Trong khi ngành may mặc Trung Quốc bị ảnh hưởng nặng nề bởi COVID-19 và chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, Bangladesh lại đang nổi lên mạnh mẽ như một điểm đến của đơn đặt hàng may mặc từ EU. Lợi thế của nước này là nguồn lao động dồi dào và quyền tiếp cận không hạn chế vào thị trường EU.
Đại dịch COVID-19 và chiến tranh thương mại Mỹ - Trung đang khiến nhiều đơn đặt hàng quần áo từ quốc tế của Trung Quốc bị hủy bỏ và được chuyển đến Bangladesh - nhà xuất khẩu gia công hàng may mặc lớn thứ hai thế giới.
Ông Ahsan H. Mansur, Giám đốc điều hành Viện Chính sách Bangladesh, cho biết Bangladesh dự kiến sẽ vượt qua Trung Quốc để trở thành nhà xuất khẩu hàng may mặc lớn nhất của thị trường EU.
Theo dữ liệu của Eurostat, trong 9 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu hàng may mặc của Bangladesh sang EU đạt 19,4 tỷ USD, tăng gần 42% so với cùng kỳ năm ngoái; trong khi xuất khẩu của Trung Quốc trong cùng kỳ tăng khoảng 22% lên 25,5 tỷ USD.
Nikkei Asia đưa tin hồi giữa tháng 2 rằng với lượng lớn đơn đặt hàng tràn vào từ châu Âu, ngành sản xuất hàng may sẵn (RMG) của Bangladesh vươn lên chiếm gần 1/5 GDP của đất nước và hơn 80% tổng doanh thu xuất khẩu của nước này. Những khách hàng EU tìm đến Bangladesh gồm có H&M, Zara, Primark, G-Star Raw và Marks & Spencer.
Với dân số gần 170 triệu người, Bangladesh có lực lượng lao động dồi dào. Hơn nữa, đây là một trong khoảng 45 quốc gia đang phát triển có quyền tiếp cận không hạn chế vào tất cả các thị trường của EU, ngoại trừ thị trường vũ khí và đạn dược. Ngược lại, các nhà xuất khẩu Trung Quốc phải nộp thuế khi bán hàng sang các nước EU.
Ông Mansur nói với Nikkei Asia rằng thị phần của Bangladesh hiện gần bằng thị phần xuất khẩu của Trung Quốc sang EU. Ông tin rằng nước này sẽ vượt Trung Quốc để trở thành nước xuất khẩu lớn nhất sang EU trong vòng 4-5 năm tới.
“Thị phần hàng may sẵn của Trung Quốc đang giảm trên toàn thế giới. Tôi cho rằng bảo vệ thị phần này không phải mối quan tâm chiến lược của Trung Quốc vì nước này hiện đang tập trung vào phát triển và sản xuất hàng hóa có giá trị cao hơn như ô tô điện. Vì vậy, họ không còn tập trung vào ngành may mặc như trước nữa”, ông nói.
Có ít nhất 4.600 nhà máy gia công hàng may mặc ở Bangladesh sử dụng khoảng 4,1 triệu lao động. Hầu hết hàng may mặc được gia công ở Bangladesh được xuất khẩu sang các nhà bán lẻ ở châu Âu, Mỹ và Canada.
Ảnh hưởng nặng nề bởi zero-COVID
Ngành công nghiệp gia công và xuất khẩu hàng may mặc của Trung Quốc đã trải qua sự sụt giảm đáng kể trong ba năm qua do chính sách “zero-COVID” hà khắc của nước này.
Có một câu nói trong ngành may mặc của Trung Quốc: Trung Quốc là chỉ báo của ngành may mặc toàn cầu; Quảng Châu là chỉ báo cho ngành may mặc của Trung Quốc và Khu Kinh doanh Dệt may Zhongda là chỉ báo cho ngành may mặc của Quảng Châu.
Khu Kinh doanh Dệt may Zhongda và khu vực xung quanh là một chuỗi công nghiệp may mặc khổng lồ bao gồm hơn 30.000 nhà sản xuất và bán lẻ hàng may mặc, tạo cơ hội việc làm cho hơn 300.000 lao động.
Theo cổng thông tin NetEase của Trung Quốc, trước khi dịch COVID-19 bùng phát vào năm 2020, có gần 23.000 cửa hàng vải trong khu kinh doanh dệt may, với khối lượng giao dịch hàng năm ước tính vượt quá 200 tỷ CNY (nhân dân tệ) (28,972 tỷ USD). Các sản phẩm hoàn chỉnh đã được xuất khẩu sang Mỹ, Ý, Tây Ban Nha, Nhật Bản và nhiều nước khác trên thế giới.
Tuy nhiên, trong ba năm qua, dưới các biện pháp phong tỏa do COVID-19, khu kinh doanh dệt may đã phải đóng cửa nhiều lần, đồng thời tất cả hoạt động bán buôn và hậu cần đều bị đình chỉ. Tình trạng này cũng giáng một đòn nặng nề vào thị trường may mặc xung quanh.
Yang Kai (tên giả), chủ một cửa hàng quần áo ở quận Bạch Vân, thành phố Quảng Châu, nói với The Epoch Times vào ngày 05/03 rằng chính sách kiểm soát và phòng chống dịch bệnh kéo dài trong 3 năm của chính quyền Trung Quốc, đặc biệt là chính sách zero-COVID, đã khiến toàn bộ thành phố rơi vào bế tắc và chuỗi cung ứng sản xuất quần áo đã bị phá vỡ. Kết quả là, các đơn đặt hàng đã bị hủy bỏ, các nhà máy ngừng hoạt động và một số lượng lớn người dân bị mất việc làm. Nhiều công ty nước ngoài đã rút khỏi Trung Quốc và chuyển sang các nước Đông Á.
“Các dãy cửa hàng trong con hẻm của chúng tôi đã đóng cửa. Các đơn đặt hàng nước ngoài đã mất, và các đơn đặt hàng trong nước khan hiếm”, Yang nói. “Ngôi làng đô thị sầm uất một thời giờ trở nên hoang tàn. Mặc dù bây giờ nó đã mở cửa cho doanh nghiệp, nhưng không có đơn đặt hàng nào cả. Không có hy vọng”.
Theo The Epoch Times
Bảo Nguyên biên dịch
