Đại tiện ra máu phải chăng là một dấu hiệu đáng báo động về sức khỏe? Thực tế, có máu trong phân không nhất định cho thấy cơ thể gặp vấn đề nghiêm trọng, nhưng vẫn cần lưu ý với hai tình huống…
4 nguyên nhân chính gây đại tiện ra máu
Máu trong phân có thể phản ánh tình trạng sức khỏe của cơ thể. Tiến sĩ Jong Yun-Ni, bác sĩ phẫu thuật tổng quát tại Khoa Đại trực tràng của Phòng khám Dianthus ở Đài Bắc (Đài Loan), cho biết có 4 nguyên nhân chủ yếu gây đại tiện ra máu:
- Rò hậu môn
Vệt máu đỏ tươi ở mép phân, hậu môn bị rách hoặc đau rát khi đại tiện, máu đỏ tươi dính trên giấy vệ sinh khi lau, thậm chí có máu nhỏ giọt xuống bồn cầu… đều có thể liên quan đến bệnh nứt hậu môn.
Phân cứng có thể gây nứt hậu môn. Đôi khi, mặc dù có cảm giác rách và đau ở hậu môn nhưng có thể không chảy máu ngay lập tức. Tuy nhiên, chảy máu có thể xảy ra vài ngày sau đó khi vết thương bị cọ xát trong quá trình đại tiện.
Nứt hậu môn là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất làm phân dính máu trong quá trình đại tiện. Tình trạng này thường không nên quá lo lắng. Quan sát tình trạng trong một tháng; nó thường sẽ tự lành.
- Trĩ nội
Người bị trĩ nội khi đại tiện cũng thường có máu trong phân, nó không gây đau đớn (bất kể phân mềm hay cứng) nhưng có thể kèm theo cảm giác sưng tấy hoặc có dị vật ở hậu môn.
Ngoài máu đỏ tươi trên phân, còn có thể có máu nhỏ giọt; nếu lượng máu chảy ra nhiều, nó thậm chí có thể làm nước bồn cầu chuyển sang màu đỏ.
Trĩ nội chảy máu thường xảy ra sau khi hoạt động gắng sức, ăn cay hoặc uống rượu. Nếu nó thỉnh thoảng xảy ra, bạn có thể thấy đại tiện ra máu trong hai hoặc ba ngày. Tuy nhiên, nếu nó xảy ra quá thường xuyên hoặc lượng máu chảy ra mỗi lần đủ để làm nước bồn cầu chuyển đỏ, thì nó có thể dẫn đến thiếu máu mãn tính, lúc này bạn nên đi khám.
Tại phòng khám của bác sĩ Jong, có một vài bệnh nhân nam coi nhẹ trĩ nội trong nhiều tháng và chỉ tìm đến bác sĩ sau khi cảm thấy yếu. Kết quả cho thấy, nồng độ huyết sắc tố của họ giảm từ 13 gm/dL (mức bình thường đối với nam giới trưởng thành là 13.0 - 18.0 gm/dL) xuống còn 4 gm/dL do chảy máu trĩ nội kéo dài, gây thiếu máu mãn tính.
- Polyp đại trực tràng, ung thư đại trực tràng
Máu trong phân do polyp đại trực tràng hoặc ung thư đại trực tràng có các triệu chứng đặc trưng sau:
Khi đại tiện, ban đầu phân rắn.
Sau khi chảy máu một lượng nhỏ, bụng có thể bị co thắt hoặc không, tiếp đó bài tiết phân nhão lẫn với dịch ruột giống như chất nhầy.
Bác sĩ Jong giải thích rằng trong quá trình đại tiện, khi phân cọ xát với polyp mềm trong ruột hoặc polyp ung thư đại trực tràng, nó có thể kích ứng ruột và gây tiêu chảy.
Quá trình tiết dịch ruột có tác dụng bôi trơn ruột và trộn lẫn trong phân, cũng tăng lên do sự kích thích từ các khối u hoặc polyp, và có thể nhìn thấy bằng mắt thường. Cô mô tả: “Nó giống như khi bạn bị cảm lạnh, nước mũi tăng lên”.
Vì vậy, đối với những người vốn đại tiện bình thường, phân rắn hoặc người táo bón, nếu thường xuyên bị tiêu chảy, phân có máu mà không đau, không có cảm giác dị vật ở hậu môn, chứng tỏ thói quen đại tiện đã thay đổi. Đây có thể là dấu hiệu của ung thư đại trực tràng và nên đi khám càng sớm càng tốt.
- Loét dạ dày, loét tá tràng
Đại tiện phân đen có thể là dấu hiệu của bệnh loét dạ dày hoặc tá tràng. Do tính chất khó chịu của máu, khi chảy máu chảy ở dạ dày hoặc phần trên của ruột non, nó có thể gây co thắt khi đi qua ruột.
Nếu phân đen đặc thì không cần quá lo lắng, vì có thể nguyên nhân do phẩm màu thực phẩm. Ví dụ, thực phẩm giàu chất sắt như tiết lợn và sashimi có thể ảnh hưởng đến màu sắc của phân bởi sự hiện diện của sắt heme.
Trong số bốn loại phân có máu được mô tả ở trên, hai loại cuối cùng cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.
Nếu chảy máu là do nứt hậu môn hoặc trĩ nội, điều quan trọng là phải quan sát tần suất phân có máu. Nếu nó xảy ra quá thường xuyên, bạn vẫn nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế. Bác sĩ Jong đề nghị quan sát triệu chứng trong một tháng, nếu vẫn không cải thiện thì đi khám bác sĩ cũng chưa muộn.
Cô nói thêm rằng nếu chảy máu trực tràng không đau và thường xuyên, phải đi khám để xác định nguyên nhân. Nữ bác sĩ cho biết: “Cái không đau mới đáng lo; những thứ gây đau ít đáng lo hơn và hầu hết chúng sẽ tự lành”.
Đau do nứt hậu môn? Tắm ngồi với nước ấm để chữa bệnh
Mặc dù nứt hậu môn thường tự lành, nhưng nếu vết thương nằm ở vị trí có vấn đề thì có thể cần phẫu thuật.
Ví dụ, nếu vết thương rất sâu, cơ thể sẽ cần nhiều thời gian hơn để chữa lành. Tuy nhiên, trong thời gian này, bệnh nhân vẫn cần đi đại tiện, điều đó có thể cản trở quá trình chữa bệnh. Ngoài ra, có rất nhiều vi khuẩn trong phân. Nếu vết thương không lành kịp thời, nó có thể phát triển thành vết nứt hậu môn mãn tính kéo dài hơn hai tháng.
Mô sẹo có thể hình thành tại vị trí vết thương, khiến da ở cả hai bên khó liền lại. Trong trường hợp này, có thể cân nhắc phẫu thuật cắt bỏ mô sẹo để chữa lành vết thương.
Ngoài ra, một số người có thể không biết họ mắc bệnh trĩ lâu năm. Do đó, các búi trĩ sưng tấy sa ra ngoài khi nứt hậu môn và cọ xát vào vết thương, khiến vết thương khó lành.
Nhiều bệnh nhân bị nứt hậu môn tìm đến phòng khám của bác sĩ Jong để tìm sự giúp đỡ vì họ sợ hãi hoặc đau đớn. Ngoài việc giảm đau bằng thuốc, cô ấy cũng khuyên bạn nên tắm ngồi.
- Phương pháp tắm ngồi
Đổ đầy nước ấm vào một chiếc chậu và ngâm phần thân dưới vào đó. Làm một lần vào buổi sáng và một lần vào buổi tối, chẳng hạn như một lần sau khi đại tiện và ít nhất một lần sau khi tắm.
Khi hậu môn bị tổn thương, các cơ xung quanh sẽ bị căng. Tắm ngồi bằng nước ấm có thể giúp thư giãn cơ bắp và tăng lưu lượng máu, do đó thúc đẩy quá trình lành vết thương. “Ngâm mình trong nước ấm quan trọng hơn dùng thuốc. Thuốc chỉ làm giảm đau, nhưng nước ấm có thể tăng tốc độ chữa lành vết thương”, cô nói.
Theo Camille Su từ The Epoch Times tiếng Anh
Hoàng Tuấn biên dịch
Camille Su là một phóng viên sức khỏe bao gồm các chủ đề về bệnh tật, dinh dưỡng và điều tra.
