Lừa đảo và gian lận đang tràn ngập xung quanh chúng ta. Ngay cả với một người sành sỏi, luôn có một kịch bản khiến họ mắc bẫy.
Ngay cả trong thời kỳ kinh tế còn tốt, lừa đảo luôn đe dọa những người dân bình thường. Nhưng trong thời kỳ kinh tế tồi tệ như thời kỳ kinh tế hiện nay, chúng tràn ngập xung quanh chúng ta hơn bao giờ hết. Ngày nay, thật khó để phân biệt thật giả. Ngay cả đối với những người sành sỏi, những người tin rằng họ không thể bị lừa, luôn có một kịch bản sẽ khiến họ vấp ngã.
Tôi đã viết về những trò lừa đảo trong nhiều năm. Đặc biệt là kể từ khi bước vào thời đại kỹ thuật số, với việc rò rỉ và đánh cắp dữ liệu trở thành một lối sống, chúng ta đã bị ngập trong gian lận và lừa đảo. Điều này đang trở nên tồi tệ hơn khi hầu hết các số điện thoại của chúng ta đã bị rò rỉ, tạo ra những cơ sở dữ liệu khổng lồ được xây dựng và chia sẻ bởi các tổ chức tội phạm và bán tội phạm trên toàn thế giới.
Tôi có tất cả các công cụ để bảo vệ mình, nhưng dù vậy, tôi sẽ nói về một vài trường hợp gần đây khiến tôi suýt mắc bẫy.
Tôi đang tận hưởng làn gió xuân và chợp mắt một chút thì nhà cung cấp dịch vụ di động của tôi gọi điện nói với tôi rằng họ đã tính phí quá cao cho tôi vào tháng trước và muốn chuyển khoản tín dụng vào hóa đơn tháng tới của tôi. Tôi nói chắc chắn rồi. Có vấn đề gì đâu?
Điều đúng đắn cần làm trong trường hợp này chỉ đơn giản là mở tài khoản trực tuyến của bạn và xem điều này có được xác nhận hay không. Nhưng nó sẽ tốn công. Vào một ngày u ám lười biếng, thay vào đó, tôi tiếp tục tương tác bằng điện thoại. Sau đó, người gọi điện tiến hành một quy trình xác minh mà ông ấy nói sẽ xác nhận danh tính của tôi. Chuông báo động vang lên trong tâm trí tôi nhưng tôi vẫn tiếp tục.
Ông ấy nói hãy nhìn vào điện thoại của tôi và nhấn xác nhận. Một thông báo xuất hiện trên màn hình của tôi. Đó là một thông báo của Gmail yêu cầu tôi cấp quyền truy cập. Tôi từ chối. Tôi hỏi người đàn ông tại sao ông ấy cần quyền truy cập vào email của tôi. Ông ấy bắt đầu tỏ ra cáu kỉnh và gửi lại yêu cầu. Tôi lại từ chối. Ông ấy tức giận và nói rằng ông ấy không có cả ngày để tiếp tục việc này. Lúc đó, tôi cúp máy đồng thời khá ngạc nhiên vì mình đã bị dắt mũi lâu như vậy.
Một tuần sau, tôi nhận được cuộc gọi từ ngân hàng của mình. Họ muốn đảo ngược khoản tính phí trên thẻ tín dụng của tôi, thứ hóa ra là một khoản phí giả mạo. Một lần nữa, họ muốn xác nhận danh tính của tôi. Nó có vẻ y như thật cho đến khi họ hỏi số PIN tài khoản của tôi: không ngân hàng nào làm điều đó. Tôi đã mở trình duyệt để kiểm tra thông tin tài khoản ngân hàng của mình. Không có khoản tính phí sai nào. Vì vậy, tôi đã bịa ra một câu chuyện để nói với người đàn ông trên điện thoại. Tôi nói rằng tôi có thể quan sát thấy sự thay đổi địa chỉ và ông ấy ngay lập tức nói đó là vấn đề.
Đó là khi tôi gác máy. Những kẻ lừa đảo này rất giỏi trong việc nhắm tới các tín hiệu bằng lời nói mà bạn đưa ra cho chúng. Họ có một số thông tin về bạn như địa chỉ cũ, số điện thoại và tên nhưng họ đang tìm kiếm thêm thông tin. Mọi người thường tự cung cấp thông tin này và sau đó kẻ lừa đảo lặp lại thông tin đó dưới một hình thức khác. Thật ngạc nhiên, điều này thường hiệu quả và người ta bị lừa.
-
- Các tờ USD ở Buenos Aires, Argentina, vào ngày 23/06/2022. (Ảnh: LUIS ROBAYO/AFP qua Getty Images)
Đêm qua tôi nhận được một cuộc gọi từ “Coinbase” nói rằng tôi cần xác nhận một email. Tôi biết đó là một trò lừa đảo nhưng vẫn quyết định thử tham gia. Tôi đã nói rằng tôi không có tài khoản Coinbase. Sau đó, người gọi hỏi liệu tôi có mua hoặc giao dịch bất kỳ loại tiền mã hóa nào trong năm qua hay không.
Thích thú với điều vô nghĩa này, tôi nói với ông ấy rằng tôi có một tài khoản FTX, chỉ để xem ông ấy sẽ nói gì. Ông ấy hỏi liệu đó có phải là tài khoản NFT tại FTX không (ông ấy đoán dựa trên kinh nghiệm) và tôi nói đúng vậy. Sau đó, ông ấy xác nhận rằng đây là điều đã khiến ông thực hiện cuộc gọi này và ông ấy muốn biết thêm thông tin.
Sau đó, ông ấy nói với tôi về cách mở một trình duyệt mới và nhập một địa chỉ sẽ cho phép ông ấy truy cập trực tiếp vào toàn bộ máy tính xách tay của tôi. Tôi đoán điều này đôi khi hiệu quả. Thật không thể tin được. Lúc đó tôi chỉ biết cười rồi cúp máy.
Những vụ lừa đảo này ngày càng trở nên tinh vi hơn. Ngay cả những người rất thông minh cũng mắc bẫy. Thật vậy, đừng nghĩ rằng bạn sẽ không thể bị lừa. Đôi khi chính những người thông minh cũng làm theo lời của kẻ gian. Tin rằng họ có thể phân biệt thật giả, họ không quay đầu lại ngay cả khi mọi thứ trở nên kỳ lạ.
Đặc biệt, xu hướng tiền mã hóa đã tạo cơ sở cho một làn sóng lừa đảo. Việc tiếp thị hàng ngàn mã tiền mã hóa lố bịch chính là ví dụ rõ ràng nhất. Nó sinh ra nhiều mưu đồ lừa đảo lạ lùng khác.
Cách đây vài năm, tôi từng nhận được một cuộc gọi từ hai người tự xưng là nhà sản xuất Hollywood. Họ nói rằng họ muốn thuê tôi làm cố vấn phim. Tất nhiên là ngay lập tức tôi rất hãnh diện và đồng ý về nguyên tắc. Họ đã gửi cho tôi một hợp đồng, theo đó tôi sẽ được trả một phần lợi nhuận của bộ phim.
Đây là chỗ tôi nghi ngờ. Có thể bộ phim này sẽ không bao giờ có lợi nhuận. Thật vậy, giống như bộ phim “The Producers”, mục tiêu là chi càng nhiều tiền càng tốt và ghi tất cả vào chi phí kinh doanh, chính xác là để bộ phim không kiếm được tiền. Trên thực tế, họ muốn tôi làm việc không công. Tôi đã không ký.
Điều này khiến họ tức giận nhưng sau đó các cuộc gọi trở nên thường xuyên hơn. Lần này, ngoài việc ép tôi ký, họ còn muốn thông tin liên hệ của nhiều người khác nhau trong cộng đồng Bitcoin để kêu gọi đầu tư vào bộ phim. Kế hoạch của họ là sử dụng tên tuổi của tôi để lấy lòng tin từ các doanh nhân tiền mã hóa giàu có.
Tôi nói với họ rằng công việc của tôi không phải là kiếm tiền cho họ. Tôi đã chặn họ hoàn toàn. Tôi không thể chứng minh rằng đó là một trò lừa đảo nhưng có khả năng là như vậy. Vai trò của tôi là cung cấp sự tín nhiệm để giúp những người này tiếp cận với những người khác nhằm chiếm đoạt các khoản “đầu tư”, thứ có thể sẽ biến mất ngay sau đó.
FTX
Rất thường xuyên, sự khác biệt giữa một doanh nghiệp thực sự và một trò lừa đảo có thể trở nên rất mờ nhạt. Đây là trường hợp của FTX, sàn giao dịch tiền mã hóa do ông Sam Bankman-Fried (SBF) điều hành. Bất chấp vai trò là người đứng đầu một trong những vụ lừa đảo tài chính lớn nhất trong lịch sử, tên tuổi của ông ấy phần lớn đã biến mất khỏi đời sống công cộng và ông ấy vẫn tự do như một con chim.
Công ty của ông ấy đã đột nhiên nổi lên để trở thành sàn giao dịch tiền mã hóa lớn thứ ba trên thế giới, đồng thời hứa sẽ dành toàn bộ lợi nhuận cho hoạt động từ thiện. Tình cờ là các tổ chức từ thiện được lựa chọn hầu hết có liên hệ với các chính trị gia và phong trào của đảng Dân chủ, thường dưới danh nghĩa hỗ trợ “lập kế hoạch đại dịch”. SBF và anh trai của ông ấy thường xuyên có các cuộc gặp với các trợ lý hàng đầu của ông Biden.
Nói cách khác, mọi dấu hiệu đều cho thấy toàn bộ công ty được thành lập như một công cụ rửa tiền, tất cả đều hướng tới việc giúp các nhà tài trợ lớn cho chiến dịch tranh cử lách luật tài chính. Điều tương tự cũng xảy ra với khoản vốn mạo hiểm mà ông ấy nhận được: chúng tới và đi. Tất cả những gì còn lại chỉ là những sổ sách được làm đẹp. Trong khi đó, toàn bộ vụ bê bối đã biến mất khỏi báo chí chính thống.
-
- Ông Sam Bankman-Fried phát biểu trên sân khấu tại một sự kiện từ thiện ở New York, Mỹ, vào ngày 23/06/2022. (Ảnh: Craig Barritt/Getty Images cho CARE for Special Children)
Cách đối phó
Có những bài kiểm tra bạn có thể sử dụng để khám phá đâu là thật và đâu là giả. Nguyên tắc tốt nhất là nếu nó có vẻ quá tốt để trở thành sự thật, thì nó chắc chắn không phải là sự thật. Ngoài ra, hãy tin vào bản năng của bạn. Nếu bất cứ lúc nào trong cuộc giao tiếp của bạn, bạn có cảm giác lo lắng, cảm giác khó chịu nào đó, bạn nên tin vào điều đó. Nếu khi bạn đặt câu hỏi, người đó tức giận hoặc cáu kỉnh, hãy cúp máy ngay lập tức.
Tâng bốc luôn là cách tiếp cận tốt nhất của những kẻ lừa đảo. Họ muốn bạn quen với cảm giác tuyệt vời và nói đồng ý trong khi được hỏi thêm thông tin. Không muốn thừa nhận rằng mình đang bị lừa, nạn nhân tiếp tục tuân theo kẻ gian cho đến khi họ bị cướp. Hãy cẩn thận với những tương tác như vậy.
Cảm hứng của những kẻ lừa đảo
Một đặc điểm của hành vi lừa đảo khiến tôi bối rối là làm thế nào mà rất nhiều người - nhiều triệu người - có thể cảm thấy hài lòng về cuộc sống của họ trong khi biết rằng toàn bộ hoạt động kinh doanh của họ bao gồm lừa dối và cướp của người khác. Điều gì đã đưa họ đến chỗ phớt lờ hoàn toàn lương tâm con người để tham gia vào những vụ lừa đảo hàng ngày hàng giờ, thực hiện hàng trăm, hàng nghìn cuộc gọi chỉ để có được một kẻ ngu ngốc mắc bẫy?
Đây là vấn đề với một thời đại kinh tế tồi. Ngày nay, có một nhận thức phổ biến trên thế giới rằng những người giàu có được tài sản thông qua hành vi trộm cướp. Nó thường là đúng. Những kẻ lừa đảo thường tưởng tượng mình là phiên bản của Robin Hood và không tin rằng họ đang làm điều gì đó xấu.
Và nói về những vùng xám, đây là cơ hội của giới chính trị. Tranh cử đối với nhiều chính trị gia chỉ là một cách thức khác để mở một doanh nghiệp. Tôi dường như nhận được thông báo hàng ngày về những người mới tham gia cuộc đua này hay cuộc đua khác và yêu cầu tiền.
Thật kỳ lạ, ở một đất nước bị chia rẽ về chính trị như nước Mỹ, loại lừa đảo đặc biệt này thường hiệu quả. Họ xây dựng một quỹ tranh cử lớn, thua cuộc bầu cử và chuyển tiền cho một tổ chức mới. Tổ chức này sau đó tuyển dụng hoặc đưa tiền cho bạn bè của họ. Nói cách khác, đó là một trò lừa đảo.
Chúng ta không nên thắc mắc làm thế nào mà các vụ lừa đảo của khu vực tư nhân lại phát triển mạnh trong một môi trường như vậy. Chúng được lấy cảm hứng từ sự phổ biến của các phiên bản hoàn toàn hợp pháp trong khu vực công.
Bài viết chỉ phản ánh quan điểm của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của NTD Việt Nam.
Theo The Epoch Times
Bảo Nguyên biên dịch
Tác giả Jeffrey A. Tucker là nhà sáng lập và Chủ tịch của Viện Brownstone, đồng thời là tác giả của hàng nghìn bài báo trên các tờ báo học thuật và phổ thông, cũng như tác giả của 10 cuốn sách viết bằng 5 thứ tiếng với cuốn sách gần đây nhất là “Liberty or Lockdown”. Ông cũng là biên tập viên của The Best of Mises. Ông viết các bài bình luận về kinh tế cho The Epoch Times và nói chuyện về nhiều chủ đề như kinh tế, công nghệ, triết học xã hội và văn hóa.
