Trong 5 tháng qua, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đã liên tục tăng lượng dự trữ vàng đồng thời cắt giảm lượng trái phiếu Mỹ. Các chuyên gia trong ngành cho rằng động thái này nhằm đón đầu các biện pháp trừng phạt trong tương lai mà Trung Quốc có thể phải đối mặt.
Theo dữ liệu do Cục Quản lý Ngoại hối Nhà nước Trung Quốc công bố gần đây và được hãng tin tài chính Caixin đưa tin, trong ba năm từ tháng 09/2019 đến tháng 10/2022, lượng dự trữ vàng của Trung Quốc không thay đổi.
Tuy nhiên, bắt đầu từ cuối năm 2022, Trung Quốc bắt đầu tăng cường dự trữ vàng. Từ tháng 11/2022 đến tháng 3 năm nay, Trung Quốc đã tích lũy được thêm 3,86 triệu ounce (khoảng 120 tấn) vàng.
Ngoài ra, từ cuối tháng 2 đến cuối tháng 3, dự trữ vàng của nước này đã tăng 580.000 ounce (18 tấn) lên 66,5 triệu ounce (2.078 tấn).
Lo sợ bị trừng phạt
Theo học giả về Trung Quốc và tác giả về tài chính Sun Xiaoji, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đang tích cực tăng lượng vàng nắm giữ vì cơ quan này đang dự đoán trước khả năng bị loại khỏi hệ thống thanh toán toàn cầu bằng USD.
Trung Quốc lo ngại các biện pháp trừng phạt của Mỹ sẽ hạn chế khả năng tiếp cận các mạng lưới tài chính phương Tây và đồng USD của họ. Điều này giống với thứ đã xảy ra với Nga sau cuộc xâm lược Ukraine của Vladimir Putin, ông Sun cho biết trên chương trình YouTube của mình vào ngày 09/04.
Bộ Tài chính Trung Quốc đã triệu tập một cuộc họp khẩn cấp vào ngày 22/04 năm ngoái để thảo luận về tác động tiềm ẩn của các biện pháp trừng phạt quốc tế đối với tài sản ở nước ngoài của nước này, Financial Times đưa tin. Cuộc họp được thúc đẩy bởi những lo ngại rằng trong trường hợp tấn công quân sự vào Đài Loan, Trung Quốc có thể phải đối mặt với các lệnh trừng phạt tương tự như những lệnh trừng phạt đối với Nga. Cuộc họp bao gồm các quan chức từ Ngân hàng Trung ương Trung Quốc và Bộ tài chính và Giám đốc điều hành từ các ngân hàng địa phương và quốc tế, bài báo cho biết.
Trong lúc quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc tiếp tục xấu đi, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đang mua vàng với tốc độ chóng mặt. Tổng số lượng được báo cáo hiện vượt quá 2.000 tấn, khiến nước này trở thành kho dự trữ vàng lớn thứ sáu trên thế giới, ông Sun cho biết.
“Ở trong nước, Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) quảng cáo rằng họ đang ‘chủ động thách thức Mỹ và phi đô la hóa’, nhưng lý do thực sự là họ biết sớm muộn gì họ cũng sẽ bị Mỹ trừng phạt. Do đó, họ đang tìm kiếm một giải pháp thay thế cho đồng USD và giải pháp thay thế duy nhất là vàng”, ông Sun giải thích.
Đồng thời, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đang bán tháo trái phiếu Mỹ.
Theo tổ chức phân tích dữ liệu kinh tế CEIC, chính quyền cộng sản Trung Quốc đã cắt giảm lượng Trái phiếu Kho bạc Mỹ mà họ nắm giữ trong tháng thứ 6 liên tiếp, xuống còn 859,4 tỷ USD vào cuối tháng 1. Đây cũng là tháng thứ 10 liên tiếp các khoản nợ của Mỹ mà Trung Quốc nắm giữ giảm xuống dưới 1 nghìn tỷ USD.
So với cuối tháng 1 năm ngoái, khi lượng trái phiếu kho bạc Mỹ của Trung Quốc đạt mức 1.054,8 tỷ USD, mức giảm là gần 20% so với cùng kỳ.
Reuters đã đưa tin vào tháng 2 về tính toán của các nhà kinh tế Carol Bertaut và Ruth Judson của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ. Theo đó, chính quyền Trung Quốc đã cắt giảm đáng kể lượng trái phiếu Mỹ mà họ nắm giữ. Mức cắt giảm rơi vào khoảng 173,85 tỷ USD vào năm 2022. Đây là mức giảm hàng năm lớn thứ 2 đối với lượng trái phiếu Mỹ, sau mức giảm 189 tỷ USD của họ trong năm 2016.
Đòn phản công của Trung Quốc
Truyền thông Trung Quốc đã tuyên bố rằng việc tích cực cắt giảm nợ của Mỹ là đòn phản công mà chính quyền Trung Quốc đã thực hiện đối với đồng USD. Mục đích là đáp trả các đòn đánh của Mỹ, chẳng hạn như các lệnh trừng phạt và các biện pháp hạn chế của Mỹ đối với Huawei và SMIC. Một bài báo ngày 11/04 trên cổng thông tin Netease của Trung Quốc nói rằng, chiến lược này là một cách để “phản công một cách hiệu quả” và nói thêm rằng “không có chỗ cho thảo luận”.
Trong một cuộc phỏng vấn ngày 13/04 với The Epoch Times, ông Fang Qi, một nhà tư vấn tài chính làm việc tại Vương quốc Anh, nói rằng, ông tin rằng Ngân hàng Trung ương của ĐCSTQ đã cắt giảm việc nắm giữ trái phiếu Mỹ và tăng dự trữ vàng chủ yếu do lo ngại về tỷ suất sinh lợi và nhằm giảm bớt sự biến động. Tuy nhiên, theo ông Fang, bộ máy tuyên truyền trong nước của ĐCSTQ chắc chắn sẽ mô tả động thái đó như một cách để chống lại Mỹ.
Trên thực tế, dự trữ ngoại hối của Trung Quốc chủ yếu vẫn được đầu tư vào trái phiếu USD. Chúng mang lại sự kết hợp tối ưu giữa tính an toàn, tính thanh khoản và tỷ lệ hoàn vốn, khiến chúng trở thành lựa chọn đầu tư phù hợp nhất, ông Fang nói.
Theo dữ liệu chính thức, Trung Quốc vẫn là nước nắm giữ trái phiếu Mỹ lớn thứ hai thế giới sau Nhật Bản tính đến cuối tháng 1 năm nay.
Xu hướng phi đô la hóa của BRICS
Trong khi đó, các phương tiện truyền thông vẫn đang đưa tin về xu hướng phi đô la hóa ở các nước BRICS: Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi. Tổng thống Brazil đã kêu gọi các nước BRICS áp dụng một loại tiền tệ thay thế cho đồng USD. Ấn Độ sẵn sàng dàn xếp thương mại với Nga bằng đồng tiền của Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất. Brazil đang đàm phán với Argentina về một đồng tiền chung để giảm sự phụ thuộc của hai nước vào đồng USD. Trung Quốc và Nga đã mở rộng giao dịch bằng đồng CNY (nhân dân tệ) sau lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Nga.
Cuối cùng, Ngoại trưởng Nam Phi Naledi Pandoor nói với hãng thông tấn nhà nước Nga, Sputnik, vào tháng 1: “Chúng tôi luôn lo ngại về thực tế là có sự thống trị của đồng USD và chúng tôi cần xem xét giải pháp thay thế”.
Theo ông Sun, lý do của việc tiến hành phi USD hóa giữa các nước BRICS không phải là vì Trung Quốc và Nga đã quyết định chủ động từ bỏ đồng USD. Ông cảm thấy lý do cơ bản là làn sóng toàn cầu hóa gần đây đã kết thúc. Ông Sun cho rằng thế giới sắp bước vào giai đoạn phát triển khu vực hoặc thậm chí là đối đầu khu vực.
Theo The Epoch Times
Bảo Nguyên biên dịch
