Trong một bài phát biểu trên truyền hình, Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định rằng những kẻ cầm đầu cuộc binh biến Wagner sẽ bị đưa ra trước công lý. Đây là tuyên bố công khai đầu tiên của ông Putin kể từ khi cuộc nổi loạn của nhóm lính đánh thuê kết thúc trong một thỏa thuận vào ngày 24/06.
Vài ngày trước, khi cuộc binh biến đang diễn ra, ông Putin đã có một bài phát biểu nảy lửa. Trong đó, nhà lãnh đạo Nga gọi hành động của thủ lĩnh Wagner là “đâm sau lưng” và cam kết sẽ đập tan những gì mà ông mô tả là "nổi loạn".
Ông Yevgeny Prigozhin, thủ lĩnh của Wagner, vào ngày 24/06 đã ra lệnh cho đội quân vốn đang tiến nhanh đến Moscow của mình dừng lại và quay trở về căn cứ như một phần của thỏa thuận với chính phủ Nga. Theo thỏa thuận, các cáo buộc hình sự đối với ông Prigozhin sẽ được bãi bỏ nếu ông đồng ý sống lưu vong ở nước láng giềng Belarus.
Nhưng trong bài phát biểu vào ngày 26/06, ông Putin đã lên án những người lãnh đạo cuộc nổi loạn và “hoạt động tội phạm của họ” - “điều làm suy yếu đất nước”; đồng thời cam kết sẽ đưa “những kẻ tổ chức cuộc nổi dậy ra trước công lý”.
Những gì ông Putin nói dường như đi ngược lại với thông tin trước đó rằng các cáo buộc hình sự đối với ông Prigozhin sẽ được bãi bỏ.
Nhà lãnh đạo Nga nói thêm rằng “bất kỳ nỗ lực nào nhằm kích động tình trạng bất ổn chắc chắn sẽ thất bại”, đồng thời khẳng định cuộc binh biến sẽ bị ngăn chặn trước khi nó đến được Moscow vì Điện Kremlin đã sẵn sàng và đã đưa ra mọi “quyết định cần thiết để vô hiệu hóa mối đe dọa”.
Ông Putin cho biết hầu hết các chiến binh Wagner đều là người yêu nước và "bằng cách quay trở lại [căn cứ], họ đã tránh bị đổ máu thêm”.
Tổng thống Nga nói thêm rằng ông sẽ cho phép các chiến binh Wagner chuyển đến Belarus nếu họ muốn, hoặc ký hợp đồng với bộ quốc phòng Nga, hoặc đơn giản là trở về với gia đình của họ. Ông nói: “Lời tôi đã hứa sẽ được thực hiện".
Ông Putin đã tổ chức một cuộc họp với Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu và những người đứng đầu Bộ Nội vụ, Cơ quan An ninh Liên bang, Lực lượng Vệ binh Quốc gia Nga và Ủy ban Điều tra, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết sau bài phát biểu của tổng thống.
Vài giờ trước bài phát biểu rất được mong đợi của ông Putin, đã có nhiều đồn đoán xoay quanh việc liệu thỏa thuận ngừng bắn giữa Điện Kremlin và tập đoàn lính đánh thuê Wagner có được duy trì hay không sau khi thủ lĩnh lưu vong của Wagner đã phá vỡ sự im lặng bằng cách nói rằng ông ấy không cố gắng lật đổ Tổng thống Putin.
Ông Prigozhin phá vỡ im lặng
Vào ngày 26/06, ông Prigozhin đã phá vỡ sự im lặng kéo dài 2 ngày của mình. Trong một tin nhắn âm thanh trên kênh Telegram, ông nói việc Wagner tiến đến Moscow không phải là một âm mưu đảo chính, mà là một cuộc “diễu hành” phản đối.
“Mục đích của cuộc tuần hành là để ngăn chặn việc PMC Wagner bị hủy diệt và đưa ra trước công lý những kẻ, thông qua các hành động thiếu chuyên nghiệp, đã phạm vô số sai lầm trong chiến dịch quân sự đặc biệt”, ông Prigozhin nói trong tin nhắn âm thanh.
Nga gọi hành động của họ ở Ukraine là một “chiến dịch quân sự đặc biệt” nhằm “khử phát xít” và phi quân sự hóa nước láng giềng - đất nước mà Nga cáo buộc đang tìm cách trở thành bức tường thành của NATO ở biên giới Nga, đe dọa đến an ninh của Moscow.
Vài ngày trước đó, ông Prigozhin đã bắt đầu cuộc chiến chống lại Bộ Quốc phòng Nga sau khi xảy ra một cuộc tấn công được cho là do quân đội Nga thực hiện, nhằm vào doanh trại lính đánh thuê của ông. Ông Prigozhin cáo buộc chính Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu đã ra lệnh tiến hành cuộc tấn công này.
Trong một diễn biến đáng kinh ngạc vào cuối ngày binh biến, cuộc tiến công của Wagner vào Moscow đã đột ngột dừng lại nhờ một thỏa thuận do Belarus làm trung gian. Theo đó, ông Putin được cho là sẽ đảm bảo rằng quân Wagner được ân xá và ông Prigozhin chuyển đến nước láng giềng Belarus.
Người đứng đầu Wagner vào ngày 24/06 cho biết ông đã ra lệnh cho quân của mình quay trở lại căn cứ của họ ở Ukraine và tiếp tục chiến đấu ở đó; trong khi Văn phòng Tổng thống Belarus, bên trung gian của thỏa thuận, đề nghị hủy bỏ các cáo buộc hình sự đối với ông Prigozhin.
Sau khi thỏa thuận ngừng bắn được công bố vào ngày 24/06, ông Prigozhin rời khỏi Rostov-on-Don.
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vấn đề không chắc chắn xung quanh số phận của thỏa thuận ngừng bắn Wagner - Kremlin. Nhiều bài báo phát hành vào cuối tuần qua đã trích dẫn các nguồn ẩn danh trong Văn phòng Tổng Công tố Nga rằng các cáo buộc hình sự đối với ông Prigozhin trên thực tế không được bãi bỏ.
Cũng trong ngày 26/06, Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin công khai thừa nhận rằng Nga đang phải đối mặt với “thách thức về sự ổn định của đất nước”; ông kêu gọi người dân hãy trung thành với chính phủ.
Wagner ở Ukraine
Tập đoàn Wagner, tên chính thức là PMC Wagner (công ty quân sự tư nhân Wagner), là một tổ chức bán quân sự của Nga.
Trong bối cảnh "chiến dịch quân sự đặc biệt" của Nga ở Ukraine, lực lượng Wagner đã cung cấp cho Điện Kremlin sự hỗ trợ quan trọng, thực hiện phần lớn các cuộc giao tranh ác liệt nhất ở khu vực Donbas và chịu thương vong đáng kể trong cuộc chiến giành Bakhmut.
Tuy nhiên, trong quá trình Wagner can dự vào chiến tranh tại Ukraine, ông Prigozhin ngày càng mâu thuẫn với giới lãnh đạo quân sự của Nga.
Những thất bại trên chiến trường ở Ukraine, bao gồm cả số thương vong đáng kể của quân Wagner trong các cuộc đấu súng đẫm máu để giành Bakhmut, khiến ông Prigozhin đưa ra một loạt cáo buộc chống lại giới quân sự Nga, bao gồm việc họ không cung cấp đủ đạn dược cho Wagner.
Vào ngày 23/06, trên kênh Telegram của mình, ông Prigozhin cáo buộc rằng ông Shoigu đã "tiêu diệt" các máy bay chiến đấu của Wagner trong một cuộc không kích được cho là do quân đội Nga thực hiện; ông Prigozhin sau đó kêu gọi tổ chức một cuộc binh biến vũ trang.
Theo The Epoch Times
Xuân Hoa biên dịch
