Có giả thuyết về việc chuyến bay MU5735 của hãng hàng không China Eastern gặp sự cố, cho rằng phi công có thể đã lấy lại nhận thức sau khi bất tỉnh và cố gắng cứu máy bay nhưng bất thành. Sự cố khiến nhiều chuyên gia hàng không ngỡ ngàng và không thể lý giải vì sao phi cơ lao xuống đất theo phương gần như thẳng đứng.
Chuyến bay MU5735 của hãng hàng không China Eastern chở 123 hành khách và 9 thành viên tổ bay gặp nạn tại huyện Đằng, thành phố Ngô Châu, khu tự trị dân tộc Choang, Quảng Tây, miền nam Trung Quốc, chiều 21/3. Toàn bộ 123 hành khách và 9 phi hành đoàn vụ rơi máy bay Trung Quốc được cho là đã thiệt mạng, dù chưa có xác nhận chính thức.
Vì sao máy bay rơi thẳng đứng?
Dữ liệu do trang theo dõi hàng không Flightradar24 thu thập cho thấy máy bay đột ngột bổ nhào khi đang bay hành trình ở độ cao gần 9.000 mét vào khoảng 14h20 ngày 21/3, hơn một giờ sau khi cất cánh. Phi cơ ổn định trong 10-20 giây ở khoảng hơn 2.000 mét, sau đó tiếp tục lao xuống với tốc độ gần 600 km/h trong vài giây cuối cùng.
"Điều này rất khó giải thích. Máy bay thường không thể rơi thẳng đứng như vậy, trừ khi xảy ra hư hỏng nghiêm trọng như gãy cánh, trúng tên lửa, va chạm với phi cơ khác hoặc phi công cố tình bổ nhào", chuyên gia hàng không Australia Neil Hansford nhận định.
Đây là vụ tai nạn hàng không đầu tiên ở Trung Quốc kể từ vụ rơi máy bay tại thành phố Y Xuân, tỉnh Hắc Long Giang, hồi năm 2010, khiến 44 người thiệt mạng.
Sau vụ tai nạn ở Y Xuân, hàng không Trung Quốc đã trải qua 4.227 ngày bay an toàn, lập kỷ lục trong lịch sử hàng không dân dụng thế giới. Ngành hàng không Trung Quốc cũng được đánh giá thuộc nhóm an toàn nhất thế giới trong 10 năm qua.
Theo Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc, tính tới ngày 19/2, thời gian bay an toàn liên tục của ngành hàng không dân dụng nước này đã vượt 100 triệu giờ, là thành tích an toàn tốt nhất trong lịch sử hàng không Trung Quốc và cũng là kỷ lục bay an toàn liên tục trong lịch sử hàng không dân dụng toàn cầu.
Trong khi cơ quan hàng không dân dụng TQ bắt đầu điều tra, các chuyên gia về an toàn hàng không đã nghiên cứu đoạn video và dữ liệu chuyến bay để tìm ra manh mối về nguyên nhân có thể gây ra vụ tai nạn.
-
- Một số khả năng có thể xảy ra là trục trặc với phần đuôi máy bay, yếu tố thời tiết hoặc vô số vấn đề có thể ảnh hưởng đến máy bay. (Ảnh minh họa: Pixabay)
Một số giả thuyết về nguyên nhân máy bay rơi ở Trung Quốc
Dưới đây là một số ý kiến của các chuyên gia về nguyên nhân máy bay rơi ở Trung Quốc ngày 21/3.
Máy bay lao xuống gần như thẳng đứng là chuyện khó xảy ra
Theo chuyên gia Juan Browne, một cựu phi công lái dòng máy bay Boeing 777, việc một máy bay lao xuống mặt đất với phương gần như thẳng đứng là chuyện rất khó có khả năng xảy ra. Do đó, khi kiểm tra đống đổ nát tại hiện trường, các nhà điều tra sẽ cần đặc biệt chú ý vào bộ phận kiểm soát độ cao của mũi máy bay.
"Thực sự chỉ một thứ có thể khiến máy bay bổ nhào theo chiều thẳng đứng và duy trì trạng thái này, đó là cụm cánh đuôi ngang. Nếu xác định vị trí con ốc trên kích vít, giới chức có thể nhận định được trạng thái cánh đuôi ngang máy bay trước khi nó va chạm với mặt đất", Browne cho biết.
Kích vít được sử dụng để điều chỉnh cánh đuôi ngang máy bay, giúp phi cơ ngóc đầu lên hoặc chúc mũi xuống. "Cánh đuôi ngang có thể đã bị khóa vào trạng thái nhất định, khiến nó không ngừng bổ nhào", Browne nhận định và thêm rằng máy bay sẽ liên tục tăng giảm độ cao nếu không gặp vấn đề ở bộ phận này.
Ông Jean-Paul Troadec, cựu Giám đốc Cục Điều tra và Phân tích an toàn hàng không dân dụng Pháp, cũng nói rằng dữ liệu đường bay của chiếc Boeing 737 rất bất thường nhưng hiện vẫn còn “quá sớm” để đưa ra kết luận. Các nhà điều tra hiện cũng chỉ vừa mới công bố đã tìm thấy 01 hộp đen máy bay mà chưa có phân tích gì. Đây là thiết bị ghi lại các thông tin như hoạt động của máy bay, thao tác của phi công và âm thanh buồng lái.
Lý giải của chuyên gia hàng không: Bà Sally Gethin
Tờ The Sun phỏng vấn một chuyên gia hàng không khác là bà Sally Gethin. Bà cho rằng còn quá sớm để suy đoán về nguyên nhân nhưng một số khả năng có thể xảy ra là trục trặc với phần đuôi máy bay, yếu tố thời tiết hoặc vô số vấn đề có thể ảnh hưởng đến máy bay, chẳng hạn một vụ cháy nhỏ trên khoang hoặc vấn đề về hệ thống dây điện.
Giá cổ phiếu của Boeing và các nhà cung cấp linh kiện cho hãng sản xuất máy bay Mỹ này đồng loạt giảm mạnh trong ngày 21-3 sau vụ tai nạn ở TQ. Chốt phiên, cổ phiếu của Boeing đã giảm gần 4% và là một trong những mã cổ phiếu thuộc nhóm chứng khoán công nghiệp Dow Jones có mức giảm mạnh nhất trong ngày. Cổ phiếu của Eastern China cũng giảm hơn 8%.
'Hiệu ứng giật mình'?
Bà Gethin nhấn mạnh rằng cho đến nay chưa có bất kỳ bằng chứng nào cho thấy có âm mưu phía sau vụ việc hay đây là vụ tai nạn có chủ đích. Tuy nhiên, bà cho rằng các phi công trên chiếc máy bay gặp nạn có thể gặp phải cái gọi “hiệu ứng giật mình”.
Gethin cho rằng vẫn còn quá sớm để dự đoán nguyên nhân tai nạn với MU5735, nhưng nhận định phần đuôi máy bay có thể đã gặp trục trặc. Theo bà, khi máy bay lao xuống với phương thẳng đứng trong gần hai phút, lực G quá lớn sẽ khiến máu dồn lên não phi công và những người trên máy bay.
Lực ép này sẽ khiến phi công bất tỉnh, mất kiểm soát phi cơ. Tuy nhiên, dữ liệu bay cho thấy trong quá trình lao xuống, máy bay lấy lại phương ngang trong khoảng 10-20 giây, cho thấy một hoặc cả hai phi công đã tỉnh lại và cố gắng cứu phi cơ nhưng vô vọng.
“Các phi công đã được đào tạo rất kỹ lưỡng nhưng phần lớn là trong các chương trình mô phỏng. Còn trong điều kiện thực tế, họ có thể bị choáng hoặc mất phương hướng trước những tình huống bất ngờ. Đây được gọi là hiệu ứng giật mình và rất khó để huấn luyện phi công về điều đó” - bà Gethin giải thích.
Mất điều khiển sau khi máy bay bị tròng trành ở độ cao lớn?
Arthur Rowe, chuyên gia máy bay tại Australia, cũng bác bỏ khả năng xảy ra trục trặc động cơ.
"Các phi cơ dân dụng có thể bay bình thường sau khi động cơ ngừng hoạt động, dù thời gian này không dài. Vụ tai nạn giống như một sự cố mất điều khiển sau khi bị tròng trành ở độ cao lớn. Có nhiều nguyên nhân như các cánh lái bị kẹt hoặc không phản hồi, nhất là cụm cánh đuôi, cũng như thiết lập lái tự động sai lầm", ông nói.
Các nguồn tin ở TQ cho biết có ba phi công trên chuyến bay gặp nạn, trong đó có hai người nhiều kinh nghiệm và một người tập sự. Cơ trưởng được cho là có khoảng 7.000 giờ bay, cơ phó có khoảng 30.000 giờ bay, trong khi phi công tập sự chỉ có vài trăm giờ bay.
Giới chuyên gia cho rằng một linh kiện có thể là chìa khóa để giải mã bí ẩn tai nạn chuyến bay MU5735.
Hai hộp đen, gồm thiết bị ghi âm buồng lái và thông tin chuyến bay, cũng sẽ giúp hé lộ nhiều manh mối dẫn tới tai nạn.
Ngọc Mai
(Tổng hợp)
