Hơn hai năm áp dụng các chính sách "zero-COVID" nghiêm ngặt đã làm trầm trọng thêm sự suy thoái kinh tế của Trung Quốc và các vấn đề xã hội khác...
Theo Ủy ban Y tế Quốc gia Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (CHND Trung Hoa), đại dịch COVID-19 đã “có tác động rõ ràng đến kế hoạch kết hôn và sinh con của một số người”, như Reuters đưa tin vào ngày 22/08.
Kể từ khi đợt bùng phát đầu tiên của virus SARS-CoV-2 bắt nguồn từ Vũ Hán, hàng trăm triệu người Trung Quốc đã phải trải qua một số hình thức phong tỏa do chính phủ áp đặt, với nhiều thành phố đã phải chịu nhiều tuần áp dụng chính sách “zero-COVID”.
Chính sách phong tỏa và việc gián đoạn kinh tế đã thêm vào "những thay đổi sâu sắc" - Ủy ban cho biết. Trong vài thập niên qua, Trung Quốc chứng kiến tỷ lệ sinh của đất nước giảm mạnh trong khi kinh tế được hiện đại hóa và tiêu chuẩn xã hội được nâng cao để người dân có thể thoải mái có con.
Những “thay đổi sâu sắc” đó đã khiến ngày càng nhiều phụ nữ Trung Quốc từ bỏ hôn nhân và con cái, nếu không muốn nói là hoàn toàn từ bỏ mong muốn lập gia đình.
Ủy ban nói thêm trong phản hồi gửi qua fax của mình cho cuộc điều tra của Reuters rằng việc thanh niên di cư đến các khu vực thành thị, những năm dài dành cho việc học tập và bối cảnh nghề nghiệp cạnh tranh cao đều ảnh hưởng đến nhân khẩu học của Trung Quốc.
Hơn hai năm áp dụng các chính sách “zero-COVID” nghiêm ngặt đã làm tăng thêm sự suy thoái kinh tế đáng lo ngại của Trung Quốc và các thách thức xã hội khác. Trường học, nơi làm việc, nhà hàng, quán bar, và tất cả các loại ngành công nghiệp và địa điểm công cộng đã bị phong tỏa và tạm ngưng hoạt động theo chính sách này trong một thời gian khá dài. Việc này đã làm tê liệt nền kinh tế và thúc đẩy sự phẫn nộ ngày càng tăng của công chúng.
-
- Các cô gái nhận đồ uống mang đi bên hàng rào tại một khu vực nguy cơ trung bình vào ngày 19/06/2022 ở Thượng Hải, Trung Quốc. Các chính sách nghiêm ngặt “zero-COVID” đã áp đặt những hạn chế nghiêm trọng đối với các doanh nghiệp Trung Quốc, gây áp lực lớn hơn cho xã hội và giới trẻ. (Ảnh: Hugo Hu / Getty Images)
Sự đảo ngược chính trị
Trung Quốc có sẽ sớm mất danh hiệu quốc gia đông dân nhất thế giới vào tay Ấn Độ, quốc gia tính đến ngày 01/07/2021 có 1,393 tỷ người.
Theo một bài báo của Ủy ban Y tế Quốc gia được công bố ngày 01/08 trên tạp chí thân với chế độ, Cầu thị, dân số Trung Quốc 1,4 tỷ người mạnh chỉ tăng 480.000 người từ cuối năm 2020 đến cuối năm 2021.
Mức tăng dân số hàng năm từ 2020 đến 2021 của Trung Quốc chỉ là 480.000 người đã cho thấy mức độ nghiêm trọng của xu hướng này. Trong khi đó, theo số liệu được ghi nhận vào năm 2016, Trung Quốc có thêm tổng cộng 9,06 triệu người, điều này có nghĩa là tăng trưởng dân số giảm gần 19 lần chỉ trong một vài năm.
Bài báo cảnh báo rằng đến năm 2025, dân số Trung Quốc sẽ bắt đầu thu hẹp lại. Theo Ủy ban y tế, tổng tỷ lệ sinh của Trung Quốc - hay số con trung bình mà mỗi phụ nữ dự kiến sẽ sinh - hiện đã giảm xuống dưới 1,3.
2,1 trẻ em trên một phụ nữ được coi là TFR tối thiểu cần thiết để ngăn chặn sự suy giảm dân số.
Ủy ban Y tế Quốc gia đã im lặng về vai trò của chính sách một con lâu đời của Bắc Kinh trong việc thúc đẩy sự gia tăng dân số của Trung Quốc. Bắt đầu từ năm 1979, Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã áp đặt những hạn chế rộng rãi đối với việc sinh con, dẫn đến hàng trăm triệu người bị cưỡng bức phá thai, triệt sản, trẻ sơ sinh bị bỏ rơi hoặc bị sát hại và các ca sinh “bị ngăn chặn” khác.
-
- Trẻ em đang chơi trong sân chơi của một trường tiểu học ở đường Hong Ying, Tây An. Trong khi các cặp vợ chồng đã kết hôn hiện được phép sinh con thứ ba ở Trung Quốc, Đảng Cộng sản đang thúc đẩy các đảng viên của mình làm gương, mặc dù nhiều người nói rằng họ không thể đủ khả năng nữa nếu không được hỗ trợ tài chính. (Hình ảnh: TIM GRAHAM / Getty Images)
Mặc dù TFR của Trung Quốc giảm xuống dưới 2,1 vào năm 1992, Đảng đã chậm thay đổi chính sách của mình; chỉ trong năm 2016, giới hạn một con đã được sửa đổi để cho phép hai con cho mỗi cặp vợ chồng.
Theo luật mới được thông qua vào tháng 05/2021, các cặp vợ chồng Trung Quốc hiện được phép có ba con và tuyên truyền đã chuyển từ luận điệu chống chủ nghĩa sinh sản sang khuyến khích nhiều người giàu hơn vì lợi ích của đất nước.
Tuy nhiên, những lời kêu gọi này không có tác dụng rõ ràng khi giới trẻ Trung Quốc ngày càng cho rằng việc có một đứa con cũng là một thách thức. Hiện tượng “tiến hóa” (內 卷, nei juan ) do văn hóa làm việc “996” hoặc “007” mang tính cạnh tranh cao, nguồn việc làm bị thu hẹp và áp lực lớn để có được của cải vật chất đã khiến nhiều thanh niên “nằm thẳng”, theo đuổi lối sống tối giản không bao gồm hôn nhân và con cái.
Bẫy nhân khẩu học
Trong khi sự suy giảm nhân khẩu học không diễn ra nhanh chóng, các quốc gia không có đủ trẻ em để thay thế dân số già phải vật lộn để duy trì sự thịnh vượng kinh tế khi số lượng lao động hiện có giảm xuống, đẩy tuổi nghỉ hưu lên cao, giảm phúc lợi xã hội và đặt gánh nặng lớn hơn lên số lượng đang giảm dần của thanh niên - bao gồm cả phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ - thúc đẩy một vòng luẩn quẩn.
Tỷ suất sinh theo chu kỳ của CHND Trung Hoa tương đương với tỷ lệ sinh của các nước phát triển khác trong khu vực Đông Á. Nhật Bản, quốc gia được coi là xã hội già hóa kể từ cuối những năm 1980, có TFR là 1,37 vào năm 2022. Theo CIA , Đài Loan ước tính mỗi phụ nữ sẽ có 1,08 con, trong khi Hàn Quốc có TFR thấp nhất trên trái đất, giảm xuống chỉ 0,81 trẻ em trên một phụ nữ vào cuối năm 2021.
Ít giàu có hơn so với các nước láng giềng ở phía bắc, Việt Nam duy trì TFR chỉ hơn 2 vào năm 2019. Trong khi đó, phụ nữ ở Triều Tiên, quốc gia độc tài biệt lập luôn thiếu lương thực, vẫn có thể sinh trung bình 1,9 con.
Minh Đăng
Theo Vision Times
