Bất chấp hiệu quả đã được chứng minh của Ivermectin trong điều trị COVID-19, một số nghiên cứu trên các tạp chí hàng đầu lại có những kết luận ngược lại. Chúng ta nên tin tưởng vào dữ liệu nào?
Sử dụng Ivermectin để điều trị COVID-19 là cuộc tranh luận vẫn còn đang tiếp diễn. Điểm mâu thuẫn chính yếu là, trong khi nhiều bác sĩ đã báo cáo thành công khi sử dụng Ivermectin thì một số nghiên cứu công bố trên các tạp chí lớn lại gợi ý rằng nó không hiệu quả.
Ngay cả gần đây, khi FDA đã xóa thông tin sai lệch họ đăng về Ivermectin, thì cơ quan này vẫn giữ quan điểm ban đầu về tính hiệu quả của nó, nói là không có bằng chứng.
Những người tin tưởng Ivermectin cho rằng, một nghiên cứu nào mà cho rằng thuốc này không hiệu quả, thì là xảo trá, trong khi những người nghi ngờ về công dụng điều trị COVID-19 lại coi nó như một thuyết âm mưu phản khoa học.
Là một chuyên gia với hàng chục năm kinh nghiệm nghiên cứu, đã thực hiện qua hàng chục thử nghiệm lâm sàng về thuốc kháng virus, tác giả bài viết này quyết định đào sâu vào các nghiên cứu được tiến hành với mục tiêu chỉ ra rằng Ivermectin không hiệu quả. Những gì tìm thấy đã làm tác giả bị sốc.
Các hãng truyền thông truyền thống đều nói rằng không hiệu quả
Nhiều nghiên cứu tiền lâm sàng đã phát hiện ra rằng Ivermectin có nhiều tác dụng đối với bệnh COVID-19, trải rộng từ tác động ban đầu lên tình trạng nhiễm virus cho đến những thay đổi bệnh lý do virus gây ra trong cơ thể.
Ivermectin ức chế toàn bộ vòng đời của SARS-CoV-2 trong tế bào người, từ giai đoạn bám dính, lây lan cho đến nhân lên (1, 2, 3).
Hơn nữa, Ivermectin có tác dụng chống viêm và bảo vệ nội tạng, có tiềm năng bảo vệ chống lại các tổn thương phổi nghiêm trọng liên quan đến COVID và hội chứng suy hô hấp cấp, các biến chứng liên quan đến tim, và cục máu đông.
Ivermectin vượt trội hơn các loại thuốc được phê duyệt để chống virus như Paxlovid, Molnupiravir và Remdesivir. Những thuốc này chỉ nhắm mục tiêu vào virus mà thiếu đi tác dụng chống viêm và bảo vệ các cơ quan nội tạng. Kháng thể đơn dòng thì cần phải được tạo ra một cách đặc hiệu cho từng biến thể và rất đắt tiền.
Trong ngành dược phẩm, các thử nghiệm lâm sàng thường được sử dụng để đánh giá hiệu quả và độ an toàn của thuốc, một khi cơ chế của chúng đã được chứng minh. Có hai loại thử nghiệm lâm sàng: quan sát và can thiệp.
Các nghiên cứu quan sát thường được các bác sĩ thực hiện tại các cơ sở lâm sàng, bệnh viện hoặc cộng đồng để phân tích tác dụng của thuốc. Dữ liệu được thu thập đúng như những gì quan sát được trong thực tế lâm sàng với sự can thiệp chỉ ở mức tối thiểu.
Có nhiều bác sĩ đã quan sát thấy tác dụng tích cực của Ivermectin đối với bệnh nhân của họ. Một nghiên cứu dạng quan sát được thực hiện ở Brazil với hơn 88.000 bệnh nhân đã cho thấy Ivermectin làm giảm tỷ lệ nhiễm trùng, tử vong và nhập viện lần lượt là 49%, 92% và 100% so với những người không sử dụng.
Theo yêu cầu, các công ty dược phẩm phải tiến hành các nghiên cứu dạng can thiệp để đáp ứng với các tiêu chuẩn phê duyệt do Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đặt ra. Các thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng (RCT) thường được sử dụng để đáp ứng với các yêu cầu này. Loại nghiên cứu này được coi là tiêu chuẩn vàng và sẽ bao gồm hai nhóm được chỉ định ngẫu nhiên. Một nhóm bệnh nhân nhận một loại thuốc cụ thể trong khi nhóm còn lại không nhận được loại thuốc đó, sau đó kết quả thu được từ hai nhóm sẽ được đem ra so sánh.
Về mặt pháp lý và y tế, Ivermectin có thể được kê đơn cho ứng dụng không có trên nhãn hiệu (ngoài nhãn hiệu hay off-label) để điều trị COVID-19 vì thuốc này đã được FDA chấp thuận cho các bệnh khác.
Mặc dù nhiều bác sĩ đã quan sát thấy tác dụng tích cực của Ivermectin khi điều trị cho bệnh nhân của họ, nhưng các phương tiện truyền thông đã đặc biệt nhấn mạnh dữ liệu từ một số chọn lọc các RCT có kết luận rằng thuốc này không hiệu quả trong điều trị COVID-19.
Tuy nhiên, một số khía cạnh quan trọng đã bị bỏ qua trong các RCT đó.
Liều lượng không đúng
Hiệu quả điều trị của một loại dược phẩm chỉ có thể được quan sát thấy khi nó đạt đến nồng độ thích hợp và duy trì trong cơ thể trong vài ngày, đủ thời gian để phát huy tác dụng.
Liều lượng không đúng chính là một vấn đề lớn trong các RCT cho rằng Ivermectin không hiệu quả.
Liều lượng được khuyến nghị
Theo tờ hướng dẫn sử dụng kèm trong hộp thuốc Ivermectin (có tên thương hiệu là Stromectol) của Merck, một liều duy nhất 0,2 mg/kg (thể trọng) đường uống được chính thức khuyến nghị để điều trị các bệnh ký sinh trùng. Không có liều chính thức cho COVID-19.
Liều lượng Ivermectin được khuyến cáo để điều trị COVID-19 là liều dựa trên kinh nghiệm lâm sàng của các bác sĩ trên toàn thế giới.
Hướng dẫn của Liên minh Tuyến đầu Chăm sóc tích cực COVID-19 (FLCCC - The Front Line COVID-19 Critical Care Alliance) khuyến nghị nên dùng 0,4 mg/kg Ivermectin hàng ngày, ngay sau khi bị phơi nhiễm (tiếp xúc với nguồn lây bệnh). Sau khi liều sử dụng được tích lũy tới mức trên 200mg, nguy cơ mắc bệnh COVID-19 đã được cho thấy là gần như bằng không.
Với một loại thuốc có nhiều chỉ định, sẽ là bình thường khi liều lượng cho mỗi loại bệnh là khác nhau.
Hơn nữa, Ivermectin cần được dùng cùng với thức ăn vì nó sẽ có sinh khả dụng cao hơn 2,6 lần so với dùng khi bụng đói. Tờ hướng dẫn sử dụng trong gói thuốc của Merck (sửa đổi vào tháng 5 năm 2022) cũng ủng hộ điều này và nêu rõ: “Sử dụng 30mg Ivermectin sau một bữa ăn nhiều chất béo mang lại khả dụng sinh học cao hơn khoảng 2,5 lần so với việc sử dụng 30mg Ivermectin khi đói”.
Hướng dẫn của FLCCC cũng khuyên nên dùng Ivermectin “trong hoặc ngay sau bữa ăn để hấp thu được tốt hơn”.
Tuy nhiên, thông tin về liều lượng quan trọng này không được phản ánh trong một nguồn thông tin tham khảo thông dụng có tên là Tài liệu tham khảo kê đơn kỹ thuật số (PDR - Prescribers’ Digital Reference). Tài liệu này nêu rõ: “Hãy dùng một lần hết toàn bộ số viên thuốc mà bác sĩ đã kê đơn cùng lúc với nước khi bụng đói. Không được ăn bất kỳ thức ăn nào trong vòng hai giờ trước hoặc sau khi uống thuốc”.
Vì vậy, nếu một người dùng thuốc trong khi nhịn ăn, họ chỉ nhận được 40% liều lượng khuyến cáo. Đối với những bệnh nhân có trọng lượng cơ thể lớn hơn, tác động của việc dùng thuốc không đủ liều có thể còn nặng nề hơn.
Các nghiên cứu RCT đều sử dụng liều lượng không phù hợp
Trong thử nghiệm PRINCIPLE gần đây nhất được công bố vào tháng 3, Ivermectin được sử dụng ở liều 0,3 mg/kg chỉ trong ba ngày. Hơn nữa, theo thiết kế của nghiên cứu, liều Ivermectin không được sử dụng cùng thức ăn: “Những người tham gia được khuyên không nên ăn hai giờ trước hoặc sau khi dùng Ivermectin”.
Trong một thử nghiệm RCT khác, ACTIV-6, được xuất bản trên JAMA vào tháng 10 năm 2022, Ivermectin được cho dùng khi đói, như thiết kế thử nghiệm (protocol) đã nêu: “Nên dùng Ivermectin khi bụng đói với nước (30 phút trước bữa ăn hoặc 2 giờ sau bữa ăn)”.
Liều Ivermectin được sử dụng là 0,4 mg/kg trong ba ngày — ngắn hơn nhiều so với mức cần thiết. Tuy nhiên, trong Bảng 4 Protocol, ở Phụ lục 16.3.3, của thử nghiệm này, liều chính xác lại thấp ở mức 0,269 mg/kg. Thực tế, 0,4 mg/kg chỉ là giới hạn trên —không phải liều thực dùng.
Theo tài liệu hướng dẫn nghiên cứu Thực hành lâm sàng tốt ICH được công nhận trên toàn thế giới, các thử nghiệm lâm sàng phải tuân thủ các nguyên tắc đạo đức. Việc không làm như vậy sẽ bị coi là hành vi sai trái hoặc gian lận trong nghiên cứu và sẽ vi phạm nguyên tắc liêm chính.
Một nghiên cứu khác của JAMA được công bố vào tháng 3 năm 2021 đã lặp lại sai lầm tương tự trên những bệnh nhân COVID-19 nhẹ khi khuyến nghị họ dùng 0,3 mg/kg trong 5 ngày khi bụng đói.
Một nghiên cứu RCT có tên TOGETHER, được công bố vào tháng 3 năm 2022 trên Tạp chí Y học New England, đã sử dụng liều thấp Ivermectin ở mức 0,4 mg/kg chỉ trong ba ngày và không đề cập đến việc cần dùng thuốc cùng với thức ăn.
Tuy nhiên, ngay cả ở liều thấp này, Ivermectin vẫn làm giảm tỷ lệ nhập viện, tử vong và thông khí cơ học so với giả dược.
Cải thiện tình trạng lâm sàng cho dù sử dụng không đủ liều
Thật là không thích đáng khi đưa ra kết luận rằng Ivermectin không hiệu quả dựa trên các nghiên cứu RCT này với những sai sót lớn trong thiết kế.
Cho dù thiết kế nghiên cứu kém, Ivermectin vẫn cho thấy lợi ích lâm sàng và đã cứu sống được sinh mạng.
Trong nghiên cứu PRINCIPLE, bệnh nhân tự báo cáo thời gian phục hồi ngắn hơn trung bình 2.06 ngày ở nhóm dùng Ivermectin so với nhóm được chăm sóc thông thường. Phân tích thống kê cho thấy nó đáp ứng các tiêu chí đã được xác định trước đó về tính ưu việt.
Hơn nữa, phân tích cho thấy Ivermectin làm giảm số ca nhập viện và tử vong có liên quan đến COVID-19 một cách hiệu quả. Chỉ 1,6% trong số 2.157 bệnh nhân ở nhóm Ivermectin phải nhập viện hoặc tử vong, so với 4,4% trong số 3.256 bệnh nhân ở nhóm chăm sóc thông thường.
Ngay cả một liều Ivermectin thấp cũng đã chứng minh được khả năng cứu sống bệnh nhân. Tuy nhiên, các tác giả đã kết luận, “Ivermectin đối với COVID-19 khó có thể mang lại sự cải thiện có ý nghĩa lâm sàng trong quá trình hồi phục, nhập viện hoặc kết quả lâu dài”.
Phụ lục của báo cáo cho biết, trong khi đó, có hàng tá lợi ích lâm sàng đã được ghi nhận từ những bệnh nhân được điều trị bằng Ivermectin, chẳng hạn như thời gian cần thiết để giảm bớt tất cả các triệu chứng, cải thiện tình trạng sức khỏe kém, đau cơ, đau đầu. Các cải thiện này đều được duy trì và mức độ nghiêm trọng đều giảm đi. Điều đáng ngạc nhiên là bản PDF nguồn đã bị xóa khỏi trang web trong quá trình báo cáo này được viết.
Có những ví dụ bổ sung. Ví dụ, mặc dù nghiên cứu JAMA 2021 đề cập ở phần trên đã dùng liều lượng thấp cho bệnh nhân, nhưng điều trị bằng Ivermectin đã giúp giảm bớt thời gian hồi phục của bệnh nhân được hai ngày. Cũng trong nghiên cứu ACTIV-6, đã đề cập bên trên, chỉ có một trường hợp đông máu tĩnh mạch được báo cáo trong số 817 bệnh nhân được điều trị bằng Ivermectin, so với 5 trường hợp ở 774 bệnh nhân điều trị bằng giả dược.
Các lỗi thống kê
Một điều quan trọng cần lưu ý là định nghĩa về hiệu quả điều trị trong RCT có thể khác với định nghĩa được thảo luận trong các khảo cứu quan sát thực tế (đời sống thực - real-life).
Đôi khi, ngay cả khi kết quả của một thử nghiệm lâm sàng chứng minh được tác dụng rõ ràng thì kết luận đó vẫn có thể được hiểu là không hiệu quả do định nghĩa thống kê về tính hiệu quả.
Việc giải thích số liệu thống kê có thể có những thách thức vì chúng thường liên quan đến các mô hình toán học phức tạp và dữ liệu số có thể được xử lý để hỗ trợ một chương trình nghị sự cụ thể nào đó. Tuy nhiên, vì mục đích của cuộc thảo luận này, hãy giả định rằng tất cả các nghiên cứu đều được thực hiện một cách tận tâm và không có mục đích thao túng.
Trong một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên, mù đôi, có đối chứng với giả dược thực hiện trên các bệnh nhân mắc Covid-19 ở mức độ nhẹ đến trung bình, không ai trong số 55 bệnh nhân ở nhóm dùng Ivermectin tử vong, trong khi 4 trong số 57 bệnh nhân ở nhóm dùng giả dược tử vong. Đây là sự so sánh giữa 0% và 7%. Hơn nữa, chỉ có 1,8% bệnh nhân điều trị bằng Ivermectin cần thở máy xâm lấn so với 8,8% ở nhóm dùng giả dược.
Nói cách khác, Ivermectin làm giảm 100% nguy cơ tử vong và giảm 80% nhu cầu sử dụng máy thở.
Tuy nhiên, bài viết không cung cấp giá trị p (giá trị xác suất) để so sánh tỷ lệ tử vong hoặc thông khí xâm lấn là 0,102 (Bảng 2), cao hơn ngưỡng 0,05, ngưỡng không được vượt qua để được coi là có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê.
Giá trị P thường được sử dụng để kiểm tra và đo lường “Giả thuyết vô hiệu”, trong đó nêu rõ rằng không có sự khác biệt nào về tác động được nghiên cứu giữa hai nhóm. Một phát hiện được coi là có ý nghĩa thống kê và được công bố (warrants publication) nếu p≤0,05.
Giá trị p trong nghiên cứu này được coi là không đáng kể vì chúng lớn hơn 0,05. Theo đó, các tác giả viết rằng sự khác biệt này không có ý nghĩa thống kê và kết luận rằng Ivermectin “chỉ mang lại lợi ích cận biên (marginal)”.
Làm thế nào mà việc giảm 100% tỷ lệ tử vong hoặc giảm tới 80% số ca phải thông khí lại có thể được hiểu là tác động nhỏ “cận biên”?
Trong nghiên cứu I-TECH được công bố trên JAMA Internal Medicine vào năm 2022, những bệnh nhân được điều trị bằng Ivermectin có tỷ lệ tử vong là 1,2% thấp hơn so với mức 4% ở nhóm so sánh.
Tuy nhiên, họ cũng đưa ra kết luận tương tự như của nghiên cứu vừa được bàn tới ở trên vì giá trị p là 0,09, cao hơn 0,05.
Nếu 7 triệu bệnh nhân được báo cáo là đã chết vì COVID-19 mà được điều trị bằng Ivermectin thì ước tính khoảng 4,9 triệu mạng sống đã có thể được cứu sống, dựa trên tỷ lệ tử vong giảm 70% từ nghiên cứu I-TECH; hoặc 4,5 triệu sinh mạng có thể đã được cứu nhờ tỷ lệ tử vong giảm 64% trong nghiên cứu PRINCIPLE.
Khả năng cứu sống của Ivermectin đã bị cản trở bởi ngưỡng thống kê không cần thiết. Vấn đề về ý nghĩa thống kê rất phổ biến và thường gây nhầm lẫn cho các nhà khoa học.
Một bài báo trên tạp chí Nature năm 2016 nêu lên mối lo ngại về việc lạm dụng giá trị p. Một bình luận năm 2019 trên cùng một tạp chí cho biết rằng “Việc lạm dụng ý nghĩa thống kê đã gây ra nhiều tổn hại cho cộng đồng khoa học và những người phụ thuộc vào các lời khuyên khoa học”.
Các tác giả kêu gọi từ bỏ việc sử dụng Ý nghĩa thống kê để rút ra kết luận về hiệu quả của thuốc, chẳng hạn như tuyên bố rằng “thuốc Y không có tác dụng” và cảnh báo rằng những kết luận như vậy có thể dẫn đến việc loại bỏ các loại thuốc có khả năng cứu sống con người.
Các tác giả cũng viết: “Hãy hiểu rõ điều gì cần phải dừng lại; chúng ta không bao giờ nên kết luận rằng “không có sự khác biệt” hoặc “không có mối liên hệ” chỉ vì giá trị P lớn hơn ngưỡng, chẳng hạn như 0,05”.
Sai lệch Thiên vị trong lựa chọn
Nhiều người, bao gồm cả bác sĩ, có thể không biết rằng các nghiên cứu can thiệp, đặc biệt là RCT, dễ gặp vô số sai lệch thiên kiến, trong đó sai lệch thiên vị về lựa chọn là một trong những sai lệch đáng kể nhất. Việc loại trừ các cá nhân có đủ điều kiện dựa trên cái dự kiến phân bổ nhóm (anticipated group allocation) của họ có thể dẫn đến sai lệch lựa chọn.
Mọi người đều biết rằng việc điều trị COVID-19 sớm là rất quan trọng để mang lại hiệu quả tốt. Việc điều trị bắt đầu càng sớm thì hiệu quả càng cao. Những loại thuốc kháng virus được phê duyệt dành cho COVID-19 được sử dụng ngay sau khi nhiễm COVID-19 và thường là trong vòng vài ngày sau khi triệu chứng khởi phát.
Ví dụ, các thử nghiệm sổ bộ (registration) của Paxlovid và molnupiravir đã điều trị cho bệnh nhân chỉ trong vòng ba đến năm ngày sau khi xuất hiện triệu chứng.
-
- Điều trị sớm là rất quan trọng đối với COVID-19. Hiệu quả giảm nhanh khi điều trị bị chậm trễ. (c19early.com)
Tuy nhiên, trong thử nghiệm PRINCIPLE, Ivermectin chỉ được sử dụng cho bệnh nhân trong vòng 14 ngày kể từ khi khởi phát triệu chứng, còn với thử nghiệm ACTIV-6 bệnh nhân được điều trị trung bình 6 ngày sau khi nhiễm bệnh.
Bệnh nhân mắc bệnh thận nặng thường bị loại khỏi nghiên cứu pha 3 vì họ ít có khả năng đáp ứng với điều trị bằng thuốc kháng virus. Cách tiếp cận này đã được thực hiện bởi remdesivir (protocol), molnupiravir (protocol), và Paxlovid (protocol). Tuy nhiên, các tiêu chí loại trừ tiêu chuẩn như vậy không được áp dụng trong các đề cương nghiên cứu ACTIV-6 hoặc PRINCIPLE.
Tại sao Ivermectin lại bị đối xử bất công như vậy trong các thử nghiệm lâm sàng đó?
Ai cũng biết rằng khi một RCT được Big Pharma tài trợ thì thường xảy ra xung đột về mặt lợi ích tài chính vì các tổ chức nghiên cứu thường được công ty dược phẩm thuê hoặc tài trợ. Trong một thế giới mà sự giàu có thường cạnh tranh với đạo đức, bao nhiêu người có thể chống lại sự cám dỗ tài chính và trung thành với các nguyên tắc đạo đức?
“Sự thiên vị ẩn trong chương trình nghị sự” xảy ra khi một thử nghiệm được tiến hành để chứng minh một kết quả mong muốn chứ không phải để trả lời một câu hỏi. Nói cách khác: “Đừng tiến hành thử nghiệm nếu nó không chứng minh điều bạn muốn tìm”.
Chứng minh không có động cơ lợi ích
Tiến hành thử nghiệm RCT để được FDA chấp thuận thông qua một loại thuốc cần có tiền. Mỗi loại thuốc phải được quản lý bởi một đội ngũ chuyên môn gồm các bác sĩ, người quản lý cơ sở dữ liệu và các trợ lý. Các chuyên gia phải đảm bảo nguồn tài trợ, tuyển dụng một nhà nghiên cứu chính và tìm bệnh viện để tiến hành nghiên cứu. Nhóm vận hành phải thực hiện thử nghiệm, phân tích dữ liệu và giành được sự chấp thuận của FDA .
Vì Ivermectin là một loại thuốc không còn bảo hộ (generic drug), không còn tài trợ của công ty dược phẩm, thiếu đi các hoạt động tiếp thị mang lại lợi nhuận, nên tổ chức và quản lý một cách có hệ thống việc đăng ký ứng dụng mới của nó với các cơ quan y tế, dữ liệu và khách hàng là một thách thức.
Tuy nhiên, các bác sĩ trên toàn thế giới đã sử dụng Ivermectin để giúp đỡ bệnh nhân và thu thập được những dữ liệu có giá trị.
Trang web c19ivm.org đã tổng hợp dữ liệu từ 102 thử nghiệm lâm sàng chứng minh tính hiệu quả nhất quán của Ivermectin trong điều trị COVID-19. Các nghiên cứu có kết luận tiêu cực về Ivermectin cũng được đưa vào, chẳng hạn như 4 RCT đã được biết có sai sót về thiết kế.
Kể từ khi bắt đầu phân tích, Ivermectin đã liên tục cho thấy hiệu quả. Phân tích tổng hợp này được thực hiện với thời gian thực, kỹ lưỡng, toàn diện và minh bạch đối với tất cả các thử nghiệm về Ivermectin đủ điều kiện.
Các thử nghiệm được thực hiện bởi 1.139 bác sĩ hoặc nhà khoa học từ 29 quốc gia với 142.307 bệnh nhân. Trong tổng số các nghiên cứu, có 86 là đã qua bình duyệt với 128.787 bệnh nhân và có 49 nghiên cứu ngẫu nhiên có đối chứng (RCT) với 16.847 bệnh nhân.
Trong các nghiên cứu có nhóm so sánh, Ivermectin đã được chứng minh là làm giảm 81% nguy cơ nhiễm COVID-19, giảm tỷ lệ tử vong 49%, giảm nhập khoa ICU 35%, giảm sử dụng máy thở 29% và giảm nhập viện 34%.
So với các nhóm đối chứng, việc sử dụng Ivermectin như là liệu pháp phòng ngừa nhiễm virus đã làm giảm 85% các biểu hiện lâm sàng nghiêm trọng nhất của COVID-19. Khi được sử dụng trong giai đoạn sớm của COVID-19, Ivermectin đã giảm được 62% mức độ nghiêm trọng của bệnh trên lâm sàng và khi sử dụng ở giai đoạn muộn, nó làm giảm 39%. Mức độ nghiêm trọng lâm sàng (clinical severity) được đo bằng tử vong, thông khí, tiến triển bệnh hoặc nhập viện.
-
- Hiệu quả điều trị của Ivermectin ở bệnh nhân COVID-19, dựa trên phân tích tổng hợp 102 thử nghiệm lâm sàng. (c19ivm.org)
Xem xét toàn bộ bức tranh
Thật khó để tin rằng những người thiết kế những nghiên cứu này lại không biết về liều lượng của Ivermectin. Bất chấp tất cả các phân tích trên, lý do đằng sau việc dùng Ivermectin dưới liều lượng hoặc thiết kế nghiên cứu không thuận lợi cho loại thuốc này có thể liên quan đến các yếu tố vượt ra ngoài phạm vi khoa học.
Một loại thuốc hoặc vaccine mới không thể được hưởng trạng thái Cấp phép Sử dụng Khẩn cấp (Emergency Use Authorization-EUA) nếu hiện tại vẫn đang có sẵn một phương pháp điều trị khác khả thi. Chỉ riêng sự thực này đã có thể đã gây tác động lên nhiều quyết định.
Trang web của NIH chỉ liệt kê những RCT mà tác giả bài viết này phát hiện là có sai sót trong thiết kế (hoặc có khả năng gian lận) để biện minh cho khuyến nghị chống lại việc sử dụng Ivermectin trong điều trị COVID-19 của họ.
Các nghiên cứu đã qua bình duyệt chỉ ra hiệu quả của Ivermectin trong điều trị COVID-19 đã bị rút lại mà không có lời giải thích nào. Các bác sĩ đã bị nói xấu, bị kiểm duyệt và chỉ trích trên internet vì đã nói ra sự thật.
Các phương tiện truyền thông truyền thống, bao gồm The New York Times và CNN, đã báo cáo các thử nghiệm chưa đầy đủ và được diễn giải không chính xác, không đưa ra được sự miêu tả chính xác về tác dụng của Ivermectin.
Điều quan trọng là phải giữ một tâm trí cởi mở và xem xét toàn bộ bức tranh khi động đến vấn đề Ivermectin, chứ không nên coi đó là âm mưu hoặc thông tin sai lệch. Làm được như vậy sẽ có thể dẫn đến những quyết định sáng suốt hơn để cuối cùng có thể cứu sống các sinh mạng.
Quan điểm được trình bày trong bài viết này là ý kiến của tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm của The Epoch Times và NTDVN. Epoch Health hoan nghênh các cuộc thảo luận chuyên môn và tranh luận thân thiện. Để gửi ý kiến, vui lòng làm theo những hướng dẫn này và gửi qua biểu mẫu của chúng tôi.
Theo The Epoch Times
Quân Dương biên dịch
