Suy giảm tăng trưởng, thất nghiệp gia tăng và đặc biệt là nợ xấu khiến Trung Quốc buộc phải tiếp tục nới lỏng tiền tệ. Nghịch lý lớn nhất trong hệ thống NHTM của Trung Quốc hiện nay là PBoC đã phải bơm tiền nhiều gấp đôi số tiền mà cả hệ thống cho vay ra nền kinh tế trong tháng 7/2023. Điều này cho thấy quả bom nợ xấu ở Trung Quốc đang ngày một nóng.
Sản lượng công nghiệp của Trung Quốc tăng trưởng chậm lại trong tháng 7/2023, chỉ ở mức 3,7% so với cùng kỳ năm ngoái, chậm lại so với mức tăng 4,4% trong tháng 6 và thấp hơn mức dự báo là 4,4%, do hoạt động sản xuất và sản lượng khai thác đều tăng chậm lại, lần lượt là 3,9% so với 4,8% (hoạt động sản xuất) và 1,3% so với 1,5% (sản lượng khai thác).
Nhìn vào các ngành công nghiệp, tăng trưởng sản lượng giảm trong các lĩnh vực khác nhau: luyện và ép kim loại màu (tháng 7 chỉ tăng 8,9%, giảm so với mức tăng 9,1% trong tháng 6); máy móc thiết bị điện (10,6% so với 15,4%); máy vi tính và thiết bị thông tin liên lạc (0,7% so với 1,2%); và khai thác và rửa than (0,4% so với 2%). Trong khi đó, sản lượng khai thác dầu mỏ và khí tự nhiên tăng tốc (4,2% so với 4,1); luyện và ép kim loại đen (15,6% so với 7,8%); và chế biến thực phẩm (3,0% so với 2,2%). Tính chung bảy tháng đầu năm, sản lượng công nghiệp Trung Quốc đạt tốc độ tăng trưởng 3,8%.
Tăng trưởng chậm lại của sản lượng công nghiệp cho thấy bức tranh phục hồi kinh tế của Trung Quốc tiếp tục u ám. Hôm nay (15/8/2023), Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC), lần thứ hai kể từ đầu năm 2023, đã cắt giảm lãi suất cơ sở cho vay trung hạn (MLF) một năm thêm 15 điểm cơ bản xuống còn 2,5%.
Quyết định này được đưa ra sau khi các khoản vay ngân hàng mới của Trung Quốc giảm 89% so với một tháng trước đó xuống còn 345,9 tỷ nhân dân tệ (CNY) vào tháng 7/2023, mức thấp nhất kể từ cuối năm 2009. Con số này cũng thấp hơn nhiều so với mức 679 tỷ CNY vào tháng 7/2022. Đây là lần giảm thứ hai trong năm nay sau khi ngân hàng trung ương hạ lãi suất 10 điểm cơ bản vào ngày 13/6/2023.
Trong khi khu vực kinh tế thực chỉ vay 345 tỷ CNY thì hệ thống NHTM đã vay của PBoC tới 401 tỷ CNY qua công cụ MLF. Ngoài ra, PBoC đã bơm thêm 204 tỷ CNY thông qua nghiệp vụ Repo đảo ngược. PBoC cũng hạ lãi suất Repo kỳ hạn 7 ngày từ 1,9% xuống còn 1,8%. Như vậy, tổng số tiền PBoC phải bơm ra gần đây lên tới 605 tỷ CNY, nhiều gần gấp đôi so với khoản tiền mới cho vay ra trong tháng 7 là 345 tỷ CNY.
Điều này cho thấy hệ thống NHTM của Trung Quốc có thể đang phải đối diện với vấn đề rất tồi tệ về nợ xấu của quá khứ. Vấn đề ở chỗ, người Trung Quốc không tiêu dùng và số tiền tiết kiệm của người Trung Quốc nhiều nhất thế giới. Bản thân người Trung Quốc không được tiêu tiền mặt nên tiền gần như 100% để ở NHTM. Điều này cho thấy tình trạng khó khăn thanh khoản của các NHTM vì nợ xấu từ bất động sản, từ sản xuất kinh doanh tồn tích quá lâu trong quá khứ đang bộc lộ ngày một rõ nét.
Quang Nhật
(Theo Trading Economics)
