Chúng ta nên lo lắng đến mức độ nào về rủi ro từ nền kinh tế Trung Quốc? Theo chuyên gia về Trung Quốc Daniel H. Rosen, câu trả lời là rất đáng lo ngại.
Ông Rosen, một nhà kinh tế học, cảnh báo với các độc giả rằng thời kỳ kết thúc của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang đến rất nhanh. Ông Rosen có đúng không? Và nếu vậy, sự sụp đổ của Trung Quốc sẽ có ý nghĩa như thế nào đối với phần còn lại của thế giới, đặc biệt là Hoa Kỳ?
Khi bàn về Trung Quốc, dường như có hai trường phái tư tưởng. Hãy gọi chúng là Hệ thống 1 và Hệ thống 2 .
Những người của Hệ thống 1 coi Trung Quốc như một sức mạnh mới, tung hoành khắp toàn cầu, không thể ngăn cản, một con cá mập trắng lớn về địa chính trị sẽ nuốt chửng mọi thứ trên đường đi của nó. Họ cho rằng khi ông Tập Cận Bình nắm quyền lãnh đạo, siêu cường đang lên này sẽ tiếp tục tăng mức độ ảnh hưởng chưa từng có trên toàn thế giới, từ Bắc Mỹ đến Bắc Phi.
Mặt khác, các nhà tư tưởng thuộc Hệ thống 2 lại nhìn nhận Trung Quốc theo một khía cạnh rất khác. Những người thuộc Hệ thống 2 tin rằng Trung Quốc đang kiệt quệ với dân số già nhanh, tỷ lệ thất nghiệp cao, và 600 triệu người sống trong cảnh nghèo đói. Đất nước này dường như đang rơi vào tình trạng suy vong.
Vì vậy, chúng ta phải nghĩ gì? Trung Quốc nào là Trung Quốc thực sự? Chúng ta đang chứng kiến một thế lực trỗi dậy không thể ngăn cản, hay thực tế chúng ta đang chứng kiến thế lực nhìn ngoài thì lộng lẫy, khổng lồ nhưng đang trên đường lao vào tảng băng khổng lồ như vụ đắm tàu Titanic, mặc dù trong chuyển động siêu chậm?
-
- Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường tham gia một cuộc họp báo tại Nhà khách Nhà nước Diaoyutai ở Bắc Kinh, Trung Quốc hôm 21/11/2019. Ông Lý tiết lộ trong một cuộc họp báo hôm 28/05/2020 rằng khoảng 600 triệu công dân Trung Quốc chỉ kiếm được 1.000 nhân dân tệ - khoảng 140 USD - một tháng. (Ảnh: Lintao Zhang / Getty Images)
Đây là những câu hỏi khó trả lời. Dù bằng cách nào, cho dù câu trả lời có thể là gì, Hoa Kỳ hiện đang ở trong tình huống bất lợi và bất khả thi. Nếu Trung Quốc thất bại, thì Hoa Kỳ sẽ gặp khó khăn; nếu Trung Quốc trở nên hùng mạnh hơn, Hoa Kỳ cũng sẽ gặp khó khăn. Tại sao lại như vậy?
Vào tháng 8, tôi đã viết một mẩu tin hỏi liệu chúng ta có đang chứng kiến “Sự sụp đổ vĩ đại của Bắc Kinh” hay không. Câu trả lời đã xuất hiện - và vẫn dường như - là có. Mặc dù sự sụp đổ tiềm tàng của một chế độ chuyên chế nên được ăn mừng, một sự sụp đổ như vậy sẽ gây ra những hiệu ứng dây truyền trên toàn thế giới, làm rung chuyển nền kinh tế Hoa Kỳ đến tận cốt lõi.
Khi ĐCSTQ thúc đẩy ý tưởng về "thịnh vượng chung" và đàn áp mọi thứ từ các công ty công nghệ đến giáo dục, các doanh nghiệp Hoa Kỳ hoạt động tại Trung Quốc đang lo sợ về sự tồn tại của họ.
Với việc Trung Quốc và Hoa Kỳ hiện đang tham gia vào một cuộc chiến tranh lạnh mới, nỗi sợ hãi của họ là rất đáng lo ngại. Hàng trăm công ty Mỹ dựa vào Trung Quốc để kinh doanh. Năm ngoái, McDonald's đã công bố kế hoạch đầu tư thêm 2,5 tỷ NDT (381 triệu USD) vào thị trường Trung Quốc. Trong vài năm tới, “khái niệm McCafé” sẽ được giới thiệu “tại hơn 4.000 địa điểm” trong cả nước, theo World Coffee Portal. Starbucks, tên tuổi lớn nhất trong lĩnh vực cà phê, có 5.100 cửa hàng tại 200 thành phố trên khắp Trung Quốc.
Những cái tên như NBA và NFL cũng phụ thuộc rất nhiều vào thị trường Trung Quốc. Mỗi năm, công ty cũ thu về gần 500 triệu USD doanh thu. Trong khi đó, NFL coi Trung Quốc là “thị trường ưu tiên". Trên thực tế, NFL nói về rất nhiều doanh nghiệp Mỹ, tất cả đều đã biến Trung Quốc trở thành “thị trường ưu tiên".
Nếu Trung Quốc thất bại, Hoa Kỳ chắc chắn sẽ bị thiệt hại. Như nhà kinh tế học John Tamny đã lưu ý, nếu Trung Quốc thoái lui, nhiều người Mỹ chắc chắn sẽ vui mừng. Xét cho cùng, “một Trung Quốc đang trỗi dậy và thịnh vượng về kinh tế là một mối đe dọa quân sự lớn, và mở rộng ra, là một mối đe dọa đối với quyền bá chủ toàn cầu của Mỹ”. Tuy nhiên, ông Tamny cảnh báo rằng suy thoái kinh tế sẽ dẫn đến "khó khăn lớn về kinh tế ở Hoa Kỳ".
Theo ông Tamny, các doanh nghiệp Mỹ “thuộc mọi quy mô” sẽ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc “sa thải công nhân bởi việc mất đi một thị trường khổng lồ". Hơn nữa, với việc “các công ty Mỹ mất thị trường lớn nhất ngoài Hoa Kỳ”, sự hoảng loạn sẽ xảy ra sau đó. Theo ông Tamny, “các chỉ số cổ phiếu của Hoa Kỳ” sẽ đơn giản là giảm. Nếu Trung Quốc rút lui, chúng ta phải chuẩn bị cho mình trước “một cuộc đại điều chỉnh của thị trường”. Ông Tamny, một người đàn ông nắm chắc nhịp đập của nền kinh tế toàn cầu, biết mình đang nói về điều gì và những lời nói của ông ấy nên được chú ý.
Tất nhiên, Trung Quốc có thể vượt qua cơn bão kinh tế hiện tại; nó có thể tiếp tục trở thành quốc gia hùng mạnh nhất trên thế giới. Nếu điều này xảy ra, thì Hoa Kỳ sẽ bị truất ngôi.
Một quốc gia nổi tiếng với nạn diệt chủng và mổ cướp nội tạng sẽ tự nhận mình là quốc gia tổng chỉ huy. Đối với tất cả sức mạnh công nghệ của mình, điều cần nhớ là Trung Quốc vẫn đang chạy 'phần mềm hoạt động' của họ là chủ nghĩa cộng sản. Phần cứng — những tòa nhà chọc trời, trung tâm công nghệ, chung cư sang trọng, v.v. — chỉ là mang tính trang trí thẩm mỹ. Phần mềm, chịu ảnh hưởng rất nhiều từ cựu Chủ tịch Mao, vẫn giống như cách đây nhiều thập kỷ.
-
- Một chiếc xe tải đi ngang qua các container tại cảng Los Angeles, sau khi Tổng thống Trump áp đặt thuế quan mới đối với hàng hóa nhập khẩu của Trung Quốc tại Long Beach, California, hôm 01/09/2019. (Ảnh: Mark Ralston / AFP / Getty Images)
Để chống lại ĐCSTQ, Tổng thống Joe Biden đã hứa sẽ tham gia vào “chính sách ngoại giao không ngừng". Điều này sẽ thực sự hiệu quả? Thật khó. Chúng ta đang phải đối phó Trung Quốc, chứ không phải Canada. Kiểu ngoại giao duy nhất mà nhà lãnh đạo ĐCSTQ Tập Cận Bình quen thuộc là kiểu “chiến binh sói”. Như Financial Times gần đây đã lưu ý, Tổng thống Hoa Kỳ “vẫn chưa đạt được một cuộc đối thoại có ý nghĩa với một Bắc Kinh đang ngày càng hoang tưởng".
Những gì chúng ta phải đối mặt ở đây là một tình huống có quy mô lịch sử. Một Trung Quốc trở nên hùng mạnh hơn với cái phải trả giá là Hoa Kỳ. Trong cuộc chạy đua địa chính trị giành vị thế siêu cường này, nếu Trung Quốc thắng, Hoa Kỳ sẽ thua. Mặt khác, nếu Trung Quốc thua, hàng chục nghìn doanh nghiệp Mỹ cũng thua - tổn thất của họ có thể sẽ làm tê liệt nền kinh tế Mỹ.
Để Trung Quốc thực sự phải hứng chịu một sự sụp đổ không thể cứu vãn, chúng ta phải sẵn sàng chấp nhận những vết thương chắc chắn sẽ xảy ra sau đó.
Theo một báo cáo gần đây của Asia Times, với “mỗi năm, Hoa Kỳ đang mua 635 tỷ USD hàng hóa của Trung Quốc, bằng 27% Tổng sản phẩm quốc nội của ngành sản xuất Hoa Kỳ". Đáng lo ngại hơn, như tác giả lưu ý, kiểu “phụ thuộc nhập khẩu” này thường được liên hệ với “các nước Thế giới thứ ba phụ thuộc vào các cường quốc thuộc địa cũ".
Bằng cách giao hết cho Trung Quốc, Hoa Kỳ đã bỏ hết trứng vào giỏ của Bắc Kinh. Một quyết định hoàn toàn không khôn ngoan, và không thể tha thứ. Nếu một người bán linh hồn của họ cho ma quỷ, thì người đó phải chuẩn bị sẵn sàng để trải qua một thời gian ở Địa ngục.
Quan điểm trong bài viết này là của tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm của NTDVN.
Tác giả John Mac Ghlionn là một nhà nghiên cứu và nhà viết luận. Tác phẩm của ông đã được xuất bản bởi những tờ báo như New York Post, Sydney Morning Herald, Newsweek, National Review, The Spectator US, cùng những tờ báo danh tiếng khác. Ông cũng là một cây viết cho tạp chí The American Conservative.
Lê Minh
Theo The Epoch Times
