Các chuyên gia nhấn mạnh rằng tác động của ngành du lịch trong việc vực dậy nhu cầu tổng thể trong nước và hồi sinh nền kinh tế trì trệ của Trung Quốc là rất nhỏ.
Truyền thông nhà nước Trung Quốc đã nhấn mạnh sự gia tăng hoạt động du lịch trong “Tuần lễ vàng” của kỳ nghỉ “Quốc khánh” của Trung Quốc, nêu bật sự phục hồi trong chi tiêu của người tiêu dùng ở Trung Quốc.
Tuy nhiên, các nhà kinh tế tin rằng Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đang đánh lừa công chúng. Họ nhấn mạnh rằng tác động của ngành du lịch trong việc vực dậy nhu cầu tổng thể trong nước và hồi sinh nền kinh tế trì trệ của Trung Quốc là rất nhỏ.
Bắt đầu từ Tết Trung thu vào ngày 29/9 và kéo dài đến ngày 6/10 năm nay, Trung Quốc đã có tuần nghỉ lễ “Quốc khánh” dài nhất của mình. Các cơ quan chính phủ hiện đã công bố dữ liệu liên quan đến những gì họ mô tả là sự "bùng nổ" trong giai đoạn này.
Theo dữ liệu giao dịch trực tuyến của China UnionPay, khối lượng giao dịch trong lĩnh vực du lịch, lưu trú, vận chuyển và các lĩnh vực liên quan của Trung Quốc đã tăng vọt đáng kể vào ngày Tết Trung thu. So với cùng kỳ năm ngoái, trước khi dỡ bỏ các biện pháp phong tỏa Covid-19, giá trị giao dịch trong ngành du lịch đã tăng đáng kể 400%, trong khi vận tải và lưu trú chứng kiến tốc độ tăng trưởng tương ứng trên 48%.
Theo thống kê của Tập đoàn Đường sắt Trung Quốc, số lượng hành khách trong ngày đầu tiên của tuần nghỉ lễ lần đầu tiên vượt quá 20 triệu. Với khoảng 20 triệu hành khách được vận chuyển trong một ngày, đây chính là mức cao mới trong lịch sử đường sắt Trung Quốc.
Bộ Văn hóa và Du lịch báo cáo tổng cộng 395 triệu người đi du lịch trong 3 ngày đầu kỳ nghỉ lễ, tăng 75,8% so với cùng kỳ năm ngoái; doanh thu du lịch là 342,2 tỷ CNY (nhân dân tệ) (khoảng 47,54 triệu USD), tăng 125,3%.
Về những tuyên bố của ĐCSTQ về một thị trường du lịch đang phát triển mạnh, nhà kinh tế Lý Hằng Thanh (Li Hengqing), sống tại Mỹ, nói với The Epoch Times vào ngày 3/10 rằng khẳng định của ĐCSTQ về doanh thu du lịch tăng 125% là dựa trên việc so sánh dữ liệu với tháng 10/2022, một điều có thể "gây hiểu lầm".
"Trong thời gian đó, công dân Trung Quốc phần lớn bị giới hạn ở trong nhà và chỉ có thể rời đi để xét nghiệm Covid-19. Nhiều người đã được chuyển đến các cơ sở cách ly và bệnh viện dã chiến để cách ly bắt buộc. Sự so sánh có thể gây hiểu nhầm. Sẽ hợp lý hơn nếu dữ liệu hiện tại được so sánh với dữ liệu của năm 2019 trước khi đại dịch xảy ra. Vì vậy, có thể kết luận rằng ĐCSTQ đang cung cấp thông tin sai lệch và gây hiểu lầm cho công chúng”, ông nói.
Nhà kinh tế học Davy Jun Huang, cư trú tại Mỹ, nói với The Epoch Times rằng “vào năm 2022, Trung Quốc đang bị phong tỏa vì dịch Covid-19, vì vậy mức tăng được khẳng định được đưa ra dựa trên xuất phát điểm tương đối thấp. Năm 2022 trùng với năm thứ ba của đại dịch khi việc đi lại nói chung đã bị hạn chế đáng kể".
-
- Khách du lịch tại trạm kiểm soát Lok Ma Chau ở cửa khẩu biên giới Thâm Quyến với Trung Quốc đại lục ở Hong Kong vào ngày 8/1/2023. (Ảnh: Peter Parks/AFP qua Getty Images)
Thực trạng của hoạt động du lịch
Trong khi các phương tiện truyền thông của ĐCSTQ đang khoe khoang về những thành tựu du lịch địa phương và sự phát triển của ngành du lịch, thì “du lịch giá rẻ” thường xuyên được nhắc đến trên các bài đưa tin và mạng xã hội.
Theo Meituan, một nền tảng mua sắm nổi tiếng của Trung Quốc, để cắt giảm chi phí đi lại, một số lượng đáng kể những người trong độ tuổi từ 20 đến 35 đang chọn qua đêm trong nhà tắm thay vì khách sạn. Các giao dịch trực tuyến cho thấy chi tiêu vào nhà tắm đã tăng 150% so với mức năm 2019.
Nhà tắm ở Trung Quốc có nhiều loại hình và tiện nghi khác nhau, thường là nơi để mọi người thư giãn và tận hưởng nhiều trải nghiệm giống như spa, một số nhà tắm có nhà hàng hoặc quán cà phê ngay trong khuôn viên.
Truyền thông Trung Quốc đưa tin lượng đặt phòng khách sạn đã giảm trong kỳ nghỉ lễ Quốc khánh năm nay và cảnh khách sạn đông đúc quá mức trước đây đã vắng bóng một cách đáng chú ý trong năm nay.
Trong khi đó, hoạt động du lịch quốc tế của công dân Trung Quốc, vốn từng rất phát triển, vẫn tiếp tục ghi nhận sự hạn chế.
Các hãng tin Hoa kiều ở nước ngoài mô tả tình hình với những dòng tít như “Sau đại dịch, lượng khách du lịch Trung Quốc đến thăm Hong Kong trong dịp Quốc khánh giảm 30%”; “Sách hướng dẫn du lịch dành cho những người có ngân sách 100 CNY thu hút gần 20.000 người dùng trực tuyến”; “Tuần lễ vàng ngày Quốc khánh Hong Kong: Hàng triệu khách du lịch từ đại lục đã đến thăm nhưng sức chi tiêu của họ đã giảm so với thời kỳ trước đại dịch".
Ông Lý cho biết chủ đề của kỳ nghỉ Quốc khánh năm nay là “du lịch tiết kiệm”.
"Loại hình du lịch này ngày nay được gọi là du lịch giá rẻ. Tại sao người Trung Quốc ngần ngại chi nhiều tiền hơn? Đó là vì họ không có hy vọng gì cho tương lai. Mọi người đều nhận ra rằng những thách thức kinh tế mà Trung Quốc phải đối mặt không phải ở tương lai xa; chúng đang ở ngay đây rồi".
Ông nói: “Do cảm nhận về tính cấp bách, mọi người mạo hiểm ra ngoài khi vẫn còn cơ hội. Do đó, nhiều người lựa chọn các chuyến đi trong ngày, đi và về trong cùng một ngày để tránh chi phí ăn ở”.
Ông Wang, một cư dân Thượng Hải, nói với The Epoch Times vào ngày 3/10 rằng mọi người hiện đang giữ chi phí du lịch ở mức tương đối thấp, thường dao động từ 100 CNY (khoảng 14 USD) đến 200 CNY (khoảng 28 USD) mỗi ngày.
“Trước đây, mọi người chi nhiều hơn – 500 CNY [khoảng 70 USD], 600 CNY [khoảng 83 USD] hoặc hơn 1.000 CNY [khoảng 140 USD] một ngày – và thường ở trong các khách sạn 4 sao và 5 sao", ông Wang nói.
“Bây giờ người dân thường không có tiền, và không dám đến những nơi cao cấp tiêu tiền. Họ không dám tiêu tiền nếu họ có tiền”.
Ông lưu ý rằng tầng lớp trung lưu đang chịu áp lực tài chính đáng kể và "mọi người không lạc quan về tương lai. Với hoàn cảnh hiện tại, họ do dự hoặc không muốn chi tiêu, thay vào đó tập trung vào việc tiết kiệm tiền".
-
- Một khu mua sắm bán lẻ ở Bắc Kinh vào ngày 18/4/2023. (Ảnh: Kevin Frayer/Getty Images)
Bà Li, một cư dân ở siêu thành phố Trùng Khánh, nói với The Epoch Times: “Về cơ bản, người dân địa phương không đi ra ngoài [du lịch]. Nhiều nơi làm việc thuộc sở hữu của nhà nước ở Trùng Khánh không có tiền trả lương”.
“Rất nhiều người thất nghiệp và không thể tìm được việc làm. Nhiều cửa hàng đóng cửa”.
Bà nói: “Trong kỳ nghỉ lễ, rất nhiều người đi ra ngoài. Đáng chú ý là có ít người mua sắm hơn. Nhiều người chỉ đi chơi [trong cửa hàng] và không mua bất cứ thứ gì”.
Tác động ngắn hạn và hạn chế
Các chuyên gia chỉ ra rằng du lịch chỉ chiếm một phần nhỏ nhu cầu nội địa của Trung Quốc và không thể tạo ra kích thích đáng kể đối với nền kinh tế.
Ông Huang cho biết: “Ngay cả trong thời kỳ hoàng kim, ngành du lịch của Trung Quốc chỉ chiếm khoảng 3% đến 4% GDP của Trung Quốc”.
"Du lịch không đóng vai trò là động lực chính cho tăng trưởng lợi nhuận. Thay vào đó, nó phát sinh do điều kiện kinh tế được cải thiện khi người dân có cả thời gian và nguồn tài chính để chi tiêu. Nó cấu thành tiêu dùng thứ cấp chứ không phải tiêu dùng sơ cấp. Hơn nữa, một phần lớn du lịch Trung Quốc phụ thuộc vào khách du lịch nước ngoài đến thăm Trung Quốc”, ông nói.
Ông Huang tin rằng du lịch trong nước vào các ngày lễ chỉ mang một tác động ngắn hạn và hạn chế trong việc kích thích nền kinh tế.
-
- Người mua hàng tại một khu chợ ngoài trời ở Thẩm Dương, tỉnh Liêu Ninh phía đông bắc Trung Quốc, vào ngày 10/7 /2023. (Ảnh: STR/AFP qua Getty Images)
Ông nói: "Hiện tại, tổng mức tiêu dùng đã giảm, dẫn đến lợi nhuận giảm đáng kể. Ví dụ, trước đây, chi 100 tỷ CNY có thể mang lại lợi nhuận 20%, nhưng hiện tại, lợi nhuận đã giảm xuống chỉ còn 5%. Điều này đồng nghĩa với một lợi ích kinh tế ít ỏi khoảng 5%, đóng góp chỉ 5% cho nền kinh tế địa phương".
Ông Lý cũng có quan điểm tương tự. Ông nói: “Môi trường kinh doanh hiện tại [ở Trung Quốc] không tốt lắm. Thật khó để hình dung rằng chỉ riêng tuần nghỉ lễ có thể thúc đẩy mức tiêu dùng tổng thể”.
“Vấn đề lớn nhất [của nền kinh tế Trung Quốc] là người dân không có niềm tin vào tương lai - không có hy vọng, không có tầm nhìn cho tương lai”.
Theo The Epoch Times
Bảo Nguyên biên dịch
