Vừa bơm 216 tỷ nhân dân tệ (CNY) qua nghiệp vụ repo đảo ngược vào ngày hôm qua (26/12), hôm nay, Ngân hàng nhân dân Trung Quốc (PBOC) lại phải bơm thêm 206 tỷ CNY qua nghiệp vụ này. Đây là lần bơm ròng lớn thứ 7 liên tiếp chỉ trong vài ngày cuối tháng 12/2022 để cứu trợ thanh khoản cho hệ thống NHTM. Tổng số tiền cứu trợ hệ thống này, chỉ tính riêng trong tháng 12, lên tới gần 2.000 tỷ CNY (255,65 tỷ USD)
Hôm nay, ngày 27/12, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) đã bơm tổng cộng 206 tỷ CNY qua công cụ repo đảo ngược vào hệ thống ngân hàng, bao gồm 194 tỷ CNY cho kỳ hạn 7 ngày và 14 tỷ CNY cho kỳ hạn 14 ngày, trong khi giữ nguyên lãi suất ở mức 2% và 2,15%.
Theo thông báo trực tuyến của PBOC, đây là phiên bơm ròng lớn thứ 7 liên tiếp nhằm "duy trì thanh khoản hợp lý và đủ cho hệ thống ngân hàng vào thời điểm cuối năm".
Vậy PBOC đã bơm bao nhiêu tiền vào hệ thống ngân hàng chỉ trong tháng 12?
Tuần trước, PBOC bơm 704 tỷ CNY vào hệ thống ngân hàng, mức bơm hàng tuần lớn nhất kể từ cuối tháng 10.
Tuần này, chỉ trong 2 ngày đầu tiền, số tiền đã bơm vào hệ thống là 422 tỷ CNY.
Trước đó, 1/12 - 16/12, PBOC đã bơm ra ít nhất 652 tỷ CNY.
Ngày 15/12 vừa qua, theo tin từ Bloomberg, PBOC cũng bơm 650 tỷ CNY (94 tỷ USD) thông qua cơ sở cho vay trung hạn một năm, nhiều hơn 500 tỷ CNY khoản vay trung hạn đến hạn trong tháng 12/2022. Tức là Trung Quốc đã bơm tiền để hỗ trợ NHTM đảo nợ, ngoài ra còn bơm ròng 150 tỷ CNY (bổ sung thêm) cho các khoản vay trung hạn (MLF). Đây là lần PBOC bơm tiền ròng đầu tiên thông qua MLF kể từ tháng 3/2022.
Vào ngày 6/12, PBOC cũng bơm 2 tỷ CNY qua nghiệp vụ repo vào hệ thống ngân hàng.
Không chỉ bơm tiền qua nghiệp vụ repo, PBOC đã cắt giảm 25 điểm cơ bản tỷ lệ dự trữ bắt buộc đối với các tổ chức tài chính vào ngày 25/11/2022. Chính sách này có hiệu lực từ 5/12/2022, giải phóng khoảng 500 tỷ CNY thanh khoản dài hạn cho hệ thống NHTM.
Tổng cộng, chỉ trong tháng 12, PBOC đã cấp cứu cho thanh khoản hệ thống số tiền lên tới 1.778 tỷ CNY (255,65 tỷ USD).
Bloomberg cho rằng Ngân hàng trung ương Trung Quốc đã bơm nhiều tiền hơn dự kiến vào hệ thống ngân hàng vào tháng 12/2022 do thị trường trái phiếu đang đổ vỡ, mất thanh khoản, nhiều nhà phát hành không có khả năng trả nợ đúng hạn.
Trung Quốc đang chứng kiến vỡ nợ trái phiếu doanh nghiệp bất động sản kỷ lục năm 2022. Từng là lĩnh vực đầu tư được săn lùng chiếm hơn một nửa số vụ phát hành trái phiếu doanh nghiệp lợi suất cao ở châu Á, lĩnh vực bất động sản của Trung Quốc đã chứng kiến số vụ vỡ nợ kỷ lục vào năm 2022 đối với các nhà phát triển bất động sản tư nhân hàng đầu và thậm chí cả một số doanh nghiệp nhà nước.
Từ 1/2022 đến tháng 7/2022, theo số liệu của Bloomberg, tổng số TPDN phát hành ở nước ngoài của doanh nghiệp Trung Quốc bị vỡ nợ (đến hạn không trả được nợ như cam kết) lên tới 26 tỷ USD. Nhưng đó là con số thống kê khiêm nhường trên thị trường TPDN phát hành ở nước ngoài.
Thị trường TPDN trong nước lớn hơn nhiều, lên tới 12 nghìn tỷ USD. Trong đó, phần đã là TPDN thuộc ngành bất động sản (BĐS).
Theo Bond Supper Mart, kể từ đầu năm 2022 đến nay, tâm lý đối với lĩnh vực bất động sản Trung Quốc ngày càng tiêu cực; ngày càng có nhiều nhà phát triển bất động sản ngoài quốc doanh rơi vào khủng hoảng thanh khoản, dẫn đến vỡ nợ trái phiếu hoặc phải đưa ra đề xuất gia hạn cho trái chủ.
Hiện tại, tỷ lệ vỡ nợ (vỡ nợ thực tế cộng với vỡ nợ kỹ thuật) của trái phiếu USD bất động sản Trung Quốc đã tăng lên hơn 50%. Hơn 50% số trái phiếu này đã giảm xuống dưới 30 USD. Đây là tình huống chưa từng có. Chuyên trang về theo dõi trái phiếu doanh nghiệp này để lại bình luận "các nhà đầu tư trái phiếu bất động sản Trung Quốc đều lo lắng và sợ hãi".
Theo Caixin Global, 200 nhà phát triển BĐS lớn ở Trung Quốc sẽ cần trả các khoản nợ tổng trị giá 175,5 tỷ nhân dân tệ (26 tỷ USD) vào tháng 6 và tháng 7, khoảng 61% tổng số tiền đáo hạn trong nửa cuối năm, theo dữ liệu từ công ty tư vấn BĐS China Real Estate Information Corp (CRIC). Như vậy, có nghĩa là khoảng 42 tỷ USD nợ TPDN quốc tế (phát hành bằng USD) sẽ đến hạn từ nay đến hết năm 2022.
Vậy tại sao trái phiếu BĐS vỡ nợ lại liên quan tới ngân hàng thương mại? Bởi vì cũng khá giống Việt Nam, NHTM là nhà đầu tư nắm giữ một khoản lớn TPDN.
Khi ngân hàng thương mại dùng nguồn huy động ngắn hạn để đầu tư vào TPDN vốn là tài sản dài hạn, mà tài sản này lại không thể thu hồi đúng hạn vì vỡ nợ tràn lan như mô tả ở trên, lúc này cạn kiệt thanh khoản có thể gây ra đổ vỡ hệ thống.
PBOC không còn cách nào khác là duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng, bơm tiền nhiều chưa từng có, vượt mức kế hoạch cho hệ thống ngân hàng nhiều rủi ro này.
Quang Nhật
