Báo cáo của Tổ chức Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) cho biết, nam giới được coi là nguồn mang virus HPV không triệu chứng và là yếu tố lây lan virus trong cộng đồng. Tỷ lệ nhiễm virus HPV ở nam giới là 1-73%, trong đó tỷ lệ nhiễm trong cộng đồng nam quan hệ đồng giới lên đến 64%.
Nghiên cứu cho thấy virus HPV là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư cổ tử cung, trong đó, khoảng 90 – 100% ca bệnh dương tính với HPV.
Nhiều người, đặc biệt là nam giới, nghĩ rằng virus HPV chỉ xuất hiện ở nữ giới. Tuy nhiên, chủng virus này cũng tiềm ẩn nguy cơ đáng kể đối với đàn ông.
Bác sĩ Chuyên khoa II Đoàn Văn Lợi Em, Trưởng khoa lâm sàng 3 Bệnh viện Da liễu TP.HCM, cho biết virus HPV có thể lây nhiễm cho bất kỳ ai, bất kể độ tuổi hoặc giới tính.
Bác sĩ Lê Quang Đạo, Bệnh viện chuyên khoa Nam học và Hiếm muộn Việt - Bỉ, cho hay hiện có hơn 40 loại virus HPV gây bệnh ở vùng sinh dục, đều có ảnh hưởng đáng kể đến cơ quan sinh dục của cả đàn ông và phụ nữ.
HPV sống ở đâu?
HPV là chữ viết tắt của Papillomavirus gây u nhú ở người, bao gồm một nhóm hơn 150 loại virus liên quan. Chúng có kích thước rất nhỏ, khó quan sát bằng kính hiển vi. Thay vì tự sinh sản, virus HPV cần xâm nhập vào một tế bào sống để từ đó tạo ra nhiều virus hơn.
Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ cho biết HPV chỉ có thể sống trong các tế bào biểu mô dạng vảy - thường thấy trên bề mặt da và niêm mạc, bao gồm:
- Âm đạo, cổ tử cung, âm hộ và hậu môn.
- Khí quản và phế quản.
- Lớp lót bên trong của mũi, miệng và cổ họng.
- Bên trong mí mắt.
- Bao quy đầu bên trong và niệu đạo của dương vật.
Hầu hết các loại virus HPV đều gây mụn cóc trên da, trong khi những loại khác chủ yếu được tìm thấy trên màng nhầy của cơ thể. Màng nhầy là lớp bề mặt ẩm lót các cơ quan và bộ phận mở ra như âm đạo, hậu môn, miệng và cổ họng.
Con đường lây nhiễm
HPV có thể lây truyền qua tiếp xúc da kề da, đặc biệt khi giao cấu.
Bất cứ ai đã quan hệ nam nữ đều có thể bị nhiễm virus HPV, tuy nhiên, người càng có nhiều bạn tình thì khả năng lây nhiễm càng cao hơn.
Mặc dù không quá phổ biến, nhưng virus HPV cũng có khả năng lây lan qua tiếp xúc bộ phận sinh dục mà không quan hệ.
Phần lớn người nhiễm virus HPV sẽ không có triệu chứng, do hệ thống miễn dịch đã tấn công và loại bỏ sự nhiễm trùng khỏi cơ thể. Tất nhiên, với người bị suy giảm miễn dịch, cơ thể không có khả năng loại bỏ được virus.
Nhiễm HPV có thể chia thành hai trường hợp:
- Nguy cơ thấp: Thường gây mụn cóc ở bộ phận sinh dục - xuất hiện trong vòng vài tuần hoặc vài tháng sau khi tiếp xúc với người có mang virus. Về đặc điểm, mụn cóc giống vết sưng nhỏ hoặc từng nhóm vết sưng ở vùng sinh dục, có thể nhỏ hoặc lớn, nổi lên hoặc phẳng, hoặc có hình dạng giống súp lơ. Mụn cóc có thể tự biến mất dù không được điều trị, hoặc cũng có thể tồn tại mà không thay đổi, hoặc tăng kích thước và số lượng. Loại lây nhiễm này ít khả năng chuyển hoá thành ung thư.
- Nguy cơ cao: Thường không có triệu chứng, loại lây nhiễm này làm tế bào thay đổi và có thể phát triển thành ung thư sau nhiều năm.
Chưa có phương pháp điều trị cho HPV
Bác sĩ Đạo khuyến cáo nam giới cần chăm sóc, quan sát kỹ bộ phận sinh dục để nhận ra sự bất thường trên dương vật, bìu hoặc xung quanh hậu môn. Nên khám ngay nếu thấy các dấu hiệu mụn, tổn thương, vết loét, thay đổi sắc tố da…
Khi xuất hiện triệu chứng đau ngứa, chất dịch chảy ra từ hậu môn, sưng hạch vùng hậu môn, chảy máu…, cần nghĩ đến nguy cơ mắc ung thư hậu môn.
Đối với ung thư dương vật, cần theo dõi các dấu hiệu đốm da khác màu trên cơ quan sinh dục; da vùng này dày lên hoặc xuất hiện u cục ở các mô của dương vật; mới đầu các u cục này thường không gây đau nhưng sau đó sẽ đau, thậm chí có thể gây chảy máu…
Bác sĩ Đạo cho biết chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu cho nhiễm virus HPV ở thời điểm hiện tại. Các phương pháp điều trị hiện tại chủ yếu tập trung vào loại bỏ tổn thương và nâng cao thể trạng cho người mắc.
Mặc dù vậy, những thay đổi của tế bào do nhiễm HPV như mụn cóc sinh dục… thì có thể điều trị. Những thay đổi tế bào tiền ung thư do HPV gây ra có thể phát hiện bằng xét nghiệm và điều trị. Ung thư cổ tử cung, hậu môn và bộ phận sinh dục cũng có thể điều trị.
Hoàng Tuấn (tổng hợp)
