Đứng bên cạnh các tranh chấp truyền thống hơn về mô hình trả lương, lợi ích và an toàn công việc, công nghệ AI là yếu tố khó đoán định trong các vụ đàm phán hợp đồng khiến các hiệp hội diễn viên và nhà biên kịch đình công tại Mỹ.
Trí tuệ nhân tạo (AI) đang là một vấn đề tranh cãi hàng đầu trong cuộc đấu tranh của người lao động ở Hollywood. Công nghệ đã đẩy các cuộc đàm phán rơi vào trạng thái khó đoán định và ngôn ngữ được sử dụng nghe có vẻ không tưởng hoặc đen tối tùy thuộc vào bên đàm phán. Dưới đây là một cái nhìn về suy nghĩ của các công đoàn và người sử dụng lao động của họ.
-
- Nhà biên kịch Ilana Pena giữ tấm biển của mình tại hàng biểu tình vào ngày thứ tư của cuộc đình công của Hiệp hội Nhà biên kịch Mỹ trước Netflix ở Hollywood, California, Mỹ, vào ngày 05/05/2023. (Ảnh: FREDERIC J. BROWN/AFP qua Getty Images)
AI - một vấn đề nóng
Khi công nghệ cho phép sáng tạo mà không cần người sáng tạo đang nổi lên, các diễn viên ngôi sao lo sợ rằng họ sẽ mất quyền kiểm soát đối với vẻ ngoài vốn đang sinh lợi của mình. Các diễn viên vô danh sợ rằng họ sẽ bị thay thế hoàn toàn. Các biên kịch sợ rằng họ sẽ phải chia sẻ sự công nhận hoặc đánh mất sự công nhận vào tay máy móc.
Các hợp đồng được đề xuất dẫn đến cả hai cuộc đình công chỉ kéo dài ba năm. Ngay cả với tốc độ dường như chóng mặt mà AI đang phát triển, rất khó có khả năng AI có thể thay thế trên phạm vi rộng các nhà biên kịch hoặc diễn viên vào thời điểm đó. Nhưng các công đoàn và người sử dụng lao động biết rằng những nền tảng cho một vấn đề trong một hợp đồng có thể khó bị thay đổi trong hợp đồng tiếp theo.
Các phiên bản mới nổi của công nghệ đã được thẩm thấu vào gần như mọi phần của quá trình làm phim. Chúng được sử dụng để giảm tuổi cho các diễn viên như Harrison Ford trong bộ phim “Indiana Jones” mới nhất hoặc Mark Hamill trong “The Mandalorian,” để tạo ra những hình ảnh của Samuel L. .Jackson và một số người ngoài hành tinh trong phần giới thiệu “Secret Invasion” trên Disney+, và đưa ra các khuyến nghị trên Netflix.
Tất cả các bên trong cuộc đình công đều thừa nhận rằng việc sử dụng công nghệ rộng rãi hơn là không thể tránh khỏi. Đó là lý do tại sao tất cả đang tìm cách thiết lập khuôn khổ cho pháp lý và hoạt động sáng tạo.
Nam diễn viên kiêm nhà biên kịch Johnathan McClain cho biết trận chiến này giống như những cuộc chiến về tự động hóa trong các ngành công nghiệp khác, nhưng nó báo trước nhiều điều nữa sẽ xảy ra khi công nghệ trở nên tốt hơn.
“Thật dễ dàng không để ý những gì chúng tôi làm vì đó là giải trí”, ông McClain nói tại hàng rào biểu tình bên ngoài Warner Bros. Studios. “Và tôi hiểu điều đó. Nhưng tôi cảm thấy ở một mức độ nào đó, khi liên quan đến cuộc tranh luận về công nghệ này, chúng tôi giống như một con chim hoàng yến trong mỏ than [một điều báo hiệu cho nguy hiểm trong tương lai]. Đây là một thời điểm quan trọng và chúng tôi phải thực sự có lập trường quyết định”.
Sự phẫn nộ của các diễn viên
-
- Nữ diễn viên Miranda Cosgrove (thứ 2 từ trái sang), nam diễn viên Nathan Kress (ở giữa), nữ diễn viên Jaidyn Triplett (thứ 2 từ phải sang) và nam diễn viên Jerry Trainor (phải), tham gia cùng các thành viên của Hiệp hội Nhà biên kịch Hoa Kỳ và Hiệp hội Diễn viên Màn ảnh khi họ đi bộ trong hàng biểu tình bên ngoài Hãng phim Paramount ở Los Angeles, Mỹ, vào ngày 18/07/2023. (Ảnh: Chris Delmas/AFP qua Getty Images)
Các cuộc thảo luận về AI giữa Hiệp hội Diễn viên Màn ảnh – Liên đoàn Nghệ sĩ Phát thanh và Truyền hình Mỹ (SAG-AFTRA) và Liên minh các Nhà sản xuất Điện ảnh và Truyền hình (AMPTP), đại diện cho các nhà tuyển dụng, đã đi từ khuôn khổ lý thuyết và trở thành một trận chiến gay gắt ảnh hưởng tới công chúng khi cuộc đình công nổ ra vào ngày 13/07.
Trong một tài liệu được chia sẻ rộng rãi bởi các diễn viên phẫn nộ trên phương tiện truyền thông xã hội, SAG-AFTRA đã công bố suy nghĩ của hãng phim về AI, điều mà AMPTP gọi là sự bóp méo có chủ ý:
Công đoàn cho biết: “Chúng tôi muốn có thể quét hình ảnh của một nghệ sĩ biểu diễn quần chúng, trả cho họ nửa ngày lao động, sau đó sử dụng vẻ ngoài của một cá nhân cho bất kỳ mục đích nào mãi mãi mà không cần sự đồng ý của họ”. “Chúng tôi cũng muốn có thể thay đổi các cuộc đối thoại của những người biểu diễn chính và thậm chí tạo ra những cảnh mới mà không cần có sự đồng ý có hiểu biết. Và chúng tôi muốn có thể sử dụng hình ảnh, vẻ ngoài và màn trình diễn của ai đó để đào tạo các hệ thống AI thế hệ mới mà không cần sự đồng ý hoặc trả công”.
AMPTP cho biết trong một tuyên bố đáp lại rằng, các đề xuất của họ bao gồm “một đề xuất AI bảo vệ vẻ ngoài kỹ thuật số của người biểu diễn, bao gồm yêu cầu về sự đồng ý của người biểu diễn đối với việc tạo và sử dụng bản sao kỹ thuật số hoặc thay đổi kỹ thuật số của màn trình diễn”.
SAG-AFTRA đã sử dụng ngôn ngữ tương tự để mô tả những gì họ muốn, nhấn mạnh nhu cầu bảo vệ “tác phẩm do con người tạo ra” bao gồm cả vấn đề với những thay đổi đối với “giọng nói, vẻ ngoài hoặc màn trình diễn” của một diễn viên.
Có thể là phù hợp khi “giọng nói” đứng đầu trong danh sách đó. Trong khi nhiều người xem vẫn cảm thấy kỳ quặc trước hình ảnh đại diện của các diễn viên như Hamill và Jackson, thì công nghệ âm thanh còn phát triển hơn nữa.
Giọng nói của ông Anthony Bourdain và Andy Warhol quá cố đều đã được tái tạo cho các bộ phim tài liệu gần đây.
Các thành viên công đoàn kiếm sống bằng nghề lồng tiếng hẳn đang lưu ý tới vấn đề này.
Nhà biên kịch và sự công nhận
-
- Các thành viên của SAG-AFTRA và WGA đình công tại Netflix, Sunset Gower và Paramount Studios vào ngày 21/07/2023 tại Los Angeles, California, Mỹ. (Ảnh: Momodu Mansaray/Getty Images)
Trong các cuộc đàm phán hợp đồng của các nhà biên kịch, thứ đã bị đổ vỡ vào đầu tháng 5, Hiệp hội Nhà biên kịch Mỹ cho biết họ sẽ cho phép sử dụng AI - nhưng chỉ trong chừng mực là công cụ để họ sử dụng trong tác phẩm của mình.
Họ có khả năng sẽ sẵn sàng định hình những câu chuyện với sự trợ giúp từ phần mềm AI. Nhưng họ không muốn nó ảnh hưởng đến sự công nhận cần thiết cho uy tín và tiền lương của họ.
Hiệp hội muốn ngăn không cho các câu chuyện hoặc đoạn hội thoại thô, do AI tạo ra bị coi là “tư liệu văn học” - một thuật ngữ trong hợp đồng đàm phán của họ được dùng để chỉ kịch bản và các dạng câu chuyện khác mà một nhà biên kịch sản xuất. Điều này có nghĩa là họ sẽ không phải cạnh tranh với máy tính để giành được sự công nhận - hoặc giải Oscar cho kịch bản gốc.
Các nhà biên kịch cũng không muốn những cốt truyện hoặc đoạn hội thoại đó được coi là “tài liệu nguồn” - thuật ngữ trong hợp đồng của họ dành cho tiểu thuyết, trò chơi điện tử hoặc các tác phẩm khác mà các nhà biên kịch có thể phát triển thành kịch bản.
AMPTP cho biết trong một tài liệu nêu rõ quan điểm của mình rằng các nhà biên kịch “muốn có thể sử dụng công nghệ này như một phần trong quá trình sáng tạo của họ mà không thay đổi cách xác định các ghi nhận cho đóng góp, một điều rất phức tạp do dữ liệu AI không thể có bản quyền”.
Các hãng phim cũng nhấn mạnh rằng các hợp đồng của các nhà biên kịch trước đây đã xác định rằng bất kỳ "công ty hoặc nhà cung cấp phi cá nhân" nào của văn học đều không phải là nhà biên kịch.
AMPTP cho biết: “Chỉ một 'người' mới có thể được coi là một nhà biên kịch". “Dữ liệu do AI tạo ra sẽ không đủ điều kiện để ghi công”.
Mặc dù quan điểm này có thể xoa dịu những lo lắng của nhà biên kịch về việc chia sẻ sự công nhận với AI, nhưng nó cũng có thể dẫn đến việc không ai nhận được sự công nhận khi họ “cộng tác” với AI.
Các hợp đồng viết kịch bản hiện đại, và việc ai nhận được sự công nhận nào, đã là một vấn đề phức tạp mà hiệp hội thường phải can thiệp và giải quyết. Ngôn ngữ pháp lý chi tiết được sử dụng để xác định tên của ai đứng ở phần “được viết bởi”, tên của ai đứng ở phần “câu chuyện của” hoặc tên của ai đứng ở phần “từ các nhân vật được tạo bởi”.
Việc đưa trí tuệ nhân tạo vào có nguy cơ khiến vấn đề càng khó xử lý hơn.
Theo The Epoch Times
Bảo Nguyên biên dịch
