Vừa qua, Ngân hàng Nhà nước đề xuất thay đổi phương án sản xuất vàng miếng, bỏ cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng để tạo ổn định thị trường vàng trong nước, ổn định kinh tế vĩ mô, thị trường ngoại tệ.
Tối ngày 20/3, tại cuộc họp bàn giải pháp quản lý thị trường kim loại quý, Ngân hàng Nhà nước đề xuất thay đổi phương án sản xuất vàng miếng, bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, cấp phép sản xuất vàng miếng cho một số doanh nghiệp đủ điều kiện.
Việc này xuất phát từ thực tế, giá vàng miếng SJC chênh lệch cao so với quốc tế, cũng như các loại vàng miếng khác, trang sức, mỹ nghệ.
Tuy nhiên, hiện vẫn còn tồn tại chênh lệch cao giữa giá vàng miếng SJC so với các loại vàng miếng khác, vàng trang sức mỹ nghệ 99,99% và giá vàng quốc tế.
Mặc dù giải pháp Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng là giải pháp quan trọng để kiểm soát chặt chẽ nguồn cung, nhưng từ năm 2014 đến nay, Ngân hàng Nhà nước chưa tổ chức đấu thầu bán vàng miếng tăng cung trên thị trường.
Do vậy, sau gần 10 năm, nguồn cung vàng miếng SJC trên thị trường hạn chế có thể là một trong những nguyên nhân khiến chênh lệch giữa giá vàng miếng SJC và quốc tế duy trì ở mức cao.
Theo Ngân hàng Nhà nước, việc có mở rộng cấp phép sản xuất vàng miếng hay không thì phải dựa trên phân tích, đánh giá rất kỹ các tác động đối với tỷ giá, ngoại hối, kinh tế vĩ mô, tâm lý người dân. Đồng thời, chính sách mới cũng phải góp phần ổn định thị trường vàng trong nước, ổn định kinh tế vĩ mô, thị trường ngoại tệ.
Sau đề xuất của lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước, các ý kiến tại cuộc họp cho rằng, cần kịp thời sửa đổi, bổ sung chính sách, đánh giá tổng thể chính sách, thị trường vàng, công tác quản lý khuôn sản xuất vàng SJC. Mở rộng doanh nghiệp sản xuất vàng.
Vàng tạo sóng, người dân xếp hàng
Đến sáng 22/03, giá vàng SJC công bố tại Công ty vàng bạc đá quý Sài Gòn chỉ còn 78.2-80.2 triệu đồng/lượng ở chiều mua vào - bán ra, giảm đến 1.8 triệu đồng/lượng so với chiều ngày 21/03.
Dù cũng giảm nhẹ, giá vàng nhẫn vẫn neo ở giá cao tại 67.9-69.2 triệu đồng/lượng ở chiều mua - bán.
Sau khi Ngân hàng Nhà nước đề xuất bỏ độc quyền sản xuất, giá vàng SJC trong nước đã “đánh võng”. Chỉ trong ngày 21/3, giá vàng SJC đã được điều chỉnh tới 4 lần, với mức tăng, giảm gần 1 triệu đồng/lượng. Trong khi đó, người dân mua vàng theo tâm lý đám đông, người chờ tăng chốt lời, người chờ giảm để mua vào.
Mở cửa phiên giao dịch sáng ngày 21/3, giá vàng thế giới lên mức kỷ lục 2.200 USD/ounce đã kéo giá vàng trong nước tăng theo. Vàng SJC tăng gần 1 triệu đồng/lượng, lên mức 82 triệu đồng/lượng. Giá vàng nhẫn tròn trơn tăng 1,5 triệu đồng/lượng, lên trên 70 triệu đồng/lượng.
Chỉ hơn 1 tiếng sau, giá vàng SJC quay đầu giảm về mức 81 triệu đồng/lượng. Tuy nhiên, đầu giờ chiều 21/3, giá vàng SJC lại tăng lên mức 81,8 triệu đồng/lượng. Đến 15h30 ngày 21/3, giá vàng SJC giảm về 80,1 triệu đồng/lượng.
Cũng trong ngày 21/3, Ngân hàng Nhà nước niêm yết tỷ giá trung tâm 23.399 đồng/USD. Tại ngân hàng thương mại, giá USD quanh mức 24.580 – 24.610 đồng/USD, giảm tới 615 đồng/USD. Đà giảm của tỷ giá USD xuất phát từ việc chỉ số USD Index đo lường sức mạnh của đồng USD so với 6 đồng tiền chủ chốt thế giới giảm về mức 103,5 điểm. Cùng với đó, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) giữ nguyên lãi suất tại cuộc họp vừa diễn ra.
Giá vàng tăng, người dân "rồng rắn" xếp hàng mua bán. Tại cửa hàng Bảo Tín Minh Châu (Trần Nhân Tông, Hà Nội), người dân phải xếp hàng lấy phiếu, chờ đến lượt. Ông Nguyễn Quân (Hoàn Kiếm, Hà Nội) mang bán 3 lượng vàng SJC cho biết, số vàng này ông mua khi giá gần 70 triệu đồng/lượng.
Ông Quân chia sẻ, giá vàng thế giới tăng, vàng SJC trong nước vượt 82 triệu đồng/lượng nên ông mang bán chốt lời. Số vàng này nhằm tích lũy, giá lên cao ông mang bán và chờ khi giảm sẽ mua sau.
Cùng đến cửa hàng vàng, bà Lê Hạnh (Hoàng Mai, Hà Nội) bán 5 lượng vàng. Trong đó, 3 lượng vàng SJC của bà Hạnh để lâu, bị vàng ố vỏ bên ngoài nên mất phí 300.000 đồng/lượng. Theo bà Hạnh, nhân viên cửa hàng vàng cho biết, quy định giao dịch vàng SJC nếu bị vàng ố lớp vỏ ngoài, cong vênh sẽ mất phí 300.000 đồng/lượng.
Đa số người dân đi bán vàng miếng SJC chốt lời. Trong khi đó, người dân mua vào chủ yếu lựa chọn vàng nhẫn tròn trơn. Cầm trên tay gần 200 triệu đồng tiền mặt, bà Phạm Hòa (Hai Bà Trưng, Hà Nội) cho biết, ngày Vía Thần tài (Mùng 10 tháng Giêng) mua 1 chỉ vàng cầu may với giá 6,5 triệu đồng. Kể từ đó tới nay, giá vàng liên tiếp tăng mạnh, trong khi lãi suất tiết kiệm 6 tháng khoảng 3%. Vì vậy, sau khi tất toán sổ tiết kiệm 200 triệu đồng, bà Hòa chọn mua nhẫn tròn trơn.
Bà Hòa cũng cho biết, đây là số tiền tiết kiệm để dưỡng già của vợ chồng bà. Lãi suất tiết kiệm giảm, giá vàng ngày càng tăng nên bà chuyển sang mua vàng tích trữ. Bà cho rằng về lâu dài, chắc giá vàng sẽ tăng thêm nữa.
Ngoài chuyển từ tiết kiệm sang mua vàng, nhiều người đi mua vàng theo tâm lý đám đông. Đa số khách hàng xếp hàng mua vàng là người cao tuổi, người đã về hưu. Ôm chặt túi tiền mặt gần 300 triệu đồng ở hàng ghế ngồi chờ đến lượt, bà Nguyễn Loan (Hoàng Mai, Hà Nội) mắt không rời bảng điện tử niêm yết giá vàng. Khi giá vàng SJC giảm 800.000 đồng /lượng về mức 81,2 triệu đồng/lượng, bà Loan chần chừ không biết nên mua hay không.
Bà Loan cho biết, cả tuần nay, giá vàng có xu hướng giảm nên bà chờ giảm thêm mới mua. Sáng nay, giá vàng tăng vọt, sợ vàng lại tăng giá tiếp nên bà xếp hàng chờ mua. Xếp hàng chưa đến lượt, giá vàng lại giảm. Giá vàng biến động liên tục, bà cũng băn khoăn không biết nên chốt mua hay chưa.
Chốt phiên giao dịch ngày 21/3, giá vàng SJC ở mức 78,8 - 80,8 triệu đồng/lượng, giảm 1,2 triệu đồng. Giá nhẫn tròn trơn 69,2 - 70,5 triệu đồng/lượng, tăng 1,8 triệu đồng/lượng. Công ty Bảo Tín Minh Châu cho biết, lượng khách mua vàng chiếm 55% tổng giao dịch và số khách hàng bán vàng chiếm 45% tổng khối lượng giao dịch.
