Hầu hết các tướng lĩnh cao cấp nhất của Nga đã không xuất hiện trước công chúng sau cuộc binh biến bất thành của Wagner nhằm lật đổ các tướng quân đội hàng đầu. Trong khi đó Tổng thống Vladimir Putin được cho là đang nỗ lực tái khẳng định quyền lực của mình.
Gần 1 tuần sau cuộc binh biến chấn động nước Nga, rất nhiều tướng lĩnh cao cấp của quân đội Nga đã không xuất hiện trước công chúng.
Tướng Valery Gerasimov, 67 tuổi, là chỉ huy cuộc chiến của Nga ở Ukraine, đồng thời là người nắm giữ một trong ba "vali hạt nhân" của Nga, theo một số nhà phân tích quân sự phương Tây.
Cùng vắng mặt là tướng Sergei Surovikin, được báo chí Nga đặt cho biệt danh là "Tướng quân Armageddon" vì các chiến thuật hiếu chiến của ông trong cuộc xung đột ở Syria, là phó chỉ huy lực lượng Nga ở Ukraine.
Hôm 27/6, một báo cáo của New York Times , dựa trên một cuộc họp báo của tình báo Mỹ, nói rằng ông Surovikin đã biết trước về cuộc binh biến và chính quyền Nga đang điều tra xem ông này có đồng lõa với Wagner hay không.
Điện Kremlin đã bác bỏ báo cáo, nói rằng sẽ có rất nhiều suy đoán và tin đồn. Vào hôm 29/6, Điện Kremlin cũng từ chối trả lời các câu hỏi về tướng Surovikin, nói rằng các nhà báo nên đến Bộ Quốc phòng để biết thêm tin tức. Dù vậy, Bộ Quốc phòng Nga cũng chưa đưa ra bất kỳ tuyên bố nào liên quan đến ông Surovikin.
Khi được hỏi liệu ông Putin có còn tin tưởng Surovikin hay không, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cũng không đưa ra câu trả lời. Ông chỉ nói rằng Tổng thống Putin làm việc trực tiếp với Bộ trưởng Quốc phòng và Tổng tham mưu trưởng chứ không phải một người nào đó ở cấp bậc của Surovikin.
Các quan chức Mỹ nói với Reuters hôm 28/6 rằng Surovikin đã ủng hộ Prigozhin, nhưng tình báo phương Tây không biết chắc chắn liệu ông này có giúp đỡ cuộc nổi dậy theo bất kỳ cách nào hay không.
Phiên bản tiếng Nga của Moscow Times và một blogger quân sự đã đưa tin về vụ bắt giữ Surovikin. Trong khi một số phóng viên quân sự khác có lượng người theo dõi lớn ở Nga cho biết ông này và các sĩ quan cấp cao khác đang bị cơ quan an ninh FSB thẩm vấn để xác minh lòng trung thành của họ.
?? | URGENTE: Golpe de Estado na Rússia
‼️Evgeny Prigozhin e Wagners em Rostov, conversando com o vice-ministro da Defesa Yevkurov e o vice-chefe do Estado-Maior Alekseev.
Os soldados isolaram o prédio do quartel-general do Distrito Militar Sul.
Valery Gerasimov deixou o… pic.twitter.com/aKXyeHLPZn
— Daniel Vitor (@DanVitorPH) June 24, 2023
Rybar, tài khoản Telegram do một cựu nhân viên báo chí của Bộ quốc phòng Nga điều hành, cho biết một cuộc thanh trừng đang được tiến hành.
Ông cho biết các nhà chức trách đang cố gắng loại bỏ những sĩ quan và nhân viên được cho là đã thể hiện "sự thiếu quyết đoán" trong việc dập tắt cuộc binh biến của Wagner. Một số báo cáo cho rằng một số bộ phận của lực lượng vũ trang Nga dường như đã không làm gì để ngăn chặn các chiến binh Wagner trong giai đoạn đầu của cuộc nổi loạn.
"Vụ nổi loạn vũ trang của Wagner đã trở thành cái cớ cho một cuộc thanh trừng lớn trong hàng ngũ lực lượng vũ trang Nga", Rybar nói.
Theo Reuters, động thái này có thể thay đổi cách Nga tiến hành cuộc chiến ở Ukraine và gây xáo trộn trong hàng ngũ vào thời điểm Moscow đang cố gắng ngăn chặn cuộc phản công của Ukraine. Nó cũng có thể củng cố hoặc nâng cao vị trí của các nhân vật an ninh và quân sự cấp cao khác được coi là trung thành với ông Putin.
Một số nhà phân tích quân sự, chính trị của Nga và phương Tây tin rằng Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu, một đồng minh kỳ cựu của ông Putin, người mà Prigozhin muốn hạ bệ cùng với Gerasimov, giờ đây có thể cảm thấy an toàn hơn.
"Tôi nghĩ rằng ông ấy (Prigozhin) thực sự mong đợi một điều gì đó sẽ được thực hiện đối với Shoigu và Gerasimov, rằng ông Putin sẽ ra phán quyết có lợi cho ông ấy", Michael Kofman, một chuyên gia quân sự Nga tại tổ chức tư vấn Carnegie Endowment, viết trên Twitter.
Tướng Viktor Zolotov, người đứng đầu Lực lượng Vệ binh Quốc gia Nga, từng là cận vệ của ông Putin, dường như là một người được hưởng lợi khác. Trước đó, ông này xuất hiện trước công chúng để nói rằng lực lượng của mình sẵn sàng "chịu chết" để bảo vệ Moscow khỏi Wagner. Ông Zolotov nói rằng, sau vụ binh biến, lực lượng của ông sẽ được đầu tư xe tăng và các vũ khí hạng nặng.
Lawrence Freedman, Giáo sư danh dự về Nghiên cứu Chiến tranh tại Đại học King's College London, cho biết việc loại bỏ tướng Surovikin có thể gây bất ổn cho nỗ lực chiến tranh của Nga hơn là cuộc binh biến hôm 24/6, "đặc biệt là nếu các cộng sự khác của Prigozhin/Surovikin bắt đầu bị thanh trừng".
Viên Minh (Tổng hợp)
