Hôm thứ Hai (26/6), Nhà Trắng đã kêu gọi Trung Quốc ngừng ủng hộ cuộc xâm lược Ukraine của Moscow, sau khi cuộc binh biến chóng vánh của Wagner đã khiến cán cân chính trị trong nước của Nga rơi vào tình trạng bất ổn. Đáp lại, Bắc Kinh khẳng định 'đó là công việc nội bộ của Nga' và sẽ tiếp tục ủng hộ Moscow.
Washington kêu gọi Bắc Kinh ngừng ủng hộ cỗ máy chiến tranh của Moscow
Theo phát ngôn viên John Kirby của Hội đồng An ninh quốc gia Nhà Trắng, chính quyền ông Biden đang theo dõi sát sao tình hình nhưng vẫn chưa đánh giá được cuộc binh biến mới đây của Tập đoàn Wagner, một tập đoàn quân sự tư nhân nổi tiếng của Nga, sẽ ảnh hưởng như thế nào đến Nga, Ukraine và các quốc gia châu Âu khác.
Nhà Trắng cũng không chắc liệu “cuộc nổi loạn” này của Wagner có khiến Bắc Kinh do dự hơn trong việc ủng hộ Điện Kremlin hay không.
Khi trả lời câu hỏi của The Epoch Times tại một cuộc họp báo, ông Kirby cho biết tương lai của mối quan hệ Washington - Moscow còn phụ thuộc vào giới lãnh đạo Bắc Kinh.
Ông Kirby tuyên bố: “Chúng tôi không muốn chứng kiến bất kỳ quốc gia nào ủng hộ ông Putin và giúp ông ta dễ dàng sát hại người dân Ukraine”.
"Chúng tôi muốn mọi quốc gia trên hành tinh chung tay cùng chúng tôi và thực sự thực thi các biện pháp trừng phạt [quốc tế] đang được áp dụng… cũng như không cho phép ông Putin tiếp tục vận hành cỗ máy chiến tranh của mình. Và chúng tôi đã thông báo điều này không chỉ với Trung Quốc mà còn với các quốc gia khác trên toàn thế giới".
Kể từ khi cuộc binh biến chóng vánh của Wagner kết thúc hôm 24/6, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã phá vỡ sự im lặng khi tuyên bố trong một bài phát biểu trên truyền hình hôm 26/6 rằng các thủ lĩnh của cuộc nổi dậy của Wagner sẽ phải đối mặt với hậu quả.
Trong bài phát biểu của mình, ông Putin gọi hành động của Wagner là "đâm sau lưng" và tuyên bố sẽ đập tan cái mà ông gọi là "sự nổi loạn".
Người đứng đầu Điện Kremlin nhấn mạnh: "Rõ ràng, những hành động chia rẽ khối đoàn kết của chúng ta thực chất là phản bội nhân dân ta, phản bội đồng chí của ta… Đây là một nhát dao sau lưng đất nước ta, nhân dân ta".
Tổng thống Nga cũng yêu cầu các cơ quan thực thi pháp luật của nước này thực hiện các biện pháp kiên quyết nhằm lập lại trật tự.
“Chúng ta đang chiến đấu vì cuộc sống và sự an toàn của người dân, vì chủ quyền và độc lập của nước Nga”, Tổng thống Putin nhấn mạnh, đồng thời kêu gọi các công dân hợp lực và gạt bỏ mọi chia rẽ có thể bị lợi dụng bởi các đối thủ nước ngoài.
Hôm 24/6, nhóm Wagner đã khởi xướng một cuộc binh biến vũ trang chống lại Điện Kremlin dưới sự chỉ đạo của ông Yevgeny Prigozhin, thủ lĩnh của tập đoàn Wagner và từng là đồng minh đáng tin cậy của ông Putin.
Hôm 24/6, ông trùm Wagner đã ra lệnh cho các binh sĩ của mình ngừng hoạt động và trở về căn cứ. Động thái này được cho là một phần của thỏa thuận, trong đó các cáo buộc hình sự chống lại ông sẽ được bãi bỏ để đổi lấy việc ông đồng ý sống lưu vong ở nước láng giềng Belarus.
Mỹ nói ‘không liên quan’ đến cuộc nổi dậy của Wagner
Trong một sự kiện tại Nhà Trắng hôm 26/6, Tổng thống Joe Biden cũng bình luận về cuộc nổi dậy ngắn ngủi của Wager rằng Mỹ không liên quan đến cuộc nổi dậy của tập đoàn quân sự tư nhân Wagner ở Nga; đồng thời nói thêm rằng Washington đã liên lạc chặt chẽ với các đồng minh để chuẩn bị cho nhiều kịch bản có thể xảy ra.
"Chúng tôi đi đến nhất trí rằng cần phải đảm bảo không cho ông Putin một lý do nào để đổ lỗi sự việc này cho phương Tây hoặc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Chúng tôi đã nói rõ rằng chúng tôi không tham gia, chúng tôi không liên quan gì đến sự việc này", ông Biden nhấn mạnh.
Ông Biden cho biết: “Vẫn còn quá sớm để đưa ra kết luận chắc chắn về việc chuyện này sẽ thế nào. Kết quả cuối cùng của tất cả những điều này vẫn còn phải xem. Nhưng dù điều gì xảy ra tiếp theo, tôi sẽ tiếp tục đảm bảo rằng các đồng minh và đối tác của chúng ta thống nhất chặt chẽ với nhau trong cách chúng ta hiểu và ứng phó với các tình huống”.
Bắc Kinh: 'Đó là công việc nội bộ của Nga'
Trong khi đó, Bắc Kinh đã theo dõi sát sao tình hình và bày tỏ sự ủng hộ đối với ông Putin sau cuộc nổi dậy của Wagner. Cuộc binh biến này tuy ngắn ngủi nhưng có tác động to lớn và đặt ra thách thức đáng kể đối với quyền lực của nhà lãnh đạo Nga.
“Đó là công việc nội bộ của Nga. Là một quốc gia láng giềng thân thiện, đối tác hợp tác chiến lược toàn diện trong kỷ nguyên mới, Trung Quốc hỗ trợ Nga bảo vệ sự ổn định quốc gia đạt được sự phát triển và thịnh vượng”, Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố hôm 25/6.
Cùng với đó, Bộ Ngoại giao Nga nhấn mạnh rằng quan hệ song phương giữa Moscow và Bắc Kinh là “có tính chất bí mật”.
“Các bên đánh giá cao tình trạng hiện tại của quan hệ Trung - Nga, khẳng định sẵn sàng hợp tác để củng cố quan hệ một cách nhất quán”, Bộ Ngoại giao Nga nhấn mạnh.
Hôm 25/10, Ngoại trưởng Trung Quốc Tần Cương đã tổ chức một cuộc họp với Thứ trưởng Ngoại giao Nga Andrey Rudenko tại Bắc Kinh để thảo luận về "quan hệ Trung - Nga và các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm", theo Bộ Ngoại giao Trung Quốc. Ông Rudenko cũng tổ chức "các cuộc tham vấn theo lịch trình” với Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Mã Triêu Húc (Ma Zhaoxu).
Huyền Anh tổng hợp
