nguồn D2, không phải hoạt chất D3 có nguồn gốc động vật, nhưng vẫn không đủ để đáp ứng nhu cầu của cơ thể.
Các lựa chọn duy nhất mà những nguồn thông tin nói trên đưa ra là tắm nắng hoặc sử dụng chất bổ sung vitamin D.
Trên thực tế, có nhiều loại thực phẩm cung cấp vitamin D, chẳng hạn như: bơ, sữa nguyên kem và pho mát (đặc biệt nếu những loại này đến từ động vật nuôi trên đồng cỏ), động vật có vỏ như tôm, gan và mỡ gia cầm.
Mỡ lợn là nguồn cung cấp vitamin D tuyệt vời, còn có trứng gà được nuôi dưới ánh sáng mặt trời cũng tương tự.
Ngoài ra, còn có dầu gan cá tuyết, cung cấp cả vitamin A và D, và là loại dầu mà hầu hết trẻ em Mỹ nhận được cho đến Thế chiến II.
Giống như vitamin A, chúng ta cần vitamin D cho rất nhiều thứ:
- Xương chắc khỏe
- Tăng trưởng bình thường
- Đồng hóa khoáng chất
- Săn chắc cơ
- Sinh sản và nam tính
- Làn da khỏe mạnh
- Sản xuất insulin
- Hệ thần kinh
- Chức năng cơ bản của tế bào
- Chức năng miễn dịch và sản xuất các hóa chất tạo cảm giác dễ chịu.
-
- Mỡ lợn là nguồn cung cấp vitamin D tuyệt vời. (Max Pixel)
Vitamin K2
Loại vitamin tan trong chất béo thứ ba có một lịch sử thú vị.
Ông Price không chắc nó là gì và gọi nó là yếu tố X, nhưng ông biết rằng những người sống trong thời đại chưa công nghiệp hóa lấy nó từ các loại thực phẩm như bơ của động vật ăn cỏ, mỡ động vật và gan.
Nó hoạt động như một đồng yếu tố với vitamin A và D. Không có yếu tố X, hai chất kích hoạt kia kém hiệu quả hơn.
Price tin rằng yếu tố X chịu trách nhiệm chính cho khuôn mặt rộng và không bị sâu răng mà ông quan sát thấy ở những người sống trong thời đại chưa bị công nghiệp hóa.
Bây giờ chúng ta biết rằng yếu tố X là vitamin K2, dạng vitamin K mà động vật tạo ra từ vitamin K1 trong cỏ mọc xanh và động vật biển tạo ra từ sinh vật phù du.
Vai trò chính của vitamin K2 là đảm bảo rằng canxi và phốt pho đi đúng nơi, chẳng hạn như tới xương và răng, cũng như không bị dồn vào sai chỗ, chẳng hạn như khớp và động mạch.
Ba loại vitamin này hoạt động cùng nhau, vitamin A và D giống như hormone, cung cấp tín hiệu cho các tế bào để tạo ra một số protein nhất định, trong khi vitamin K2 kích hoạt các protein sau khi truyền tín hiệu từ vitamin A và D.
Đó là lý do tại sao chúng ta không nên bổ sung riêng lẻ vitamin A, D và K2.
Nếu chúng ta tự bổ sung vitamin D - một thói quen rất phổ biến ngày nay - chúng ta có khả năng bị thiếu hụt vitamin A và K2, có thể biểu hiện như sỏi thận, các vấn đề về miễn dịch hoặc thậm chí là trầm cảm.
-
- Cách tốt nhất để có được ba chất dinh dưỡng quan trọng này là thông qua chế độ ăn uống. (Unsplash)
Sự kết hợp của K2 với vitamin D - cũng rất phổ biến ngày nay - chắc chắn sẽ dẫn đến sự cạn kiệt vitamin A nhanh chóng.
Dạng K2 trong chất bổ sung không phải là nhân tố X, không phải dạng động vật được Price phát hiện, mà là dạng được tạo ra bằng quá trình lên men.
Cách tốt nhất để có được ba chất dinh dưỡng quan trọng này là thông qua chế độ ăn uống.
Uống dầu gan cá tuyết không thú vị lắm, nhưng có nhiều cách để làm điều đó mà không gây đau đớn.
Có những món ăn ngon trong chế độ ăn uống của người phương Tây sẽ cung cấp những chất dinh dưỡng này với tỷ lệ gần đúng, đặc biệt nếu những thực phẩm này đến từ động vật nuôi trên đồng cỏ, chẳng hạn như:
- Trứng tráng phô mai
- Trứng cá muối
- Kem chua
- Nước sốt bơ
- Pate
- Bánh mì kẹp pho mát thịt xông khói từ động vật ăn cỏ
- Da gà giòn
- Khoai tây nấu trong mỡ vịt
- Sữa trứng
- Súp kem
- Thịt nướng tự nhiên.
Theo The Epoch Times tiếng Anh
Bảo Vy biên dịch
Sally Fallon Morell là chủ tịch sáng lập của Weston A. Price Foundation và là người sáng lập A Campaign for Real Milk. Bà là tác giả của cuốn sách dạy nấu ăn bán chạy nhất “Nourishing Traditions” (đồng tác giả với Tiến sĩ Mary G. Enig) và nhiều cuốn sách khác về chế độ ăn uống và sức khỏe.
