Hàng loạt NHTM nhà nước Trung Quốc đóng băng tiền gửi của người dân hoặc hạn chế người dân rút tiền gửi; người Trung Quốc có nguy cơ mất tiền và bắt đầu hoảng loạn. Khủng hoảng thanh khoản đã trở nên nghiêm trọng trong hệ thống NHTM nước này khi nợ xấu bùng phát, BĐS trên đà đổ vỡ, sản xuất bị thu hẹp,... Phải chăng đây là lý do khiến Trung Quốc ráo riết phát hành đồng tiền kỹ thuật số nhân dân tệ kỹ thuật số; loại tiền tệ ảo đến mức người dân không thể rút ra tiền mặt và mang về cất đi.
Xếp hàng dài từ 6h sáng để rút tiền gửi
Sau khi Ngân hàng Nông thôn Hà Nam đóng băng tiền gửi của người gửi tiền mà không có cảnh báo, Ngân hàng Nông nghiệp Trung Quốc đã giới hạn lượng tiền rút hàng ngày của người gửi tiền.
Một số ngân hàng quốc doanh Trung Quốc khác còn bị tố là chạy trốn người gửi tiền khi kết hợp với quan chức địa phương, sử dụng phần mềm phòng chống Covid-19 để theo dõi người gửi tiền, ngăn họ di chuyển tới địa điểm NHTM địa phương để rút tiền vì lý do phòng dịch.
Với hệ thống NHTM, mất khả năng chi trả cho nhu cầu rút tiền mặt của người dân, còn gọi là mất thanh khoản, là rủi ro tồi tệ nhất, nó là khởi đầu sự sụp đổ mà người trong ngành lẫn người gửi tiền không dám nghĩ tới.
Làn sóng ồ ạt rút tiền mặt cho thấy người Trung Quốc không còn tin tưởng vào hệ thống ngân hàng của họ bất chấp các hứa hẹn, kiểm duyệt ngôn luận, thậm chí là đàn áp của chính quyền với vấn đề này.
Niềm tin luôn là cơ sở tồn tại của bất kỳ ngân hàng thương mại nào. Mất niềm tin thì sự sụp đổ của NHTM đó và sau đó là sụp đổ hệ thống hoàn toàn có thể xảy ra.
Gần đây, một đoạn video về Bank of China (Ngân hàng Trung Quốc) được điều hành bởi những người gửi tiền tại một chi nhánh ở Thâm Quyến đã được lan truyền trên mạng xã hội. Đoạn video cho thấy chi nhánh Ngân hàng Trung Quốc đặt tại phố Shiyan, Thâm Quyến, mỗi ngày chỉ có 2 cửa sổ rút tiền thủ công và 200 người đã xếp hàng dài để rút tiền.
這下好了！從村鎮銀行擴到中國銀行了！深圳石岩中行出現擠兌 pic.twitter.com/WlMjRlyhzq
— 森森???银河系 (@k5438945) June 21, 2022
Người quay video cho biết: "Để xem nào. Ngân hàng Trung Quốc chi nhánh Shiyan, người chờ rút tiền xếp hàng lúc 6 giờ và 7 giờ sáng. Mọi người chạy qua mà không kịp ăn sáng. Bây giờ mới 10 giờ, và tất cả chúng tôi vẫn ở đó. Xếp hàng, không có số (chip) ở đây, và chúng tôi sẽ không xử lý công việc kinh doanh cho chúng tôi, đây là Ngân hàng Trung Quốc, đây là Ngân hàng Trung Quốc của Shiyan. Hãy đến xem".
Vào ngày 22/6, một người nào đó đã chia sẻ đoạn video trên Twitter và viết: "Đang có sấm sét trong ngân hàng, không ai có thể thoát. Để dập tắt sự tức giận của công chúng, họ sẽ gây chiến, chuyển hướng sự chú ý, tìm cách để đổ lỗi rằng [việc ngân hàng mất thanh khoản] là do người Mỹ làm ra và người dân sẽ buộc phải chấp nhận tin vào điều này. Bạn có tin hay không? Hãy cùng xem".
Ngân hàng địa phương cho vay theo chỉ đạo của chính quyền địa phương
Đài Á Châu Tự Do đưa tin, trong một cuộc phỏng vấn, nhà kinh tế Li Hengqing nói rằng ông đã chú ý đến vấn đề này vào đầu tháng 6, và thường rất khó để tưởng tượng rằng một cơn giông tố đang ập đến với Ngân hàng Trung Quốc. Tuy nhiên, vào ngày 19/5, Thông báo về Thông tin Xử phạt Hành chính Chi nhánh Trung ương Thâm Quyến của Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đã phạt 3 chi nhánh phụ của Ngân hàng Trung Quốc Thâm Quyến vì "chiếm dụng tiền gửi hoặc quỹ tài chính". Ngày 30/5, chi nhánh Shiyan của Ngân hàng Trung Quốc tại Thâm Quyến bất ngờ thu hẹp hoạt động kinh doanh hàng ngày mà không báo trước. Điều này khiến người dân gặp khó khăn khi rút tiền. "Tất cả những điều này cho thấy có vấn đề với chuỗi vốn của Ngân hàng Trung Quốc ở Thâm Quyến".
Ông Li Hengqing cho biết: "Hầu hết Ngân hàng Trung Quốc đảm nhận chức năng phục vụ chi tiêu tài chính địa phương, nhưng cũng có kinh doanh tiết kiệm cá nhân, phân bổ vốn theo chỉ đạo của chính quyền địa phương, cho vay doanh nghiệp tư nhân, tiêu dùng cá nhân.... Có nghĩa là tiền của chính quyền địa phương cho vay hết rồi vẫn không trả lại được, số tiền lớn như thế này, chưa kể tiền tiết kiệm của người dân hoặc các quan chức chính phủ tham nhũng. Giờ đây, chính quyền địa phương đang gặp khó khăn rất lớn, các khoản vay của họ không hoàn trả được, tất cả đè nặng lên hệ thống ngân hàng thương mại địa phương, tạo ra khủng hoảng thanh khoản".
Ông Li Hengqing cho biết, tuy nhiên, bốn ngân hàng lớn của Trung Quốc là Ngân hàng Công thương Trung Quốc, Ngân hàng Trung Quốc, Ngân hàng Nông nghiệp Trung Quốc và Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc đều dựa vào sự hỗ trợ của chính quyền Bắc Kinh nhưng nói chung là không chắc chắn.
"Ngân hàng Trung Quốc chắc chắn đã bảo lãnh cho một số lượng lớn trái phiếu như vậy hoặc các khoản vay tín dụng trực tiếp ở Evergrande, một số lượng lớn các khoản vay cho các doanh nghiệp xây dựng, phát triển bất động sản và các khoản thế chấp ngân hàng vay mua nhà để ở". Ngành tài chính hiện tại của Trung Quốc có những khoản nợ xấu nghiêm trọng. Sự tham nhũng của ĐCSTQ đã khiến những ngân hàng này không đáng tin cậy và thực sự trở thành túi tiền cho các thế lực và chính phủ các cấp.
Muốn rút tiền? Chỉ được rút 1.000 tệ/ngày kèm theo một đống giấy tờ
Có rất nhiều điều kỳ lạ về các ngân hàng ở Trung Quốc đại lục.
Ngày 20/6, một đoạn video về việc ngân hàng hạn chế số tiền rút đã được lan truyền rộng rãi trên mạng. Nội dung video ghi cảnh người gửi tiền rút tiền tại một chi nhánh của Ngân hàng Nông nghiệp Trung Quốc và được nhân viên ngân hàng cho biết hạn mức rút tiền hàng ngày là 1.000 nhân dân tệ. Người gửi tiền hỏi: "Tại sao lại giới hạn cho tôi chỉ được rút 1.000 nhân dân tệ một ngày? Giải thích!"
Nhân viên ngân hàng hỏi: "Bạn có làm việc ở Cửu Giang không? Bạn có giấy phép cư trú không?" Người gửi tiền trả lời rằng anh ta làm việc ở Thâm Quyến và sở hữu bất động sản ở Cửu Giang. Khi người gửi tiền được yêu cầu xuất trình giấy phép cư trú, người đàn ông này trả lời: "Nguồn tiền của tôi là hợp pháp, tôi có bất động sản ở đây, tại sao tôi cần phải có giấy phép cư trú. Luật nào của anh quy định tôi chỉ được nhận 1.000 nhân dân tệ một ngày? 1.000 nhân dân tệ thì làm được gì?"
Nhân viên ngân hàng nói: "Tôi không thiết lập, do hệ thống tự động thiết lập".
Truyền thông Trung Quốc đại lục Red Star News đưa tin, một số cư dân mạng cho rằng, sự việc này xảy ra tại thị trấn Cửu Giang, quận Nam Hải, thành phố Phật Sơn, tỉnh Quảng Đông. Các nhân viên của chi nhánh Nanhai Jiangbin của Ngân hàng Nông nghiệp Trung Quốc, nằm ở thị trấn Cửu Giang, quận Nam Hải, thành phố Phật Sơn, cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng họ đã xem đoạn video lan truyền trên Internet, nhưng không thể tiết lộ vị trí nơi video đã được quay. Theo quy định về quản lý tiền gửi tiết kiệm ngân hàng, không hạn chế rút tiền tại quầy giao dịch ngân hàng".
Nhân viên ngân hàng cho biết, theo yêu cầu của bộ phận giám sát ngân hàng, để hợp tác với cơ quan công an chống gian lận viễn thông, một mô hình dữ liệu đã được thiết kế để ngăn chặn các hoạt động tội phạm đó. Về việc này, cơ quan công an yêu cầu các ngân hàng hạn chế rút tiền đối với thẻ ngân hàng đã lâu không sử dụng. Do đó, nếu người gửi tiền trong thời gian dài không sử dụng thẻ ngân hàng thì hạn mức rút tiền sẽ bị hạn chế.
Đài Á Châu Tự Do đưa tin rằng liên quan đến các video nói trên lan truyền trên Internet về việc các ngân hàng hạn chế hạn mức rút tiền, một số cư dân mạng cho rằng Ngân hàng Bắc Kinh nói chung cũng chỉ giới hạn chuyển khoản là 5.000 nhân dân tệ mỗi ngày.
Theo báo cáo từ các phương tiện truyền thông Trung Quốc đại lục, Đài Á Châu Tự do, Asahi Shimbun của Nhật Bản, Bloomberg và các phương tiện truyền thông khác, bắt đầu từ tháng 4 năm nay, Ngân hàng Nông thôn Yuzhou Xinminsheng, Ngân hàng Nông thôn Shangcai Huimin, Ngân hàng Nông thôn Zhecheng Huanghuai, Ngân hàng Nông thôn Phương Đông mới, v.v... đồng loạt đóng cửa chức năng rút tiền và chuyển khoản trực tuyến mà không hề có cảnh báo trước; gây ra một sự hoảng loạn lớn trong những người gửi tiền và xã hội.
Ủy ban Quản lý Ngân hàng và Bảo hiểm Trung Quốc cho biết vụ việc là sự thông đồng giữa các cổ đông ngân hàng nội bộ và bên ngoài để trích quỹ công từ nền tảng của bên thứ ba. Theo các nguồn tin, vụ việc liên quan đến ít nhất hàng chục tỷ nhân dân tệ tiền quỹ.
Hoảng sợ tập thể trước các thông tin bất thường, bất tín như vậy tại các NHTM luôn là nguồn cơn của các vụ sụp đổ ngân hàng trong một đêm. Ở Trung Quốc, để ngăn chặn điều này, các chính sách không cho rút tiền mặt tại quầy, sử dụng phần mềm chống dịch để ngăn người gửi tiền di chuyển tới chi nhánh Ngân hàng thương mại để rút tiền cũng được sử dụng.
Cuộc khủng hoảng nợ xấu, mất thanh khoản trong các NHTM Trung Quốc xuất phát từ các khoản nợ khổng lồ của chính quyền địa phương Trung Quốc, của các doanh nghiệp BĐS... có lẽ đã được dự báo trước. Đây có thể là một trong các lý do thúc đẩy Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) nhanh chóng muốn thay thế toàn bộ tiền giấy nhân dân tệ bằng tiền kỹ thuật số nhân dân tệ. Khi thay thế xong, người Trung Quốc sẽ mất luôn khái niệm cất trữ tiền trong két hay trong ví. Khi muốn tiền ngoại tệ ngừng tháo chạy khỏi Trung Quốc, khi đó, chính quyền Trung Quốc chỉ đơn giản là đổ lỗi cho "lỗi phần mềm", thì mọi giao dịch chuyển tiền ra nước ngoài của người dân, doanh nghiệp, quỹ, các nhà đầu tư đều tự động nghẽn lại. Trong bối cảnh hỗn loạn và bất minh về tài chính như thế này, đồng tiền nhân dân tệ kỹ thuật số thực sự là cứu cánh!
Quang Nhật
(Theo Vision Times)
